ïïieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Theehandel Focke S. Klein,
I
1915.
No. 91.
54ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
GEVONDEN GOEDEREN.
5
I
r
VOOR
Zondag 14 November.
fa
BINNENLAND.
HARLINGEN.
in pakjes, is geurig, krachtig,
waterhoudendwordt verkocht
in ons pakjes a 22 ct., in vierdel
pakjes a 27 72 cent, is in vele
winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Bij Wed. J. Lemstra, Bolsward.
W. v. d. Goot, Makkum.
INGEZONDEN.
Bolswardsche Courant
Afzonderlijke
n
(M. Crl.)
een
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
de Algem. Armvoogdij
f 1000 op f 1100, in
1918 f 1200, waarna
Klein’s Thee,
een
verhooging
in te willigen,
Lucif'ers-industrie.
Sinds den oorlog verwerken de «Vereenigde
Lucifersfabrikanten” te Eindhoven wekelijks
voor circa f 20.000 inlandsch hout.
Voor dien tijd kwam de grondstof grooten-
deels uit Rusland.
De prijzen van
enorm.
Van een klok.
Te Zeelst werd gisteren de klok, die bij
het luiden gescheurd en daardoor onbruikbaar
geworden was, weder opnieuw in den toren
geplaatst. De klok draagt de opschriften
ST.-JAN.
Voorheen gaf ik een hellen klank
Mijn tong heeft mij doen breken,
Petit heeft mij vernieuwd
En doet mij luider spreken.
1815.
Na honderd jaar gebroken weer
Herstelt mij Fritsen in mijn eer.
1915.
Een klein berichtje, dat we de vorige week
aan de Bembode ontleenden, schrijft de Arnh.
Courant, heeft ons een kort schrijven bezorgd,
waarin een vraag gesteld wordt, die zich
gevoegelijk leent tot een eveneens korte be
antwoording. We laten het schrijven volgen
het berichtje, waarop we doelen, is er in
opgenomen.
„In de hand werken van oneerlijkheid" staat
boven het ons gezondene en dan lezen we
Herhaaldelijk kunnen wij in de couranten
lezen over de wijze, waarop de eerlijkheid
beloond wordt van vinders, die kleinere of
grootere sommen gelds terugbrengen aan de
wettelijke eigenaars. Thans weer las ik het
volgende bericht in uw blad
Bel o o n d.
Door een hoofdconducteur der H.S.M.
werd te Amersfoort in den trein een ijzeren
geldkistje gevonden met 40.000 gulden
waarde. On middel lijk begaf de hoofd
conducteur zich naar den stationschef en
stelde dezen er mede in kennis. Eenige
oogenblikken later meldde de eigenaar zich
aan en kon overgelukkig zijn schat in
ontvangst nemen.
Grootmoedig schonk hij den eerlijken
vinder een... sigaar! Eemb.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Dr. Frederik van Eeden komt! Men heeft
de advertentie in de bladen gelezen en het
behoeft zeker geen opwekking meer om dezen
zoo begaafden Spreker te gaan hooren. Wie
kent, althans bij naam, Frederik van Eeden
niet, den bekenden schrijver en dichter? Hij
begon zijn loopbaan als medicus en legde zich
voornamelijk toe op de psychische geneeswijze,
een tijdlang was hij zelfs mede-directeur van
een inrichting voor zenuwzieken te Amsterdam.
Reeds gedurende zijn studententijd schreef hij
letterkundig werk en enkele van zijn blijspelen
uit dien tijd bebooren nog heden tot het
repertoire van elk liefhebberijtooneel; denk
maar eens aan zijn bekend «de Student thuis”.
Hij sloot zich in 1885 aan bij den literairen
bond van «Nieuwe Gidsers” en de eerste afleve
ring van dit tijdschrift opende met het eerste
stuk van bet dichterlijk wijsgeerige sprookje
«de Kleine Johannes,” waaruit de heer Van
Eeden ons a.s. Donderdagavond zal voorlezen.
In deze zelfde periode deed hij van zich
spreken als dichter van zijn «Ellen, een lied
van Smart.” Ook uit dit dichtwerk, waarin
de dichter blijk geeft van een groote diepte
van gevoel en plastisch uitbeeldingsvermogen,
zullen we a.s. Donderdag iets hooren. Lang
bleef Dr. v. Eeden geen mederedacteur meer
van de Nieuwe Gids; zijn boek: «Johannes
Grensincident.
Het Twentsche dagblad Tubantia meldt d.d.
10 dezer:
Gisterochtend heel in de vroegte had te
Glanerbrug een klein grens-incident plaats
tusschen de Duitsche grenswacht en Neder-
landsche soldaten. De gewoonte is, dat op de
brug, waar de grens juist midden over heen
loopt, ’s nachts twee Nederlandsche soldaten
staan. Zoo nu en dan gaan er 's morgens
zeer vroeg enkele douanen heen om de arbeiders
en arbeidsters, die naar Gronau gaan werken,
te visiteeren. Zoo geschiedde ook hedenmorgen.
Terwijl de douanen bezig waren, trachtten
enkele meisjes er zonder gevisiteerd te zijn
langs te komen. Plotseling merkte een der
douanen dit en sprong voor haar.
De Duitsche soldaat trachtte dit te beletten
door den Nederlandschen douane over de grens
te trekken. De Nederlandsche douane verloor
bij deze worsteling zijn stok en pet, doch kon
zich nog aan het Nederlandsche gedeelte van
de brug vastklampen, zoodat de opzet mislukte.
Stok en pet namen de Duitschers mede, ter
wijl zij zeiden, dat ze die naar Berlijn zouden
opzenden. Het doel der Duitschers was om
te bevorderen, dat vet, margarine enz. in
Duitschland frauduleus zouden worden inge
voerd. De Nederlandsche douane scheen hier
over bij de superieuren te hebben geklaagd.
Later, toen de Duitschers merkten, dat de
Nederlandsche soldaten niet erg vriendelijk
waren, brachten ze den stok en de pet terug.
Avontuurlijke reis.
Het Handelsblad bevat een interessante
reisbeschrijving van een tocht naar Archangel
met de kleine sleepboot «Holland” die ten
slotte, dicht bij de bestemming, tijdens een
zwaren storm, doordat een schoener tegen haar
aangeworpen werd, op de kust werd gesmeten.
De opvarenden konden zich gelukkig redden,
waaronder ook de schrijver van het verhaal,
die als amateur de reis medemaakte.
De schipbreukelingen kwamen dan aan te
Intsy, waar zij door de Russen zeer gastvrij
werden ontvangen.
Zij hadden een aantal blikken snert uit de
boot medegenomen en tracteerden daar de
Russen op, die nog nimmer zoo iets heerlijks
hadden geproefd. Het gevolg was dat de
Russen zelf de bussen gingen warmen, waarbij
zij vergaten deze te openen. Een ontplofte er
dientengevolge, waarbij een aantal Russen met
kokende snert werden overdekt, zoodat de
Hollanders bulderden van het lachen. Nadat
ben met gebaren aangetoond was hoe zij de
bussen moesten behandelen ging weer een
Rus een bus warmen, doch stak zijn mes door
het blik toen de boel heet was met gevolg
dat hij een straal kokende snert in zijn gezicht
kreeg en zijn baard vol erwten zat. Het angst
gehuil dat de man uitstiet deed de Hollanders
omvallen van het lachen.
De schrijver roemt voortdurend de gastvrij
heid der Russen.
Eigenaardig is ook wat de schrijver mede
deelt over de kachels, die de Russen gebruiken.
Deze zijn hooge steenen gevaarten, bekleed
met plaatijzer, welke tot het dak reiken. Zij
worden met hout gloeiend gestookt, waarna
de schoorsteen wordt afgesloten, met het
resultaat dat de kachel gedurende. 48 uren
een flinke hitte blijft verspreiden. Daarna
wordt hij wederom op temperatuur gestookt.
De equipage is thans reeds weder in Neder»
land terug.
had gelaten. Tot groot vermaak van eenige
ooggetuigen moest de vogel evenwel spoedig
dalen, en toen bleek, dat de vischhaak in den
snavel vast zat. De haak werd verwijderd, de
bek verbonden en de vogel naar Delft over
gebracht, waar hij thans nog in goede conditie
verkeert. Arnh. Ct.
liezer mag wel een goede belooning geven
hij had immers alles voor goed kunnen missen,
zoo de vinder niet zoo eerlijk ware geweest
om het hem terug te bezorgen. En naar de
grootte van het verlies taxeeren wij de grootte
van de uit te reiken belooning.
Zoo komt het, dat we een daad, die we
als een gewone plichtsuiting moeten be
schouwen, langzamerhand aanspraak toekennen
op belooning.
Aldus staat de zaak in Nederland nu. Wie
iets verliest en het verlorene terugontvangt,
moet beloonen, mild beloonen, als het der
moeite waard is. Doet hij het niet, dan treft
hem onze kritiek. En den eerlijken vinder
beschouwen we in dit geval als gedupeerd,
als miskend in zijn rechten.
Toch is er o.i. slechts sprake van een
zedelijke plichtdie der dankbaarheid (bij
den verliezer) en van een gerechtvaardigde
verwachting (bij den vinder). Een verliezer,
die, als hij het verlorene terugkrijgt, niets of
weinig geeft, stelt ons te leur. Maar verder
kunnen we en mogen we niet gaan.
Dat iets, wat men vindt, teruggebracht of
niet teruggebracht zal worden, wanneer er
eene belooning of geen belooning op staat,
valt ons moeilijk aan te nemen. O.i. zal alleen
een gevoel van eerlijkheid of een gebrek aan
dat gevoel bij den vinder beslissen over al of
niet terugbrengen. Van «bevorderen” der
eerlijkheid te spreken, wanneer er beloond
wordt, lijkt ons dan ook niet juist.
We zouden dus willen zeggen van
den vinder toekomend loon te spreken gaat
niet aan. De namen der niet-scheutige
verliezers publiceeren lijkt ons op grond van
deze overweging afkeurenswaard. Daardoor zou
de gedachte post vatten, dat de vinder toch
eigenlijk wèl recht had op het gevondene.
Bij de wet, zooals, meenen we, in Duitsch
land geschiedt, eene belooning vast te stellen
voor den vinder, dat is een maatregel, die de
ethische beteekenis van vinden en teruggeven
zoo wat opheft. Doch als strafpremie op
slordigheid zou zulk een maatregel er misschien
dóór kunnen.
Onze wet kent wel de halveering van den
schat, door een vinder, die niet eigenaar van
den grond is, in dien grond gevonden. Doch
onder «schat” verstaat zij «al zoodanige
verborgene of begravene zaak, waarop niemand
zijn recht van eigendom khn bewijzen, en die
door een louter toeval ontdekt is”.
Dat is dus iets geheel anders dan het
vinden van iets, waarop wel degelijk iemand
zijn recht van eigendom kan doen gelden.
En dit laatste was het geval bij de f 40.000
door een ambtenaar in dienst gevonden
waarvoor de sigaar gegeven werd.
’t Is mogelijk, dat een wet als door den
briefschrijver bedoeld, nuttig werkt. Hoe meer
we er over denken, hoe minder we ’t echter
gelooven. Het zal, dunkt ons, wel zaak zijn,
het oude begrip van eerlijkheid ten opzichte
van goederen, die ons niet toebehooren, niet
te laten verzwakken door aan die eerlijkheid
een recht op belooning toe te kennen.
het hout stijgen dan ook
Arnh. Ct.
IVelke nationaliteit
De politie te Vlissingen heeft aangehouden
een man, die van het transport invalide En-
gelsche burgers Zondagmorgen achterbleef,
omdat zijn nationaliteit niet was vast te
stellen. Hij is namelijk in Duitschland ge
boren en woonde jaren in Engeland. Zoowel
de Eogelsche als de Duitsche consul beweren
dat de man niet meer tot de onderdanen be
hoort »an het rijk dat zij vertegenwoordigen,
en weigeren beiden hem een pas te verstrekken.
De politie heeft den man nu tijdelijk in be
scherming genomen. Alg. H.
Margarine.
'Uit betrouwbare bron zegt een correspondent
van de Tel. te vernemen, dat de margarine-
aanvoer te Losser nog tamelijk groot is. Per
lokaalspoor wordt gemiddeld 4000 K.G. mar
garine per dag naar Losser verzonden, allemaal
natuurlijk in zendingen beneden de 101 K.G.
Een eigenaardige diefstal.
De heer v. d. Velden te Delft zag 1.1. Zondag
onder de gemeente Zoetermeer tot zijn groote
verbazing, dat een reiger met zijn vischhengel
wegvloog, welken hij een oogenblik onbeheerd
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
«Ik vraag mij af: kan dat zoo voortgaan?
Is het niet de oneerlijkheid in de hand
werken? Kan bet niet als een slag in het
gezicht worden beschouwd, wanneer een eerlijk
man, die f 40.000 vindt en ze aan den
eigenaar terugbezorgt, een... sigaar wordt
aangeboden Wordt het niet tijd de
hoogste tijd dat maatregelen worden
genomen om vinders het hun toekomend loon
uit te betalen. En zoo daartegen vooralsnog
bezwaren bestaan, zou het dan geen aan
beveling verdienen, dat de namen van «groot
moedige” bevorderaars der eerlijkheid worden
gepubliceerd
Ziedaar het schrijven. Het is de oude
quaestie of eerlijkheid in sommige gevallen
beloond moet worden. We zouden zoo denken,
dat iemand, die iets verliest, eigenaar blijft
van het verlorene, zoodat de vinder geen
recht op belooning kan doen gelden, wanneer
hij het gevondene terugbrengt. Zijn eerlijkheid
is iets, wat de wet zelfs van hem eischt
mocht hij in die eerlijkheid te kort schieten
en wordt dat bekend, dan kan hij gestraft
worden. Zoo voorgesteld is de zaak vrij
eenvoudigwie iets, dat verloren is, vindt
en het teruggeeft aan den eigenaar, doet zijn
plicht. Hij heeft geen aanspraak op belooning.
Maar... de werkelijkheid, die rekening
houdt met het voor zwakke gewetens ver
leidelijke, dat er gelegen is in het zich toe-
eigenen van iets, dat men vindt en waarvan
wellicht niemand ooit weten zal, dat men het
gevonden heeftde werkelijkheid, die rekening
houdt met menschelijke begeerten en ook met
groote bestaande verschillen in financieele
position, de werkelijkheid heeft ons verteederd
voor den vinder en ons steeds partij doen
kiezen tegen den verliezer. De eerste mag
werkelijk wel wat hebben voor zijn eerlijk
teruggeven van het gevondenehij had alles
immers stil kunnen houden en er zou wellicht
geen haan naar hebben gekraaid. En de ver»
Viator” gaf aanleiding tot een breuk en van
dat oogenblik aan gaf hij zich met hart
en ziel aan zijn theorieën over, gemeenschap
pelijk Grondbezit. In zijn coöperatieve stich
ting «Walden” te Bussum, beeft hij zijn
theorieën in practijk gebracht en daar zette
hij zijn letterkundigen arbeid voort en nog
steeds is hij een vruchtbaar auteur. Het zou
me te ver voeren alle titels te noemen van
zijn werken, wie kent niet zijn: «Lioba,”
«Van de koele meren des doods,” «’t Lied van
schijn en wezen” en vooral zijn prachtig:
Pauls ontwaken!” Het zal overbodig zijn aan
te moedigen tot een druk bezoek, a.s. Donderdag
avond 8 uur, in «De Doele”.
De toegangsprijs is laag gesteld, f 0.50 per
persoon, terwijl de leden van de Vereen, voor
Vrouwenkiesrecht, Werklieden en Vereenigin-
gen slechts f 0.25 per persoon betalen.
Moge Dr. v. Eeden de groote Concertzaal
van «De Doele” geheel gevuld vinden!
A. BEEKHUISKranenburg.
van
van
in
’t maximum is bereikt.
De geheele begrooting werd in ontvangst
en uitgaaf vastgesteld tot een bedrag van
f 703652.01, de hoofdel. omslag op f 95000, de
de sluitpost (onvoorziene uitgaven) op f 7045.35.
Duur zwijgen.
Door den burgemeester van Staphorst is
Woensdag van de wed. J. M. aldaar al het
vee in beslag genomen, omdat zij verzwegen
had dat onder haar vee mond- en klauwzeer
heerschte.
Aanspraak op schadeloosstelling is hierdoor
verloren gegaan, terwijl zij vermoedelijk ook
strafrechtelijk vervolgd zal worden.
Ass. Ct.
Sneek, 11 Nov. De Raad besteedde gisteren
een uur of zes in ’t geheel aan de behandeling
der gemeentebegrooting.
Burg, en Weth. waren ditmaal zuinig
geweest met salarisverhooging.
De Raad toonde zich echter roijaler
nachtwacht wiens verzoek om
B. en W. adviseerden, niet
kreeg f 100 meer.
Een concierge van school II, die in het
zelfde geval verkeerde, zag zijn salaris door
den Raad met f 50 verhoogd, en een collega
van dezen aan school III, kreeg n.b. onge
vraagd een gratificatie over 1916 van f 50,
voor het kranig werk, volgens den Voorzitter,
dat deze aan genoemde school leverde.
’t Sueeker Muziekkorps ontving zijn f 900
subsidie weer en Vreemdelingenverkeer, dat
f 800 vroeg, om ook volksconcerten te leveren,
een afwijzende beschikking (conform ’t voorstel
van B. en W.)
De boekhouder
komt met 1916
1917 op f 1150,
