Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
No. 101.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
54ste Jaargang.
1915.
Zondag 19 December.
BERICHT!
UIT DE PERS.
BINNENLAND.
VOOR
afzonderlijke
Ge-
4
de Telegraaf
verschillende
Vrij Friesland bevat onderstaand artikel
omtrent
Woningverbetering.
zou dan
wel te Utrecht,
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
In het nummer van de
Bolsw. Courant, verschijnende
1 Januari 1916, zullen
Nieuwjaarswenschen
worden opgenomen a 25 cents.
Spoedige toezending van
advertenties is zeer gewenscht.
nemen
toevertrouwd
chaussées
Si
ra
Nieuwe abonné’s ont
vangen de in December nog
verschijnende nummers gratis.
DE UITGEVER.
In het Friesch Volksblad van 11 December
1. staat een artikeltje over ellendige woning
toestanden, met name in de gemeenten
Dantumadeel en Bolsward.
Over Dantumadeel kunnen wij niet oor-
deelen. Wij nemen gaarne aan, dat gelijk
in talrijke gemeenten onzer provincie, de
woningtoestanden aldaar veel te wenschen
laten en verklaren gaarne, dat het een eisch
des tijds is om in die toestanden verbete
ring te brengen. Ook zijn wij van oordeel,
dat terrorisme om woningverbetering te be
strijden, dient gebroken te worden.
Over Bolsward kunnen wij beter oor-
deelen. Daar bestaat inderdaad woningnood
en niemand verlangt hartelijker dan wij,
dat daarin flinke verbetering komt. In
Bolsward wordt een taktiek toegepast, door
eigenaren van huizen, om het werk der ge
zondheidscommissie te belemmeren. Zulk
een taktiek is te veroordeelen, al kunnen
wij ons zeer goed begrijpen, dat de huis
eigenaren zich tot het uiterste verzetten
tegen de maatregelen, die hun zooveel schade
berokkenen.
Nu schrijft het Friesch Volksblad:
„Wij vertrouwen dat onze afdeeling in
Bolsward, die helaas nog geen ver
tegenwoordiger in den Raad heeft, al
het hare zal doen om ook deze tyrannie
(dat is die der huiseigenaren) te breken,
en te bewerken dat niet de armen de
dupe worden van de winzucht en van de
schandelijke praktijken van deze lieden.
Is dat nu niet eens stof voor een flink
hoofdartikel voor Vrij Friesland”
Er valt over deze zaak zeker wel het een
en ander te zeggen.
Verbetering van woningtoestanden is niet
uitsluitend een socialistische eisch, doch de
vrijzinnige partijen zijn het er ook over eens,
In ons pakjes thans 20 ct.,
in vierdel pakjes 25 ct.
broken Thee 18 ct. per ons.
In vele winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Bij Wed. J. Lemstra, Bolsward.
W. v. d. Goot, Makkum.
klauwzeer aan de vee-
zoo weinig mogelijk op
Pruisisch gebied te komen, en geen vreem
delingen tot de stallen toe te laten.
Boter naar Pruisen.
De uitvoerhandel van boter naar Pruisen
ging deze week uit den Gelderschen Ach
terhoek geregeld voort, doch de uitvoer wordt
zeer bemoeilijkt, waar de uitvoer bij groote
partijen moet geschieden. De prijs bleef ge
lijk aan die der vorige week en wel f 2.38
a f 2.40 per K.G., hetwelk bijzonder hoog
is, waar men in Pruisen hoogstens 200 mark
per 100 pond betaalt. Arnh. Ctt
50 Cts. Vervolgens
Overigens naar plaatsruimte.
dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
dat er op dit gebied veel gedaan behoort
te worden. De programs der Liberale Unie
en van den Vrijz. Dem. Bond bevatten dan
ook paragrafen over deze zaak, die aan
duidelijkheid niets te wenschen over laten.
Doch de vrijzinnigen laten het niet bij
hunne programs blijven, zij pakken ook
wel degelijk aan. Wie zou durven ont
kennen, dat de vrijzinnigen een groot werk
zaam aandeel hebben gehad in de woning
verbetering?
In hetFriesch Volksblad wordt geschreven
over Bolsward. Wij meenen dat de socialis
ten tevreden mogen zijn over hetgeen daar
van vrijzinnige zijde gedaan wordt. Trou
wens, die tevredenheid is openlijk uitge
sproken. Krachtiger dan het vrijzinnige
gemeenteraadslid, de heer D. Terhenne, al
daar de zaak der woningverbetering heeft
aangepakt, zou geen socialistisch raadslid
het hebben kunnen doen. De gemeenteraad
van Bolsward heeft, voornamelijk door zijn
toedoen, zich het woningvraagstuk aange
trokken en wat in de gegeven omstandig
heden aldaar bereikbaar is, wordt gedaan.
De eene gemeente leent zich beter voor uit
breiding dan de andere en te Bolsward zijn
er eigenaardige plaatselijke bezwaren te
overwinnen. Het Friesch Volksblad zal even
wel moeten erkennen, dat er te Bolsward
flink aan deze zaak gewerkt wordt, dank zij
het onvermoeide streven van vrijzinnige zijde-
De door het Friesch Volksblad en ook door
ons scherp gelaakte taktiek der huiseige
naren moet dan ook als een soort reactie
worden opgevat tegen de krachtige pogingen,
niet het minst van vrijzinnige zijde, om tot
betere woningtoestanden te komen.
Wij hebben thans aan het verlangen van
het Friesch Volksblad voldaan, door over
deze zaak het een en ander te zeggen. Het
verzoek om er een flink hoofdartikel aan
te wijden, zal wel ironisch bedoeld zijn. Een
maatregel van plaatselijken aard, genomen
door enkele huiseigenaren die in nood
zitten, pleegt men nu juist niet in een
hoofdartikel te verwerken.
Maar a propos. Hoe komt de redactie er
bij, om zich thans weer tot ons te wenden?
Wij hadden eerst iets anders verwacht van
het Friesch Volksblad.
In ons nummer van 15 September hebben
wij over de eigenaardige strijdwijze van dit
blad het een en ander gezegd. Wij wezen
er op, dat de redactie heel spoedig klaar
was, öm tegenstanders als domme, enge, be
krompen stumperde, leuteraars of grappenmakers
te kwalificeeren. Een onzer medewerkers,
die een artikel schreef, dat lang niet malsch
was voor een der socialistische vereenigingen,
werd aan de lezers voorgesteld als een
anonym schrijver, ofschoon hij het artikel
met zijn vollen naam onderteekende.
Daarop werd de redactie reeds twee
maal attent gemaakt. Tot nog toe is deze
vergissing nog niet hersteld en evenmin
kwam er een antwoord, dat ook maar schijn
of schaduw van een weerlegging inhield.
Nu komt er vier maanden later aan ons
een uitnoodiging om een hoofdartikel te
schrijven. Heel aardig! Maar waar blijft
het excuus van het Friesch Volksblad?
Mollevellen.
Schoterland, 16 Dec. De handel in molle-
velletjes, die sedert den oorlog vrijwel geheel
was opgehouden., is weer begonnen. De groot
handel koopt ze op voor speculatie tegen
10 ct. per stuk. N. Sn. Ct.
Lemmer, 16 Dec. De bot- en schar-
visscherij is weer afgeloopen. De botvangst
was maar matig en de scharvangst was bepaald
slecht, de prijs van de visch was echter vrij
goed. Onze visschers houden zich nu hoofd
zakelijk met de spieringvisscherij bezig, daar
de haringvangst nog van weinig beteekenis is.
N. Sn. Ct.
Winschoten. Het onderzoek in de moord
zaak wordt steeds voortgezet. Gisteravond
werden wederom eenige jongens verhoord. Een
heele oploop was er voor het stadhuis, waar
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels
10 Cts. per regel.
Het bureau van
0. N.
Langweer. Dinsdagmiddag werd bij een
der koeien van veehouder P. de Boer alhier,
mond- en klauwzeer geconstateerd en Woens
dagmorgen arriveerden 8 slagers uit Leewarden,
om het geheele beslag, 37 melke- en kalve
koeien en 2 kalveren, af te maken. Met schiet-
masker gedood, werden de dieren van kop en
pooten ontdaan, welke alle in den grond
werden gestopt, de zieke koe natuurlijk geheel.
Het vleesch van het gezonde vee is heden
Donderdag vervoerd, met Rotterdam tot
bestemming. Jouster Ct.
De lage Markenkoers.
Men schrijft ons uit den Gelderschen
Achterhoek
De voortdurende daling der markenkoers
maakt de vele Hollandsche arbeiders uit deze
buurt, die nog in Bocholt en Isselborg werken,
zeer bezorgd. De mark wordt thans niet meer
dan met 44 cent ongeveer betaald, .terwijl de
werkzaamheden er ook niet op toenemen.
Het wordt zoodoende voor die lieden op den
duur onmogelijk met hun wekelijksch inkomen
rond te komen. Arnh. Ct.
het bureau van den inspecteur van politie is
gevestigd. Overigens doet het gebeurde zich
wel gevoelen: ’t is net of er minder publiek
des avonds in de straten verkeert.
Grenswacht.
Naar het Hbld. verneemt, bestaat het voor-
om de grenswacht, welke thans is
aan belastingambtenaren, mard
en beëedigde landweer en welke
groepen afzonderlijk van elkaar hun dienst
doen, in het vervolg op te dragen aan patrouilles
en wachten, die samengesteld zijn uit belas
tingambtenaren en militairen of maréchaus
sees en militairen.
Minister Plegte.
De driehoek-correspondent van
meldt:
In parlementaire kringen loopt het gerucht,
waarvan wij echter onder eenig voorbehoud
melding maken, dat de minister van Koloniën,
de heer Pleyte, zijn functie niet meer zal
aanvaarden, doch over eenigen tijd zal aftreden.
Zekerheid hieromtrent bestaat er natuurlijk
niet, maar het werd ons uit de Tweede Kamer
medegedeeld.
Belasting op plaatskaarten.
Het hoofdbestuur der Handelsvereeniging
„Eendracht” is voornemens een actie op touw
te zetten, ten einde een wijziging te verkrijgen
in het belasting-wetsvoorstel van den Minister
van Financiën, op plaatskaarten van openbare
middelen van vervoer.
De Vereeniging wil vrijstelling verkrijgen
voor de abonnementen van handelsreizigers,
zooals die ook voor arbeiderskaarten bestaat,
daar handelsreizigers het zwaarst door deze
belasting getroffen worden.
Het hoofdbestuur heeft aan
handelsreizigers-organisaties gevraagd deel te
nemen aan deze actie, opdat zij zal kunnen
uitgaan van alle georganiseerde handelsreizigers
in Nederland.
Dienstweigering.
Dinsdag zal te ’s-Gravenhage instructie
aanvangen inzake de vervolging ingesteld tegen
het bestuur der Vereeniging „Dienstweigering”.
Duurder bier.
In een circulaire van den Bond van Neder-
landsche brouwerijen aan kasteleins en botte-
iaars wordt medegedeeld, dat deze Bond in
zijn vergadering van 20 November j.l. besloot,
met het oog op de steeds stijgende kosten,
de prijzen van alle biersoorten met minstens
1 gulden per H.L. booger te stellen dan deze
prijzen op 1 Nov. 1914 bedroegen. Deze
prijsverhooging zal ingaan op 1 Januari 1916.
Heeren agenten en handelaren op fust,
aldus de circulaire zullen hunne prijzen
ook met minstens 1 gulden per H.L. moeten
verhoogen. De Bond staat er op, dat kaste
leins en bottelaars hun prijzen per glas en
per halve fiesch met 1 cent verhoogen.
De brouwerijen hebben zich verplicht tot
de meest krachtige maatregelen over te gaan
ter bestrijding van het verkleinen van glazen
en flesschen, het niet-verhoogen der prijzen
en dergelijke middelen.
Gedurende de maand December zullen de
brouwerijen geen buitengewone bestellingen
uitvoeren, die klaarblijkelijk ten doel hebben
een voorraad bier tegen den huidigen prijs op
te doen.
Subsidiën aan gemeenten wegens tijds
omstandigheden.
Door den raad van Vlissingen was be
sloten aan het Rijk een subsidie te vragen
ter gemoetkoming in den moeilijken flnanci-
eelen toestand, waarin de gemeente door de
tijdsomstandigheden verkeert. Ged. Staten van
Zeeland hebben den Minister van Binnen-
landsche Zaken geadviseerd aan dit verzoek
niet te voldoen. Zij meenen dat te vroeg aan
hun wenk is gehoor gegeven om als uitersten
maatregel rijks- en provinciale subsidie aan
te vragen. Zij erkennen, dat de hoofdzaak
van den slechten financieelen toestand is dat
de Belgische loodsen, die anders belangrijk
in den H. O. bijdragen, nu bijna geheel
zonder verdiensten zijn. Zij achten het beter
dat de gemeente thans tijdelijke geldleeningen
sluit en dat later wordt nagegaan in hoe
verre het noodig en billijk is om de gemeente
ten opzichte van aflossing en rentebetaling
tegemoet te komen. De Minister heeft zich
met deze opvatting vereenigd en heeft het
verzoek geweigerd.
Liefde en Vaderland.
Een meisje uit Silvolde (G.) was verleden
week te Bienen (Rheinland) gehuwd met een
Duitsch militair, die daarvoor met verlof van
het front naar zijn geboorteplaats was ge
komen. Het ging hem evenwel aan het
hart, zoo direct het huwelijksgeluk vaarwel
te moeten zeggen. Na eerst van de betrok
ken autoriteiten verlof te hebben gekregen
om zijne meubels naar Nederland over
te brengen, heeft hij thans zelf de wijk
naar ons land en zijn intrek bij zijne schoon
ouders genomen. Toen men daarvan in zijn
Heimath de lucht kreeg, werden zijn vader
en de pastoor van Bienen naar Silvolde af
gevaardigd om hem te bewegen het vader
land weer te dienen. Hun gang was echter
tevergeefs. De liefde voor zijn vrouwtje ging
boven die voor zijn vaderland en hij ver
koos daarom maar in ons land als derserteur
te blijven. Alg. H,
Een Nederlandsche „Messe”.
Naar Het Centrum verneemt, is in de ver
eeniging „Nederlandsch Fabrikaat” het plan
opgekomen tot het organiseeren van een
Nederlandsche „Messe”, zooals die voor
Duitschland jaarlijks te Leipzig wordt ge
houden en sinds het uitbreken van den oor
log ook in Engeland is georganiseerd.
Het is de bedoeling, op die jaarmarkt een
geheel volledig beeld te geven van de Neder
landsche nijverheid op alle gebied en aldus
de industrie en haar relaties, ook met het
buitenland, te bevorderen.
Deze Nederlandsche jaarmarkt
in het midden des lands, en
worden gehouden.
Ver duister ing van leder.
De marechaussee te Arnhem heeft aange
houden en naar Rotterdam gebracht een
koopman uit Nijmegen, een uit Venlo en
een uit Duisburg, die verdacht worden ten
nadeele van een schoenfabrikant te Crefeld,
een partij leder, ter waarde van f 25,000,
verduisterd te hebben, welke verduistering te
Rotterdam is gepleegd.
Het leder was door de aangehoudenen oor
spronkelijk bestemd om naar Duitschland te
worden uitgevoerd, doch toen dit niet ge
lukte, werd het per spoor naar Rotterdam
vervoerd en aan een lederhandelaar verkocht.
In diens pakhuis is het opgespoord en in
beslag genomen.
De drie aangehouden kooplieden werden
ter beschikking van de justitie gesteld.
N. R. Ct.
Tegen mond- en klauwzeer.
Het bestuur van den Boerenbond in de
gemeente Gendringen heeft wegens het uit
breidende mond- en
houders aanbevolen
MM
Bolswardsclie Courant
I
Prijsverlaging
Klein s Thee,