Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
Zondag 31 October.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
I
I
I
i
I
I
No. 87.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
54ste Jaargang.
1915.
l
K
r
in pakjes, is geurig, krachtig,
waterhoudendwordt verkocht
in ons pakjes a 22 ct., in vierdel
pakjes a 27’/2 cent, is in vele
winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Bij Wed. J. Lemstra, Bolsward.
W. v. d. Goot, Makkum.
Uit de Raadszaal.
Bolswardsche Courant
VOOR
Afzonderlijke
Gezondheidscommissie
weg
kennis-
lo.
missie
2o.
3o.
viezen
’t eerst
een reor-
Kleins Thee,
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
van het rapport der Gom
de begrooting;
van B. en W.
een
om daarna weer
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch, aangesloten onder No. 4.
meegaan een
hij wenscht de
Stuiverwold direct
schoollokaal.
Verslag van het Ambachts-teekenonder-
over ’t afgeloopen boekjaar.
ac voor
Vergadering van Donderdag 28 October 1915.
een voorstel om degenen,
j van dienstplicht, schade
nering of' bedrijf, later door
van eenig crediet (in verband
van regeeringswege, onder
Toch stellen B. en W.
met het oog op de tijdsomstandigheden
de agenten le klas een bedrag van
die der 2e klas f 10 toeslag te ver-
De afhandeling der gemeente-begrooting
was heden aan de orde, dat is natuurlijk een
zeer gewichtig feit, dat ook zeer gewichtig
besproken wordt. De vergadering duurde van
zes tot klokslag elf uur, maar die tijd is niet
alleen aan de begrooting besteed, er ging ook
nog iets vooraf. De ingekomen stukken en
de 5 punten der agenda die voorafgingen
vorderden juist een uur, dus om 7 uur begon
’t eigelijke hoofdnummer. De gemeente-begroo
ting nam den tijd in beslag tot kwart over 9,
daarna de begrooting der gemeente-reiniging en
der gasfabriek, toen nog een paar opmerkinkjes
achteraf en juist toen de Stadhuisklok elf uren
sloeg, viel de Voorzittershamer tot sluiting
der vergadering. Een oordeel over de worste
ling tusschen de Raadscommissie der begrooting
en Burg, en Weths. past ons als verslag
gevers niet. Dat het soms haast een loven
en bieden scheen om sommige posten van
uitgaaf te besnoeien, laten wij buiten beschou
wing. De Commissie had zich er voorgezet
om de begrooting, zoo zij het noemde, huis
houdelijk te behandelen, om door heel zuinig
huis te houden, te trachten den hoofdelijken
omslag, die zeer nabij het maximum van
f 40.000 was uitgetrokken, wat naar beneden
te halen. Het resultaat is geweest dat nu
inplaats van f 39.380 voor den hoofdelijken
omslag, de ronde som van f 39.000 is gesteld,
een verlaging dus die geen merkbaren invloed
heeft, doch de post van de onvoorziene uit
gaven is meteen nog f 540.hooger gesteld,
zoodat men voor de onvoorziene zaken bij
onze gemeentekas toch iets beter klaar is,
dan B. en W. hadden geraamd. Bij ’t afbrok
kelen van enkele posten bleek herhaaldelijk
dat B. en W. al reeds zeer laag waren met
hun uitgaven en het dus eigenlijk geen ver
mindering kon velen. Van de som, die door
de verschillende besluiten op voorstel der
Raadscommissie was bezuinigd, een totaal
bedrag van f 920,werd op den hoofdel.
omslag f 380,afgeschreven maar voor alle
zekerheid werd de overige f 540,nog be
schikbaar gehouden.
De verschillende punten hebben heel wat
discussie uitgelokt, doch onze ruimte in dit
nummer der courant laat slechts toe de hoofd
zaken in heel beknopten vorm weer te geven.
Vooraf moet ik nog zeggen dat bij opening
9 leden present waren. Van de heeren Praam-
sma en Keikes was bericht ingekomen dat
zij verhinderd waren. De heeren Eisma en
Oosterbaan kwamen achtereenvolgend toen wij
reeds in volle actie waren. Bij het eindigen
waren er nog 10 leden, de heer Wierema
verliet te ruim 9 uur de vergadering.
De notulen werden goedgekeurd.
Ingekomen waren
a. Resolutie Ged. Staten, begeleidende
Kon. Besluit tot goedkeuring van ’s Raads
verzoek om 't maximum getal z/vergunningen”
voor deze gemeente te bepalen op 20.
b. Een schrijven van „De Hanze”, hou
dende dankbetuiging voor ’t in gebruik afstaan
van een
c.
wijs
Ter visie, en overigens
geving aangenomen.
De heer Van der Wal wenscht de 4 voorste
woningen te behouden, die zijn nog niet zoo
erg. Dan zijn er in de stad wel veel mindere.
De Voorzitter stemt dat laatste toe, maar
de Gezondheidscommissie beeft hierover zoo
geadviseerd, en daar de vier bedoelde wonin
gen ook bij B. en W. op 't lijstje stonden,
zou er toch eerlang ook voor deze huizen
onbewoonbaarverklaring zijn gevolgd. Beter
dus ze nu af te keuren, dan er eerst eenige
verbeteringen aan te laten aanbrengen en ze
later toch af te keuren, is nu ineens het ge-
heele complex onbewoonbaar te verklaren.
Wat de nog slechtere in de stad betreft, dit
wacht nog tot er eerst in den woningnood
voorzien zal zijn.
De heer Boersma gevoelt iets voor de op
merking Van der Wal, doch de beer Kramer
licht toe dat onbewoonbaarverklaring niet
bepaald insluit dat de woningen afgebroken
moeten worden, doch als dan de gebreken
goed verholpen worden, kan de woning weer
betrokken worden.
De heer Van der Wal betoogt dat die
vier door hem bedoelde woningen niet bouw-
ze kunnen best opgeknapt worden.
i schaart zich aan de
en vindt beter om een
deze misbruiken.
was de post met
6.
mei bijlagen.
Alvorens de raad hieraan begon, werd
oogenblikje pauze gehouden,
aan te vangen met
het lezen
voor
het antwoord
de behandeling der verschillende ad-
van B. en W. inzake verhooging wegens
de tijdsomstandigheden.
(Omdat bij de behandeling het rapport en
antwoord broksgewijze aan de orde kwamen,
kan hier in het verslag direct begonnen
worden met de adviezen.)
Eerst dan over het personeel ter secretarie.
De begrotingscommissie, kan meegaan met
het advies om voor den len ambtenaar het
maximum van f 1100 te brengen op f1400
voor den 2en van f 700 op f 1000, en voor
den 3en van f100 dp f 250.
Dit wordt met algemeene stemmen goed
gekeurd. De wijze van regeling der verhoogin-
geu aan B. en W. op te dragen, de verdeeling
van de jaarwedde van den Secretaris bij vaca
ture, als ’t werk geschiedt door de anderen
met of zonder tijdelijke hulp, en de inwerking
treding van een en ander met 1 Januari 1916
wordt zonder discussie met algemeene stemmen
aangenomen.
Het personeel gemeentereiniging heeft ver
hooging gevraagd; dit wordt door B. en W.
gunstig geadviseerd: n.l. de regeling zoo te
maken dat aankomende werklieden op 15jarigen
leeftijd van f3.50 tot f9.50 kunnen stijgen;
de vaste en tijdelijke werklieden f 10.50 tot
f 13 en de timmerman-wagenmaker, tevens
medewerkend voorman van f 11.50 tot f 14.
Dit wordt goedgekeurd met algemeene
stemmen.
Op het adres van der Schaaf verhooging
als schoolschoonmaker, wordt afwijzend be
schikt wat verhooging loon betreft, doch hem
van R. K. Groeneveld te Nijezijl
om een perceel hooiland voor twee jaar te
mogen huren voor f 80 per jaar.
Ook aan B. en W. om advies.
h. Verslag van het tijdelijk werklozen
fonds der gemeente.
Ter inzage gelegd voor de raadsleden.
i. Adres A. Huizenga, brugwachter, om
ook in aanmerking te mogen komen voor
den toeslag aan de gemeentewerklieden toe
gekend.
De Voorzitter licht toe dat Huizenga valt
onder de ambtenaren, waarover zoo meteen
zal worden beslist omtrent de toelage, zoodat
dus daarmede meteen dit adres als behandeld
is te beschouwen.
j. Adres van de Vereen. Handel en
Nijverheid” inzake credietverleeuing aan kleine
neringdoenden uit den middenstand die door
de- mobilisatie schade leden in hun bedrijf,
waarvoor ook van gemeentewege eenige steun
of waarborg wordt verzocht.
De Voorzitter deelt mee, dat van B. en
W. reeds een voorstel in dien zin gereed was
gemaakt, en dat dus daarmee dit adres be
handeld zal worden.
k. Van B. en W. i
die door de vervulling
leden in hun
bet verleenen
met de organisatie
voorbehoud van de daarbij gemaakte bepalin
gen) eenigen waarborg te geven voor ’t geval
zij in aanmerking komen voor hulp of steun
om hun bedrijf voort te zetten of een nieuwe
affaire op te richten.
Zal in de volgende vergadering behandeld
worden.
l. Resolutie Ged. Staten inzake het be
sluit van geldleening, waarbij er op wordt
gewezen dat de rente en aflossing alleen uit
de gewone middelen der Gemeente dienen te
worden gevonden terwijl ook een nader plan
der leening behoort te worden overgelegd.
W. stellen voor, daar nog niet te
wanneer die som benoodigd is, het
om later met een vol-
worde over 1915 f 15 toegekend voor het
benoodigde schoonmaakmateriaal. Ook dit
advies werd met algemeene stemmen aange
nomen.
Adres Politiebond. Hierop hebben B. en W.
geadviseerd, dat de regeling der jaarwedden
bij de verordening, die dit jaar voor
in werking is, geregeld werd en bij i
ganisatie die na den oorlogstoestand weer aan
de orde komt, opnieuw zal worden herzien,
en er dus voor salarisverhooging thans geen
grond aanwezig is.
voor
om aan
f 20 en
leenen.
De heer v. d. Wal kan wel
gratificatie te geven, maar
agenten van der Schaaf en
op bet maximum te stellen.
De heer v. d. Klei sluit zich hierbij aan,
want de agenten moeten bijdragen voor hun
pensioen en zijn dus door de nieuwe regeling
van het vorige jaar er niets op vooruitgegaan.
De heer Terhenne merkt op, dat na den
oorlog de reorganisatie weer zal behandeld
worden, dus nu op de jaarweddenregeling
vooruit te loopen vindt hij niet goed. Toch
komt ook de agenten een tegemoetkoming toe
wegens de tijdsomstandigheden, en die wil hij
wat hooger voorstellen n.l. f 50 voor de le
klas en f 25 voor de 2e.
De Voorzitter betuigt zijn bevreemding dat
de Raad meer wil geven dan hij als hoofd der
politie meent te moeten toestaan. Met 1 Jan.
j.l. zijn de jaarwedden op peil gebracht, en
als voorbeeld gesteld voor andere gemeenten,
dus tegen salarisverhooging heeft hij bezwaar,
echter een verhoogden toeslag met het oog op
de tijdsomstandigheden vindt hij goed. Dat
kunnen B. en W. wel overnemen, maar de
beide jongeren direct op het maximum acht
hij onbillijk ook tegenover den ouderen agent.
De heer v. d. Wal vindt in de omstandig
heid dat de Jong armoede heeft geleden geen
reden om de anderen daarom nu een behoorlijk
salaris te onthouden. De agenten moeten
onafhankelijk zijn en zij kunnen onmogelijk
bun positie handhaven. De beloofde reorga
nisatie helpt hen nu niets.
De Voorzitter wijst er op dat de jongeren
al reeds bevoorrecht zijn boven den oudere
doordat zij een toelage ontvingen voor bet
politie-diploma.
De heer Eerdmans begrijpt de bezwaren
die de Voorzitter maakt, doch met het idee
Terhenne kan hij zich vereenigen. De heer
Boersma komt nog even op voor de belangen
der agenten door te wenschen dat de reorga
nisatie niet lang op zich zal laten wachten,
de heer r. d. Klei begrijpt nu ook het
bezwaar dat de Voorzitter opperde, en verwacht
dat bij de reorganisatie rekening zal worden
gehouden met de positie der agenten.
Het voorstel Terhenne f 50 en f 25 toe
lage wordt met 10 tegen 1 stem aangenomen
de heer v. d’. Wal tegen.
En nu kwam men dan aan de Begrooting.
Eerst die van ’t Algem. Armenhuis.
De Commissie had bij deze begrooting
inlichtingen gevraagd over den post voor
premiebetaling a f 150.
B. en W. antwoorden hierop, dat die post
onveranderd dient te blijven. Hij is zoo hoog
omdat de vader en moeder na 20 dienstjaren
vol pensioen kunnen krijgen, terwijl bij over
lijden van den een toch de andere recht op
pensioen behoudt.
Na die toelichting was de Commissie vol
daan en de begrooting werd goedgekeurd met
algemeene stemmen.
Weg Bolsward-Harlingen. Hierbij merkte
de Commissie op dat de jaarwedden der weg
werkers haar hoog genoeg schijnen, ingeval
zij nog bijverdiensten hebben. Is dit niet het
geval, dan acht zij verhooging noodig. Een
post van f 150 voor vergaderingen en rijtuig-
huur komt haar hoog voor, terwijl in een
anderen post een misstelling is: ’t moet niet
f382.50 doch f282.50 zijn.
B. en W. antwoorden dat Jan. 1914 de
jaarwedden pas verhoogd werden, en door het
geven van verlofdagen kunnen die menschen
voor zichzelf werken.
De kosten van vergadering zijn jaren lang
op die som uitgetrokken, en het is sommige
jaren bijna noodig geweest, ook wel eens dat
het ruim voldoende bleek, maar het is al
haast een vaste post geworden. Rijtuighuur
staat er nog bij, maar is niet meer noodig
want de verpachtingen worden nu zoo ge-
d. Adres van bewoners die belang hebben
bij de brug ,/t Hooghout”, verzoekende dat
de Gemeente die brug overneme, wijl dit in
't belang is van het goed onderhoud en dat
er dan zal komen een platte draaibrug.
Aan B. en W. om advies en gevoegd bij
de andere stukken omtrent deze zaak.
e. Adres van eigenaars en bewoners van
huizen aan ’t Laag bolwerk, verzoekende den
weg voor hun huizen te bevloeren, dus van
de Bargefenne tot Schildwijk.
Aan B. en W. om advies.
f. Adres van Wed. J. de Jong verzoe
kende opheffing van de onbewoonbaarverkla
ring van een woning, die 12 Nov. ontruimd
moet worden, doch nu bij de andere woning
wordt aangetrokken.
Aan B. en W. en
om advies.
g. Adres
een
vallig zijn,
De heer Terhenne
zijde van B. en W.
eind te maken aan deze misbruiken. Door
den woningnood worden woningen gebruikt
door groote gezinnen, die er niet in gehuis
vest kunnen worden, en er wordt een enorme
huur gemaakt. Hij vindt dat krachtig dient
te worden ingegrepen.
Na nog verdere discussie tusschen de
heeren Boersma, Eisma en Van der Wal, ter
wijl de Voorzitter het voorstel B. en W. en
hun handeling in dezen verdedigt, wordt over
deze 9 woningen ieder afzonderlijk gestemd.
Ze worden echter alle 9 afgekeurd, vijf er
van met algemeene stemmen en vier met 8
tegen 3 stemmen, de heeren Van der Wal,
Boersma en Van der Klei.
5. Adres werklieden gasfabriek om toeslag
op weekloon, met advies van B. en W.
In de vorige vergadering werd door B. en W.
op het verzoek der werklieden bij de gas
fabriek, om ook in aanmerking te komen
voor een toeslag, gelijk dat voor de werklieden
der gemeente die beneden f 650 verdienen
reeds bepaald is, geadviseerd dat die regeling
ook zal gelden voor alle werklieden der ge
meente die tot f 728 of f 14 per week ver
dienen.
Dit voorstel werd zonder discussie met
algemeene stemmen aangenomen.
Behandeling gemeente-begrooting 1916
B. en
zeggen is wanneer die
besluit in te trekken,
ledig plan te kunnen komen.
Alzoo besloten.
PUNTEN VAN BEHANDELING:
1. Vaststelling kohieren schoolgeld 3de
kwartaal.
Het kohier voor de school voor m.u.l.o.
tot een bedrag van f 129,50 en voor de school
no. 1 op f 296.50 wordt met alg. stemmen
vastgesteld.
2. Wijziging gemeente-begrooting 1915.
Deze wijziging betreft een bedrag van f 250
uit het fonds voor onvoorziene uitgaven te
nemen, noodig voor extra politiediensten.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
3. Wijziging begrooting commissie
BolswardHarlingen.
Voorgesteld wordt de ontvangsten te ver-
hoogen met f 158.03 en bij de uitgaven ook
gelijk bedrag te voegen, als zijnde een ver
hooging der kosten van bestrating in de
dorpen in Wonseradeel, en door die ge
meente te betalen.
Door hoogere werkloonen
dit bedrag overschreden.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
4. Onbewoonbaarverklaringen.
In de vorige vergadering is 't voorstel ge
daan 1 woning aan ’t Schildwijk en 8 bij
de Gleibakkerij onbewoonbaar te verklaren.
Daarover wordt nu een beslissing gevraagd.
