Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
1914.
53ste Jaargang.
No. 74.
Hoe onze huismoeders bezuinigen.
Zondag 13 September.
BINNENLAND.
1
VOOR
Afzonderlijke
echtgenoot, die
en
Alg. H,
l
we
en
en
We hebben
niet vernieuwd
volksvoorstellingen
van
die
aan
L
zus” verleden week over kies-
niet naar den tandarts
i anders altijd dadelijk,
watje met nagelolie
dat hielp uitstekend, tenminste
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 60 Cts. Vervolgen»
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Het Alg. Handelsblad schrijft
Of, waarom en hoe
De eerste vraag bleek feitelijk overbodig.
Want van ongeveer al de vrouwen, die wij
hebben gevraagd, of zij bezuinigen in deze
dagen, luidde het antwoord bevestigend. En
wie nog niet aan de algemeene bezuiniging
waren begonnen, maakten al plannen en be
rekeningen, cijferden en overlegden met huis-
genooten en dienstpersoneel over het hoe
en hoeveel.
Er wordt dus bezuinigd in Amsterdam
en natuurlijk ook daarbuiten. Maar onze
enquête heeft zich alleen over Amsterdam
kunnen uitstrekken en dan nog maar over
een beperkt aantal huismoedersmaar wie
onzer lezeressen, na kennis te hebben genomen
van ’t volgendena misschien een lesje er
uit te hebben getrokken, nog meer, beter en
vooral praktische bezuinigingen aan de hand
kan doen laat zij het ons doen weten,
opdat wij dien goeden raad verder kunnen
brengen.
Bij voorbaat dank!
O, sparen en zuinig zijn
Wie is er, die het niet zal toejuichen.dat
onze huimoeders rekening houden met het
heden; denken aan de toekomst; willen
geven van wat zij hebben aan overvloedvan
wat zij door overleg hebben kunnen over
leggen
Dat zij sparen en zuinig zijn
Maar dat ze het doen op verstandige wijze,
met wijs beleid en volgens systeem.
Er moet bezuinigd worden door velen,
door zéér velen; gelukkig echter niet door
allen. Er zijn gelukkigen die in het geheel
geen vermindering van inkomsten hebben of
die slechts op zeer buitengewone uitgaven
behoeven te bezuinigen. Zij zullen goed doen,
werk, dat zij toch moeten laten doen, schil
deren of restaureeren van hun huis bijv.,
waarvoor in drukken tijd zelfs werklieden uit
het buitenland worden gehaald, nu te laten
doen. En wie wel zuinig moet zijn op het
een of ander, bedenke, dat het ónmogelijk is
om uit te sparen ook maar één stuiver, zonder
een ander voor dien stuiver te benadeelen.
We vragen dus hen, die niet door de om
standigheden worden gedwongen om zuinig
te zijnWilt zoolang het u mogelijk is,
voortgaan te leven op uwe gewone wijze 1
Uw leveranciers hebben het tóch reeds zoo
zwaar te verantwoorden onbetaalde rekeningen
en verminderde bestellingen aan den eenen
kant; wissels aan den anderen.
Gij, die nog niet wordt getroffen door den
kritieken toestand, blijft uwe rozen koopen en
uwe koekjes knabbelengebruikt uwe after-
noonteae en bestelt uw tailor-mades; geeft
uw dineetjes en laat u kappen, even gefriseerd
langs de ooren, zacht geonduleerd over den
schedel...
Maar dan 1
Gij, die wèl moet bezuinigen Ge schaft
telefoon af, mevrouw, omdat het luxe
inderdaad weelde! Het kantoor van
echtgenoot is aangeslotenmakkelijk
was het, zoo heerlijk gemakkelijk om
uw vriendinnen, die ook
luxe-telefoon hebben, en om bestellingen te
doen bij uw leveranciers. Die komen echter
heel graag bij u aan buis hooren. En, zeidet
ge het niet straks in de bloemenzaak op
den hoek en bij den banketbakker aan den
overkant kunt ge altijd terecht om even te
telefoneeren. Maar als ge in dien winkel
van de telefoon gebruik wilt blijven maken,
mevrouw, help dan ook mede dat de winkeliers
hun bestaan kunnen blijven voortzetten. En
als ge dan de broze Wellingtons en de zoete
kattetongen niet eiken dag meer kunt be
kostigen, koop ze dan ééns per week en sier
dienzelfden dag uw tafel met wat bloemen
uit den winkel, welks eigenaar het klanten
zien zoo droevig vreemd is geworden.
Toe mevrouw, verdeel uw zoo toe te juichen
zuinigheid en spaarzaamheid. Als ge ééns
in de veertien dagen uw middagmaal doet
zonder vleesch, behoeft ge de oude huis
naaister niet aan den dijk te zetten en de
Er wordt bezuinigd.
Waarom bezuinigt u, mevrouw? Die vraag
hebben we veertig, vijftig keer gesteld, met
schroom telkens maar geen der huisvrouwen
was er, die niet met beminnelijke openhartig
heid en vriendelijke mededeelzaamheid ons
heeft geantwoord.
Waarom we bezuinigen?
Omdat onze inkomsten zijn verminderd
dientengevolge ook het huishoudgeld.
Omdat iedere maand het bezuinigde geld
gedeeltelijk naar het Nationaal andersdeels
naar het Amsterdamsche Steuncomité wordt
gezonden.
Omdat we contant moeten betalen en wij
niet aan geld weten te komen; zelfs ons geld
op de postspaarbank, dat wij wegbrachten om
het als wij het noodig zouden hebben, terug
te vragen, kunnen wij slechts met f 25 per
week terug ontvangen.
Omdat wij niet weten, wat de naaste toe
komst ons zal brengen en we dus wel genood
zaakt zijn te sparen, te potten voor mogelijke
slechte en dure tijden.
Omdat wij de op ons genomen verplichtingen
willen nakomen: ons dienstbodenpersoneel niet
willen ontslaan in dezen moeilijken tijd en dus
wel genoodzaakt zijn om te besparen op minder
of gansch niet noodzakelijke levensbehoeften
en genotmiddelen.
Onder een van deze vijf categorieën konden
de in velerlei vorm gegeven antwoorden worden
saamgevat.
De vraag „hoe mevrouw, bezuinigt ge op
de, volgens u meest verstandige manier heeft
een groot aantal antwoorden uitgelokt. Wij
laten ze hier in willekeurige rangschikking
volgen, maar schrijven ze volstrekt niet alle
neer met het doel om den lezer even zoovele
practische en nuttige wenken te geven.
Zoo bezuinigen dan onze vrouwen in de
eerste plaats op bloemen. Wat bij sommigen
tot een bijna dagelijksche behoefte was ge
worden, het koopen van een handvol rozen
of wilde mimosa aan de mand op straat of in
den winkel, is afgeschaft. Geen bloemen meer
op het schrijfbureautje of tijdens den maaltijd,
in wat kleine vaasjes geschikt, tusschen het
kristalmaar ook geen bouquetten meer voor
de jarige vriendin en op de verlovingsreceptie
van het nichtje een uiterst bescheiden mandje
of plantje of ruikertje. Bloemen is luxeEn
het is immers voor luxe nu geen tijd. Der
halve: geen bloemen.
Maar ook geen vruchten Althans zéér,
zéér weinig. Want vruchten zijn geen levens
behoefte.
Likeuren en wijnen afgeschaft. Aan tafel
wordt bier gedronken, mineraalwater of...
„aqua distillata”.en de heeren uit’t gezin,
die voor het aan tafel gaan even een glaasje
jenever of een sherry brandy naar binnen
nipten, zoo slordig-weg, staande aan ’t buffet,
zij vinden de likeurkaraffen leeg in het
glazenkastje, jenever en sherry brandy zijn
niet noodig in oorlogstijd, zoomin als Bordeaux
en Bourgogne. En met die likeuren zijn de dure
after dinners in het rookkastje door geen
andere, even dure vervangen. Een goedkooper
merk ligt op het rookstel, havanna’s, die de
helft of nog minder kosten van de fijne
merken, „’t Spaart guldens uit, elke week”,
zei ons de huismoeder met veel groote zoons
Ongeluk.
De landbouwer H. van Diepenbeek, op de
Hoeve, te Uden, (N.-B.) stortte Dinsdag, terwijl
hij bezig was met het omzetten van hooi, van
den hooizolder en kwam met het hoofd op den
vloer der schuur terecht. Hij werd bewusteloos
opgenomen en de geneesheer constateerde her
senschudding. Naderhand is de ongelukkige,
eene weduwe en eenige kinderen achterlaat,
de gevolgen overleden. Arnh. Cl.
Botsing tusschen politie en militairen.
Gisteravond is het in de Sweelinckstraat
te Amsterdam ter hoogte van de Sweelinck-
school, waarin infanterie uit Groningen gele
gerd was, tot een botsing gekomen tusschen
militairen en politie. Aanleiding hiertoe was
het feit, dat een 21-jarig milicien uit Nieuwe
Pekela door de politie werd aangehouden,
omdat hij den houder van een vischwinkel
aan de Gerard Doustraat had mishandeld.
Met twee andere militairen had hij in staat
van dronkenschap verkeerende, in dien visch
winkel, de vrouw van den winkelier en haar
zoon bedreigd met messen, die op de toonbank
lagen. Toen de winkelier zelf tusschenbeide
kwam en de militairen uit den winkel zette,
had de milicien dezen een stomp in het
gelaat gegeven. Bij de arrestatie drongen
een vijftigtal andere militairen uit de Swee-
linckschool op, waarop de politie met de
wapenstok ruim baan maakte. Echter groeide
het aantal militairen aan en toen dezen wei
gerden uiteen te gaan en de bevelvoerende
inspecteur bovendien van derden vernam, dat
er geroepen was „Naar binnen en de bajonet
erop gaf hij bevel de sabel te trekken.
Tijdens dit relletje werd in de Jacob van
Campenstraat een schot gelost, men weet
echter niet door wien.
Er werd aan de militaire wacht der school
om hulp verzocht, doch deze verscheen niet
en evenmin nam de wacht maatregelen om
de militairen naar binnen te doen gaan.
Een sergeant, die voor de school stond, en
een korporaal bleken niet erg geneigd den
inspecteur behulpzaam te zijn. Echter heeft
deze zelfde sergeant volgens verklaring van
een collega wel een twintigtal militairen tegen
gehouden, die met de bajonet op het geweer
de school wilden verlaten.
De aangehouden milicien zegt, zich niets
te herinneren van de zaak, daar hij dronken
was. Vanwege de militaire overheid werd
dadelijk een onderzoek ingesteld.
Heden werden de militairen uit de Swee-
linckschool naar een loods in de Rietlanden
overgeplaatst. Hiertoe was evenwel reeds
eenige dagen geleden besloten.
Oppenhuizen, 10 Sept. In het naburige
G. ving een visscher een flinken paling van
wel een paar pond, als... de achterste helft
maar aanwezig geweest was, doch deze was,
door een schroef bepaald, volkomen van kop
en borststuk gescheiden. Den volgenden morgen
haalde hij op in een andere fuik de ontbre
kende helft, springlevend, zooals een paling-
moot soms in de braadpan opspringt. Herin
nert dit niet aan het paard van Von Münch-
hausen? en toch: het is waar gebeurd.
N. Sn. Cl.
Roodhuis, 11 Sept. Tijdens het hevig
onweder, dat hier gisteravond woedde, sloeg
de bliksem in de boerenhuizinge, staande aan
„de Hooge dijk” tusschen Roodhuis en Hijdaard
en bewoond door den heer Klijnstra. Alles
werd een prooi der vlammen, bijna niets werd
gered.
Het pand behoorde aan de Kerkvoogdij
der Ned. Herv. Gem. van Oosterend.
N. Sn. Cl.
en een echtgenoot, die een zware rooker is.
Maar ook zijo er huisvrouwen en we
mogen haar uitspraak zeker niet verzwijgen
die anders redeneeren.
„Neen”, zeggen deze, als er bezuinigd moet
wordenals de huishouding „krom moet
liggen”, dan kan dat gebeuren op honderd
dingen, groote en kleinemaar de mannen
in huis, die den heelen dag werken, zullen
hun bittertje houden en hun sigaar blijven
rooken. We zullen ’t wel op een andere
manier vinden. We eten geen koekjes meer
bij de thee geen biscuits en geen allerhande,
snoepen in den lunchroom geen gebakjes
schaffen den afternoon tea met bonbons
zwaar geboterde toast afof we drinken
’s middags alleen thee, één kopje mèt, de
volgende zonder suikerenkel een wolkje
melk. Ook eten we ’s middags, en dat geldt
weer voor allemaal, geen „toetjes” bf als we
dessert nemen, eten we geen soep en als we
soep vóór eten, geen pudding na.
ons schouwburg-abonnement
en gaan alleen nog naar de
we zijn nog lid gebleven
’t Concertgebouw, omdat wij voor 1 Juli
niet hadden opgezegd, maar wij kunnen van
de andere seizoen-concerten niet profiteeren.
We gaan ’s avonds niet meer naar het een
of ander café om een biertje te drinken of
een stukje te eten. Thuis eten we, als we nog
trek hebben, een oorlogsboterham met kaas
bij een kop thee, als we eerst nog een straatje
hebben omgewandeld of thuis de kranten van
a tot z hebben gespeld.
Want boeken uit bibliotheken buren we
niet, dat loopt nu teveel op we leenen boeken
van kennissen.
We trammen zoo weinig mogelijk tram
men is vrééselijk duur, vooral als je metz’n
tweeën of drieën en met kinderen bent; van
een rijtoertje is geen sprake en aan een taxi
denken we niet eens meer.
In de keuken wordt de kachel nu zoo laat
mogelijk aangemaakt en zoodra mogelijk weer
uitgedoofd. Wist u, dat opgewarmde thee
héél lekker is En dat je iemand op z’n
verjaardag nu best een groot plezier kunt
doen met een klein en nuttig cadeautje
Nuttig vooral Handschoenen voor den win
ter nu hoef je ze nog niet te dragen of een
warme das of wat zakdoeken dingen moet
je geven, die je toch noodig hebtgeen
trèfle incarnat of parfum Caruso, geen laven
delwater of andere toiletgeurtjes en haarwaters
ook geen tridace, een stuk tridace kost f 1.25,
je kunt je toch wel met goedkoope zeep
wasschen Dasjes en lintjes heb je ook niet
noodig. En m’n broche is nu al meer dan
drie weken kapot, maar ik heb ze niet weg
gebracht om ze te laten repareeren. Wie
denkt er nu aan om gouden luxe voorwerpen
te laten maken. Een van de gedraaide
pilaartjes van onze piano zit los,’t ding moet
maar kalm los blijven zitten tot later, als we
den meubelmaker weer kunnen nemen; we
hebben onze smoezelige vitrage-gordijnen thuis
gewasschen voor het eerst en de looper
op de boventrap zelf gestopt óók voor
den eersten keer. Het abonnement bij onzen
klokkenopwinder, dat de volgende maand
vervalt, is al opgezegd onze telefoon wordt
met 1 November weggenomenals we willen
telefoneeren, kunnen we te kust en te keur
gaan in den winkel van Palthe, in de bloe
menzaak op den hoek, bij den banketbakker,
den kruidenier..,; de zwemabonnementen van
de kinderen worden niet vernieuwd en het
behang in de huiskamer moet nu voorloopig
nog maar een jaar rustig blijven zitten.
Het weekgeld van de kinderen is vermin
derd met vijf-en-twintig procent en ’s avonds
komen ze nu allemaal met hun studie- en
leerboeken in de huiskamer zitten daardoor
branden vijf gaslichten minder, en ook op de
bovengangen brandt ’s avonds geen lichtdat
spaart op zoo’n manier eiken avond zeven
pitten, die gedurende een uur of vier branden.
Als de kinderen in het Gooi hun kennissen
willen bezoeken, mogen ze dat gerust doen
op de fietsgeen tram- of treingeld
hun boterhammen nemen ze mee. Bij leelijk
weer We hebben nog geen donkeren dag
gehad. Maar als het regent gaan ze
niet. Uitstapjes maken is toch geen behoefte?
We hebben allemaal ons lidmaatschap
opgezegd van de vereenigingen, waarvan we
louter voor ons genoegen lid zijn vakver-
eenigingeu vallen daar natuurlijk buiten of
we hebben de contributie verlaagd. De meis
jes hebben haar zang- en pianolessen opge
zegd en toen
pijn klaagde, is ze
gegaan dat doet ze
Ze heeft het nu met een
geprobeerd en
voorloopig.
We zullen den heelen winter geen diners
geven en geen avondjes en ook geen invita
ties aannemen, dan zijn ook geen nieuwe
avond- en dinertoilettes noodiggeen kanten
shawltjes geen lange glacé handschoenen,
zijden kousen en lakschoentjes, dan behoeven
we niet gekapt te worden, niet per rijtuig
of auto gebracht en gehaald dan hebben we
geen bloemen en waaiers noodig, geen avond
mantel of cape.
We nemen voor het aanstaande wintersei
zoen alleen een daagschen hoed en geen nieuw
mantelpakdat van verleden jaar met een
bont er op, is nog bestalleen de fijne
wasch gaat buiten de deurwe verstellen nu
zelf het goed en hebben geen huisnaaister
meer noodig we eten niet meer van den kok,
we koken zelf en dat komt, nu de groenten
zoo billijk zijn, véél en véél goedkooper.
Want we moeten zuinig zijn sparen voor
de belastingen, die verhoogd zullen worden
sparen om wat te kunnen afstaan, als ons
gevraagd wordt om te geven zuinig zijn om
wat in voorraad te hebbenzuinig zijn om
dat van sommige traktementen al een zeker
percentage is ingetrokken en de extra-inkom-
sten plotseling ophielden te vloeien.
goudsmid kan uw broche repareerenals ge
de bezuinigingen in uw groot of in uw klein
gezin eens verdeeldet over al uw leveranciers,
want niet waar, er zijn er onder u, die geen
jams, geen kaas en geen vleeschwaren meer
nuttigen, maar nog wel vruchten; die drie
blouses koopen maar geen nieuwen hoeddie
wèl per trein nog pleziertochtjes maken, maar
de gordijnen thuis wasschen.
Moogt gij uw kruidenier, uw modiste, uw
waschvrouw dan gansch en al vergeten?
En is het thans niet onze plicht hoog te
houden de lijfspreukLeven en laten leven
Bolswardsche Courant
i
l
l
I
J
l
J
UW
was
uw
alleen
af te spreken met