Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
H
1
3
i!
i
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 47.
54ste Jaargang.
1915.
FOCKE 8. KLEIN, Harlingen.
II
V R E I) E.
I
BINNENLAND.
ei
r
VOOR
Zondag 13 Juni.
afzonderlijke
DE MITRAILLEUSE.
die
jeugdig
langs zijn
LI
Het eerste hooi is alhier door enkele
veehouders reeds mooi gewonnen, terwijl anderen
met inkuilen zijn aangevangen, daar ze gissen
dat de schuur het hooi niet kan bergen.
La
en toe door
de gulden
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
aan het ver
zat de mensch
aan datgene, het-
Straks als de legers zijn geslacht,
De oorlog zal verdwijnen,
Dan wordt het moordtuig weggebracht
Als sieraad voor de pleinen.
En voor ’t paleis der diplomaten,
Waar VREDE zijn zal ieders leuze,
Geteekend worden de tractaten,
Staat dan moordmoe de mitrailleuse.
van de grens hier ge-
Waar jonge veulens dartel sprongen
In heerlijk lachend zonneweer,
De vogeltjes hun hoog-lied zongen
Bij ’t kabbelend of vredig meer;
Waar straks het vee nog vreedzaam loeide
In malsche weiden aan de /Meuse”,
En ’t kleine bloempje lieflijk bloeide...
Staat nu moordlust de mitrailleuse.
Theedrinksters, die KLEIN’S
THEE van 20 ct. per ons, 25
ct. per vierdel, nog niet hebben
gedronken, noodigen we uit
deze Thee eens te probeeren;
ze is mooi grof, zonder stof,
schenkt goudgeel, heeft een
volle, geurige smaak en is zeer
waterhoudend.
THEEHANDEL
Voor weerverkoopers verkrijgbaar
Te Bolsward bij Wed. J. J. LEMSTRA.
h Makkum bij W. v. d. GOOT.
rein genieten,
uw schoon begeer!
Bloeddorstig opent zij den mond,
Braakt ’t moordend vuur naar voren,
En na een wijle is slechts smart
Gesteun, gekreun te hooren.
Dan, grijnzend lacht de wreede dood,
Hier was geen andere keuze,
Daar op ’t met bloed gedrenkte land
Staat moordgierig de mitrailleuse.
waren zij
De jonge levens staan geschaard
In lange bonte rijen,
Wreed weggerukt van huis en haard,
Waar vrouw en kind’ren schreien...
Vooruit! Val aan! zoo klinkt ’t bevel,
Dood aan den vijand zij de leuze,
Doch voor hen, achter hindernis,
Staat moorddadig de mitrailleuse.
Westergo, 9 Juni. Werkkrachten te kort,
heette het... ja wel, het lijkt er met naar
voor het oogenblik. De vraag op de markt
te Sneek, Balk enz. bleef ver beneden het
aanbod, zoodat de loonen terug liepen van
20 tot 16 gld. per week. Op het land gaan
de Groningers langs de boerderijen om plaats
te zoeken, maar geen 50 pCt. kwam gereed.
Heerenveen, 10 Juni. Hoewel ontvluchtings-
pogingen van geïnterneerden uit Gaasterland
over Utrecht, zulle, direct over
zelden slagen, wordt toch nog af
een Belg een kans gewaagd om
vrijheid te bekomen. Heden was er weer een
geïnterneerde van door. De marechaussee
alhier was er zeker mee bekend en liet het
zoekend oog gaan onder de reizigers uit de
tram en die op den trein gingen. Een trein
van Leeuwarden was binnen, er kwam een
hoofd uit een portierraam, een Belgisch hoofd
dacht de speurende marechaussee, die bij ver
der onderzoek al ras tot de overtuiging kwam
dat hij den ontvluchten geïnterneerde bad
geknipt. De man was te Wirdum op den
trein gestapt met een kaartje voor Amsterdam.
In stede van in de woelige drukte van de
hoofdstad belandde de Belg hedenmiddag weer
in het vreedzame Gaasterland.
Wonseradeel, 10 Juni. Eenige van onze
landweermannen, die hooiverlof hadden van 1
tot 28 Juni, hebben bericht ontvangen, dat
dit verlof een week is ingekort.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Wat een heerlijk woord! Zoo kort en toch
zoo krachtig! Wat ligt er al niet in dit
kleine woord opgesloten! Economische voor
uitgang der volkeren, stoffelijke en moreele
zelfverheffing van den mensch! Verhooging
van geestelijke en moreele beschaving!
De vrede behoort men alzoo te beschouwen
als een dierbaar kleinood, waarvan het ver
lies ons droevig, ontroostbaar stemt.
Hoe somber, hoe ongelukkig gestemd moe
ten de volkeren thans zijn, nu deze kostbaar
heid gevallen is op den door //Koninklijk
Bloed” gedrenkten grond, en dezelve zonder
ernstige aanwending van pogingen, om dit
kleinood op te rapen en voor verlies te be
hoeden, nu door millioenen scharen van
menschen tot gruizel is getrapt.
Hoe moet *t den volkeren echter te moede
zijn, die bijna allen gelijktijdig eene kostbaar
heid verloren hebben, waarvan het verlies
alzoo niet slechts individueele doch helaas!
algemeene kommer en ellende teweeg brengt,
een schat, waarvan hun geheele economische
en linancieele toestand afhangt.
En al wordt hun, misschien spoedig, mis
schien na verloop van jaren, een schat van
gelijke soort en benaming, doch in werke-
De Zaandamsche kermis.
Bij den Gemeenteraad van Zaandam is een
voorstel ingekomen van 6 Raadsleden van
verschillende politieke kleur om wegens de
bijzondere tijdsomstandigheden dit jaar de
kermis niet te laten doorgaan.
Ontvluchte Belgen.
Met ontdane gezichten, nog strak en bleek
van de doorstane gevaren en met haperende
nog zenuwachtige stemmen, kwamen Maandag
avond twee Belgen op het hoofdbureau van
politie te Rotterdam.
Zij waren wonderlijk uitgedostde één
droeg een veel te wijde gekleede jas, de ander
een veel te nauw colbertcostuum.
Hun verhalen waren aangrijpend.
Uit België waren zij gevlucht, moe van de
Duitsche overheersching, om zich te voegen
bij de verdedigers van hun vaderland. Zij
waren in een donkeren nacht door de prik-
keldraadafsluiting bij de grenzen geslopen.
En zij waren ontdektEn zij waren be
schoten De wreede kogels floten hen om
de arme hoofden. Maar op den buik weg
sluipend, als wormen, door slooten en grep
pels, hadden zij het gastvrije Nederland ein
delijk bereikt.
Hun verhaal wekte groote deelneming,
natuurlijk.
En hoe
komen
Wel,
Utrecht.
Utrecht
Dat gaf eenig boos vermoeden. Dicht bij
Utrecht ligt Amersfoort en in Amersfoort is
bet Belgische interneeringskamp.
Een handig politieman deed zoo
neus weg een paar vragen en, juist, daar
kwam het hooge woord er uit.
Zij waren uit het interneeringskamp te
Amersfoort ontsnapt en vandaar naar Utrecht
geloopen. Hadden zij nu maar een kaartje
tot Breda genomen of tot Tilburg, misschien
hadden hun onmiskenbare tooneelspelersgaven
hen daar gered.
Nu gaan zij uit ’t ongastvrij Rotterdam
terug naar de interneering. Arnh. Ct,
De Nieuwe Sneeker Courant bevat
onderstaand gedicht.
HULDE AAN SNEEK!
Ik heb u lief, mijn heerlijk Stadje,
Waar uw Klok, een wijzer mist;
En men zóó zich onnadenkend
In den waren tijd vergist?
Waar de boomen u zoo lokken
Naar het lom’rijk Schapenplein
En gij opziet naar de takjes
Met haar blaadjes, o! zoo klein!
Waar de grachten ’s Zomers geuren
Bij den lagen waterstand;
En de saaiheid, U doet denken -
Aan een dorpje op het land!
Waar gebrek aan Schouwburgzalen,
U voor kunstgenot bewaart;
Doch waardoor gij menig gulden
In deez’ duren tijd bespaart!
Waar de Acht’bre Raad, schroomvallig
Waakt voor aller zielenheil;
En door Kermis te verbieden,
Zorgt voor het zeden-peil.
Waar in deez’ benarde tijden,
Carillon- en straatmuziek,
Als te zijn van uit den booze,
Wordt onthouden aan ’t publiek!
Waar men, door verschil van meening,
Zelfs geen Kiesvereeniging vindt!
En dus, onbewust als kind’ren,
Zich aan niets en niemand bindt!
’k Zal nog heel vaak aan u denken
Als ik u den rug toekeer;
Dankbaar voor uw
Langer niet
’k Heb u lief, mijn dorpsche stadje
Met uw wel en met uw wee;
Maar toch woon ik nog bij voorkeur,
In een hutje aan de Zee.
Dóar, dóar zou ik aan U denken,
Denken aan Uw treurig lot!
Aan het hoog belastingcijfer,
En het weinige genot.
lijk heid toch niet precies gelijk
lorene, teruggegeven, zoo
toch immer terugdenken
welk hém het menschelijk bestaan, den
voorspoed, der stoffelijke en materieele be
zittingen gebracht heeft.
Ongetwijfeld zal de menschheid, geleerd
hebbende uit zulk een droevig verlies, dus
danige maatregelen trachten te treffen, welke
het verloren gaan van het hun opnieuw ge
geven kleinood »de Vrede”, zoo goed als ge
heel uitsluiten. Doch het nemen van zulke
maatregelen eischt werkelijk een niet te onder
schatten verantwoordelijkheid, al zouden wij
geneigd zijn te verklaren, dat een eventueel
succes niet bijster groot zal zijn. Immers,
de strijd om het menschelijk bestaan is hevig
en ’t is te voorzien, dat na afloop van dezen
rampzaligen èn dood èn verwoesting brengen
den oorlog, de verschillende volken opnieuw
zullen aanvangen om elkaar, zoowel op econo
misch als financieel gebied, te bestrijden. En
dan zal weer van de diplomaten, afgezanten
en hoe dergelijke meer mogen heeten, veel
handigheid en beleid gevergd worden om den
internationalen wagen in het rechte spoor te
houden.
De neutrale Staten echter kunnen o.i. veel
doen om den tegen woordigen oorlog te doen
beëindigen en door verschillende hunner zijn
reeds pogingen aangewend om den vrede
spoedig te verkrijgen, ’t Is te hopen, dat
deze démarches met succes bekroond mogen
worden. Bovendien staat nog een andere weg
open. De neutrale Staten, welke eventueel aan
de oorlogvoerende partijen munitie en wapenen
verstrekten, moeten inzien, dat hunne belangen
ten nauwste verband houden met staking van
dergelijke leverantiën. Al moeten zij in dit
geval de winst, welke zij op zulke leveringen
behalen, derven, zoo wordt hun economische
toestand daarvoor toch op andere wijze ruim
schoots schadeloos gesteld, daar door niet-
levering van wapenen en muniiie, de oorlog
tot een einde moet komen.
Ook door den smokkelhandel, die welig
tiert, werkt men mede, dat de toestand van
oorlog bestendigd blijft, omdat door dien
smokkelhandel, hoe streng ook tegengegaan,
aanleiding gegeven wordt aan een of andere
oorlogvoerende partij telkens en telkens te
gewagen van //schending der neutraliteit”.
Laat dus allen medewerken den vrede
spoedig te doen wederkeeren, want ’t schreit
ten hemel, dat in deze beschaafde!? eeuw
zulk een slachting van menschen //en-gros”
kan en mag plaats hebben. Niet alleen dat
duizenden en nog eens duizenden door het
scherpe staal en het moordend lood vallen,
doch ook sterven duizenden en duizenden
aan de nadeelige gevolgen der weersgesteld
heid, waaraan allen te velde zijn blootgesteld.
Laten wij hopen, dat na afloop van dezen
rampzaligen wereldkrijg, de menschheid hel
derder verstand en meer beleid moge ver
krijgen, teneinde het verlies van het kleinood
//de Vrede”, voor goed onmogelijk te maken.
Hopen wij verder, dat de huidige massa
slachting spoedig eindige, opdat de volkeren
zich weder kunnen gaan wijden aan den weder
opbouw van den tempel v Beschaving, Wel
vaart en Economische Vooruitgang!”
Wonseradeel, 10 Juni. Ook voor particu
lieren is de melkprijs door de slijters alhier
van 10 cent teruggebracht op 9 cent per liter.
Eerst was er sprake van, dat onze fabrieken
volle melk zouden laten venten tegen den
geldenden prijs, doch dit is overgegaan.
Gezinnen met kleine kinderen, die een
bleekje of eenige hokruimte hebben, hebben
bijna allen een geit aangeschaft. Er zijn er
van deze dieren per dag 4 liter melk krijgen.
Sneek, 10 Juni, ’t Aantal broodkaarten dat
hier thans wordt verstrekt, is gestegen tot 425.
Repk. Rieuwsbl. v. Fr.
Oppenhuizen, 9 Juni. De buitengewone
warmte van gisteren eischte alhier een
slachtoffer. En bijna een tweede.
De ongeveer 30-jarige A. S; bevond zich
gistermiddag mee in het hooiland, toen hij
plotseling getroffen werd door een zonnesteek.
Hoewel zoo spoedig mogelijk de hulp van
Dr. Hannema werd ingeroepen, is de jonge
man na eenige oogenblikken van vreeselijk
lijden bezweken.
Zeer onder den indruk van dit sterfgeval,
maakte men zich gisteravond ongerust over
bet lang uitblijven van den bejaarden maaier
K. Toen men naar hem ging kijken, vond
men hem bewusteloos bij zijn zeis liggen.
De warmte had ook hem bevangen. Naar
wij echter vernamen, liet de toestand van K.
zich hedenmorgen gunstig aanzien.
Fr. Dgbl.
Sneek 11 Juni. In een hedenavond ge
houden algemeene vergadering van de Vrij
zinnige Kiesvereeniging ,/Sneek” werd met
algemeene stemmen besloten de vereeniging
wegens gebrek aan belangstelling te ontbinden.
Met 9 tegen 8 stemmen besloot de ver
gadering daarna ’t kassaldo, circa f 18,
aan de V. Democratie Vereeniging over te
dragen. Bij deze laatste hebben zich reeds
een 1Ü0 leden aangesloten, onder welke ruim
30 van de oude vereeniging.
De Kiesvereeniging //Sneek” bestond sedert
1895 vóór dien tijd had men hier de lib.
Kiesvereeniging //Burgerplicht”, die in laatst
gemeld jaar de vlag voor de Vrijz. moest
strijken.
Goedkoop brood in IJlst.
Ijlst. Alhier had een vergadering plaats
van voorstanders van het goedkoop tarwebrood.
De zaal van den heer Sijperda was flink bezet
met mannen en vrouwen.
De eigen bakkers hadden geweigerd om in
deze hun medewerking te geven, zoodat men
was aangewezen op iemand buiten de gemeente.
De Coöperatieve Vereeniging »Werkmans-
belang” van Sneek had zich bereid verklaard
voor onze gemeente te bakken, haar vertegen
woordiger, de heer Bergsma was ter vergade
ring, terwijl ook de heer S. v. d. Goot, voorz.
der Verg, nog inlichtingen gaf.
Door B. en W. zijn reeds voorbereidende
werkzaamheden verricht.
45 huisgezinnen hebben zich opgegeven om
het brood van bovengenoemde Bakkerij te
betrekken, welk getal zeker zal uitbreiden
wanneer eenmaal de zaak aan den gang is,
N. Sn, Ct,
Bolsvardsche Courant
Cr
I
n