Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
I
I
1915.
54ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 54.
I
Donderdag 8 Juli.
BINNENLAND.
Voor het Kantongerecht.
VOOÉ
Hindeloopen.
niet groot,
gebruik van
wonder met dit warme zomerweer. Verwacht
mag worden, dat nu met de nieuwe dienst
regeling de treinenloop zooveel verbeterd is,
het dagbezoek weer flink zal toenemen. Van
uit de richting LeeuwardenSneek loopen er
nu dagelijks 8 treinen die te Hindeloopen
stoppen. N Sn. Crt,
INGEZONDEN.
Bolswardsclie Courant,
A fzonderlijke
het
werden bij verstek
R
a. s.
zoo gemaakt worden,
verweer besluiten, dan
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
kJ
Zeebad Hindeloopen.
Het bezoek is telkens nog
maar toch wordt er een flink
de badgelegenheid gemaakt. Geen
ft
was onderweg plotseling over
een groote verbete-
het A. N. V.-koor zzDe straat-
i oogenblik Uw aandacht voor
naar bevordering en verbetering
den volkszang.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
aan de
het Gemeentebestuur, dat het hier
is een afscheiding langs den weg en eischt
een boete van f 1 of 1 dag.
Beklaagde vindt dat wel geen groote straf,
doch hij meent niet schuldig te zijn, en voor
zijn bedrijf is het noodig dat hij er prikkel
draad heeft.
F. A. is bakker te Wons, en die kan niet
te best met de verordening overweg die
voorschrijft dat het brood op een bepaald
gewicht moet worden gebakken. Op 20 Mei
heeft de politie bij hem in beslag genomen
een wittebrood dat te licht was.
Bekl. bekent dat dit brood, dat heden uit
een papier wordt gewikkeld, van hem is en
dat het geen 5 H.Gr. woog is ook waar,
maar hij beschouwt dit niet als gewoon
brood, doch als luxe-brood (pain de luxe)
even als Weinachtstollen.
De heer Kantonrechter ziet in dit gewone
wittebrood geen luxe, doch beklaagde houdt
nog vol dat wegge” luxebrood is.
Een tweede argument tegen bet opgemaakt
proces is, dat bekl. betwijfelt, of de Gemeente
wel ’t recht heeft, hem een bepaald gewicht
van brood voor te schrijven, want het is niet
van regeeringsmeel gebakken.
De heer Kantonrechter antwoordt dat
thans in haast alie Friesche ja Nederlandsche
gemeenten dergelijke verordeningen zijn ge
ilet A. N. V.-Koor
met aandrang op,
van Uw krachten aan de be
de verbetering van den volks-
boven-omschreven wijze mede
en deze getuigt
greppel is tusschen weg en
ook staan de palen op beklaagdes
afschut-
dat mag
Zondag had te Harlingen op het kaats-
terrein de jaarlijksche betooging plaats van
de Friesche Propaganda-Commissie voor Drank
bestrijding.
Het terrein was keurig in orde. Aan
weerszijden waren de verschillende afdeelings-
vaandels opgesteld. De optocht begon iets te
laat, wat ons niet verwonderde, toen wij deze
voorbij zagen trekken. Het was inderdaad
een grootsche betooging en heel wat organi-
seerend talent zal vereischt zijn het geheel in
beweging te stellen. Er scheen geen eind
aan te komen. De aandacht werd vooral
getrokken door een wagen, voorstellende de
symbolen van den drankstrijd.
Te drie uur opende de heer Jansonius de
meeting met de mededeeling, dat hij op dit
oogenblik het welkom niet kon toeroepen aan
het gansche drankbestrijdende Friesland, omdat
nu voor het eerst in 15 jaren de jaarlijksche
meeting vervangen is door een tweetal, waar
van een te Harlingen en een op 1 Augustus
te Gorredijk. Thans kon voldaan worden aan
het herhaalde verzoek van de plaatselijke af-
deeling en spreker kon niet anders betuigen
dan zeer tevreden te zijn over de ontvangst.
Wat de stad zelve betreft is zij een der
Friesche gemeenten, waar het drankgebruik
het grootst is. In 1911 werd in de provincie
per hoofd en per jaar gemiddeld voor f 7,83
verbruikt, in Harlingen is dit cijfer f 13,485
of gemiddeld f 64,per jaar voor ieder gezin.
Mede echter door den invloed der plaatse
lijke afdeeling is het cijfer gedaald. Toch is
dit nog te hoog.
Na nog gewezen te hebben op het stand
punt der overheid geen subsidie te willen
geven aan drankbestrijders-vereenigingen en
na het besluit te hebben gereleveerd betreffende
de sluiting van consumptie-winkels op Zondag
avond, deelde de voorzitter mede, dat het
woord zou worden gevoerd door de beeren
Ds. Faber van Boxum, Ds. Van der Heide
van Britswerd, Willemse van Groningen en
De Zee van Irnsum.
Er werd gesproken van twee tribunes.
De meeting eindigde tegen 5 uur en is
bezocht door niet minder dan 2000 bezoekers.
N. Harl. Cl.
Vergeten
Te St. Oedenrode heeft men verzuimd voor
de aftredende gemeenteraadsleden, de heeren
M. Moeskops (wethouder) en M. Aarts, een
candidatenlijst in te leveren, zoodat dezen
met 1 September ophouden lid van den Raad
te zijn.
Op z'n post gestorven.
Zondagavond kwam uit Alkmaar te Haarlem
aan de pleizierboot ,vOostzaan IV” met de
vlag halfstok.
De kapitein
leden.
politie meende hen achter slot en grendel te
moeten zetten, om een weinig te kalmeeren.
Een militair uit Leeuwarden die tot het
clubje behoorde, maar niet gearresteerd was,
nam het voor zijn maten op, ontzette er een,
maar werd nu op zijn beurt door de politie
in arrest gebracht, wat echter nog al moeite
opleverde, daar de man zich hevig verzette.
Maandagmorgen is hij onder politiegeleide
naar Leeuwarden overgebracht. O. N.
Sneek. We krijgen hier weer eens een
z.g. vliegenden winkel in manufacturen, ge
opend van heden tot Zaterdag 19 Juli. Zeker
voor onze manufacturiers, die op hooge kosten
zitten van huishuur, belasting, waaronder de
hoofdelijke omslag 5.01 pCt. van het inkomen
bedraagt, geen aangename tijding. En de
koopers hebben te doen met personen, die
zich verschuilen onder den naam uDirectie
belast met den verkoop”, op wie dus geen
verbaal te verkrijgen is, wanneer het blijkt,
dat de goederen van mindere qualiteit zijn,
dan waarvoor ze verkocht worden. Men zij
dus voorzichtig, dat men hier te kust en te
keur terecht kan bij soliede firma’s.
O. N.
Hepk. Hieuwsbl. v. Fr.
Sneek. Zondagavond was er voor den
politiepost op de Nieuwe Veemarkt een groote
oploop van volk. Bij onderzoek bleek dat
eenige jongelui uit Leeuwarden zulk een
drukte en beweging maakten, dat de gemeente-
Bestuur van
zangers” een
het streven i
van
Het behoeft geen betoog, dat slechte straat
liedjes een verderfelijken invloed hebben,
terwijl het goede volkslied een middel is tot
volksontwikkeling en volksbeschaving.
Het is daarom niet alleen voor zanglief-
hebbers en strijders voor goeden volkszang,
maar ook voor allen, die op eenigerlei wijze
tot volksverheffing willen medewerken, van
groot belang, dat de zang van goede liederen
in den volkstoon worde beoefend en die lie
deren daarna voor het volk worden gezongen
en aan het volk geleerd.
Uw gewone zanguitvoeringen, Dames en
Heeren, kunnen daartoe dienstig zijn of daar
aan, zij het dan voor een deel, dienstbaar
worden gemaakt.
Maar daarnaast zal het mogelijk zijn,
en deze wijze van handelen geeft vrij groote
zekerheid, dat men het volk in al zijn gele
dingen bereikt, om Uw goeden volkszang
op straat of althans in de open lucht ten
gehoore te brengen en het publiek de liede
ren in den volkstoon te leeren medezingen.
Zóó hebben het zzDe straatzangers” te
Leeuwarden gedaan, daarbij den tekst der
liederen verspreidend, ze hebben daarnaast
volkszangavonden gegeven, en steeds is het
hun gebleken, hoezeer hun streven overal
waardeering ondervindt en hoe ook het publiek
in de volksbuurten ontvankelijk is voor
goede lied.
Ook Straatzangers te Akkrum en onlangs
het Geheelonthouderskoor te Dronrijp zijn op
dergelijke wijze opgetreden, zij het dan mis
schien met een eenigszins andere bedoeling.
Het Bestuur van het A. N. V.-Koor zzDe
Straatzangers” wekt U
naar de mate
vordering en
zang ook op
te werken.
Het zal U desgewenscht gaarne nadere
inlichtingen verstrekken, terwijl het zich om
gekeerd aanbevolen houdt voor mededeelingen
omtrent elk optreden in den bovenbedoelden
geest.
Met zangersgroet,
Hel Bestuur voornoemd
F. VAN DIJK Tzn. Voorzitter.
N. P. WARINGA, Secretaris.
De la Reystraat 24, Leeuwarden.
Zitting van Vrijdag 2 Juli 1915.
De vorige zitting van het Kantongerecht
op 4 Juni leverde zoo weinig bijzonders op
en was zoo vlug afgeloopen, dat er voor ons
verslag niets viel op te merken.
Nu Vrijdag j.l. waren er ook wel niét veel
zaken, waarvan de beklaagden verschenen
waren, maar van de enkele dienen wij toch
iets te zeggen.
Toen wij binnenkwamen stond voor de balie
als beklaagde P. N. van Bolsward. Het
behandelde bracht het volgende aan het licht.
Op een Zaterdagavond in Mei omstreeks zes
uur werd er bij het Kruiswater aan de Sneeker-
vaart een schot gehoord. Het bleek gelost
te zijn door den jager en visscherman P. N.
alhier, die op een eend had geschoten. De
politie die een onderzoek instelde, deed de
ontdekking, dat er een paar kogelgaatjes in
ruit der bovenzaal van ’t café Huizenga
De onvoorzichtige jager werd dus
een
waren,
bekeurd.
Beklaagde bekent dat hij, zittende in een
bootje, op een eend heeft geschoten, doch hoe
dat glas geraakt kan zijn, begrijpt hij niet.
Volgens toelichting mag worden aangenomen
dat een paar hagelkorrels op het water zijn
gekaatst en zoo weer omhoog zijn gesprongen.
De getuige P. Huizenga heeft wel gehoord
dat er geschoten is, en ook merkte bij dat
er een ruit op de bovenzaal gescheurd was.
De politie heeft een paar hagelkorrels op den
vloer gevonden, zoodat de ruit door dat schot
moet geraakt zijn.
De heer Ambtenaar wil rekening met de
omstandigheden houden, en daar er geen opzet
bij was, eischt hij f 2 of 1 dag. Toch wordt
dezen jager aangeraden, wat voorzichtiger met
het geweer te zijn.
J. G. te Koudum is veehouder. Hij heeft
zijn land langs den openbaren weg afgesloten
met prikkeldraad, iets wat de gemeente-ver-
ordening daar verbiedt. Toen de politie hem
aanmaande, dat prikkeldraad te verwijderen,
weigerde hij zulks, bewerende dat hij in zijn
recht was, daar de afrastering op eigen grond
stond.
Bekl. is heden present en bekent dat hij
een afscheiding op zijn land heeft van prik
keldraad. Er is tusschen den weg en het
land eerst een greppel en dan nog een smal
strookje grond, zoodat de draad wel een halve
meter van den weg afblijft. Het is daar in
de kom van het dorp en als hij er gewone
draad spant, gaan de jongens er op zitten,
en trekken den boel gedurig stuk. Hij meent
dat de verordening hierop niet kan slaan.
De Burgemeester, wien hij er over sprak, wist
ook niet te zeggen of dit mocht of niet.
Bekl. heeft er daarom dan ook maar een
proces aan gewaagd.
De politie wordt gehoord,
ook dat er een
schutting en
grond, doch hij beschouwt het als een
ting langs den openbaren weg, en
niet met prikkeldraad geschieden.
De heer Ambtenaar schaart zich
zijde van
maakt, dus dat kan de Gemeente Wonseradeel
ook doen.
Dan wil beklaagde wel eens weten, of zulk
een verordening ook goedgekeurd moet zijn
door Ged. Staten
De heer Ambtenaar antwoordt, dat de ver
ordeningen aan Ged. Staten worden gezonden,
en deze geven bericht van de ontvangst, en
dat is voldoende, om de verordening van
kracht te doen zijn. (art. 167 der gemeente
wet.)
Als dan de wetten
zoo gaat bekl. nu zijn
is het maar beter met de bakkerij op te
houden, want voor de gestelde prijzen kan het
niet geleverd worden. Bekl. vindt het al een
zeer moeilijke zaak, zzals ze je in je bestaan
grijpen”. Hij vindt den toestand treurig.
Hij heeft ook een brood meegenomen, dat
hij laat zien. Dat moet voor 15 cent verkocht
worden. Het brood waarvoor hij bekeurd is,
is wat kleiner, dat verkoopt hij voor 10 cent
en dat is voor de kleine huishoudingen beter,
omdat een groot brood voor hen te veel is.
De heer Kantonrechter weet hem geen beter
raad te geven, dan den Burgemeester te
raadplegen en daar overleg mee te plegen.
Bekl. Daar schieten wij niets mee op. Toen
de bakkers met den Burgemeester vergaderden
waren wel 7 ^polities” in de zaal
Eisch f 1 of 1 dag.
Bekl. Wij beleven vreemde tijden, als ik
nu veroordeeld word, moet ik op mijn ouden
dag nog naar Leeuwarden toe, want boete
betalen dat kan ik niet doen.
De heer Kantonrechter antwoordt dat bekl.
de zaak niet moet overdrijven.
Tegen dezen beklaagde is nog een proces
opgemaakt, maar nu hij voor het eerste
schuldig bevonden is geeft het hem ook niets
dat bij zich verdedigt. Hij gaat dus maar heen,
zoodat het tweede zaakje bij verstek wordt
behandeld.
Daarna kwam nog een zaak van te licht
brood aan de orde. 8. H. te Lollum had
brood in den winkel dat 4.3 H.Gr. woog en
het moest er 5 H.Gr. zijn. (Een speling van
5 pCt. is toegestaan, maar de speling was
hier te groot).
Bekl. beweert dat dit brood ’s morgens wel
het vereischte gewicht had, maar de politie
kwam ’s avonds, en daar het brood in de
zzbollekorf” den weg op geweest was, was het
door de warmte en den wind uitgedroogd.
De heer Kantonrechter vraagt of er in de
zaal een deskundige is, die weet hoeveel een
brood uitdroogt en den beklaagde van de
vorige zaak ziende staan, die nog even
luisterde hoe het zijn collega afging werd
deze verzocht even inlichtingen te geven.
Op de vraaghoeveel een brood in de
korven kan uitdrogen antwoordt deze
hoogstens een half Hectogram.
Het blijkt dus, dat het brood ook als
hierop gerekend wordt, nog niet het vereischte
gewicht heeft.
De politie wordt nu gehoord. Deze verklaart
dat voor het uitdrogen der waren reeds een
speling vau 5 pCt. in het gewicht is toe
gelaten, maar hij betwijfelt of dit brood wel
in de korf is geweest. Het voelde heel versch
aan. Als de agent had vermoed dat ’t brood
was waarmee reeds gevent was, zou hij den
bakker niet bekeurd hebben, doch hij beschouwt
het als een voorwendsel.
In een der bollekorven waren 3 brooden,
die trouwens ook te licht waren, maar dit
brood waarover het gaat, heeft de agent van
een plank uit den winkel genomen. Het brood
is bij dezen bakker steeds zzaan de lichte kant”.
Bekl. komt daartegen op. Zijn kleinbrood
is wel een lood boven het gewicht. Hij
betreurt bet dat de agent met een zeker
mistrouwen tegenover hem bezield schijnt.
Eisch f 2 of 2 dagen.
Bekl. vindt dit veel, hij meent onschuldig
te zijn.
De overige zaken
behandeld.
Uitspraak Vrijdag i
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Leeuwarden, Juli 1915.
Aan Leiders, Besturen en Leden der
Zangvereenigingen in Friesland.
Dames en Heeren,
Overtuigd van Uw groote belangstelling
voor den zang in bet algemeen, vraagt bet
Steenwijk, 5 Juli. Hedenmorgen werd
aan het Station alhier, door onze gemeente
politie gearresteerd een Engelsch geïnterneerde
uit Groningen ontvlucht.
De man, die tot de Engelsche marine be
hoorde, had over zijn militaire kleeding een
burgercostuum aangetrokken. Zelfs zijn cape
had hij niet vergetendeze hield hij in een
zijner broekzakken verborgen. Zijn spraak
maakte hem echter openbaar. De reis van
Groningen naar hier had hij te voet afge
legd. Juist bad hij een plaatskaartje naar
Rotterdam genomen, toen de man der wet
hem in den weg trad. Na het kaartje weer
ingewisseld te hebben, werd hij per trein van
11 uur naar Meppel vervoerd, waar de
militaire commandant voor zijn verdere over
brenging zou zorgen.
Westergo, 5 Juli. Door den Bakkersbond
wordt aan de bakkers verzocht op te geven
hun verbruik aan grondstoffen, als meel,
krenten, stroop enz. Een en ander staat in
verband met de mogelijke oprichting eener
Coöperatieve Aankoopvereeniging.
Wonseradeel, 5 Juli. In verschillende
dorpen onzer gemeente heeft men den grint
weg opgebroken en deze vervangen door een
straatweg. Het is vooral in de beetwortel-
campagne, dat de grintwegen er glibberig en
vies uitzien. Dit slijk kan natuurlijk beter
verwijderd worden van een straatweg dan van
een grintweg.
Het wordt dan ook algemeen beaamd, dat
deze verandering tevens
ring is.
