Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
H EVEA
1914.
53ste Jaargang.
Verscmjnt Donderdags en Zondags.
No. 71.
Donderdag 3 September.
Kaatsen in Wonseradeel.
Uit de Raadszaal.
VOOR
Afzonderlijke
B. en W.
is
Vergadering op Dinsdag 1 September 1914.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
de strijd der verkiezingen,
heden ook geen
maar toch moest
treden, en
vergadering
werd nu
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
bij algemeen besluit te regelen en te bepalen
dat de pensioengrondslag zich regelt naar het
bedrag van de wedden der ambtenaren met
de daaraan verbonden emolumenten.
Met algemeene stemmen wordt dit goedge
keurd.
Daar niemand na afloop dezer punten iets
heeft te vragen of op te merken, wordt de
vergadering gesloten.
Zooals we onlangs reeds hebben verteld,
was er in onze gemeente een stem opgegaan
om het kaatsen op de publieke straten te
verbieden. Vergissen we ons niet dan was
het eerste geluid in dezen, vernomen uit
Kimswerd. En alras klonken er ook stemmen
in de andere kaatsdorpen, die in koor gingen
zingen: „het kaatsen naar buiten, niet
meer spelen op plein of straat”.
Een bij den Raad van Wonseradeel inge
komen verzoekschrift, waarin werd aangedron
gen op een verbod, werd in handen gesteld
van de Commissie voor de Strafverordeningen.
In de 1 September gehouden gemeenteraads
zitting werd het rapport dezer Commissie
behandeld. Nommer 3 der punten van behan
deling voor deze zitting luidde:
n Voorstel van de Commissie voor de Straf
verordeningen tot wijziging van de Politie
verordening voor deze gemeente.”
De Commissie wil tusschen de artikels 10
en 11 een nieuw inlasschen, (dat wordt dan
104) waarbij zal worden verboden voor Kims
werd, alle kaatsen op de openbare straat, voor
Witmarsum, Pingjum en Arum, het kaatsen
op gezegde terreinen op Zon- en feestdagen.
Van uit de dorpen Witmarsum, Kimswerd
en Pingjum, waren drie adressen van ingezetenen
ingekomen, waarin werd verzocht den toestand
te laten zooals die was.
In deze stukken werd gewezen op het zoo
oude regime van kaatsen op de buurt, terwijl
getracht was enkele, tegen het spelen op straat
ingebrachte bezwaren te ontzenuwen.
De Voorzitter wees op een paar minder
gelukkige uitdrukkingen in dit verzoekschrift.
Er was aangevoerd dat in grootere plaatsen
pleinen waren beschikbaar gesteld voor sport
en spel... in welke plaatsen? vroeg Z.E.A.
Ook werd aangevoerd dat de voormannen
der kaatsbeweging tot nu toe het vloeken en
tieren bij het spel niet ongedaan hebben
kunnen maken.
Het doel van het verbod is niet het kaats
spel te weren in de dorpen Arum, Witmarsum
en Pingjum. (Kimswerd heeft altijd een terrein
van de kerk disponibel).
Ook is de Zondag als „Zondag” niet uit
gespeeld als argument, zoo ’s daags laat
men het spel gaan. Maar juist op Zondag is
het algemeen, daardoor wordt het op dien
dag lastig en hinderlijk.
B. en W. stellen voor het nieuwe artikel
pas in werking te laten treden 1 April 1915,
men heeft dan tijd uit te zien naar geschikt
terrein, buiten het dorp.
Het raadslid Vellinga kon zich geheel aan
sluiten bij hetgene door den voorzitter is ge
zegd. Op Zondag heeft men last van het
kaatsendat weet spreker bij ervaring.
Hij had daarom gaarne gezien, dat de redactie
van het artikel anders luidde, n.l. „het is
verboden in de bebouwde kom van de ver
schillende dorpen der Gemeente op straat te
kaatsen”.
Hij dient dienaangaande eene motie in.
De voorzitter verwondert zich hierover. Dit
een paardenmiddel, het gaat zoo te hard.
De zaak moet geleidelijk veranderd.
De heer Vellinga kan dit niet toestemmen.
Hij vindt ook dat de uitzondering van Kims
werd (wegens ’t hebben van een eigen terrein)
niet goed is. Hij wil gelijk recht voor allen,
dat is het beste. Dan behoeft men niet ge
leidelijk af te schaffen, maar’t gaat in éénen.
Hij wil de kaatsers dwingen om te gaan zien
naar speelterrein buitendorps.
De voorzitter is tegen een absoluut verbod.
Hij weet niet of hij, bij aanneming der motie
Vellinga, de gevolgen op zich durft te nemen.
Nu mengen zich de h.h. Salverda (Makkum)
en Timmer (Kimswerd) in het debat. De
eerste gaat met den voorsteller (Vellinga,
Lollum) mee, de heer Timmer verklaart
zich er beslist tegen. Hij denkt dat we mot
zullen krijgen als we zoo strak te werk gaan,
en het kaatsen op straat geheel gaan verbieden.
Waar moeten dan bij regenachtig weer,
De eerste Dinsdag in September is voor
het geheele land een geijkte dag voor raads
vergaderingen. In jaren van periodieke af
treding der gemeenteraadsleden worden op
dezen dag de nieuwbenoemden beëedigd en
geïnstalleerd.
Bij de tegenwoordige oorlogstoestanden heb
ben wij gelukkig mag men wel zeggen
niet de verkiezingsdrukte gehad. Bij den
strijd der wapenen heeft zich niet gevoegd
Er waren dus
raadsleden te installeeren,
een onzer wethouders af
wel de heer Lunter,’ zoodat deze
was een verplichte. Tegelijk
onze nieuwbenoemde secretaris be
ëedigd en geïnstalleerd, de gemeenterekening
over ’t vorig jaar behandeld en tevens nog
enkele punten daarbij gevoegd, gaf het nog
een agenda van 9 punten.
Voor zoover wij het behandelde konden
volgen, willen wij er melding van maken.
Wij zeggen voor zoover wij het konden
volgen want niet altoos was het gesprokene
te verstaan.
De zomertemperatuur gaf wel aanleiding
om voor de ventilatie een raam van de raads
zaal geopend te hebben en dit gaf ook
wel degelijk verfrissching want daar ook de
deur der raadszaal open stond, had de wind
vrije speling langs onze verslaggeverstafel,
zoodat onze weinige hoofdharen af en toe ten
berge rezen, niet van verontwaardiging, maar
door den Hinken tochtwind. Doch met dien
verfrisschende wind kwam tevens het straat
rumoer langs onze ooren suizen, en het ge
toeter van auto’s en stoomfietsen, alsmede het
gerinkel en geratel van de op dat uur flink
vertegenwoordigde melkwagens mengde zich
zoo eendrachtig met het geroep der woelige
straatjeugd, dat wij in onzen hoek sommige
oogenblikken geen jota verstonden van het
op de raadszaal gesprokene. De hiaten moeten
wij dus openlaten of naar eigen phantasie
aanvullen. Dit laatste is altoos een zeer
avontuurlijk werk, men kan daar, de ervaring
leerde het ons vroeger al eens een enkele
maal, geducht mistasten. Bij de behan
deling van punt 7 der agenda ontstond echter
ook wel eens een hiaat in de behandeling
er werd dan in de wetboeken gezocht en
gebladerd zoodat de discussie dan wel
eens een poosje stilstond al was er dan ook
geen melkwagen die onze gehoorvliezen het
verstaan verhinderde.
Ook die tusschenpauzen zullen wij maar
niet memoreeren. ’t Bleek dat de discussies
over dat punt geen invloed op de besluiten
hadden, want de voorstellen werden niet
ondersteund en bleven dus na reeds wijdloopig
behandeld te zijn, buiten behandeling.
Na deze lange inleiding wordt het nu wel
tijd met het verhandelde te beginnen. Welnu
dan alle 13 leden waren tegenwoordig.
Vóór het lezen der notulen werd op voorstel
des Voorzitters besloten eerst aan de orde te
stellen punt 1 der agenda
Beëediging van den Secretaris.
De heer D. Beijer begeeft zich naar het
midden der zaal en plaatst zich voor den
Voorzitter, waarop bij in diens handen de
gevorderde eeden aflegt, waarop de Voorzitter
ongeveer het volgende spreekt
Mijnheer Beijer Dit is voor U zeker een
gewichtig moment. Op zoo jeugdigen leeftijd
geroepen te zijn tot het gewichtig ambt van
Secretaris. Van harte wensch ik U hiermee
geluk. Een gewichtige taak wordt op uw
schouders gelegd, nu Gij geroepen zijt als
Secretaris dezer gemeente te fungeeren. In de
maanden die ik U heb leeren kennen in
capaciteit en in persoon durf ik ’t vertrouwen
uitspreken, dat Gij zult zijn de rechte man
op de rechte plaats. Dat vertrouwen zal niet
beschaamd worden, daar Gij getoond hebt
met ijver en onpartijdig uw gewichtig werk
te vervullen. Ik wensch U toe dat Gij vele
jaren in deze functie tot heil der gemeente
werkzaam moogt zijn, en dat Gij de gemeente
administratie zult weten in orde te houden
en in orde te brengen. Ik vertrouw dat Gij
allen die raad of inlichtingen vragen bereid
willig behulpzaam zult zijn en onpartijdig
uw werkkring zult vervullen. In deze ver
gaderingen, Mijnheer Beijerzal uw plaats
zijn aan mijn linkerzijde, ik vertrouw evenwel
zoo lang wij samen in deze vergadering zullen
zitten, Gij steeds mijn rechterhand zult wezen.
(Applaus).
De heer Beijer dankt den Voorzitter voor
diens woorden.
De heer Boersma. Bij het afscheid van den
afgetreden Secretaris heb ik een enkel woord
gesproken, Mijnheer Beijer, nu U in deze
vergadering mijn buurman zult zijn, wil ik
U als nieuw benoemd Secretaris ook een enkel
woord wijden.
Ik verheug mij dat Gij al zij het
dan ook met het lot hier benoemd zijt,
en dat Gij de betrekking hebt aangenomen,
getuigt van moed. Ik hoop en vertrouw dat
Gij tot genoegen hier zult werkzaam zijn.
Bolsward is een bescheiden plaatsje, het ken
merkt zich door eenvoud en bescheidenheid.
„Rjucht en Sljucht” staat in de groote kerk
onder ’t borstbeeld van Gysbert Japiks, en
ik wil U toeroepen wees ook zoo, wees waar
en eenvoudig en het zal U gelukken hier naar
aller genoegen te zijn. Bij een vorige vergade
ring werd opgemerkt dat de aftredende secre
taris bijna 40 jaren hier werkzaam was geweest,
U wensch ik toe, maak die 40 jaren vol, kan
het zijn eervol, en hoewel ik dat niet zal
kunnen zien, want er is een tijd van komen
en gaan, en voor mij zal het gaan wel eerder
komen, maar toch wensch ik U toe, dat Gij
dan na zoovele jaren met dankbaarheid en met
satisfactie op uw werk moogt terug zien.
Mijnheer Beijer, dat is mijn wensch
(Applaus.)
Na deze plechtigheid ging men over tot
de gewone alledaagsche dingen. De notulen
werden gelezen en goedgekeurd.
Ingekomen stukken.
a. Missive van den heer D. Beijer, dat hij
de benoeming tot secretaris dezer gemeente
aanneemt.
b. Besluiten van Ged. Staten, goedkeurende
een betaling uit het fonds voor onvoorziene
uitgaven en de onderhandsche verhuring van
bouwgrond aan J. Nawijn.
Werd voor kennisgeving aangenomen.
c. Adres van H. Faber, stadstuinman ver
zoekende herbenoeming als zoodanig, of als
dit niet, kan wegens de benoeming van een
plantsoenwachter, hem dan op een andere wijze
daarvoor schadeloos te stellen.
d. Adres van Rein Postma, verzoekende
wederom voor 3 jaren brugwachter der St.
Jansbrug te mogen blijven.
e. Een adres waarvan de inhoud niet
gehoord werd doordat een melkwagen de
stem van den Voorzitter overstemde.
Alle 3 adressen in handen van
om advies.
f. Een advies van de Commissie der
strafverordeningen, voorstellende om in de
verordening op de ontsmettingen in te
lasschen, dat de belanghebbenden zullen moe
ten bijdragen in de kosten der ontsmettingen,
wanneer zij daartoe in staat zijn. Dit zal
bij de behandeling dier verordening aan de
orde komen.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
2. Verkiezing Wethouder.
De vacature ontstond door periodieke af
treding van den heer Lunter.
De heer Lunter wordt herbenoemd met 8
stemmen. De heeren C. W. Eisma, S. Ooster-
baan, A. Vis en H. Boersma hadden ieder
1 stem en 1 briefje was blanco.
De heer Lunter verklaart zich bereid die
benoeming aan te nemen.
De Voorzitter wenscht hem geluk met het
in hem gestelde vertrouwen en wenscht dat
het hem gegeven mag zijn met het college
B. en W. werkzaam te zijn in het belang
der gemeente.
3. Voorstel B. en W. tot het aangaan
van een tijdelijke geldleening
Met het oog op vele uitbetalingen is er
behoefte aan kasgeld. Op de begrooting is
voor tijdelijke geldleening f 15000 uitgetrok
ken, waarvan f 10,000 is opgenomen. B. en
W. stellen nu voor nog hoogstens f 5000 op
te nemen bij Gebr. Kingma op de gewone
voorwaarden.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
4. Adres D. Feenstra om een strookje
grond te mogen huren, (met advies van B.
en W.)
B. en W. adviseeren om een strookje
grond voor een stoep af te staan in huur
voor f 1.25 per jaar tot wederopzeggens.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
5. Adres van K. Wallinga om onderhands
te mogen huren perceelen land thans bij hem
in huur (met advies van B. en W.)
B. en W. hebben geen bezwaar dit land
voor 1 jaar af te staan bij onderhandsche
verpachting, ofschoon zij overigens de meening
hebben, dat de een niet bevoordeeld moet
worden boven den ander en dus publieke
verpachting regel dient te blijven. Om echter
van de landerijen der gemeente meer tegelijk
den huurtijd te doen afloopen, wil men dit ook
met het oog op de tijdsomstandigheden, voor
één jaar toestaan en daar er nog een paar
perceelen dit jaar openvallen, ook die pachten
voor nog één jaar aan te houden, als zij
zulks verlangen, op de bestaande condities.
De heer Keikes vindt dit niet goed. Door
de omstandigheden van thans kan het nu wel
veel te hoog in prijs zijn, en dan later als
het soms weer beter is, moet het publiek.
De Voorzitter meent dat het juist in het
belang is van huurder en gemeente beide dat
het nu voor één jaar wordt verpacht.
De heer Vis vindt ook het idee van
B. en W. heel goed en na eenige discussie
wordt het land aan Wallinga voor één jaar
verhuurd met op 1 na algemeene stemmen,
de heer Keikes. Tevens wordt met 12 tegen
1, de heer Keikes, besloten om ook aan de
andere pachters der gemeentelanden welke dit
jaar „los” komen, het weer voor één jaar af
te staan indien zij zulks wenschen.
7. Leges verordening.
In een verordening op de heffing, en op de
invordering der leges ter Secretarie, met een
memorie van toelichting wordt een en ander
omschreven en toegelicht. Hierin wordt bepaald
wat moet worden betaald voor extracten
Burgerlijke stand, bij huwelijk, voor getuig
schriften, afschriften van stukken enz.
De heer Eisma stelde op de gestelde prijzen
eenige verandering voor, waarmee B. en W.
niet geheel accoord gingen.
Er ontstond nog al een wijdloopige discussie
over, de gemeentewet en andere dikke wet
boeken werden er op nageslagen, doch het
eindbesluit was dat het voorstel Eisma niet
ondersteund werd, zoodat de voorstellen zonder
wijziging werden vastgesteld met algemeene
stemmen.
8. Voorloopige vaststelling gemeente-rekening
1913. (met rapport Commissie en antwoord
B. en W.J
De Commissie, welke deze rekening had
ondertocht stelde voor ze goed te keuren, doch
had eenige aanmerking dat er aan het huis
te- Nijezijl bijna f 700 was vertimmerd, zoo’n
post behoort te worden aanbesteed. En ook
bij het onderhoud schoolgebouwen stonden
posten, die door het eigen werkvolk hadden
knnnen worden uitgevoerd meent de Commissie.
B. en W. antwoorden, dat aan het huis en
de brug te Nijezijl geregeld wordt gewerkt
door den timmerman van IJlstkleine kar
weitjes worden steeds zuinig berekend. Men
vond nu er wat meer te doen was het ook
billijk dat diezelfde timmerman dat uitvoerde,
te meer omdat zijn prijsopgaaf beneden de
raming was. Door den verren afstand zouden
de aannemers van hier het toch niet zoo goed
hebben knnnen uitvoeren. De verandering aan
de schoolgebouwen betrof de verandering van
ramen, daar had men een knecht bij noodig
gehad.
De Commissie keurt de handelwijze voor
dezen keer goed, maar wil toch bij voorkeur
aanbesteding.
De Voorzitter zegt dat B. en W. ook zooveel
mogelijk op publieke aanbesteding aansturen.
De gemeenterekening alsmede die der gas
fabriek en van de gemeentereiniging worden
met algemeene stemmen goedgekeurd. De eind
cijfers der gemeenterekening zijn ontvangsten
f 145.095.26, uitgaven f 137.490.62, batig
saldo f7.604.64.
9. Voorstel B. en W. vaststelling pensioen
grondslagen gemeenteambtenaren.
■B. en W. meenen, om niet bij elke ver
andering van jaarwedde van ambtenaren telkens
met voorstellen te komen om den pensioen
grondslag te wijzigen, dat het beter is zulks
Bolswardsche Courant
op RIJWIEL., RIJTUIG, en AUTOBANDEN
waarborgt soliditeit.
Fabriek Hevea, Hoogezand (Groningen.)