Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
w
I
h
No. 25.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
54ste Jaargang.
1915.
FOCKE S. KLEIN, Harlingen.
Zondag 28 Maart.
VOOR
afzonderlijke
om
a.
b.
I,
•J
D. Terhenne.
H. Wierema.
A. Vis.
’t geheele
hij das be-
Uit de Raadszaal.
Vergadering op Donderdag 25 Maart 1915.
l<
I
4
-
en W.
den heer Terhenne
’t advies B. en W.,
een schijnbare tegen-
moeielijke geschiedenis,
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
voor kennisgeving
Theedrinksters, die KLEIN’S
THEE van 20 ct. per ons, 25
et. per vierdel, nog niet hebben
gedronken, noodigen we uit
deze Thee eens te probeeren
ze is mooi grof, zonder stof,
schenkt goudgeel, heeft een
volle, geurige smaak en is zeer
waterhoudend.
THEEHANDEL
Voor weerverkoopers verkrijgbaar:
Te Bolsward bij Wed. J. J. LEMSTRA.
u Makkum bij W. v. d. GOOT.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
de Stadsbank van
had. Hij wil nu
f 0.50 meer te geven.
Op den post van
zooeven
had men
wijl er
op het maximumloon kan komen, dat is mij
een ergernis.
Het voorstel v. d. Wal wordt niet onder
steund en is dus vervallen.
Het voorstel Terhenne wordt door de heeren
v. d. Klei en v. d. Wal ondersteund, na dat
er bepaald is dat het alleen voor gehuwden
geldt.
De heer Keikes merkt op dat pas het nieuw
reglement van orde in werking is getreden,
en daar staat in art. 20 dat voorstellen 2
maal 24 uren te voren moeten worden inge
diend. Het voorstel Terhenne is een nieuwe
voorstel en hij wenscht dus vooraf uitgemaakt
te hebben of dat nu al of niet behandeld
kan worden.
De Foorzitter antwoordt hierop dat de toe
passing van ’t reglement van orde aan hem
als Voorzitter is opgedragen. Het voorstel
Terhenne is een amendement op het nader
voorstel en dus is art. 22 hier van toepassing.
De heer Fis maakt even attent op een
opmerking van den heer v. d. Wal alsof
Alkema geen f 11 zou verdienen. De waarheid
is dat hij f 10.50 vast heeft maar toch op
andere wijze ontvangt hij er zooveel bij dat
het wel f 11.50 wordt, en er wordt voor gezorgd,
dat hij dit ook houdt.
Verder wil hij opmerken, dat er meer zijn,
die nog wel bijverdienste hebben. Bijv, de
tegenwoordige meter-opnemer-geldophaler der
gasfabriek die zal toch zeker niet voor
toeslag in aanmerking komen, want die ver
dient op andere wijze nog wel f 12 per week.
Een lastig geval wordt het met de kolen
sjouwers, die werken soms wel en dan weer
niet in dienst der gemeente. Er is daarom
te zeggen, eerst eens advies af
B. en Wdat is beter dan,
er
den gemeentebode was
wel f 100 te bezuinigen, maar daar
geen ooren naar. Dat de kosten
der reiniging met f 2000 zijn gestegen, daar
mogen de werklieden de dupe niet van worden,
de Gemeente moet goed voorgaan en daarom
stelt hij voor art. 37 van ’t werkliedenregle
ment te royeeren en het loon te verhoogen.
De Foorzitter merkt op, dat dit voorstel
buiten de orde gaat. Het adres verzoekt een
tijdelijken bijslag en daarover is advies uit
gebracht. Wil de heer v. d. Wal verhooging
voorstellen, dan kan hij het later doen, het
gaat nu over dat adres.
De heer v.d. Wal antwoordt dat de Voorzitter
zeer onjuist is. In het adres wordt in de eerste
plaats loonsverhooging gevraagd, en daarop
heeft Spr. zijn voorstel gegrond. De vraag om
toeslag komt pas in de 2e plaats.
De heer Boersma. Dit punt is in de Com
missie der Reiniging breedvoerig besproken,
maar omdat het reglement pas was gewijzigd
konden wij geen wijziging daarin brengen.
Echter is door de meerderheid voorgesteld om
aan hen die minder dan f 11 hebben voor 3
maanden 50 cent extra te geven met het oog
op den critieken tijd.
De heer Terhenne heeft met genoegen gezien
dat B. en W. iets verder zijn gegaan, door
ook het oog te vestigen op de andere werk
lieden der Gemeente. Er zijn tegenwoordig
3 categorieën van arbeiders. 1°. de losse
arbeiders die veel of weinig soms verdienen,
maar toch geregeld gaan naar de bedeeling
en trouw 4 maal per week hun potje halen;
2°. is er een categorie, die niet benijdens-
waardig is, die vaak weinig verdienen en toch
zichzelf trachten te redden, en dan zijn er
3°. die iets meer gegoed zijn, en ook wel te
kampen hebben met de duurdere prijzen, maar
bet ook beter kunnen doen dan de vorige
klassen.
Nu hebben B. en W. rekening gehouden
met de talrijkheid van bet gezin, doch Spr.
wil nog verder gaan en aan alle werklieden
in gemeentedienst, die minder dan f 650
verdienen, tijdelijk 50 cent per week toeslag
geven en dan bovendien den kindertoeslag
zooals B. en W. dat voorstellen.
wel iets voor
te wachten van
al zij het ook met de beste bedoeling,
zoo maar direct over te besluiten.
De heer v. d. Wal komt nog op tegen de
bijverdienste in overuren, dat is geen loon,
doch de heer Vis repliceert, dat als de heer
v. d. Wal eens wil gaan onderzoeken, hij de
ervaring zal opdoen, dat Alkema die bijver
dienste ook wel maakt in de tijden dat hij
in dienst der gemeente is.
De Foorzitter heeft geen bezwaar om het
geheele voorstel uit te stellen, als men dit
liever wil, en daar ’t voorstel Vis uitstel
behandeling reeds voldoende wordt onder
steund, wordt dit in stemming gebracht, doch
verworpen met 7 tegen 5 stemmen (vóór de
heeren Vis, Praamsma, Oosterbaan, Eisma
en Keikes.)
De Foorzitter. Het voorstel B.
met de toevoeging van
komt nu aan de orde.
De heer Terhenne is er niet tegen, dat men
eerst een nader onderzoek instelt, als men
zulks beter acht.
De heer Praamsma heeft met belangstelling
kennis genomen van
doch hij ziet daarin
stelling. Het is een
en in de discussie werd zelfs gezegd, dat de
werklieden recht hebben op verhooging. Dat
stuit Spreker tegen de borst. Als het loon
wordt uitbetaald is ’t voldoende, en bestaat
er geen recht op mejer. Wel kan de werk
gever een gratificatie verleenen, en daar is
wel aanleiding voor. Nu staat in het advies
B. en W. een zin, die mijn bijzondere aan-
R
doel van ’t adres was om adhesie te zenden
aan een door het gemeentebestuur van Culem-
borg gezonden adres aan de Regeering, ten
einde te verkrijgen dat de finantieele regeling
omtrent de uitgaven inzake bestrijding werke
loosheid worde gewijzigd.
Het tijdelijk steuncomité alhier acht dat de
zaak door Culemborg wat overdreven wordt
voorgesteld, en ziet niet in, dat de gemeenten
veel worden gebaat als ’t wordt geregeld ge
lijk Culemborg beoogt. De commissie advi
seert geen adhesie te verleenen, en B. en W.
kunnen zich daarmee vereenigen.
Ook de raad vereenigde zich met algemeene
stemmen met dit advies.
6. Adres van werklieden der gemeentereini-
ging, om verhooging van weekloon of toeken
ning van bijslag, met advies van B. en W.
De Reinigingscommissie vond geen vrijheid,
daar het werklieden-reglement pas is gewijzigd,
nu tot loonsverhooging te adviseeren, echter
met het oog op den hoogen prijs der levens
middelen wilde meerderheid der commissievoor
stellen voor 3 maanden een tijdelijke ver
hooging van 50 cent per week voor ieder.
B. en W. achten het moeielijk een grens
te treffen tusschen hen die ’t wel en die ’t
niet noodig hebben, want als het voor de
werklieden der Reiniging wordt gedaan, moe
ten ook de andere werklieden der gemeente,
die in gelijke positie verkeeren, gelijk be
handeld worden. Toch willen zij voorstellen
om aan de 5 werklieden der Reiniging die
kinderen beneden 15 jaren hebben, voorloopig
voor 8 weken voor ieder kind een toeslag
van 25 cent per week te geven.
De heer v. d. Wal komt tegen dat voorstel
van B. en W. in nog al krasse woorden op,
o.a. beweert hij dat het spreekwoord: „De paar
den die de haver verdienen, krijgen ze niet,”
op de werklieden der Gemeentereiniging is
toe te passen. De boerenarbeiders verdienen
tegenwoordig meer dan deze menschen die ’t
vuilste werk verrichten. Zeer noodig moeten
die f 11 per week verdienen. Hij heeft nu in’t
advies met verbazing gelezen, dat Alkema,
waarvoor Spr. indertijd 75 cent verhooging
voorstelde, nog op f 10.50 staat, hoewel hem
toen verzekerd is, dat hij toen al hooger loon
weer direct voorstellen hem
dat er toch later nog wel iets van zal komen,
waarop de Voorzitter antwoordt, dat B. en W.
van hun kant de zaak zullen bevorderen als
zich de gelegenheid maar voordoet.
g. Adres van de Schildersvereeniging alhier,
verzoekende dat bij aanbesteding van gemeente
werk bet timmerwerk en het schilderwerk
afzonderlijk zullen worden gehouden.
Dit adres in handen van B. en W.
advies.
h. De rekening van
Leening over 1914.
Voor de leden ter inzage gelegd.
i. Missive van fabrikanten en handelaren
in het bouwbedrijf, betreffende de uitvoering
van werken, waartoe zij aansporen met het
oog op werkloosheid.
Deze missive voor de leden ter visie.
j. Het jaarverslag van de Gezondheids
commissie.
Ter visie voor de raadsleden.
k. Verslag van de Plaatselijke School
commissie.
Zal bij de leden van den Raad circuleeren,
en extracten er van zullen aan hoofden der
scholen en den architect worden gezonden.
l. Een schrijven van de Familieleden dat
den 7 Feb. in den ouderdom van 79 jaren is
overleden de heer J. Falkena, stadsbode, con
cierge en waagmeester.
De Foorzitter zegt naar aanleiding van dit
schrijven, dat wijlen, Falkena, een trouwe
bode was en als type kon gelden van een oud
getrouw ambtenaar, wiens welwillendheid en
trouwe plichtsbetrachting hem de achting van
de raadsleden en van alle burgemeesters deed
verwerven, bij wie hij in functie is geweest.
Zijn nagedachtenis zal in aangename herinne-
•ring blijven, en Spr. stelt voor, deze missive
met een brief van rouwbeklag te beantwoorden.
Zonder hoofdel. stemming goedgekeurd.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Aanbieding procesverbaal kasopname.
Ter visie voor de leden van den raad.
2. Faststelling kohier hondenbelasting.
Het kohier wordt tot een bedrag van f331
vastgesteld met algemeene stemmen.
3. Benoeming stembureaux.
De Burgemeester is ambtshalve Voorzitter,
en dan moeten benoemd worden een plaats
vervangend Voorzitter, 4 leden en 3 plaats
vervangende leden.
Met bewonderenswaardige eenstemmigheid
werden benoemd allen bij eerste stemming
tot plaatsvervangend Voorzitter de heer
J. Kramer Mz.
tot le lid de heer S. J. Praamsma.
u
u
v
3e
4e n
tot plaatsvervangende leden de heeren
Eerdmans, S. E. Lunter en H. J. Boersma.
Fastslelling instructie stadsbode.
den bode-concierge bij
D.
4.
Deze instructie voor
het gemeentehuis te Bolsward bevat 19 artikelen,
en was in afschrift aan de leden toegezonden
ter overweging.
Bij de artikelsgewijze behandeling werden
enkele opmerkingen gemaakt, die ook tot een
paar redactiewijzigingen en kleine aanvullingen
leidden, echter niet van ingrijpenden aard.
Bij art. 16 wordt behalve vrije woning
vuur en licht een jaarwedde van f 700 be
paald. Dit kwam den heer v. d. Wal nog al
hoog voor, hij stelde voor het f 100 lager
te bepalen, doch dit werd door anderen be
streden, op grond dat de bode belast is met
den dagelijkschen schoonmaak van
gemeentehuis met secretarie, en
halve dat zijn vrouw hem bijstaat, ook nog
wel hulp van een werkster er bij zal moeten
nemen.
De heer Eerdmans stelde voor aanvankelijk
f 600 te geven en dan twee tw'eejaarlijksche
verhoogingen van f 50, en dat voorstel kwam
in stemming, doch werd verworpen met 7
tegen 5 stemmen (Vóór de heeren Keikes,
Eerdmans, Terhenne, v. d. Klei en v. d. Wal.)
Het voorstel zooals B. en W. het gedaan
hebben, werd aangenomen evenals de geheele
instructie, nadat als datum van inwerking
treding 12 Mei was bepaald.
5. Adres van het Gemeentebestuur van Culem
borg, met advies van B. en W.
Dit adres is om advies door B. en W. ge
zonden aan het tijdelijk werkloozenfonds. Het
De heer Eisma kan niet meegaan met het
voorstel Terhenne, althans is hij tegen dade
lijke behandeling, wijl hij eerst advies van
B. en W. wenscht, want er moet ook rekening
gehouden worden met de begrooting.
De heer Terhenne beoogt slechts een tijde
lijke toeslag en vindt het voorstel niet van
zoo ingrijpenden aard.
De heer v. d. Klei meent, dat er ook
rekening gehouden dient te worden met anderen
in gemeentedienst, en niet alleen met de
werklieden der reiniging.
De Voorzitter vindt dat juist een moeilijk
heid. Er zijn ook werklieden die op uurloon
werken, doch ofschoon het eenige moeielijk-
heid geeft, deelt hij niet het bezwaar van
den heer Eisma, dat het niet direct kan worden
behandeld. Als het wordt verdaagd kan in
de volgende vergadering wel weer een lid
komen met een ander idee. Het voorstel
Terhenne is een amendement op het voorstel
B. en W. Het voorstel v. d. Wal ontmoet
bij hem bezwaar omdat die een vaste verhoo
ging wil.
De heer v. d. Wal. Ja, ik stel voor art.
37 van het werklieden-reglement te royeeren
instaat dat die boven de 35 jaar is, niet
Dit is, ofschoon nagenoeg 3 maanden zijn
verloopen, pas de tweede vergadering van dit
jaar. Druk loopt het dus niet, doch als het
dan na zoo’n heelen rusttijd weer eens ver
gadering is, dan is er ook heel wat aan de
orde. Eerst de oogst van ingekomen stukken,
die heel wat bevat en dan een agenda van
13 punten, dat belooft wat. De Raad heeft
dan ook heden een punt, waarover denkelijk
nog al wat dispuut zal komen, maar weer op
zij gezet, n.l. de rioleering en demping eener
sloot in de Hollandiabuurt. De vorige maal
werd het door B. en W. ingetrokken, nu
stond het weer op de agenda, maar de Raad
wist het handig terzijde te schuiven. Wat
overbleef was trouwens voldoende, want het
Stadhuisklokje luidde reeds 10 uur toen de
openbare zitting afgeloopen was, en toen
moest de Raad nog een geheime zitting heb
ben; voor die heeren zal ’t dus wel laat zijn
geworden.
De vergadering werd bijgewoond door 12
leden, de heer Wierema was afwezig met
kennisgeving.
De lezing der notulen werd achterwege
gelaten, ze hadden ter visie gelegen en de
Raad wilde er zoo wel zijn goedkeuring aan
hechten.
Ingekomen stukken:
a. Een circulaire van Ged. Staten inzake
electriciteitsvoorziening in deze provincie in
verband met het stoomgemaal te Tacozijl met
bijlagen en adviezen.
Ter visie voor de leden.
b. Resolutiën van Ged. Staten, houdende
goedkeuring van raadsbesluiten als: het doen
eener rechtstreeksche betaling uit het fonds
voor onvoorziene uitgaven, den verkoop van
stamboomen, de kohieren van schoolgeld enz.
Ook de rekening der gemeente over 1913
was goedgekejird, een nadere goedkeuring van
de verordening omtrent de heffing van leges
ter secretarie en van de rechten geheven van
acten voor den burgerlijken stand, alsmede
de verordening op de heffing van den hoofdel.
omslag.
Een en ander werd voor kennisgeving aan
genomen.
c. Het rapport van den schoolarts.
d. Een afschrift der rekening van »’t Groene
Kruis”, over 1914.
e. De door Ged. Staten goedgekeurde
rekening over 1914 van den weg Bolsward-
Sneek.
Ook deze stukken werden
aangenomen.
f. Mededeeling van B. en W. dat zij
inzake de openstelling van het sportterrein
hebben onderhandeld met Weesvoogden en ’t
Bestuur van den Bond van Lichamelijke Op
voeding en beiden hadden geen bezwaar tegen
openstelling op Woensdag- en Zaterdagmid
dagen, voor de schooljeugd, doch onder voor
waarde dat er goed toezicht zou zijn en onder
leiding gespeeld moet worden. B. en W. hebben
zich gewend tot het onderwijzend personeel
om de leiding op zich te nemen, en slechts
2 hunner waren genegen, daaraan mee te
werken, als zij eerst gelegenheid hadden een
cursus als spelleider te volgen. Nu de zaak
zoo staat, zien B. en W. voorloopig geen
kans dat er iets van komt.
De heer Terhenne brengt zijn dank aan
B. en W. voor hun bemoeiingen en hoopt
Bolswardsche Courant
H
I
2e i/
c.