Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
4
I
54ste Jaargang.
1915.
Verscmjnt Donderdags en Zondags.
No. 57.
FOCKE S. KLEIN, Harlingen.
Zondag 18 Juli.
BINNENLAND.
f
VOOR
Afzonderlijke
belangwekkend spel
De invloed der Vrouw.
Wanneer
hem wakker te houden
en
den
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
THEEHANDEL
Voor weerverkoopers verkrijgbaar
Te Bolsward bij Wed. J. J. LEMSTRA.
Makkum bij W. v. d. GOOT.
Theedrinksters, die KLEIN’S
THEE van 20 ct. per ons, 25
ct. per vierdel, nog niet hebben
gedronken, noodigen we uit
deze Thee eens te probeeren
ze is mooi grof, zonder stof,
schenkt goudgeel, heeft een
volle, geurige smaak en is zeer
waterhoudend.
De vraag
Dure turf.
Wat is of wordt niet duurder door den
oorlog? Wonder is het daarom niet dat ook
de turfprijzen omhoog gaan of liever reeds
omhoog zijn gegaan.
Hier te Joure wordt tenminste al 6 gulden
betaald voor turf die anders f 5.25 a f 5.50
kost. Officieel is nu echter een prijsverhooging
aangekondigd door de Vereeniging van Ver-
veners in Friesland. Door duurte en gebrek
aan steenkolen was er n.l. veel vraag, zoodat
de oude turf nagenoeg totaal werd verscheept.
In verband nu hiermee en gelet op de hoogere
prijzen van andere brandstoffen en de hoogere
loonen, is tegen het komende najaar een ver-
hooging van 15 pCt. a 20 pCt. te wachten.
Komt die dan nog bij de nu reeds hoogere
prijzen of noteeren de turfschippers thans op
eigen houtje zonder noodzaak een verhoogden
prijs?
Misschien ook zijn de prijzen in Drente
etc., waar onze turfschippers hun vrachten
halen, nu reeds door de verkoopers verhoogd.
In elk geval is dit wel zeker, dat de //brandt”
voor den volgenden winter in alle opzichten
duurder zal zijn dan in gewone tijden.
Jouster Ct.
3E
Uit Roosendaal meldt men aan het
N. v. d. D.;
De grens is voor de inwoners van Esschen
weer geopend, doch de bepalingen zijn zeer
verscherpt. Vrouwen mogen ’s morg. om 7 uur,
na haar pas genomen te hebben, tot ’s avonds
7 uur zich naar Nispen en Roosendaal begeven;
mannen van ’s morgens 10 uur tot ’s avonds
7 uur. De pas geldt echter steeds tot aan
Roosendaal. Zij die verder in Holland zaken
hebben en een of twee dagen weg willen
blijven, moeten een storting van 5005000
mark bij het Duitsche pasbureau deponeeren.
De gewone passen tot Roosendaal zijn tot ’s
avonds zeven uur geldig. Zij die om 7 uur
niet in Esschen present zijn, worden beboet
met 100500 mark.
Sneek, 16 Juli. Nu de V. D. bij de
herstemming voor 5 raadsleden a.s. Maandag
den steun zullen ontvangen van de S.D.A.P.ers,
is de verwachting van velen voor het niet-
stranden der Linksche partij hoog gespannen,
ja men rekent er zelfs op, dat de meesten
van rechts op den 19den dezer ’t voor de
tegenpartij zullen moeten afleggen.
Als men nu echter weet, dat de Coalitie
bij de eerste stemming op de V. D. een voor
sprong kreeg van 100 tot 200 stemmen dat
er ook vrijzeker bij de eerste stemming
S.D.A.P.ers op geavanceerde Rechtschen heb
ben gestemd en dat van de ruim 300 stemmen,
die op de Arbeiderspartij werden uitgebracht,
zeker geen 200 lui tot de partij behooren,
dan is het o.i. nog alles behalve een uitge
maakte zaak, dat de resteerende 4 candidaten
van Links de zege zullen behalen.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Bet bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Wanneer zal het vrede zijn?
keert telkens weer.
Heeds vele maanden duurt nu de oorlog
en noch in het Westen noch in het Oosten
is een beslissing gevallen. Zal dan eerst zulk
een beslissing moeten verkregen zijn, alvorens
het vrede wordt? Maar het laat zich niet
aanzien, dat een der oorlogvoerende partijen
spoedig in een toestand zal verkeeren, welke
de andere het recht geeft zich als overwin
naar te beschouwen.
De wederzijdsche uitputting zal ten slotte
het einde van dit ontzettend drama moeten
afdwingen, ongetwijfeld. Maar het verschiet
is nog duister en juist omdat deze oorlog
zoovele kanten vertoont, zoovele vraagstukken
brandend heeft gemaakt, lijkt het uiterst
moeilijk een goede basis te vinden, waarop
de vrede kan gesloten worden. Daarbij komt,
dat men niet vecht om een concrete zaak.
Welke voorwaarden zullen de overwinnaars
moeten opleggen aan de overwonnenen, aange
nomen, dat er overwinnaars en overwonnenen
zullen zijn.
De oorlogen in de tweede helft der vorige
eeuw hadden een bepaald doel, en ook wan
neer dit niet ten volle bereikt werd, kon
men ongeveer gissen, welke eischen zouden
moeten worden ingewilligd, of aan de ver
liezende partij worden opgelegd.
De oorlog van 1859 in Italië, de Pruisisch-
Oostenrijksche oorlog in 1866, de Franscb-
Duitsche en de Russisch-Turksche oorlogen,
ze gingen alle uit, meer of minder, van een
welomschreven plan, aan welks verwezenlijking
het einde van den strijd verbonden was. Ook
de worsteling tusschen Rusland en Japan in
’t begin onzer eeuw was begrensd in zijn
wezen en opzet.
Maar wat wil men thans bereiken De
aanleiding tot dezen oorlog, de moord op den
Oostenrijkschen Troonopvolger en diens ge
malin, was niet anders dan de vonk in het
kruitvat, en niemand denkt er aan, dat de
inwilliging van Oostenrijk’s ultimatum van
Servië het voorname element zal zijn bij het
sluiten van den vrede. Het Oostenrijksch-
Servische conflict is inderdaad geheel op den
achtergrond geraakt en de ergste vijanden
zijn Duitschland en Engeland. Zij waren het
eigenlijk al, en de geschiedenis zal ongetwijfeld
nog duidelijker doen uitkomen, dan nu reeds
het geval is, hoewel het antagonisme tusschen
die beide machtige Staten tot de geweldige
botsing van dezen tijd heeft bijgedragen, al
zijn andere landen meer het tooneel van
strijd.
Het laat zich intusschen niet aanzien, dat
een dezer Staten den ander zal verpletteren;
maar evenmin is te gissen op welke voor
waarden zij weer vrede zullen kunnen sluiten.
Men ziet geen uitweg, geen oplossing, terwijl
ook niet bij benadering is te zeggen, langs
welken weg, of op welke condities het einde
der vijandelijkheden tusschen de andere strijd-
voerenden zou te bereiken zijn.
Een onpartijdig scheidsgerecht alleen schijnt
in staat het zwaard te doen opsteken. Jammer
genoeg blijken de vijandelijke partijen nog te
verwoed, om hun geschillen aan een arbitrale
uitspraak te onderwerpen, of zelfs maar een
bemiddeling van derden in te roepen.
Ondertusschen duurt de slachting voort in
het Oosten en in het Westen, de ellende
neemt steeds toe en de wederzijdsche ver
nietiging neemt grooter omvang. Nogduizen-
Pingjum, 14 Juli. Dr. Kroon, uit Wit-
marsum, gedurende de mobilisatie de praktijk
waarnemende voor dr. Engelhardt, geraakte
alhier met zijn stoomfiets in eene sloot en
bezeerde zich ernstig aan het gelaat en de
armen, zoodat hij voorloopig rust moet nemen.
Wonseradeel, 15 Juli. Eindelijk dan is
een weldadige regen neergekomen op onze
velden, en zal, naar men hoopt, nog veel
goed maken. Het zijn in de eerste plaats de
aardappels, waaraan men kan zien dat het
aanhoudende droge weer hun geen goed ge
daan heeft. Hier en daar begint het loof reeds
dood te gaan, een bewijs, dat de vrucht haar
gróótste groeikracht gehad heeft. Het staat
dan ook reeds vast, dat de opbrengst belang
rijk minder zal zijn dan het vorig jaar.
Gaasterland, 14 Juli. Het hooi is goed
deels al binnen. Het gewas op de binnenlanden
is in het algemeen goed, doch de boezemlanden
laten, op enkele uitzonderingen na, het zitten.
Men is er wat te vroeg met maaien begonnen,
hoewel, had men nog wat gewacht, dan zou
dit, tengevolge van de aanhoudende droogte,
toch niet veel meer hebben gegeven. De
hooioogst is alzoo hier over het algemeen
beneden het middelmatige. Dientengevolge zijn
de hooiprijzen hoog.
Burgwerd, 14 Juli. De rijwielhandelaar
L. de V. van hier keerde per motorfiets,
waarnaast een inzitwagentje, in ’t welk z’n
schoonmoeder had plaats genomen, terug van
Leeuwarden.
Sprekende met zijn schoonmoeder miste de
bestuurder een oogenblik de volle aandacht
over ’t stuur, met ’t ongelukkig gevolg dat
het voertuig bij het maken van een bocht te
water stoof. Wonder boven wonder bekwam
de vrouw geen letsel. De heer De V. echter
bezeerde zich zoodanig, dat zijn overbrenging
naar ’t ziekenhuis te Sneek oogenblikkelijk
noodig was. Het bleek, dat hij een schouder
gebroken had.
De motor, die een waarde van ongeveer
f 1100 vertegenwoordigde, werd ernstig be
schadigd.
Wonseradeel. Stille zomeravond. Een eer
zame fietsrijder zonder licht. Afstappen I
Marechaussee! Enfin voor f 1.50 wil de ma
rechaussee zwijgen. Fietsrijder, onthutst, be
taalt. Blijkt later beetgenomen door een
milicien te paard. Politie zoekt den dader.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek, 16 Juli. In een spoedeischende ver
gadering behandelde de Raad gisterenavond
ten aanhoore van een zeer groot publiek een
adres van den caféhouder Wijmenga uit de
yPort von Cleve”, onderfeekend door 700
personen, in welk schrijven werd uiteengezet
het belang dat de Burgerij bij het houden
van een Kermis heeft, ’t Request eindigde
met het verzoek, dat de Raad zijn besluit
van 31 Mei j.l. om de Kermis, dit jaar niet
te houden, zal intrekken.
’t Grootste pleidooi in deze kwestie werd
gehouden door den heer Zelvelder, (31 Mei
absent) die de jaarmarkt beschouwde als een
onschuldig vermaak voor kleinen en grooten.
Buitendien was de heer Z. van oordeel, dat
den en duizenden schijnen te moeten vallen,
alvorens een einde komt aan dit barbaarsch
geweld.
De vrede moet terugkeeren, en in het be
lang van menschheid en menschelijkheid moet
hij spoedig terugkeeren. Maar hoe en wanneer
dit zal zijn, is nog altijd een vraag, helaas
waarop voorshands niemand ook slechts ver-
onderstellenderwijs het antwoord kan geven.
Overdreven is het denkbeeld, dat de man
bij elke handeling in zijn leven geleid wordt
door den invloed der vrouw, voor wie hij
zou wezen als een stuk leem in de hand van
den pottenbakker.
Heel mooi is deze theorie voor de ijdelheid
der vrouw en daarom hebben eenigen haar
met geestdrift aanvaard. Honderden lichtge-
loovige meisjes, die ook hierin geloofden,
hebben dronkaards en spelers gehuwd, in de
dwaze verwachting, dat zij in staat waren om
wonderen te wrochten en haar echtgenooten
te veranderen in toonbeelden voor de maat
schappij. Te laat begrepen zij, dat haar in
vloed als hervormster niet zóó sterk was.
De vrouw kan in werkelijkheid voor den
man zijn een prikkel. Zij kan bf wel hem
sneller den slechten weg opdringen, als hij
reeds op het verkeerde pad is, bf wel hem den
ladder van voorspoed opduwen als hij deze
reeds beklommen heeft.
De vrouw als zoodanig kan den man niet
geven ijver, moed en vastberadenheid, die
hem ontbreken als hij een leeglooper is, en
het is nutteloos tijdverlies, indien zij tracht
bij te brengen wat hem ontbreekt. Indien
een man die hoedanigheden bezit, die tot zijn
welslagen leiden, hij zal slagen, ook indien
zijn vrouw niet medewerkt.
De vrouw, die een man getrouwd heeft
van middelmatige bekwaamheid, kan die be
kwaamheid opvoeren tot den hoogsten graad.
Zij kan hem aansporen en haar echtgenoot
helpen de bekroning zijner werkzaamheden te
verkrijgen, door in hem wakker te houden
het zelfvertrouwen.
Er zijn vrouwen, die altijd als een glorie-
vaan toeschijnen aan haar echtgenoot, hem
bezielend met ijver, en met dat vertrouwen
op zijn kracht, tengevolge waarvan hij alles
ten uitvoer brengt, waarnaar hij streefde.
Er komt een tijd voor iederen man, waarop
het schijnt dat alles tegen hem gekeerd is
en wanneer verdere inspanningen nutteloos
schijnen en hopeloos, hij den moed er bij
wil laten zakken. Dan berust het lot van
den man in de handen van de vrouw. Als
zij hem zegt, dat het geluk hem den rug
heeft toegekeerd en dat hij de bekwaamheid
mist, die anderen bezitten om vooruit te
komen tot slagen, dan is zijn oordeel geveld.
Doch als haar geloof en vertrouwen in hem
nooit wankelt, als zij hem doet voelen, dat
hij iederen hinderpaal zal uit den weg rui
men, dan bezielt zij hem met de hoop
den moed, die bergen kan verzetten.
Een vrouw kan een man helpen door be
langstelling te toonen in zijne zaken. De
dwaze ijverzucht, die vrouwen somtijds bezielt
omtrent beur echtgenoot’s zaken, is dikwijls
de grondslag van negen-tienden der bankroe
ten want een vrouw, die verachtend neerziet
op het bedrijf van haar echtgenoot, dat in
haar onderhoud voorziet, is als een molen
steen aan den nek van den man.
Edoch de vrouw, die vol belangstelling in
iedere kleinigheid betreffende de zaken van
den man met hem meegaat, brengt hem tot
min of meer succes. Want het komt er
niet op aan hoe weinig een vrouw soms weet
van zaken, toch heeft ook zij oogenblikken
van geestrijke ingeving. Eveneens, wanneer zij
een onderwerp bespreekt met een aandachtig
luisteraar, maakt het de zaak in het brein
van den man helderder en doet hem inzich
ten zien, waar hij vroeger nooit aan gedacht had.
En boven alles, een vrouw kan een man
helpen door hem in licbamelijk-heilzamen,
gezonden toestand te houden. De vrouw, die
haar huis niet gezellig houdt als een haven
van vrede, waarin overspannen zenuwen tot
bedaren komen en rusten, steekt een spaak
in het wiel van haar eigen fortuin.
Het is vreemd hoe menige vrouw niet be
seft, dat /thuis” de plaats is, waar de krach
tige energie van den man moet gestaald
worden.
Het is een belangwekkend spel en ook een
winstgevende onderneming, dat helpen om een
man //te maken”, en het mag ter aanbeve
ling dienen voor de getrouwde vrouwen, die
wenschen, dat zij iets te doen hadden, wat
het doen waard is 1
Vrij van hoogere idealen bevat deze be
schouwing veel waars, aan de praktijk des
levens ontleend.
De invloed der vrouw ten goede en
ten kwade is in het algemeen groot, wat
men er ook van zegge. Bovenal verheven
en edel is de rol, welke de zorgzame huis
moeder vervult. Zij zal baren man een stut
en een steun kunnen zijn, zelfs in de zaken
welke buiten haar sfeer liggen, omdat haar
voorbeeld van plichtsbetrachting en opofferings-
zin, vooral als opvoedster, den man bewonde
ring moet inboezemen. Zelfs de man, die
door wetenschap, karakter of kunstzin hoog
boven zijne ecbtgenoote uitblinkt, zal getroffen
worden door de levenswijsheid van een zwakke
huismoeder, sterk door de liefde en aanhan
kelijkheid, als richtsnoer harer daden.
Hoe en
Over var en.
Op de Gouwzee bij het eiland Marken is
een jacht, waarin drie heeren, overvaren en
lek gestooten door een grootere boot. De
inzittenden zijn gered en met den natten
inventaris te Monnikendam ondergebracht,
terwijl het vaartuigje naar de scheepshelling
aldaar werd gesleept. Alg. H.
Onder den trein.
Te Aardscheveld bij Assen geraakte
Woensdagavond het 8-jarig dochtertje van
P. Philips onder den militairen trein waarin
haar broeder was gezeten die met verlof thuis
was geweest en dien ze nog even wilde toe
wuiven. Het kind werd naar het ziekenhuis
vervoerd waar het gistermiddag is overleden.
Alg. 11,
men in deze ernstige tijden de economische
ontwikkeling geen belemmering in den weg
mag leggen.
B. en W. waren in deze niet van hun
eenmaal ingenomen standpunt af te brengen.
Een dikke twee uren besteedde men n.b. aan
de behandeling van bewuste kwestie.
Nadat het pro en contra soms tot vervelens
toe was verkondigd, werd ’t adres in stem
ming gebracht. Vóór verklaarden zich de h.h.
De Boer, Bont, Huges, Kiezebrink, De Wolf
en Zelvelder, tegen: Bakker, Blok, Dr. Bouma,
Brouwer, Dwarshuis, Mr. Vellenga, Visser,
Westra en Ytsma, zoodat het nu voor goed
is beslist dat de Sneeker jaarmarkt dit jaar
overgaat.
Bolswardsche Courant
■y
r j,
CE
