Klenws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
H EVE
s
1914.
53ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 57.
Donderdag 16 Juli.
BINNENLAND.
Voor het Kantongerecht.
VOOR
Afzonderlijke
was
Een prachtig
geheel andere omgeving.
Ljfl
van
deel
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
was ook
M.
Deze ge-
den Burgemeester
aanzeggen om een
Het geschiedde
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Opliekterstruc.
De juweliersfirma Spijer Co., in de
Schoolstraat te ’s-Gravenhage, werd Zaterdag
middag door den directeur van een der
grootste hotels opgebeld. Hij zou een man
sturen en verzocht de firma dezen een viertal
briljanten ringen mede te geven. De firma
beloofde dit te doen. De zaak werd echter
niet ten volle vertrouwd, zoodat de firma den
directeur opschelde en nadere inlichtingen
verzocht. Deze wist nergens van. Een oogen-
blik later kwam een heer, die zeide gestuurd
te zijn door den directeur om de briljanten
ringen te balen. Men hield den man aan en
waarschuwde de politie, die den oplichter
arresteerde, N, Ct,
nu verschenen, en is met dat
Het klopt niet, dat
was, hij had wel een borreltje
dronken was hij niet; hij deed
maar
Van dien agent
Workum, 13 Juli. Het bestuur der Oranje-
Vereeniging had hare leden opgeroepen voor
eene vergadering, te houden op de bovenzaal
van het logement «de Koophandel”.
Toen we klokke halfnegen, het uur van
aanvang, de zaal betraden, waren met het
bestuur slechts weinig leden aanwezig, doch
tijdens den aan vang der vergadering groeide
het aantal belangstellenden, zoodat, toen het
bestuur de vraag stelde of al dan niet dit
jaar feest gevierd moest worden, spoedig
stemmen opgingen voor festiviteiten op
Koninginnedag.
Een voorloopig programma, naar goed
keuring van ’t bestuur te regelen, werd
opgemaakt.
Zoo mogelijk zal dien dag worden ge
houden ’s voormiddags ringrijderij met paard
en rijtuig, tevens concert op de markt,
’s Middags turnfeest op ’t marktplein daarna
optocht der deelnemers aan den turnwedstrijd,
gecombineerd met deelnemers aan de daarop
te houden gecostumeerde wielrijderij met
hindernissen, gevolgd door avond-concert, met
slot een vuurwerk.
Het geopperde plan of ’t niet mogelijk zou
zijn tevens een etalage-wedstrijd te houden,
werd voorloopig terzijde gesteld, in afwachting
wat het bestuur van «Plaatselijk Belang” in
dezen zou doen, daar dit bestuur vorige jaren
getoond heeft dit zaakje zoo goed te kunnen
regelen.
Wanneer Workums burgerij nu maar een
flinke greep doet in haar portemonnaie,
wanneer heeren collectanten hunne lijsten
komen aanbieden, kunnen we weder een mooie
31 Aug. verwachten. De regeling van feest
viering is de Oranje-commissie ten volle toe
vertrouwd. De Banier.
Sneek, 14 Juli. Niet 40 maar 87 sollicitanten
dingen hier naar de betrekking van gemeente-
architect.
Sneek, 14 Juli. Bij ’t overgangs-examen
der H. B. 8. alhier, werden in het geheel
bevorderd: onvoorwaardelijk 54, voorwaarde
lijk 16.
Niet bevorderd werden 21 leerlingen.
Sneek, 14 Juli. In een gisterenavond
gehouden ledenvergadering van de vereeniging
Openbare Leeszaal, is z. h. s. aangenomen ’t
voorstel van het Bestuur, om aan te koopen
’t heerenhuis aan de Marktstraat van mevrouw
de wed. S. Haagsma, voor de som van f 14000.
Aan dien koop werd door dezelfde dame een
schenking verbonden van f 2000, wijl zij er
prijs op stelde dat in ’t door haar zoo lang
bewoonde huis een zoo nuttige inrichting als
een leeszaal zou komen. Nog voegde zij aan
die schenking toe een obligatie, ten bedrage
van f 1000 in de rentelooze leening. Mee
gedeeld werd, dat op ’t tegenwoordig gebouw
een onderhandsch bod was gedaan van f4650.
Voor de nieuwe leeszaal was een hypothecaire
leening aangegaan van f 20.000, rentende
3t/2 pCt., welke leening reeds tot een bedrag
van f 16500 was volteekend. De rest zal
een volgend jaar vrijzéker volgen.
Zonder op- noch aanmerkingen gingen alle
voorstellen van ’t Bestuur er onder applaus
door. Een beperkte verbouwing van het aan
gekochte pand is begroot op ruim f 3500.
De tegenwoordige zaal is voor genoemde
som reeds verkocht aan de firma J. Geertsema,
ijzerhandelaar te Groningen.
Dezelfde firma kocht ook het gebouw er
naast, de voormalige cacaofabriek voor de som
van f 9000.
Workum.
Workumer
De agent heeft bekl. in de «de Leugen
bank” betrapt en alle kenmerken van dron
kenschap waren er. Bekl. ontkent dit, en wil al
weer aanmerkingen er op maken, dat die agent
hem altoos zoo streng nagaat. Wat zijn
gang betreft, hij heeft een waggelenden gang,
van jongs af altoos gehad, maar die agent
zoekt hem. Hij wilde graag een geldboete
hebben, want de werkzaamheden (hij heeft
een werk aangenomen aan den zeedijk bij
Lemmer) eischen zijn tegenwoordigheid. Hem
wordt geantwoord, dat hij reeds schappelijk
behandeld is, wijl het reeds de 4e herhaling
is en hij dus al opgezonden had kunnen
worden naar een rijkswerkinrichting.
De heer Ambtenaar wil wel bevorderen,
dat de hechtenisstraf kan worden uitgesteld
tot een geschikter tijd, maar de eisch blijft
gehandhaafd, terwijl er nog de waarschuwing
bij komt, dat als hij weer binnen den tijd
«bij de wet daarvoor gesteld, wegens dronken
schap een proces krijgt, hij zeker wordt op
gezonden. Bekl. zal daar voor oppassen.
De 2e verzetzaak betrof D. G. te Bolsward
doch deze is afwezig, dus blijft het vonnis
gehandhaafd.
Ten slotte kregen we nog J. de H. van
Bolsward. Deze heeft in April en begin
Mei verscheidene processen opgeloopen wegens
het liggen met een woonschip, en heeft voor
elk proces 4 h 5 gulden boete gekregen
zoodat het samen zoowat tot f 40 is opge
loopen. Daar anders gewoonlijk f 0,50 of
f 1,voor die overtredingen wordt opge
legd, heeft hij geen vrede met die hooge
boete, en hij begrijpt ook niet waarom zoo
tegen hem wordt opgetreden. Hij is hier ge
domicilieerd en had toen ook hier werk,
De heer Kantonrechter antwoordt, dat het
wel zal zijn omdat men hem hier wel wil
slijten. De omstandigheden van zijn gezin
en ook van hemzelf waren van dien aard,
dat de omtrek er onveilig door werd.
De heer Ambtenaar voegt er bij, dat 4 of
5 gulden boete niet hoog is, want het maxi
mum op die overtreding gesteld is f 20.
Waar nu zoo herhaaldelijk processen inkwa
men, was er wel aanleiding om wat meer
dan gewoonlijk te straffen. De eisch is dus:
bevestiging van het vonnis.
Beklaagde vindt het toch vreemd. Hij
woont hier, de kinders gingen hier op school,
hij had werk in het park, maar hij kreeg
zoo maar gedaan. Dat de kinders den ver
keerden weg opgaan, kan hij toch niet helpen.
Bekl. eindigt zijn beklag met de verzuchting
«Ik ben te Bolsward geboren, hier hoor ik
thuis en hier wensch ik ook te sterven”.
Dus liefde voor het
«Dierbaar plekje grond,
Waar eens mijn wiegje stond.
Mijn graf zal staan” enz.
Uitspraak der vonnissen op heden Don
derdag 16 Juli.
De boerderij, bewoond door den heer Kleiterp
is schilderachtig gelegen tusschen allerlei
geboomte, langs den hoofdweg gaande vindt
men den bouw vanaf die boerderij tot aan
het vroegere eiland Brever.
Het Gymnastiek feest te Harlingen.
’t Is feest vandaag te Harlingen. Het ge
west Friesland van het Nederlandsch Gym
nastiek verbond heeft een groote gymnastiek-
demonstratie georganiseerd. Er is een keurig
programma samengesteld, terwijl van verschil
lende zijden medailles zijn aangeboden.
We kunnen tot onzen spijt geen verslag
uitbrengen van hetgeen er zoo al in de ver
schillende rubrieken is uitgevoerd.
Als de laatste post die we kunnen gebrui
ken van Harlingen vertrekt, begint pas het
feest met een grooten optocht van af bet
Station, waar de deelnemende vereenigingen
worden afgewacht, naar het Stadhuis, waar
het Gemeentebestuur de vertegenwoordigers
der vereenigingen officiéél zal ontvangen.
Te twee uur vangen de wedstrijden aan
op het kaatsterrein, een bij uitstek geschikt
terrein, bij sportliefhebbers wel bekend.
De heer G. H. Sutherland Royaards, gym
nastiekleraar te Bolsward maakt deel uit van
de technische commissie.
Dat kan, dat zal een mooi feest worden
als het weer goed blijft. Ws.
Joan Röell.
In enkele bladen vinden wij reeds be
schouwingen gewijd aan den overleden staats
man jhr. mr. Róell.
De Nieuwe Ct. zegt o.a.
Zijn loopbaan is bekend. Zij vertoont
een opmerkelijke gelijkenis met die van
zijn grootvader, minister onder koning
Lodewijk en koning Willem I. In den
administratieven dienst begonnen en
daarin tot griffier der Staten van Zuid-
Holland opgeklommen, werd hij reeds
op 33-jarigen leeftijd tot Kamerlid voor
Utrecht gekozen. Het politieke leven
heeft hem toen bijna onafgebroken vast-
genouden tot 1909, het jaar waarin zijn
zetel voor Utrecht voor een wetgevende
periode aan de anti-re»olutionaire partij
verviel.
Een hoofdtrek van Röell was zijn
nauwgezetheid, gepaard aan en verhoogd
door een buitengewoon omvangrijke
kennis van het positieve Nederlandsch
administratieve en staatsrecht. Een
eigenschap die hem echter nooit tot een
beschouwing der staatszaken «van den
kleinen kant” brachtintegendeel, Röell
was een man, steeds bereid om aan de
opvatting en overtuiging van anderen
volle recht te doen wedervaren. Dat
bleek in zijn parlementaire loopbaan,
gedurende welke hij in de Kamer een
grooten persoonlijken invloed oefende al
nam hij er nooit de plaats van een
eigenlijken leider indat bleek vooral
gedurende zijn ministerschap, door hem-
zelven steeds als het hoogtepunt van zijn
loopbaan beschouwd.
Zelden is de lof, aan een afgetreden
kabinet toegezwaaid, zoo algemeen geweest
als die aan het ministerie Röell in 1897
en daarna ten deel viel. Het heeft de
nauwkeurig omschreven taak, die het in
1894 op zich nam, dan ook geheel en
volkomen vervuld. Een tegenstander als
dr. Kuyper verklaarde in 1897, dat de
politieke positie van het kabinet «correct
begonnen en correct bij den voortgang
der jaren gebleven is”. Een tegenstander
als mr. Troelstradat het ministerie
Röell op het punt der sociale wetgeving
geenszins achterlijk mocht worden ge
noemd.
Zitting van Vrijdag 10 Juli 1914.
Leverden de twee vorige zittingen van het
Kantongerecht voor ons zoo weinig op,
dat we er geen afzonderlijk verslag van
konden maken in een krantenartikel, deze
zitting leverde iets meer stof, zoodat wij er
nu weer behoorlijk melding van dienen te
maken.
De eerste zaak, die wij te hooren kregen,
betrof J. G. te Hindeloopen. Deze voer nog
met zijn schip door den havenmond te Stavo
ren, toen de blauwe vlag op het hoofd het
teeken gaf dat de spoorboot in aantocht was,
en dus voor andere schepen de doorvaart ge
stremd was. Gelijk bij overwegen te land,
een poosje voor de komst van een trein de
boomen gesloten worden, en dus de spoorweg
voor rijtuigen en voetgangers is afgezet, zoo
geschiedt dit voor de schepen door een sein
een blauwe vlag. Deze beklaagde zag
nog genoeg gelegenheid om er nog vóór de
spoorboot langs te komen, maar de haven
meester kan zulks niet toelaten. De maat
regel geschiedt in het belang der veiligheid,
en dus mag hier niet de hand mee gelicht
worden.
Bekl. bekent, hij beweerde dat bij er best
nog door kon, en hij had de blauwe vlag
niet gezien. Deze bewering wordt niet voor
waar aangenomen, en is trouwens ook niet
geldig. Overdag de vlag, ’s nachts het sein
licht daar moeten de schippers op letten.
Eisch f 3 of 2 dagen.
De tweede beklaagde was ook van Hinde
loopen, namelijk J’. v. M. Deze voldeed
niet aan het bevel van de politie om zijn
schip te verhalen. Bekl. is tegenwoordig en
zegt dat zijn schip zulk een afmeting heeft,
dat als hij de ligplaats innam, welke de
politie hem aan wees, hij juist in den weg
zou liggen voor andere schepen. Waar hij
lag, lag hij niemand in den weg, er was
geen schip dat aan de gemeentekade moest
lossen. Was dat zoo geweest, dan zou hij
wel ruimte gegeven hebben. Bekl. kan wel
honderd getuigen bijbrengen, die zullen zeg
gen, dat zij volstrekt niet kunnen inzien,
waarom hij daar weg moest.
De agent moet nu voorkomen,
tuigt dat hij op last van
dezen schipper moest
andere plaats in te nemen,
in het belang der badgasten. Toen beklaagde
aan het bevel niet voldeed, moest hij hem
bekeuren. Winterdag mogen de schippers
daar wel aan die kade liggen, doch zomer
dag wordt het niet toegestaan. Bekl. zegt
daarop, dat er voor hem geen geschikte
andere plaats is. Den volgenden dag is de
Burgemeester zelf gekomen en heeft hem een
andere plaats aan den buitenkant gewezen,
en daar heeft hij toen aan voldaan.
Uit de behandeling blijkt dat beklaagde
in gebreke bleef, aan het bevel der politie
te voldoen, en daarom wordt geëischt f 3 of
2 dagen. Bekl. sputtert hier nog al wat
tegen, doch de heer Ambtenaar beduidt hem,
dat hij wel tevreden mag zijn dat hij er zoo
afkomt. Er was ook nog een proces tegen
hem aanhangig gemaakt bij de rechtbank te
Leeuwarden over deze zaak, maar dat is niet
doorgezet.
Een heel regiment wielrijders zonder licht
werd nog afgelezen, maar allen waren afwezig,
zoodat alle verdere zaken bij verstek na de
schorsing der zitting behandeld weiden.
Er waren evenwel nog drie verzetzaken, en
die kwamen nu weer aan de orde.
De eerste hiervan was al weer een inwoner
van Hindeloopen, te weten H. M. v. M., die
wegens dronkenschap, gepleegd 23 Febr. j.l.
voor ’t kantongerecht is veroordeeld tot 7
dagen hechtenis.
Bekl. is
vonnis niet tevreden,
hij dronken
gehad, maar
geen mensch last aan, maar de politie loert
altoos op hem. Van dien agent zou hij heel
wat kunnen vertellen doch dit wordt ver
hinderd. Het heeft geen betrekking op de
zaak die hier aan de orde is.
Makkum, 13 Juli. Bij de heden alhier
gehouden kaatspartij werden winners Prijs
f36: Jan Reitsma Jr. te Pingjum, Johs.
Brandsma te Winsum en Jan Rinia te Makkum
f 18 O. Postma en Johs. Hibma, beiden
alhier en M. Postuma Smit, te Witmarsum
f9; S. Tichelaar te Dronrijp en H. de
Windt te Harlingen.
Stavoren, 13 Juli. Verschillende torens
in den Zuid-Westhoek, waaronder ook die
van Stavoren, werden in gereedheid gebracht
voor het doen van waarnemingen ten behoeve
der rijksdriehoekmeting.
Ten onrechte hoorden we beweren; dat een
en ander in verband zou staan met de ver
dediging des lands. Hoofddoel van de rijks
driehoekmeting, welke zich aansluit bij de
driehoekmeting over het grootste deel van
Europa, is nauwkeurige bepaling der aarde-
dimensies, met als nevendoel het verkrijgen
van vaste punten ten behoeve van detail me
ting ter vervaardiging van landkaarten. Voor
detailmeting wordt o.a. gebruik gemaakt van
den Stavorenschen toren.
Akkrum, 14 Juli. Een l1/2 jarig kindje van
den spoorwegwachter van Veen was Zondag
avond gezond en wel te slapen gelegd. Toen
men even naar de kleine ging kijken, vond
men het kind levenloos onder de dekens.
De kleine was onder de dekens gestikt.
Hepk. Nieuwsbl, v, Fr.
Wat er in onze drooggemaakte
meer dit voorjaar gebeurd is,
meldt Friso zal velen onzer lezers wel onbe
kend zijn. Onder toezicht van de Ned.
Heidemaatschappij wordt een deel van deze
groote oppervlakte ontgonnen. In het voor
jaar is een deel pl. m. 100 pondemaat omge
ploegd en met kunstmest bewerkt. 20 p.m.
is daarna met aardappelen bepoot en de overige
80 p.m. met haver bezaaid. En kom nu
eens in de Workumer meer om de resultaten
van dezen arbeid te zien.
bloeiend aardappelveld en vlak daarnaast een
niet minder mooi veld haver wekken ieders
bewondering en toonen dat de meer daar niet
als nietswaardige grond behoeft te worden
beschouwd. Een wandeling naar den bouw
in de meer kunnen we dan ook ten zeerste
aanbevelen, ’t Loont de moeite ruimschoots.
Op zonnige zomerdagen is het een be
koorlijke kleurschakeering die zich aan ons
oog voordoet en denkt men zich allicht ver
plaatst in een geheel andere omgeving.
Bolswardsche Courant
op RIJWIEL., RIJTUIG, en AUTOBANDEN
waarborgt soliditeit.
Fabriek Hevea, Hoogezand (Groningen.)