Kieuws- eu Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
t
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
No. 97.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
54ste Jaargang.
1915.
si
o:
g
M.J.H.KESSELS
Zondag 5 December.
VOOR
Uit de Raadszaal.
■4
in pakjes, is geurig, krachtig,
waterhoudendwordt verkocht
in ons pakjes a 22 et, in vierdel
pakjes a 2772 cent, is in vele
winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Bij Wed. J. Lemstra, Bolsward.
W. v. d. Goot, Makkum.
Bolswardsche Courant
Afzonderlijke
HE
ADI
4.
B. en W.
Z.
I
-
vao
van
Vergadering op Donderdag 2 December 1915.
B. en
zwaar
en
I d
-.3
NEDERLANDSCHEFABRIEK flI DIIDH
V4NMUZIEK-INSTRUMENTEN I IkHWnW
roit~is de eenige zaak gedreven deer Kessels,
sr T"< i
Ttënde FABRIEK VAN MUZIEKINSTRUMENTEN
en Wzijn hieraan toegevoegd de
i en H. J. van den
4
I
P£
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
W. tot verleening van
Kleins Thee,.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Adres eigenaren huizen Laag Bolwerk,
bestrating, met advies van B. en W
B. en W. betogen in hun advies, dat be
strating van het pad langs ’t Bolwerk
Schildwijk tot Blauwpoort ter breedte
slechts 1 meter geen verbetering zal brengen,
wijl door dat pad de afwatering slechter zou
worden, terwijl toch dat werk reeds f 580
zou moeten kosten. Zij stellen daarom voor
het verzoek te wijzen van de hand, maar bij
B. en W. is in overweging om door bazalt-
slag in te stampen dat deel van ’t Bolwerk
geheel te verharden.
De heer Boersma oordeelt, dat het pad
daar wel wat te wenschen overlaat, en toch
wordt dat deel van ’t Bolwerk veel beloopen.
Als B. en W. oordeelen, dat bazaltslag beter
is dan een steenen pad, wil hij zich daar niet
tegen verzetten.
De heer Kramer merkt op, dat de wegen
door bazaltslag wel bard worden. Als dus
hier dat steengruis wordt vastgestampt, zal
het evengoed dienst doen als een bestrating.
Bij het pad, zooals adressanten dat verzoeken,
zal geen verbetering ja eerder vermindering
komen, want dan kan de afwatering niet goed
zijn en zal het een slijkboel blijven.
Na verdere discussie tusseben de heeren
Boersma, Van der IVal, Van der Klei, Wierema
en den Voorzitter, wordt het voorstel B. en W.
wordt er nu voorgesteld om ruim f 1100 er
voor uit het fonds voor onvoorziene uitgaven
te nemen, in een volgende vergadering wordt
er een nog grooter overschot weer bijgevoegd,
zoodat ten slotte er nog een batig saldo is.
’t Is eigenlijk een verwisseling van posten.
In het vervolg zal echter zooveel mogelijk
rekening worden gehouden met den wensch
van den Raad.
Het voorstel wordt met algemeene stemmen
goedgekeurd.
De Voorzitter merkt op dat er nog een
voorstel tot wijziging der begrooting is, be
treffende een verhoogde som van voorschot
aan gemeente-ambtenaren en een verhooging
van uitgaven voor het los personeel, wat weer
vergoed wordt doordat de Stadstuinman nog
steeds mobiel is.
Dit wordt met algemeene stemmen goed
gekeurd.
2. Voorstel B. en
middenstandscrediet.
De heer Eisma vraagt of het gedeelte van
het verleende crediet dat niet door Rijk en
Gemeente wordt gewaarborgd voor den be
trokken kassier op risico komt of dat daar
voor borg moet worden gesteld. Hij dankt
overigens B. en W. voor de uiteenzetting
van dit plan en voor de genomen inlichtingen
bij andere gemeenten, zoodat de Raad een
goed inzicht kon krijgen. Hij wenscht echter
wel te weten of de kassier (in dezen Gebrs.
Kingma) geroepen is zelf voor dit risico
te staan.
De Voorzitter antwoordt hierop dat niet
de kassier maar ook van vereenigingen de
Hanze o.a. is ook bij deze zaak aangesloteh
of persoonlijke borgstelling kan geëischt
worden.
Hierover wordt heel wat gesproken. Het
woord in deze zaak werd gevoerd door de
heeren Terhenne, Kramer, Wierema, Eerdmans,
Lisma, Lunter, v. d. Klei en den Voorzitter,
doch de zaak komt in het kort hierop neer:
Het Rijk waarborgt 55 pCt., de Gemeente
27 pCt., en de overige 18 pCt. kan, door
persoonlijke borgstelling, ol door een vereen,
gedekt worden ingeval de kassier de risico
niet voor eigen rekening wil nemen.
Met algemeene stemmen wordt het voorstel
van B. en W. aangenomen, zoodat dus in ge
val aan ingezetenen, die door de mobilisatie
schade leden of hun zaak verliep, eenig cre
diet kan worden verleend voor het weder
opvatten van dat of een ander bedrijf, indien
er gunstig over wordt gerapporteerd door een
commissie van onderzoek. De gemeente draagt
dan 27 pCt. van de risico, gemiddeld, want
de verliescijfers worden in heel wat klassen
gesplitst naar verhouding van het bedrag, zoo
ingewikkeld, dat een gewoon mensch er eigen
lijk mee verlegen raakt om het procenten
risico te berekenen.
3.
om
Een agenda van 8 punten, geen van alle
van veel gewicht, en ’t was dan ook in ruim
een uur afgeloopen, ondanks een behoorlijk
groot quantum ingekomen stukken.
Van de leden was de heer Praamsma afwezig.
De notulen werden gelezen en goedgekeurd.
In gek om en stukken:
a. Een resolutie van Ged. Staten, houdende
goedkeuring van de schoolgeldkohieren, 3de
kwartaal.
b. Dankbetuiging van A. Huizenga, brug
wachter, voor den hem verleenden bijslag.
c. Een resolutie van Ged. Staten, houdende
toezending van het Kon. Besluit, waarbij
goedgekeurd is de verordening op de begrafenis
rechten.
d. Missive van Commissarissen van den
weg BolswardHarlingen, begeleidende een
exemplaar der goedgekeurde rekening over 1914.
e. Schrijven van de beambten ter secretarie,
houdende dankbetuiging voor de hen ver
leende verhooging van salaris.
a.e. Aangenomen voor kennisgeving.
Adres van Timmerlieden en Metselaars-
vereeniging: ^Volharden bij het Ideaal,” ver
zoekende te bepalen dat het loon der timmer
lieden op 22, dat der metselaars op 26 cent
per uur worde gesteld iu de bestekken der
gemeentewerken.
In handen van B. en W. om advies.
g. Missive van het Gemeentebestuur van
Wonseradeel, berichtende, dat met subsidieering
der provincie een wegennet in het zuidelijk
deel dier gemeente zal worden aangelegd,
waarbij ook Bolsward belang heeft. Als bijdrage
in dit voor onze gemeente economisch belang
wordt verzocht, Exmorrazijl met huis en per
ceel land aan Wonseradeel af te staan.
In handen van B. en W. om advies.
h. Schrijven van Gasthuisvoogden, hou
dende voordracht wegens periodieke aftreding
van een voogd.
De voordracht bestaat uit de heeren A. Ban
ning, aftr. en J. Brouwers.
i. Missive van ’t Bestuur der Spaarkas,
houdende aanbeveling voor een periodieke
aftreding, bestaande uit de heeren J. A. Faber,
aftr. en S. J. T. Piantinga.
j. Missive van Voogden van het Armenhuis,
inzake aanbeveling bestaande uit de heeren
S. J. Praamsma, aftr. voogd en Y. T. de Boer.
k. Missive Plaatselijke Commissie van
Schooltoezicht, inzake periodieke aftreding.
Aanbevolen worden de heeren H. Beekhuis,
aftr.; W. Keestra en J. C. Cuperus; en
wegens periodieke aftreding in de Dames
commissie voor de handwerken van Mevrouw
G. de Boer-Oosterbaan, die niet weder in
aanmerking wenscht te komen.
De aanbeveling bestaat uit de dames:
J. Bruinsma-de Boer en G. Oosterbaan-
Galama.
Missive van Voogden van het Weeshuis,
wegens periodieke aftreding van den heer
R. J. Vos, die niet weder in aanmerking
wenscht te komen.
Op de voordracht werden geplaatst de heeren
O. Iliddema en W. Keestra.
Door B.
heeren S. J. T. Piantinga
Oever.
m. Voorstel van B. en W. om de aftre
dende leden der Commissie tot wering van
Schoolverzuim, wederom voor 3 jaren te be
noemen, zijnde de heeren G. A. Leverland,
A. C. D. Stockmann, F. Terpstra, L. Tiche
laar, M. B. Eerdmans, A. Heslinga en J. S.
Feenstra.
n. Missive inzake periodieke aftreding van
een bestuurslid in de Bank van Leening.
Aanbevolen worden de heeren S. Fennema Pz.,
aftr. en J. T. Wiersma.
Deze aanbevelingen en voordrachten werden
ter visie gelegd, om in de volgende vergade
ring de benoemingen te doen.
o. Voorstel van B. en Wde Commissie
der Strafverordeningen gehoord, om op een
gevaarlijk punt voor het publiek verkeer,
n.l.' het Laag Bolwerk in de steeg bij de
Gasfabriek het rijden met rijwielen en motor
rijtuigen te verbieden.
Ter visie om in de volgende vergadering
te behandelen.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Wijziging begrooting 1915.
B. en W. stellen voor van ’t fonds voor
onvoorziene uitgaven een bedrag van f 1632.75
af te schrijven en op verschillende posten dat
gezamenlijk bedrag over te schrijven o.a.
f 1139.095 voor noodzakelijk onderhoud van
straten, en voor vernieuwing en herstelling
bruggen f 234.60.
De heer Eerdmans heeft het voorstel van
W. gelezen en ofschoon hij geen be-
heeft dat de straat voor de Wijnberg
de Rijkstraat zijn opgeknapt, verwondert ’t
hem evenwel dat de Raad hierin niet gehoord
is. Bij de begrooting is over bezuiniging op
de bestrating gesproken doch hier hebben B.
en W. op eigen handje een belangrijke over
schrijding van een post zich veroorloofd. Hij
wenscht dat voortaan dergelijke belangrijke
werken vooraf in den Raad worden gebracht.
De Voorzitter antwoordt hierop dat de
vernieuwing van de straat bij de Wijnberg
geheel overeenkomstig den wensch van den
Raad is uitgevoerd. Herhaaldelijk is er in
den Raad op den toestand daar gewezen, en
is er nu een oplossing gevonden. Het gewoon
onderhoud behoort krachtens de Gemeentewet
aan B. en W. Nu is ’t waar dat men niet
had gedacht dat de post zoodanig zou worden
overschreden. De architect komt gewoonlijk
met plannen, en dan zijn deze meestal ook
van dien aard, dat er spoedig tot uitvoering
wordt overgegaan. Dat deze uitgevoerde werken
beslist noodig waren, zal niemand ontkennen.
De heer Eerdmans ziet in dat antwoord
nog niet of B. en W. in het vervolg over
een dergelijke overschrijding eerst den Raad
zullen gaan booren.
De heer Lunter antwoordt, dat in overleg
met den architect de plannen worden besproken,
en dan wordt eerst al gevraagd: kan het nog
lijden? Meestal wordt op andere posten dan
wat bezuinigd om zoo toch rond te kunnen
komen. Als er dan steeds op een raadsver
gadering moet gewacht worden, verloopt er
heel wat tijd en Spr. vindt dat men ook
eenigszins royaal dit aan B. en W. wel dient
toe te vertrouwen.
De heer Terhenne vindt algeheele ver
nieuwing van straten toch geen gewoon
onderhoud. Bij de begrooting is over kleine
stukken straat nog al bezwaar gemaakt en
hier gingen B. en W. zoo maar tot vernieuwing
over. De beslissing dient toch aan den Raad
te blijven.
De Voorzitter stemt dit laatste toe, maar
toch moet er aan B. en W. een zekere
vrijheid van handelen toegestaan worden.
De begrooting wordt heel ver te voren
opgemaakt, en als er later met een werk
wordt begonnen, kan het meevallen, doch ook
erg uit de hand loopen. In den loop van een
jaar kan er soms heel wat veranderen. De
heer Eerdmans wil nu dat telkens de Raad
wordt gehoord, en dat kan ook behoudens
dat er toch een zekere vrijheid aan B. en W.
wordt gelaten.
De heer Kramer merkt op, dat een werk,
als men er mee is aangevangen, soms nog
geducht kan tegenvallen, waarop de Voorzitter
vervolgt dat B. en W. over dit werk eerst
in beraad hebben gestaan, want er was nog
wel een flinke som over van de bestratingen.
Er is n.l, nog f 1593.31 beschikbaar en al
aangenomen met 11 stemmen, tegen één, de
heer Van der Klei.
Adres R. K. Groenveld om een perceel
land onderhands te mogen huren, met advies
van B. en W.
Op het verzoek van adressant om een perceel
land bij Nijezijl, onderhands te huren voor
f 80, adviseeren B. en W. om het land wel
aan adressant af te staan, maar onder voor
waarden dat hij het gedeelte waarop bagger-
grond zit, wat eigenlijk een wildernis is, in
orde zal maken. Men wil het land dan voor 5
jaren aan hem afstaan voor f 60 per jaar.
De heer v. d. Klei vraagt hoe groot de
oppervlakte is van dien baggergrond, waarop
de Voorzitter antwoordt dat het meer dan de
helft van ’t geheele perceel is. Die bagger
grond zit daar al zoo lang, de verkoop er van
valt tegen, en nu wil men er weer goed land
van maken. In ’t 3e huurjaar moet Groene-
veld het geheel gereed hebben, dat is de af
spraak.
Na verdere discussien van de heeren Wierema,
Vis, Keikes, Van der Wal en den Voorzitter
wordt het voorstel van B. en W. aangenomen.
5. Verzoek goedkeuring verkoop land door
het Weeshuis, met advies van B. en W.
Heeren Weesvoogden hebben een hoekje
grond bij de ijsbaan, ter grootte van 370 M2.
verkocht voor f 140. Volgens het reglement
moet de Raad hieraan zijn goedkeuring hechten.
B. en W. adviseeren de gevraagde goed
keuring te verleunen, wat met algemeene
stemmen wordt aangenomen.
6. Voor stel B. en W. tot verlaging van
de pachtsom, door K. Ypma te betalen voor
de huizinge c.a. te Exmorrazijl.
Door het proces met J. van der Weij te
Exmorra, is een deel van het land aan den
pachter ontnomen. Billijk is dus, dat de pacht
iets verlaagd wordt. Voorgesteld wordt deze
van f 264 te verlagen tot f 247, waar de
huurder accoord mee gaat.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
7. Adres A. Minks en F. R. Feenstra om
uitstel van den termijn van ontruiming van
onbewoonbaarverklaarde woningen met advies
van B. en W.
In overeenstemming met de Gezondheids
commissie adviseeren B. en W. den termijn
van ontruiming te verlengen tot 12 Mei a.s.
wijl er op ’t oogenblik geen arbeiderswoningen
beschikbaar zijn.
Wat verder het adres Feenstra betreft om
de woning te verbeteren, hierop wordt ge
antwoord dat een eigenaar van een on
bewoonbaar verklaarde woning bevoegd is
zulk een woning in bewoonbaren staat te
brengen.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
8. Adres Wed. O. de Jong om ontheffing
onbewoonbaarverklaring van haar perceel B. 74,
met advies van B. en W.
Deze adressante verzoekt het deel van de
woning dat onbewoonbaar is verklaard, doch
nu bij haar woning aangetrokken wordt,
weer de onbewoonbaarverklaring op te heffen.
B. en W. de Gezondheidscommissie gehoord,
stellen voor dit verzoek in te willigen.
Met algemeene stemmen aangenomen.
Sluiting der Vergadering.
BINNENLAND.
Gaasterland. Verschillende malen ziet men
een bericht in de couranten aangaande de
duurte der levensmiddelen in Duitschland en
dat het er daarmede niet rooskleurig voor
staat of gesteld is, weet men reeds lang. Deze
week trof ik iemand, die in Duitschland
woont, en die mij daaromtrent het een en
ander mededeelde. Er wordt wel goed geld
verdiend, aldus zijn verteller, doch het leven
is er verbazend duur. Zoo betaalt men voor
een pond vleesch 1 Mark 70 pfenning, voor
vet ook 1.70 Mark, spek 2 Mark per pond,
suiker 30 pfenning, meel, erwten en boonen
is voor de burgerij niet te koop, doch uit
sluitend voor het leger bestemd. Petroleum
mag per maand één liter worden gebruikt.
Voor een gezin van acht personen wordt per
week maar een pond vet afgegeven, onder
voorwaarde, dat er minstens vier pond vleesch
moet worden bijgekocht. Des Dinsdags en des
Vrijdags mogen er geheel geen vleeschwaren
worden verkocht. Van den oorlog vernam
men waar hij woonde niets, alleen zag men
er geen jonge mannen. Ook de melkkoeien
waren er voortdurend duur. Voor een goede
melkkoe werd 1000 Mark betaald. O, Nt
ET JUIST
zelf den oprichter der in Nederland zoo be-
