Nieuws- eu Advertentieblad
Bols ward, en Wonseradeel.
I
3
1915.
VerscHijnt Donderdags en Zondags.
54ste Jaargang.
No. 74.
I
Donderdag 16 September.
BINNENLAND.
VOOR
EEN HUMORISTISCH VERSLAG.
BEHANDELING VAN NEDERLANDERS
IN DUiTSCHLAND.
7
9>
Me
r
SS
l'
n
Bolswardsche Courant
afzonderlijke
aard
men
naar
de
om het
aldus de winsten
Regeeringsspek.
aan de Tel.:
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
l
en deze
zeer on-
oponthoud
„Het moet dan ook betreurd worden,
dat gedurende den herfst voor zoo lage
prijzen zulke enorme hoeveelheden varkens
vleesch naar Engeland zijn gegaan. Als
het Nederlandsche publiek, dat deze kleine
varkens niet vraagt, eenigszins met be
staande levensgewoonten had willen breken,
zou het zich in die maanden voor weinig
geld van varkensvleesch hebben kunnen
voorzien en dit conserveeren voor latere
dagen van schaarschte.”
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
hij een moment-opname. In dezelfde coupé
bevond zich een luitenant, die het voor
gevallene had gezien. Toen de trein in Arnhem
aankwam, werd de man op aanwijzing van
den officier door de stations-wacht gearresteerd
en naar de Willemskazerne overgebracht.
Daar bleek, dat hij in het bezit was van
een foto-toestel, platen, enz. en van teeken-
benoodigdheden en schetsen. Ter verder
onderzoek werd hij toen ter beschikking van
de politie gesteld, die telegrafisch, een onder
zoek omtrent hem instelde. Het bleek toen,
dat hij Nederlander was.
De platen werden ontwikkeld
bleken of niet bruikbaar of van
schuldigen aard te zijn. Na een
van eenige uren kon de man zijn reis ver
volgen. N. R. Cl.
We hebben in de laatste dagen, schrijft de
Arnh. Crl., nog al eens ingezonden stukken
ontvangen met klachten over de behandeling,
door Nederlanders aan de Duitsche grens onder
gaan. Personen, wier maatschappelijke positie
hen gewend heeft om het gewicht hunner
woorden te berekenen, klaagden daarover. De
klachten loopen meestal over hetzelfde feit.
Voor zoover dit zoo is, zullen we het bij een
enkele vermelding laten; we vinden het echter
niet noodig om aan deze klachten in ’t geheel
geen plaats te geven.
z/Bij het lezen van de verschillende be
richten over de behandeling van Nederlandsche
onderdanen bij de visitatie door Duitsche
douanen aldus schrijft ons een hunner
vraagt een gewoon Nederlander zich wel eens
af of dan alle respect voor ons volk bij Duitsch-
land er uit is”. En hij haalt het geval aan
van iemand, die hem bekend is, eu die bij
Deze wijsheid is inderdaad kostelijk van
naïveteit. In Augustus en September, toen
steuncomité’s alles moesten doen om den nood
in duizenden gezinnen te lenigen, had het
Nederlandsche publiek voor weiniggeld varkens
vleesch kunnen koopen en... conserveeren.
Ja, wat dwaas toch van al die kleine midden
standers, Hagenaars, Rotterdammers en Am
sterdammers, dat zij niet onmiddellijk hun
etage-woning of hun „drie-hoog” hebben om
gezet in een slachterij tot conserveering der
goedkoope varkens voor de latere dagen van
schaarschte Dom toch van het Nederlandsche
publiek, dat het niet „eenigszins met bestaande
gewoonten wilde breken”. Men zou dezen
geleerden schrijver van het varkenshoofdstuk
in het Landbouwverslag kunnen vragen, of
er wellicht overwegend economische redenen
zijn voor de mingegoeden om het spek en
het rijpere varkensvleesch de voorkeur te
geven boven het fijne vleesch der export-
varkens. Wellicht weet hij, dat spek op
menigen arbeidersdisch niet eens regel kan
zijn en sinds Augustus er zoowat geheel van
verdween. Het doet ietwat wonderlijk aan,
dat het publiek... in September had moeten
gaan conserveeren”. Oostergo.
Sneek, 14 Sept. Heden werd hier de
bekende prachtige boerenplaats met 1001/2
p.m. land en arbeiderswoningen met toebe-
hooren, alles gelegen aan het binnenpad tus-
schen Sneek en IJlst, finaal geveild in 17
perceelen, die met de woningen gezamenlijk
opbrachten slechts f 64116.40. De plaats
bezit geen reed, was dit het geval geweest,
dan was de opbrengst vrijzeker eenige duizenden
hooger gekomen.
De heer T. D. Knol te Bolsward, kreeg
o.a. perc. 15 en 16, samen groot 12.4 p.m.
voor f 6375.30.
Sneek 14 Sept. De bewoners onzer Looxma-
gracht betalen voor hun erf elk jaar aan de
gemeente grondpacht. Die jaarlijksche pacht
kon worden afgekocht tegen 20 maal de pacht
som, echter onder voorwaarde dat de Gemeente
zich steeds ’t recht voorbehield ’t voorerf te
naasten, wanneer dit noodig mocht blijken.
Die tijd is thans gekomen. De Raad besloot
indertijd de Looxmagracht met een paar meter
te verbreeden en zulks in verband met ’t
drukke handelsverkeer, dat op die gracht
dikwijls groote belemmering ondervindt.
De ijzeren hekken langs de voorerven
moeten nu 2 meter achteruit worden geplaatst
en zulks tegen 1 Nov. a.s. Een enkel erf,
dat, om in de rooilijn te vallen, aan eene
kant 6 meter verliest, zal zich met inbegrip
van een nieuw ijzeren hek, een uitgave van
f 200 moéten getroosten, om aan den eisch
door ’t D.B. gesteld, te voldoen.
Van vergoeding voor gemaakte kosten is
geen sprake. Ieder zorgt maar dat zijn ijzeren
afsluiting tegen genoemden datum volgens
voorschriften van B. en W. wordt opgeleverd.
Stavoren. De voor drie weken in dienst
gestelde nieuwe stoomboot „M. van Hasselt”,
varende tusschen Enkhuizen en Stavoren,
heeft nog al met tegenspoed te kampen. Ver
leden week werd één der schroeven stuk ge
slagen, zoodat het noodzakelijk was, zooals
we reeds gemeld hebben, de boot te dokken
ter herstelling. Nauwelijks uit het dok had
het Zuiderdiep.
N. R. Ct.
Een heer uit de Zaanstreek reisde
Zaterdag van Nijmegen over Arnhem
den Haag. Toen de trein de brug over
Waal passeerde, waarop eenige groepjes mili
tairen stonden, kon de man de verzoeking
om een kiekje te maken van een dier groepjes
niet weerstaan. Vit het coupé-raam maakte
Inmiddels kwam het jongetje
bleek dat de toestand boven ver-
O. N.
men in de haven van Stavoren veel moeite
de boot te zwaaien, met het gevolg, dat zij
tegen den basaltmuur stiet, waardoor zij nogal
schade opliep en water maakte. Nu is de
boot weder naar Amsterdam vertrokken om
te dokken. O. N.
Gaasterland. Twee jongetjes van een jaar
of vier speelden onder Rijs in een stuk land
waarin vee liep. Zij zouden toen een paard
ophalen, gingen daar naar toe en namen er
juist een bij den staart, dat dikwijls slecht
geluimd was. Het beest sloeg den armen
kleine over den grond, zoodat hij voor dood
werd opgenomen en bij zijne ouders werd
binnengedragen. Een reiziger, een zekere
mijnheer O. passeerde daar juist per motor
rijwiel en bood zich welwillend aan genees
kundige hulp te halen, welk aanbod dankbaar
werd aanvaard,
weer bij en
wachting was.
Men schrijft
Het gebeurt in het Zuiden des lands op
groote schaal, dat de slagers het door de
Regeering geleverde spek en vleesch, niet ver-
koopen aan cliënten, doch inzouten
later duurder te verkoopen en
grooter te maken.
Er wordt thans door verschillende arbeiders
organisaties een straffe actie gevoerd tegen
deze ontduiking der voorschriften van ’t Rijk.
Vetwaren.
Tot in de kleinste dorpen wordt Friesland
tegenwoordig afgereisd door agenten, die de
kruideniers bezoeken en probeeren van hen
verschillende vetstoffen te koopen, tegen zeer
hooge prijzen. Daar de meeste kruideniers
begrijpen, dat zulks voor export naar Duitsch-
land is, en dit verboden is, hebben dé agenten
nog niet veel succes. N. Sn. Ct.
Aan den dood ontsnapt.
Door de tegenwoordigheid van geest van
den schipper der IJmuider trawler IJM. 42
„Flamingo” is de bemanning van genoemd
vaartuig aan den dood ontsnapt. Onze bericht
gever te IJmuiden vernam daaromtrent het
volgende
De trawler van op circa 220 mijlen van
IJmuiden in den nacht van Vrijdag op
Zaterdag visschende, toen de schipper, die
zelf aan het roer in de commandobrug stond,
een eigenaardig geruisch in het water hoorde
alsof een schip zich snel voortbewoog. Hij
zag door de duisternis niets en achtte het
daarom wenschelijk het bevel tot stoppen te
geven, teneinde eerst eens poolshoogte te
nemen. Gelukkig werkte het vischtuig, dat
buiten boord lag, als rem, zoodat het vaartuig
in minder dan geen tijd stil lag.
Opeens zag men met razende snelheid een
viertal torpedojagers op geen tien meter vóór
het schip voorbijvaren, gevolgd door een
aantal torpedobooten. Vervolgens kwamen vier
groote kruisers, die weer gevolgd werden door
circa tien torpedobooten. De nationaliteit der
schepen kon door deduisternis niet worden vast-
hen eenig licht
van den trawler
zou men door het
van den
men van de
van bet
Een mooi stuk werk.
Te Hengelo trekt sedert eenige dagen een
mooi stuk werk, door den landweer-man
Bonda, boekbinder van beroep, in zijn vrije
uren vervaardigd, de aandacht. Het is een klok,
die behalve een speelwerk, een mechaniek
bevat, dat poppetjes beweegt, lampjes doet
branden en bovendien nog een weerhuisje en
kalender bevat.
Om het halve uur brengt het mechaniek
de poppen aan het dansen, terwijl de lampjes
beurtelings branden en de muziek speelt.
Bovendien kan het speelwerk onafhankelijk van
het uurwerk functionneeren en de lampjes in
en uit worden geschakeld.
Het geheel is met de eenvoudigste gereed
schappen vervaardigd. Arnh. Ct.
Een watervliegtuig.
Zaterdagmiddag heeft de vlieger van Mee]
boven de Waal te Tiel proeven genomen met
zijn verbouwd watervliegtuig, thans ingericht
om daarmede op water van niet te groote
diepte, zich snel te kunnen voortbewegen.
Omtrent deze proefneming deelt het N. v.
d. D. nog medeDe motor waarmede een
snelheid van 60 K.M. per uur kan worden
verkregen enz. zijn aangebracht op de z.g.
llolteurs van de vroegere hydroplane. Gebleken
is, dat het toestel nog niet voldoende is inge
richt, vooral niet om zich met groote snel
heid te kunnen verplaatsen en z.g. „topzwaar”.
Vóór de stad geraakte ’t op een ondergeloopen
gedeelte van een krib en toen het daarvan
verwijderd was... sloeg het eensklaps om,
zoodat de motor enz. onder water gingen en
de drijvers, die blijkbaar te klein en niet
zwaar genoeg zijn boven kwamen. De
aviateur en zijn passagier (de monteur) waren
gelukkig vooraf op de krib gestapt. Deze
eerste proef die geschiedde in tegenwoor
digheid van den vlieger Bakker en enkele
belangstellenden kan dus vrijwel als een
mislukking worden beschouwd, althans op de
rivier.
Het middel erger dan de kwaal.
van Stadskanaal trachtte
van de verschrikkelijke
van
Een paar potjes sulfer
Een ingezetene
zich dezer dagen
vliegenplaag te bevrijden door middel
brandende zwavel.
werden voor dit doel aangestoken en daarna
snel de deuren gesloten. Een half uur daarna
bleek, dat de proef schitterend was geslaagd.
Een dikke laag doode vliegen bedekte vloer
en meubelen. Dat was een opluchting! Maar
...bet middel was erger dan de kwaal, want
de hond, die men vergeten had te verwijderen,
had ook al het tijdelijke met het eeuwige
verwisseld. En het kleurige behangsel en de
mooie verf, waarmee het woonvertrek nog
pas in Mei zoo netjes was opgeknapt, waren
totaal bedorven. Daar zat voor den schilder
weer een kleine vijftig gulden aan vast. Arnh. C.
Omtrent de aanhouding te Elten van
den heer H., directeur der Kunstzijdenfabriek
te Arnhem meldt men nog aan de Tel.:
De heer H. begaf zich Vrijdag op reis naar
Berlijn. Te Elten de gebruikelijke vragen naar
papieren. Toen H. voorgaf, geen papieren
meer bij zich te hebben en men bij onderzoek
behalve eenige visitekaartjes, toch nog papier
op hem vond, volgde zijne aanhouding.
Datzelfde lot ondergingen tegelijkertijd nog
twee andere reizigers, die uit Nederland kwa
men. Alle drie werden vastgezet voor hetzelfde
feit, dat in den regel een dag of wat vrij-
heidsberooving ten gevolge heeft. Wij hebben
reden aan te nemen, dat deze menschen met
enkele dagen straf er af zullen komen. In
ieder geval is het niet ondienstig, om voor de
zooveelste maal het gevaar van medenemen
van schrifturen e.d. in het licht te stellen».
iedere nieuwe reis, ondernomen om eene kleine
leening af te lossen, bij het passeeren der
grenzen zich geheel moet ontkleeden.
Een ander spreekt over het herhaaldelijk
voorkomen der elkaar opvolgende feiten: „ont
kleeden, aanhouden, gevangen zetten en weer
ontslaan. Consuls, burgemeesters, zelfs de
minister van Buitenlandsche Zaken, staan
machteloos. De slachtoffers van bet strenge
douane-regime hebben, wanneer zij gearresteerd
worden, slechts één ding te doen, n.l. kalm
te wachten, totdat, zonder een woord van
verontschuldiging, noch van motiveering der
arrestatie, hun invrijheidstelling aldus wordt
aangekondigd: „Sie sind entlassen”.
Onze nationale pas is, aldus een derde,
blijkbaar niets waard. De mooie, in het Fransch
geschreven woorden: „ou faire donner au besoin
tout aide et secours etc.” hebben hun betee-
kenis verloren. Kan een dergelijke toestand
bevestigd blijven en kan de Nederlandsche
Regeering met onverschillige gelatenheid toe
zien, dat met haar onderdanen zoo gesold en
met haar pas zoo minachtend omgesprongen
wordt?
We zouden hierop willen antwoorden, dat
wie thans Duitsch gebied, d. w. z. gebied van
een oorlogvoerende mogendheid betreedt, zich
heeft te onderwerpen aan wat daar, door de
oorlogsomstandigheden, blijkbaar geboden ge
acht wordt. Dat kan streng, dat kan over
dreven zijn, maar binnen de Duitsche lands
grenzen is de Duitscher baas. Wie zijn optreden
onaangenaam vindt, blijve in Nederland. Wie
in Duitschland moet zijn, neme mèt de lusten
ook de lasten.
Dat onze nationale pas waardeloos zou zijn,
geven we niet toe. Het feit alleen, dat zonder
zulk een pas een Nederlander heelemaal niet
over de grenzen zou komen, spreekt dit al tegen.
Ons zijn ettelijke gevallen bekend van vol
strekt hoffelijke bejegening van Nederlanders
door de Duitschers. Niet ieder heeft te klagen.
Maar bij het internationaal spionnagestelsel
dat, we erkennen het, op zoo uitgebreide
wijze door Duitschland zelf wordt uitgevoerd
is het, zooal niet wenschelijk, dan toch ver
klaarbaar, dat Duitschland aan zijn grenzen
wachters zet. Het heeft blijkbaar veel te
verbergen en te vreezen. En het is zijn recht
in verband daarmede de maatregelen te nemen,
die het zelf wil.
Verslagen van eenigszins officieelen
bieden gewoonlijk geen lectuur die
prefereert om zich een uurtje van ontspanning
te verschaffen. Uil den aard der zaak be
vatten zij te veel een droge opsomming van
feiten, om amusant te kunnen zijn. Toch
ontbreekt somwijlen de humor niet. Het ver
slag over den Landbouw in Nederland over
1914 wijdt ook een hoofdstuk aan de varkens.
Deze „huisdieren” vormen sinds maanden een
„brandende kwestie”. Minister Posthuma had
een vernuftig middel uitgedacht om de
dikhuiden tegen verlaagden prijs ter be
schikking van de Nederlandsche verbruikers
te brengen. De exporteur mocht alleen uit
voeren, als hij een bepaald kwantum beschik
baar stelde voor het binnenland. De oorlogs
winst, door het buitenland betaald, moest
bet verlies, in het binnenland te lijden, goed
maken. Het was vernuftig bedacht, doch het
stelsel moest falen, zoodra een eenigszins
aanzienlijke prijsdaling in het buitenland in
trad. Zoodra dit gebeurde, was het uit met
de regeeringsvarkens. Kort nadat de wereld-
krijg was uitgebroken, hebben onze varkens-
fokkers, een slechten tijd doorgemaakt. Door
bet gebrek aan voer, moesten de varkens
worden opgeruimd. In de zandstreken, waar
de rogge veelvuldig voor de voeding der varkens
wordt gebruikt, was deze in beslag genomen.
De maïs-aanvoer liet alles te wenschen over
en het gevolg was, dat opgeruimd werd tegen
eiken prijs. En nu komt de humor uit het
verslag
gesteld, terwijl geen van
voerde. Had schipper Sloot
dus niet doen stoppen, dan
eskader overvaren zijn. De lichten
trawler brandden helder, zoodat
oorlogsschepen af de aanwezigheid
visschersvaartuig beeft kunnen vaststellen.
Alg. H.
Ongeveer 9 uur gisteravond is een
militair, die aan het Gedempte Zuiderdiep te
Groningen op schildwacht stond voor een
verdacht huis, van B. de S., door eenige
belhamels aanvankelijk gesard en later ernstig
mishandeld. De soldaat heeft toen een schot
gelost en de bajonet getrokken. Daarop
wilde men hem opnieuw te lijf; de soldaat
is toen een gebouw binnen gevlucht. De
politie heeft vervolgens eenige charges gemaakt
om het opdringende publiek uit elkander te
jagen. Dit gelukte. Later verscheen een
patrouille militairen onder leiding van een
kapitein ter plaatse. Het bleef nog langen
tijd onrustig aan
