Bolsward en Wonseradeel.
Nieuws- en Advertentieblad
1914.
53ste Jaargang.
No. 50.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
I
I
Zondag 21 Juni.
BINNENLAND.
Zeilwedstrijden op zee
te Harlingen
WOENSDAG 24 JUNI 1914.
Een ernstige waarschuwing.
VOOR
Afzonderlijke
menschenbloed is
Wetter, wetter is ris libben,
Hinget siel en sinnen oer;
't Libben popert us troch d’ieren,
Sitte wy oan skoat of roer.
As der wite koppen stouwe,
’t Skipke kreaket, hellet, sucht,
Den to slepen, hingjen, sjouwen
Is it libben, dat us noecht.
aan u, op-
de onderwijzers, die
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
negen jaar stond voorde
rechters. Z’n
en weer in z’n
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
er vooral nooit
Skipkesile, skipkesile,
Dernei stiet us Fryske sin,
Ja, wy scille skipkesile
Sa lang as der Friezen binn’!
Skipkesile, skipkesile,
Dêrnei stiet üs Fryske sin;
Skipkesile, skipkesile,
Salapg as ik tögje kin.
grootere en kleinere vaartuigen,
Stoombooten,
alle in
Weer is het de „Vereeniging tot bevordering
van het Vreemdelingenverkeer” te Harlingen,
die een grooten zeilwedstrijd heeft uitge
schreven.
Voor de derde maal komt de uitnoodiging
tot deelneming of tot bijwoning. Zoo lang
zamerhand wordt deze wedstrijd weer een dag
van belang voor Harlingen. Want zeilen zit
den Friezen in het bloed. Jaren geleden zong
reeds dokter Eeltsje:
Zoo was het, zoo is het. Waar gelegenheid
is, wordt gezeild. Wijzen we slechts op Sneek,
Grouw, Wartena, Sloten, Lemmer.
Harlingen was lang ville morte, wat zeilen,
pleizierzeilen altijd, aangaat.
Van vroeger wordt ons nog veel verteld.
Toen bloeide ook daar de zeilsport. De Har-
linger zeilwedstrijden waren wijd en zijd
bekend. Daar trad eene pauze in.
Allerlei omstandigheden veroorzaakten stil
stand. En stilstaan is achteruitgaan.
Voor enkele jaren echter ontwaakte weer
de oude liefhebberij voor zeilen. Een aantal
wakkere mannen heeft den stoot gegeven tot
den wederopbloei van de zeilsport. De eerste
wedstrijd trof het slecht, zeer slecht. Storm
op zee, niet vertrouwd te varen. Uitgesteld
dus. En toen men daarna den yvedstrijd
hield, was het bijna nog een zeilen op leven
en dood.
Verleden jaar is de dag met animo gevierd.
Bijzonder groote belangstelling ondervond het
Bestuur. Verbazend was de toevloed van vreem
delingen. ’t Is dan ook een in-mooi iets, zoo’n
zeildag.
Tal van
die den wedstrijd meemaken,
motorschepen, pleiziervaartuigjes,
vlaggentooi, muziek aan boord.
En op al die schepen bevinden zich stede
ling en dorper, om een tochtje te maken op
zee. Dan ontwaakt de oude zeemansgeest,
men wil te water.
Marinevaartuigen, bij vergrooting oorlogs
schepen genoemd, zijn aanwezig. Zoo’n onder
zeeër trekt bekijk, dat zeg ik U.
Maar interessant is het, daar bij de haven,
op de pieren, bovenal op de w a n d e 1 p i e r.
Hoe U daar komt?
Der ’t de Stiennen-man syn eagen
Stoarje lit oer fjild en stran,
Daar is ongeveer de toegang tot de feest-
pier, die U een aangename wandeling ver
schaft en waar gij, in of buiten het paviljoen,
lekker kunt zitten.
Aanstaanden Woensdag 24 Juni 1914, zal
er weer een groote wedstrijd worden gehouden,
uitgeschreven door de Vereeniging tot bevor
dering van het Vreemdelingenverkeer.
De wedstrijden hebben plaats onder bescher
ming van de zeilvereeniging „Sneek".
De regeling berust dus in zeer betrouwde
hand. Er wordt gezeild in 8 afdeelingen,
t-w.: 1. Handicapwedstrijd van ronde-en plat-
bodemjachten, met vasten roef en vast dek;
2 en 3 Handicapwedstrijd voor kiel- en midden-
zwaardjachten; 4 en 5 Beurt- en vracht
schepen; 6. Klipperschepen; 7. Plat
bodem visscherschepen (tot 40 ton metende),
en 8. Zeilbooten. (Al wat daaronder is
begrepen).
Io klassen 1, 2, 3 en 8 worden kunst
voorwerpen en medailles vereerd, in de
lende streken van genoemd eiland geteisterd
wordt door de verschrikkelijke pestziekte. De
volgende week zal met een buscollecte langs
de huizen alhier worden begonnen en hoopt
de commissie, dat de ingezetenen door milde
bijdragen zullen medewerken naast de hulp
der regeering, tot het welslagen van de zoo
sympathieke plannen. 0. N.
Russische eieren.
Men meldt uit Rotterdam
Het vervoer van Russische eieren naar
Duitschland via Rotterdam is in vollen gang.
Dagelijks worden groote hoeveelheden per
spoor verzonden. Een uit St. Petersburg
aangekomen stoomschip loste gisteren 4600
kisten met een inhoud van circa millioen
eieren. Alg. H.
geen zeebad, zonder dat een der
badartsen u daartoe permissie geeft,
besproei hoofd, hals, borst en rug voor het
onderdompelen; blijf aanvankelijk niet te
lang in het zeebad, n.l. pl.m. 5 minuten,
later bij gunstig weer etc. nooit langer dan
20 minuten; houd uw kinderen beneden de
8 jaren er liever uit de zeelucht maakt
hun sterk genoeg; stop ze
De Belgisch- Frlesche kaatspartij te Sneek.
Sneek, 18 Juni. Gisteravond heeft de loting
der parturen plaats gehad. Al dadelijk in den
eersten omloop zal de partij spannend worden.
Het sterke partuur Reitsma, Vlietstra en Zaag-
mans moet terstond tegen Demeulder, Gilbert
en Druart.
Van het Hoofdbestuur werd bericht, dat
de heer Koster uit Dokkum door een ander
vervangen wordt. Verder, dat de partij zal
worden bijgewoond door den voorzitter van
den Nederl. Bond voor Lichamelijke opvoeding.
Door de Vereen, tot Bevordering van het
Vreemdelingenverkeer in Sneek zijn nog drie
groote zilveren medailles aangeboden.
Men rekent er met de voorbereiding van
dezen grooten kaatsdag op, dat er duizenden
toeschouwers zullen komen.
Voor de pers wordt wederom, evenals ver
leden jaar, eenzoogenaamdkraaiennestgebouwd.
Rechts van de groote tribune staat bet
amphitheater, links komen twee rijen zitban
ken, en ook bij den opslag is een amphitheater
gebouwd.
Gaasterland, 18 Juni. Als men een reisje
door Gaasterland maakt en men komt te
Oudemirdum, vraag dan een gids om u naar
de Schouwsvaart te brengen. Daar kan men
een talrijke reiger-kolonie aanschouwen, zit
tende bij hare jongen op de nesten in de top
pen der hooge dennen, af en toe hun schreeu
wend geluid latende hooren, of rondzwervende
in de lucht, terwijl de schollevaer in zenuw
achtig gewiekwapper van den eenen dennen
boom naar den anderen vliedt, ’t Geheel is
een interessant gezicht. Jammer alleen, dat
deze honderden vogels onze vischwateren zoo
plunderen.
Workum, 18 Juni. Door de Vereeniging
tot bevordering van het Openluchtspel is het
besluit genomen het speelterrein te sluiten
voor de jeugd. Voortdurende baldadigheden op
het speelveld en overlast in de buurt zijn hier
van de oorzaak.
Workum, 18 Juni. Er worden hier pogingen
aangewend, om een verbeterden toegangsweg
te verkrijgen op het Noordeind alh-ier. Tegelijk
hiermede zou dan een zeer verkorte weg naar
Makkum tot stand komen.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Uitwellingerga, 19 Juni. Het geslacht
der stoere Twellingeasters en Toppenhuisters
schijnt nog niet uitgestorven te zijn.
Wanneer men in deze dagen over de mieden
blikt, ziet men allerwege de nieuwmodische
zeisen met de koorts van onzen tijd het land
kaal scheren.
Te midden van al dat moderne slaat de
80-jarige Lolke Zijlstra van den vroegen
morgen tot den laten avond met onverzwakte
kracht en nog iets jeugdigs zijn zeis door de
grashalmen. N. Sn. Cl.
Harlingen. Alhier heeft zich een com
missie gevormd met het doel gelden in te
zamelen en steun te verleenen aan het Neder-
landsche Roode Kruis voor het uitzenden van
verplegend personeel en materieel naar de
peststreken in Nederlandscb-Indië. ’t Is be
kend, dat de bevolking op Java in verschil-
Stiefmoeder
Een kereltje van
groene tafel tegenover de
matrozenmutsje slingerde heen
kleine hand, toen hij vertelde, hoe zijn stief
moeder hem in ’t gangetje bij de keuken met
een pook had mishandeldeen bloedende
wonde had hij op z’n achterhoofd gekregen,
waarvan het litteeken nu bloedig-rood schemer
de door z’n kortgeknipte haren.
„Heeft ’t lang geduurd, voordat de wonde
genezen was en deed het erge pijn vroeg
de president, mr. Offerhaus.
„Ja, meneer”, zei het kleine, aardige ventje
en hij vertelde, dat hij den dag na de mis
handeling naar een tante was gegaan, waar
hij sedert in huis is gebleven.
De vader, die de hoofdwonde van het kind
had afgewasschen en z’n hand, welke eveneens
gewond was, had verbonden, verklaarde, dat
de jongen tegenover hem niet ongezeggelijk
was; dat beweerde ook de tante en ze zeide,
dat de stiefmoeder niet veel ophad met dit
stiefkind. De stiefmoeder vertelde echter, dat
de jongen ongezeggelijk was, er was geen huis
met hem te houden en toen hij dien avond
een uur te laat thuis kwam, had ze hem ge
slagen, met welk voorwerp wist ze niet meer.
De ambtenaar van het O. M. vroeg voor
deze stiefmoeder een gevangenisstraf voor den
tijd van een maand. Beklaagde kreeg op het
hooren van dezen eisch een zenuwtoeval.
Alg. H.
De moord te Wouw.
Gistermorgen is het rapport der heeren
v. Waegeningh en Wetselaar inzake den moord
te Wouw aan de justitie verzonden.
Genoemde heeren hadden o.a. opdracht, de
kleeren en het nagelvuil van beklaagde te
onderzoeken op de aanwezigheid van menschen
bloed.
De aanwezigheid van
overtuigend gebleken.
Onder de macht der feiten heeft beklaagde
bekend. Bredasche Cl.
Fondsten.
Op de onder de gemeente Barneveld gelegen
hofstede „Schaffelaar”, waar thans de bekende
opvoedingsgestichten zijn verrezen, zijn bij
het omspitten van den grond twee urnen,
gevuld met asch, gevonden. De urnen, die
helaas gebroken zijn, waren omringd door en
bedekt met keien. Verder werden aldaar nabij
de plek waar vermoedelijk hel landhuis van
Jan van Schaffelaar gestaan heeft, een paar
muntstukken gevonden, waarvan het eene het
jaartal 1588 draagt. Tel.
Gistermorgen kwam een in de Kleine
Voorstraat te Harlingen liggend beurtschipper
bij het ontwaken tot de ontdekking, dat er
drie vaten petroleum werden vermist.
Men dacht aan diefstal en spoedde zich
naar het bureau van politie. Hier scheen men
de dieven al op het spoor te zijn en al beslag
op de vaten gelegd te hebben. In zijn hart
prees de schipper de politie, die dit zaakje
zoo handig bad opgeknapt.
Teleurstelling volgde, toen hem aan het
verstand werd gebracht, dat men ze maar
eventjes had opgeborgen, aangezien het ver
boden is petroleum op den wal te laten liggen.
Voor den schipper heeft het geval nu nog
een staart. N. Harl. Cl.
Dubbel gebruik van een plakzegel.
Tegen een inwoner van Tilburg is voor de
Bredasche Rechtbank wegens het zesmaal
gebruiken van een plakzegel, wetende, dat
die gebruikt was, geëischt: zes boeten elk
van twee gulden, subsidiair zesmaal één dag
hechtenis.
overige afdeelingen gaat het om geldprijzen.
Alle wedstrijden worden gehouden onder
het Reglement van de Internationale Zeilwed-
strijd-Unie en de verdere bepalingen door de
verbonden Zeilverenigingen van Nederland
en Belgie vastgesteld.
Reeds zijn er aangiften ingekomen van uit
Helder, Haarlem en Sneek.
Het begint des middags om 12 uur en het
feest wordt besloten met een avondfeest in
de Buiten-societeit. En daar kan het vroolijk
toegaan, dat zeg ik U.
met geweld in. Bij ouderen van dagen zal
de badarts het vaarstelsel van den adspirant-
bader eerst onderzoekenstadskinderen doen
vooral in den aan vang goed het pootje baden
hoogstens 10 a 20 minuten vol te houden.
Baden of zwemmen met een pas gevulde maag
is gevaarlijk het hart is dan in slechte
conditie. Heeft men een of andere kwaal,
dan houde men zich aan het advies van den
badarts; het aan zee zijn is dikwijls even
heilzaam als het in zee zijn.
Ten slotte een enkel woord
voeders der jeugd, aan
een onvergetelijken indruk achterlaten bij het
kind. Het is zeer zeker heel leerzaam voor
de kinderen, dat zij iets afweten van de kos-
mographie dat zij weten, dat eb en vloed
afhankelijk zijn van invloeden van maan en
zon; maar leer hen vooral, dat die eb en’
vloed jaar in jaar uit slachtoffers maken, dat
nog steeds door onwetendheid met die krachten
verdrinken aan zee voorkomt.
Kunstmatig ademhalen, zuurstof inblazen,
etc. zijn voorzeker prachtige hulpmiddelen,
maar meestal is het te laat bet is hier
ook weervoorkomen is beter dan genezen”.
De Nieuwe Courant.
Ws.
Aan een artikel, geschreven dour den heer
P. Verekamp, badarts te Zandvoort, is het
volgende ontleend
Geen zomer gaat er voorbij of één der zee
badplaatsen heeft te boekstaven één of meer
gevallen van verdrinken, door eigen schuld
ontstaan. Niet genoeg kan gewaarschuwd
worden tegen de onzinnige gewoonte ver in
zee te gaan.
Ineen kleine brochure, door mij uitgegeven
„Genezing door zeelucht en zeebaden”, wordt
er met nadruk op gewezen, dat zelfs de beste
zwemmer, volkomen vertrouwd met de zee,
plotseling z.g. kuitkrampeu of andere aan
doeningen kan krijgen en groote kans beeft
te verdrinken. Wanneer er om hulpgeroepen
wordt, daar, waar geregelde controle is, zal
in de meeste gevallen vroegtijdig hulp verleend
worden, maar ook in deze gevallen kan het
te laat zijn de ontzettende angst kan
aanleiding geven tot zoo’n enormen schok van
bet hart, dat patiënten niet meer te redden
zijn, ook al is de badarts oogenblikkelijk op
de plaats des onheils.
Het ligt voor de hand, dat niet-zwemmers
er in het geheel niet aan denken kunnen
verder in zee te gaan dan de badman zegt,
d.w.z. het zeewater mag niet boven de heupen
komen, daar men anders door het trekken
van het water gevaar loopt het evenwicht te
verliezen en dieper in zee komt.
Met nadruk wil ik er hier op wijzen dat
bet z.g. trekken van het water zoowel bij
vloed als bij eb voortkomt door de terug-
loopende golf.
Óp het dik zijn van het zeewater wil ik
den lezer attent maken om een catastrophe
te voorkomendan dus dubbel voorzichtig
zijn, daar het een bewijs is van diepere
stroomen en zuigingen in het water. Ik hoop
echter, dat voortaan zoo veel mogelijk ge
ageerd wordt tegen het in zee gaan zonder
bad-contróle en dat hoogstaande, ontwikkelde
menschen, wonende zoowel ten zuiden als ten
noorden van Zandvoort, van nu af aan daarin
niet meer voorgaan.
Het nemen van een zeebad, twee malen per
dag, is absoluut verkeerd. Het hart schijnt
een dusdanigen sterken prikkel slecht te
verdragen.
Dat men rustig badende plotseling wat
dieper kan komen vindt zijn oorzaak in banken
waartusschen diepere gedeelten bespeurt
men dus, vooral als niet zwemmer, dat men
door één of twee passen in het water te doen
dieper wegzinkt, dan keere men onherroepelijk
terug.
Niets is verder verkeerder dan te denken,
dat het gezonder is dieper in zee te zwemmen
dan aan den kant.
Therapeutisch is juist het baden vooraan
in de branding het belangrijkst; men
krijgt dan behalve het lichtbad als 't ware
een koolzuurbad door de luchtbellen, het
schuim der branding; de zandpartikeltjes prik
kelen de huid eveneens tot functie, terwijl
de flinke golfslag de huidmassage completeert.
Ook zorge men niet bezweet in het bad
te gaan. Het zou mij te ver voeren alle
punten het baden en zwemmen betreffende,
hier uiteen te zetten u kunt het vinden
in een boekje, dat ik schreef over physische
therapie (uitgever F. van Rossen, Amsterdam);
zeer in 't kort wil ik echter daaruit even
aanhalen hetgeen elk zwemmer of bader moet
weten.
Neem
ervaren
u
1
i
Bolswardsche Courant
hl
I
