Kieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
w
1914.
53ste Jaargang.
No. 60.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
Zondag 26 Juli.
RICHARD WAGNER.
BINNENLAND.
VOOR
Afzonderlijke
was
onderzochte waar.
omgeving, rustig
aan de opvoering
ABONNEMENTSPRIJS40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
De kikker liet
pijnlijk geluid hooren, strekte de
en stierf. Bij onderzoek bleek, dat
voor het ongewapende oog nauwelijks
Arnh. Ct,
te Greonterp, die aan
gisteravond, toen hij i
van een
Uit de dierenwereld.
Te Lekkerkerk is iemand getuige geweest
van den volgenden moord in de dierenwereld,
die merkwaardig genoeg isom vermeld teworden.
Een halfwassen kikker werd achtervolgd
door een bijzonder groote spin en moest het
ten slotte tegen zijn achtervolgster afleggen.
De spin besprong haar slachtoffer en bracht
het een beet toe in de keel,
toen een
pooten uit
de wond
zichtbaar was.
er college’s bij te
en philosophie en
weer had verlaten,
ernstig op de beoefening
der harmonieleer toeleggen, waarvoor hij nu
den juisten leeraar vond, den man, die hem
tot de overtuiging bracht, dat hij door deze
/droge studie” in zelfstandigheid won.
Hij reisde vervolgens, om nader met groote
componisten en composities kennis te maken,
naar Weenen, van daar naar Praag waarna
hij weer naar Leipzig terugkeerde. Nadat hij
daar zijn eerste symphonie had opgevoerd
gekregen, waarvan de beoordeeling gunstig
was, begaf Wagner zich naar Würzburg, waar
hij lessen nam in de regie, een vak waarin
hij weldra even uitstekend thuis was als later
in het orkestdirigeeren. Hij werd koordirigent
te Würzburg, trad achtereenvolgens in ver
scheidene plaatsen als opera-directeur op, en
zoo kwam hij op 24-jarigen leeftijd naar Riga,
waar zijn opera Rienzi gecomponeerd en uit
gevoerd werd, die veel deed verwachten.
Korten tijd daarna componeerde hij zijn
eerste beroemde schepping, de //Fliegende
Hollander”, waarin hij zich toont de fijne
opmerker, de mensch, die elke seconde van
het wereldgebeuren appreciëert, het bemerkens-
waardige ziet in elke persoonlijkheid, in elk
feit, in elk nietig feitje de idealist, die
in het leelijke zelfs een minderwaardigen vorm
van het schoone ziet; en hij brengt hierin
de ,/Leitmotiven”, 'die elk zijner optredende
personen, elk der gebeurendefeiten.elkskarakter
en aard zoo treffend schetsen.
Getuigend van zijn orginaliteit verscheen
in 1845 de opera »Tannhauser”, gevolgd door
Lohengrin, Der Ring des Nibelungen, Tristan
und Isolde, Die Meistersinger von Nürnberg
en het mystiek-religieuze Bünnenweihfestspiel
»Parsival”.
Hij had in Lodewijk II van Beieren in
datzelfde jaar een beschermer gevonden, die
hem in staat stelde, in zijn
zich heel en al te wijden
zijner scheppingen.
En voort trok zijn idealistischen geest.
De Nieuwe Courant.
die met een kind op een melkwagen zat, door
den bliksem getroffen. De melkbussen werden
met hem van den wagen geslagen, het kind
bleef zitten, doch bloedde hevig. Naar om
standigheden is de man thans vrij wel. Ook
een paard werd aldaar door den bliksem ge
troffen. O. N.
Te Leipzig maakte hij echter kennis met
Beethovens werken en een sterke drang om
te componeeren, met name zijn eigen treur
spel van dergelijke muziek te voorzien als die
van Goethe’s Egmont, maakte zich van hem
meester. Trots den tegenstand zijner familie,
die hem op zijn wispelturigheid wees en deze
liefdevoor de muziek als’ngril beschouwde,legde
hij zich ijverig op de harmonieleer toe, en
vervaardigde in stilte verschillende composities.
Toen hij bleef aanhouden, stelde men hem
eindelijk onder leiding van Gottlieb Müller,
een degelijk musicus.
Toen Richard zeventien jaar oud was, com
poneerde hij een ouverture, welke in hetzelfde
jaar (1830) in den schouwburg te Leipzig
werd uitgevoerd, doch weinig succes oogstte,
veeleer groote hilariteit bij het publiek wekte,
dat pleizier had om den zeer sterken pauken
slag, die tijdens de heele uitvoering na elke
vier minuten terugkeerde. Dit fiasco drukte
hem zwaar terneer.
Nadat hij in hetzelfde jaar de Hoogeschool
was gaan bezoeken om
wonen over aesthetiek
spoedig de Hoogeschool
ging hij zich weer
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
dieven in den nacht van 17 op 18 Juli te
Joure drie jonge ooievaars uit het nest hebben
gehaald. Den vorigen avond trof de rijksveldw.
Mous tusschen Oudeschoof en Heerenveen twee
fietsers, volgens hun spraak van den Steen-
wijker kant, op den rijksstraatweg aan. Beiden
hadden een groote mand op de fiets. Hij hield
een hunner, wiens lantaren maar flauwtjes
brandde, even aan, en zag ter loops, dat de
mand leeg was, alleen wat ruigte en een dekje
lagen er in. Hij vermoedde wel met ooievaars-
dieven te doen te hebben, maar op dat moment
kon hij niets tegen hen ageeren. Had de
politie in dergelijke gevallen vrij over de
telegraaf te beschikken, dan zou zij in ver
schillende richtingen kunnen waarschuwen,
maar die vrijheid heeft de politie nu eenmaal
niet, en zelf de verdachten achtervolgen tot
wie weet waar, zou onbegonnen werk zijn
geweest, daar ze natuurlijk hem evengoed in
het oog zouden houden als hij hen. En zoo
slaagden ze er in te Joure hun slag te slaan.
Naar we vernemen, verzenden de ooievaars-
dieven de gestolenjongeooievaarsnaarEngeland,
waar de buitengoed bezitters er grooten prijs
op stellen. Per stuk wordt f 10 betaald.
Het gaat met de ooievaars als met de
mollen: als er geld mee te verdienen valt, zijn
er altijd menschen, die het riskeeren, om trots
alle toezicht en bewaking, hun slag te slaan.
Ze worden ook maar al te zelden op de daad
betrapt en aangehouden.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek, 25 Juli. De afdeeling van onzen
volksbond (vereeniging tegen Drankmisbruik)
kan zich op moment niet in bloei verheugen.
Sedert lang mist zij een voorzitter en tot
heden is ’t haar niet gelukt, den leegstaanden
zeiel weer bezet te krijgen.
De ledenvergaderingen ondervinden al bitter
weinig belangstelling. Als 6 of 7 personen
van de 169 leden ter vergadering komen,
mag men tevreden zijn. In de laatste
bijeenkomst van Woensdag j.l. waren aanwezig
4 bestuursleden, plus een gewoon lid, dat nog
wel meteen als verslaggever fungeerde.
Sneek, 25 Juli. In de raadszitting, die
a.s. Maandag wordt gehouden, komt de heer
v. d. Laan met ’t verzoek om eervol ontslag
als gemeentesecretaris tegen 1 Oct. a s.
En in een tweede verzoek vraagt hij den
Raad, om een toeslag op zijn eventueel pen-
Wat de datum van zijn ontslagaan-
betreft, daartoe dunkt ons, zullen de
mannen te vinden zijn. Maar of
Volhouden.
Mr. Paul J. Reijmer dringt er in het Ctr.
op aan, dat de Middenstand, nu het Voor-
loopig verslag der Tweede Kamer over het
wets-voorstel Aalberse tot beteugeling der
oneerlijke concurrentie verschenen is, volhoudt.
i/Thans geldt voor de middenstanders: vol
houden en medewerken zoo schrijft hij
Men mag verwachten, dat de behandeling
van het ontwerp niet op lange parlementaire
baan zal worden geschoven. Het eindstation
wordt langzaam maar zeker bereikt. Jaren lang
verscheen het vraagstuk der oneerlijke-coneur-
rentie als een Egyptische plaag op de agenda’s
van vergaderingen en congressen onzer midden
standers. Het vraagstuk der oneerlijke con
currentie was het vraagstuk van den midden
stand. Dit vraagstuk nadert zijne oplossing.
De middenstanders moeten thans in hun orga
nisatie blijven aandringen op vervulling hunner
rechtmatige verlangens. Voorkomen moet wor
den, dat het schip met lading in de haven
strandt. Zakelijke gronden moeten mede wor
den aangevoerd tot verdediging van het inge
diende wetsvoorstel. Reeds werd in breede
rijen van middenstanders veel belangstelling
gewijd aan het wetsvoorstel. Men houde niet
op met propageeren, totdat men eindelijk fier
en blij mag getuigen: de eerlijke handel in
Nederland is beschermd door eene wet tot
strafrechterlijke bestrijding der oneerlijke con
currentie.”
Geverfde aardbeziënjam.
De heeren dr. v. Hamel Roos en Barmens
schrijven in hun maandblad tegen de Ver-
valschingen dat zij dezer dagen gelegenheid
hadden een monster aardbeziën-jam te onder
zoeken, waardoor volgens het zeggen van den
verbruiker, zijn geheele familie rood geverfd
was geworden.
Het bleek ons schrijven zij dat inder
daad deze jam, van Nederlandsche afkomst,
zoodanig met aniline-kleurstof beladen was,
dat de geringste hoeveelheid er van voldoende
was om de huid intensief rood te kleuren.
De vraag werd ons hierbij gesteld: is deze
jam als vervalschte te beschouwen?
In het algemeen kan niet gezegd worden,
dat, indien een onschadelijke (en wel speci
aal een plantaardige) kleurstof in zeer geringe
mate aan een overigens deugdelijk genot- of
voedingsmiddel toegevoegd wordt, om dit meer
oogelijk te maken, opzettelijk vervalsching
heeft plaats gehad. De zaak verandert even
wel. Indien de toevoeging van kleurstoffen
in zoodanige mate geschiedt dat daardoor in
eenig opzicht nadeel voor den verbruiker
voortvloeit. En dit nu was zonder twijfel
het geval bij de door ons
De kans bestaat immer, dat, indien de fabri
kant het noodig oordeelt, een zoo sterke
kleuring aan te wenden, daardoor allicht bij
vruchten minder wenschelijke eigenschappen
(begin van bederf enz.) bedekt moeten worden.
Behalve ’t onaangename van de zeer moeilijk
van de huid verwijderbare kleurstof is het
buitendien zeer de vraag of de aniline-kleur
stof in dergelijke betrekkelijk groote hoeveel
heid niet schadelijk zal kunnen werken, vooral
bij kinderen, of ook bij volwassenen, indien
b.v. de huid eenigszins beschadigd is door
kleine verwondingen, enz.
Het is derhalve wenschelijk dergelijke met
teerkleurstoffen bedeelde artikelen, die de huid
blijvend kleuren, uit den handel te weren
en dergelijke leveranties on voorwaardelijk te
weigeren.
sioen.
vrage
vroede
dezen de koorden van de gemeentebeurs zul
len openen, om adressant bij zijn pensioen
van f 1420 nog jaarlijks een douceurtje te
geven Zeker en gewis zullen onderschei
dene leden zich tegen laatstgemeld verzoek
kanten.
Sneek, 24 Juli. Morgen heeft hier ten
gemeentehuize de aanbesteding plaats van
closets voor en eenige verbeteringen volgens
de wet aan scholen 2 en 3.
Een zeer groote regenbak, die zich bij elke
school bevindt, deelt men ons mee, zal in
beslag worden genomen voor beerput.
Workum. Volgens de in ons blad aange-
kondigde uitverkoop van Damesgoederen,
Manufacturen enz. bij den heer D. Faber
alhier, werd aan iederen kooper, die voor
minstens 50 cts. kocht, gelegenheid gegeven
om te raden hoe laat het was. Hiervoor
stelde de eigenaar twee zilveren horloges
disponibel. Na afloop der uitverkoop werd
nagegaan wie het geraden had. Het Dames-
Horloge is gewonnen door Corn. Riemersma
alhier met 4.L5 uur. Het Heeren-Horloge
door D. Jongsma, Heidenschap met 6.45 uur.
Deze vinding was nieuw. Het is te hopen,
dat ook dit .voor Faber eenig voordeel heeft
opgeleverd. De Banier.
Blauwhuis De boerenarbeider G. v. d. B.
toevallen leed, geraakte
van zijn werk kwam, bij
het passeeren van een hek in een landsloot,
en ofschoon onmiddellijk hulp opdaagde,
bleken de levensgeesten reeds bij den onge
lukkige geweken te zijn.
Het onverwachte bericht van het ongelukkige
overlijden van dezen man, die aller achting
verdiende en genoot, verwekte algemeene deel
neming. 0. N.
Gaasterland. Bij een gister, boven deze
omgeving, gewoed hebbend kort doch zwaar
onweder werd te Wijckel een zekere F. K.,
Onder de talrijke feiten, die in het jaar
1913 door verschillende volkeren werden her
dacht, werd een belangrijke plaatsingenomen
door de geboorte van den Prins der toon
kunstenaren, van Richard Wagner, van den
man, die in den beginne steunend op en
leerend van zijn roemruchtige tijdgenooten,
de toonkunst in het bizonder, de kunst in
het algemeen, leidde in breede banen van
een nieuwe schoonheid, daartoe in staat ge
steld door een schier almachtig scheppend
genie, een rijkdom aan fantasie, een klanken-
weelde een zijn tijd verre vooruitstrevende
origineele kundigheid in gevoel en in schep
ping. Dat was zijn persoonlijkheid; het
genie, dat zijn tijd vooruit is, daardoor niet
begrepen wordt door de naast hem levende
generatie; het genie, dat gedoemd is tot
lijden, doch bestemd is tot onsterfelijkheid
daarna. Hij maakt aanspraak op een apart
hoofdstuk in de geschiedenis der muziek,
omdat hij is geweest één dier demonisch
lijdende naturen zooals hij ze zelf heeft ge
noemd, die in strijd met hun omgeving, niet
zelden met opoffering van stoffelijk en geeste
lijk levensgeluk, gefolterd door pijnigende
miskenning, gestreden hebben voor de
ontwikkeling der heilige toonkunst, en haar
door hun onvermoeiden strijd een schrede
vooruit hebben gebracht op het pad barer
evolutie.
Veel heeft hij daarbij te danken gehad aan
zijn tijdgenoot Liszt (die 22 October 1811
geboren werd). In dezen meester bewonderde
men terecht den humanen mensch, die met
open oog en oor voor al het gebeurende, zijn
leven geheel en al opofferende aan het goede
en het schoone, en zoo ook een groote be
wondering koesterende voor Wagner, wien hij
daardoor den zetel in de toonkunst heeft
verzekerd, welken zijn naam thans inneemt.
Hij werd 22 Mei 1813 in een eenvoudige
omgeving geboren en was de jongste van
negen kinderen. Zijn vader, die zooveel als
griffier bij de politie was, stierf, toen Richard
5 maanden was en liet zijn gezin zonder
middelen achter. Na twee jaren hertrouwde
zijn moeder met Geijer, een tooneelspeler te
Dresden, die zich echter ook met schrijven
en nu en dan met portretschilderen bezig
hield. Hij wilde zijn jongen graag schilder
zien worden, maar hiervoor bleek Richard
geen aanleg te bezitten. Zijn vader gaf den
moed niet op. Hij was er van overtuigd,
dat er een genie in den jongen stak, maar
hij zag nog niet, in welke richting dit zich
ten slotte zou uiten.
Toen de heele familie om de betrekking
van den vader naar Dresden verhuisde, en
Richard op de Latijnsche school werd geplaatst,
bleek hij te dwepen met de klassiekende
geschiedenis en de mythen der Grieken trok
ken hem bijzonder aan en hij muntte zoo
danig daarin uit, in de 3de klasse van
die school, toen hij dus 12 jaar oud was,
had hij reeds alle 12 boeken der Odyssé ver
taald meende men in hem den philoloog
ontdekt te hebben.
Toen hij bij zichzelf eenigen dichterlijken
aanleg bespeurde, vormde hij het bgsluit, dezen
aanleg te ontwikkelen, en dichter te worden.
Doch in diezelfde jaren ontwaakte ook voor
de muziek een sterke liefde bij hem. Reeds
op zijn 9de jaar speelde hij zoo opvallend
piano uit zijn hoofd, dat het denkbeeld bij
zijn vader rees, dat hij wellicht de kiemen
van een muzikaal talent in zich droeg, en
in datzelfde jaar 1822 raakte hij in verruk
king toen hij een opvoering bijwoonde van
»Der Freischütz”, Webers meesterwerk.
Toch legde hij zich in die eerste jaren
meer op litteratuur toe. Shakespeare vooral
trok hem bijzonder aan. Op zijn 12de jaar
zette Richard zich aan een treurspel, dat na
twee jaar voltooid was. Hij zelf moet later
van dit werk gezegd hebben
//Dit werk, hoofdzakelijk uit Hamlet en
Lear samengesteld, was op een breede schaal
aangelegd, twee en veertig personen stierven
•n den loop van het stuk en ik zag mij bij
de uitvoering genoodzaakt, de meesten als
geesten te laten terugkomen, daar ik anders
geen personen had gehad voor de laatste
bedrijven I”
Toen de familie weer naar Leipzig terug
kwam, verloren de klassieke letteren zijn liefde,
doordat bij het onderwijs in die stad een on
aangename toon heerschte.
Duitsche onderkruipers te Zaandam geweerd.
De staking te Zaandam duurt voort. Thans
is aan ’n 40-tal Duitsche werklieden, diedoorde
patroons uit Duitschland waren ontboden, de
toegang te Zaandam geweigerd door burge
meester Ter Laan, die oordeelde dat hun
papieren niet in orde waren.
Hoewel de Duitschers protesteerden en mee
deelden, dat zij op dezelfde papieren reeds op
verschillende plaatsen hadden gewerkt, moesten
ze onverbiddelijk nog denzelfden dag naar
Duitschland terug. Een tweetal, welks papieren
wel in orde waren, zijn te Amsterdam ge
bleven. Toen de anderen echter eveneens
aldaar wilden uitstappen, werden ze door
de politie met de blanke sabel weer in den
trein gedreven.
’S-Hage, 24 Juli. Een conferentie tusschen
de tramdirectie en vertegenwoordigers der
stakers heeft geen positief resultaat opgeleverd.
De directie beeft meegedeeld dat zich op de
door haar geplaatste advertenties een groot
aantal sollicitanten heeft aangemeld.
Ooievaarsdieten.
Heerenveen, 23 Juli. In ’t vorig no. hebben
we gemeld, dat onbekend gebleven ooievaars-
Bolswardsche Courant
