nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
1916
55ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 10.
Donderdag 3 Februari.
De val van minister Treub.
BINNENLAND.
k
INGEZONDEN.
Bolswardsche Courant
VOOR
afzonderlijke
de vraag
e
l
8
1
1
e
der
iaar
gen
sten
;de-
den
op
op-
ieg-
mn-
de
en
een
de
van
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
b
it
in
and-
t de
het
au’s
len.
op
de
gen
nte-
zoo
rijf,
Uw dw. dn.,
J. de BOER jEzn.
je
d,
de
der
ch-
len
en
Jet
iter
Dit
lijk
lur
oor
het
is,
ir-
en
.at
en
ns
It.
ie!
te
ig
d en
gen,
Ver-
jder-
van
’‘gi
rder
lijke
past
den.
zou
gen,
r te
Z.
o.
n
Ie
Ie
at
et
in
r,
len
Ie”
net
on
m-
Ss-
an
en
Als verdacht
de recherche een
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
voor de opbrengst
bier gekocht.
N. v. d. O.
Twee agenten
afgeloopen nécht
houden, verdacht
ten nadeele van i
in gezelschap van andere mannen,
perceel aan den Amstel, waren „uit” geweest.
N. v. d. D,
Uit”.
van politie hebben in den
een vijftal vrouwen aange-
van diefstal van f 2500,
iemand, met wien zij, mede
van andere mannen, in een
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
naar Har-
Alg. H.
Schoterland. Door den burgemeester dezer
gemeente is een proclamatie aangeplakt, waarin
met het oog op het dikwijls noodeloos en
onmensebelijk behandelen van nuchtere kalve
ren wordt gewezen en den ingezetenen wordt
verzocht te willen medewerken dergelijke
dierenmishandeling te voorkomen en te be
letten. O. N.
Geachte Redactie
U heeft in uwe Bolswardsche Courant geen
rubriek voor vragen en antwoorden, toch
zoude ik gaarne de volgende vraag gesteld
zien, reden waarom ik U beleefd verzoek deze
onder „Ingezonden” op te nemen.
Bij voorbaat mijn oprechten dank.
Dezer dagen is ondergeteekende eigenaar
geworden van een huis, welks erf grenst aan
pf de Kamer zich wou binden om deze be- het zoogenaamde Hof.
De schutting tusschen beide erven is aan
vernieuwing toe. In mijn koopcontract en in
dat van den vorigen eigenaar staat niets over
de onderhoudskosten van afscheidingen, zoodat
volgens ingewonnen advies bij een deskundige,
de kosten alsdan gezamenlijk moeten worden
gedragen.
Bij een vraag aan den eigenaar van „het
Hof” of deze genegen was de helft der kosten
voor eene nieuwe schutting te dragen, kreeg
ik ten antwoord „in mijn contract staat, dat
het onderhoud der schuttingen niet te mijnen
laste komt”. Het is natuurlijk nu
wiens contract is nu bindend?
Vreemd is het, dat eenige jaren terug de
tegenwoordige eigenaar zonder toestemming te
vragen, het toen bestaande hekje heeft laten
veranderen in eene hooge schutting op eigen
kosten, en thans beweert dat de schutting
niet te zijnen laste komt. Ik kan toch niet
aannemen dat dit uit naastenliefde is gebeurd.
De vorige eigenaar van „het Hof” heeft steeds
bereidwillig de helft der kosten betaald.
Hoe kan deze zaak, welke zeker voor alle
naastleggers van belang is, zonder al te groote
kosten worden geregeld Nogmaals dank
zeggende voor de opname.
Hoogachtend,
Workum, 1 Febr. Gisteren werd alhier
door eenige jonge dames met open schaal een
collecte gehouden, vanwege de Afdeeling
„Workum” van de Vereemging „Het Groene
Kruis”, ten behoeve voor den Watersnood,
welke heeft opgebracht de som van f 985.93,
hetgeen aan het Centraal Comité zal worden
afgedragen. De Banier.
Men meldt van Vlieland:
Die kinders, je kunt ze toch nooit vertrouwen
zei tante onlangs en gisteren zei ze ’t al weer.
Wat was er dan nu gebeurd? Een der kleintjes
speelde met... lucifers. Juist op een oogenblik,
dat het de aandacht van moeder ontging,
kwam een brandende lucifer tegen het gordijn,
dit vatte vlam en dreigde alles in lichte
laaie te zetten, toen de huisgenooten te hulp
snelden en gelukkig erger wisten te voorkomen.
N. Harl. Cl.
De „Prinses Juliana" op een mijn geloopen.
Het stoomschip „Prinses Juliana” van
maatschappij „Zeeland” is ter hoogte
het Sunklichtschip op een mijn geloopen.
Het schip werd aan stuurboord achter de
machinekamer getroffen. Het achterruim maakt
water.
De door den kapitein van de „Mecklen
burg” aangeboden assistentie werd door den
kapitein niet noodig geacht.
Spectator geeft in de Arnhemsche Courant
de volgende beschouwing:
Het kabinet Gort v. d. Linden, dat in zijn
zwaren arbeid gedurende den crisistijd ge
dreven werd door een paar krachtige figuren,
waarvan de Minister van Financiën wel de
krachtigste was, heeft thans zijn eerste, maar
zeer gevoelige klap gekregen de Kamer zei
den heer Treub haar vertrouwen op.
Het staatspensioen, dat Treub uit de Kamer
dreef, bracht hem nu ook als Minister ten val.
Men kan over deze aangelegenheid denken
zoo men wil, dat Treub den dank van geheel
Nederland dubbel en dwars verdient, dat hij
één der grootste figuren zal blijven, die ooit
achter de ministertafel plaats namen, zal ieder
moeten toegeven.
Wanneer hij het veld der politiek verlaat,
zal dat een gevoelig verlies zijn, want hij
moge vele eigenschappen bezitten, die hem
het-zich-voegen in een politiek verband moei
lijk maken, hij steekt met hoofd en schouders
boven bijna alle politici van den tegenwoordigen
tijd uit.
Mannen als Treub zijn zeer zeldzaam in
een klein land...
De Kamer had zuiniger op hem kunnen zijn!
Onze voorspelling is ten slotte niet uitge
komen de Kamer heeft onomwonden ver
klaard niet onder den plak te willen zitten
van den Minister van Financiën en zij het
met de zeer kleine meerderheid van drie
stemmen de motie aangenomen, die door de
Kamer niet als motie van afkeuring mocht be
doeld zijn, niettemin door den Minister als
zoodanig werd beschouwd.
De motie, door den heer Schaper ingediend,
deed de Kamer uitspreken, dat zij niet wenscht
te aanvaarden den dwang, dien de Minister
haar oplegde door de ouderdomsrente en de
pensioenbelasting onverbrekelijk aan elkaar te
binden.
Eigenlijk was dit een motie van de geheele
linkerzijde en dat de heer de Meester, die in
deze zaak als haar woordvoerder optrad, ze
niet indiende, vond alleen zijn oorzaak in het
feit, dat de Voorzitter alsnog trachtte de
beslissing uit te stellen tot de ouderdoms
rente zelf aan de orde was. Voor dit denk
beeld bleek alleen de heer van Hamel iets
gevoeld te hebben. Overigens was men van
meening, dat de Kamer voldoende in de zaak
zat om nu een beslissing in principieelen zin
te nemen.
De rechterzijde stelde zich op het stand
punt, dat het hier slechts gold een oneenig-
heid tusschen den Minister en de linkerzijde,
waarbij zij slechts matig belang had, al wekte
ze zeer veel belangstelling. Om die reden
echter was ze van oordeel, dat eenige spoed
niet noodig was. Het afdeelingsonderzoek
gaf gelegenheid de zaak nader te bezien.
Den Minister werd in allerlei toonaarden
verweten, dat hij de samenkoppeling eerst in
den jongsten tijd tot stand bracht, hoewel
hij verklaarde, dat in de Memorie van Toe
lichting op de Pensioenbelasting het verband
was aangewezen, hetgeen echter de sprekers
der linkerzijde weer aanleiding gaf om te ver
klaren, dat het juist de groote quaestie was,
dat hij niet in de ouderdomsrente-wet op deze
onverbrekelijke samenvoeging had gezinspeeld.
Zoo wees de beer de Geer -op het feit, dat
de Minister al zijn ontwerpen als één geheel
wenscht beschouwd te zien en dat hij daaruit
zelf er één pikt, die weer aan een geheel ander
ontwerp wordt verbonden. In deze pensioen
belasting zat de quaestie der bestemmings
heffingen vasthoe zal de Kamer daarover
kunnen oordeelen, indien zij de algeineene
besprekingen over dit nieuwe instituut niet
mag voeren? De minister is zelf er oorzaak
van, dat de boel in de war loopt.
Ditzelfde verwijt werd hem van andere
zijde van de heeren Schaper, de Meester
en Bos toegeworpen. Men erkent ook ter
linkerzijde, dat men tegen een pensioenbe
lasting geen principieel bezwaar heeft de
heer van Hamel is er zelfs een warm voor
stander van doch men wenscht de tech
nische uitwerking nader te beschouwen, ter
wijl de Minister feitelijk wil, dat zij zijn
voorstel ongewijzigd zullen aanvaarden.
Van elk gemarchandeer is hij afkeerig.
Ten slotte ging daarover de geheele quaestie
Het Haagsch Correspondentiebureau meldt
Naar we zooeven vernemen is draadloos
bericht ontvangen dat het uitgaande stoom
schip „Prinses Juliana” van de Stoomvaart
maatschappij „Zeeland” te 12 u. 30 min.
vermoedelijk op een mijn geloopen is, ten
westen van het lichtschip Sunk bij de Theems-
monding. Het stuurboordsachterruim maakt
water.
Getracht zal worden het schip
wich te brengen.
Goede vangst.
De Groningsche politie heeft gisteren te
Assen aangehouden een 29-jarigen schilder,
afkomstig uit Winschoten, en een met hem
samenwonende vrouw. Deze vrouw heeft in
den laatsten tijd door valsche voorspiegelingen
het medelijden opgewekt van verschillende
Groningsche families, van wie zij geld wist
los te krijgen. Toen de politie, dit niet ver
trouwend, naar beiden zocht, waren zij niet
te vinden. Een nader onderzoek bracht aan
het licht dat men te doen had met de per
sonen, die verdacht werden van den in Aug.
1915 te Rotterdam in perceel Westersingel
42 gepleegden diefstal, waar de schilder had
gewerkt, en van een aantal te Nijmegen ge
pleegde diefstallen van japonnen, bonten,
ringen enz., terzake waarvan hunne aanhouding
in het politieblad was gevraagd. De schilder
ontkent den zilverdiefstal te Rotterdam, doch
de vrouw heeft bekend, dat hij in den nacht
van 7 op 8 Augustus met zilver thuis gekomen
is, hetwelk zij te Amsterdam verkocht hebben.
De schilder heeft de diefstallen te Nijmegen
bekend.
Beiden worden ter beschikking der J ustitie
gesteld. Alg. H.
Diefjes te Delft.
Reeds eenige weken werd de gemeente Delft
onveilig gemaakt door een bende jeugdige
dieven, die alles, wat van hun gading was,
kaapten en te gelde maakten.
Zoo hadden zij o.a. ingebroken in de sport-
gebouwtjes van de Studentensportvereeniging
en in dat van de voetbal vereeniging „D.V.S.”,
aan den Parallelweg en daarin als vandalen
huisgehouden.
Looden en ijzeren buizen werden afgerukt,
voetballen stuk gesneden, de aanwezige ver-
verschingen geconsumeerd en de flesschen
stuk gesmeten. De verdere inventaris was
door hen vernield of beschadigd. Ook hadden
zij van verschillende woningen de afvoerbuizen
afgerukt, platgeslagen en verkocht.
van deze euveldaden zijn door
achttal knapen van 9 tot 15
jaar aangehouden. Zij hadden de ontvreemde
voorwerpen verkocht en
cigaretten, snoeperijen en
Amsterdam, 1 Febr. Naar De Telegraaf
mededeelt, werd hedenmorgen half-elf een
huiszoeking gedaan door de justitie ten huize
van den heer H. M. C. Holdert, in de Lohman-
straat 73. De huiszoeking werd geleid door
den rechter-commissaris Mr. E. Sleutelaer en
den subs.-officier van justitie Mr. L. Th.
Jorissen, bijgestaan door twee griffiers en eenige
rechercheurs. Ook in het administratie-gebouw
van De Telegraaf aan de N.Z. Voorburgwal
deed de justitie tegelijkertijd een huiszoeking,
welke werd geleid door den rechter-commissaris
Mr. B. M. de Vos en den subs.-officier Mr.
W. C. Luyken Glashorst. Tijdens het onder
zoek was op verzoek van de justitie de tele
fonische verbinding verbroken.
Stavoren. In den laatsten tijd hoopt de
spiering zich in de Zuiderzee op één enkele
plaats op, namelijk tusschen Kuinre en
Blankenham, waarvan de visschers profiteeren
en goede zaken maken. In verband met de
groote aanvoer te Lemmer, maakt men ook
gebruik van de hier bestaande rookerij. Een
gedeelte, zoowel gerookte als versche, gaat
naar België. O. N.
Bergen op Zoom. Gister ontstond in de
conversatiezaal van het woonwagenkamp eenige
ruzie tusschen kampbewoners, die het kamp
moesten verlaten en eenige andere huisgezinnen,
die er van beticht werden de aanstokers te
zijn. De wachtcommandant verwijderde de
ruziemakers uit de zaal, waarna de twist
buiten werd voortgezet. Daarna zag men
zich genoodzaakt de hulp der politie in te
roepen. Nadat de twistenden waren gesom
meerd uiteen te gaan, waaraan ze weigerden
te voldoen, werd door een schildwacht een
schot in de lucht gelost. De rijksveldwachter
van der Pol, afkomstig uit Feyenoord en in
het kamp gedetacheerd, die in een tegenover
liggend deel van het kamp eenige twistenden
scheidde, snelde ter hulp om zijn collega’s te
ontzetten. Toen v. d. P. naderbij kwam,
met de revolver in de hand, werd hij door
den schildwacht niet herkend als zoodanig.
De schildwacht die vermoedde dat een der
vechtersbazen met een revolver op hem af
kwam, legde op den man aan, schoot en trof
hem in den buik. De veldwachter stortte
neer en werd onmiddellijk naar het gasthuis
vervoerd en geopereerd.
’s Mans toestand is op het oogenblik zeer
ernstig. Hij is gehuwd en vader van vier
kinderen.
De regeeringscommissaris deed heden onder
zoek. O. N.
lasting te aanvaarden. Ook, aldus de slimme
heer de Geer in zijn glad betoog, als de
Kamer den Minister op andere wijze de ver
langde dertig millioen geeft
Gaan wij na hoe ten slotte de partijen
in de Kamer zich tegenover de quaestie
hielden.
Het standpunt der sociaal-democraten is
duidelijk. Zij wenschten niet, dat de staats-
pensionneering in eenig opzicht wordt ge
bonden aan het betalen van een speciale
belasting, die het karakter krijgt van een
premie, waardoor een verplichte verzekering
ontstaat van slechte soort. Zij verklaarden
nadrukkelijk, dat zij den Minister alle hulde
brachten voor zijn werk, dat zij hem gaarne
wilden houden, zelfs voor de ouderdomsrente,
maar dat zij zijn behoud te duur gekocht
achtten met een door-en-door verknoeid staats
pensioen. De motie hield geen af keuring
in, doch slechts een krachtigen wenk om het
standpunt te laten varen.
De houding der vrij-liberalen was eenigs-
zins zonderling. Zij hadden zich in vóór
vergadering met den inhoud der motie ver-
eenigd, doch zij meenden, nu de Minister
daarin een af keuring wilde zien, niet langer
de motie te steunen. Alleen de heer de
Beaufort bleef de afspraak getrouw en gaf
zijn stem er aan.
De vrijzinnig-democraten trokken één lijn
met de sociaal-democraten hun argumenten
waren dezelfde.
Van de Unie-liberalen stonden de heeren
van Hamel en de Muralt het verst van elkaar.
Terwijl de eerste bereid was het befaamde
verband te aanvaarden en hij liever de dis
cussie daarover wilde uitstellen tot nader orde,
gaf de heer de Muralt onomwonden als zijn
meening te kennen, dat hij het staatspensioen
niet wilde koopen tegen den prijs, dien de
Minister vroeg. Dan zag hij liever den Minister
heengaan en plaatsmaken voor een volbloed
voorstander van het echte premievrije pensioen.
Met den heer van Hamel stemden tegen de
motie de heeren Rink, Hubrecht, Lieftinck,
Patijn, van Doorn en de Voorzitter. De overige
Unie liberalen volgden den heer de Muralt.
Van de rechterzijde kwam alleen de katho
lieke heer Aalberse seggen, dat bij geen ter
men vond om tegen de motie te stemmen.
Met hem deelden dit denkbeeld de heeren
Wijkerslooth, v. Best, v. Wijnbergen, Duyn-
stee, Bogaardt en Arte, terwijl overigens alleen
de antirevolutionnaire leden van Vliet en
Oosterbaan aan de zijde van dit zevental stonden.
Met 45 tegen 42 stemmen werd de motie
aangenomen.
Wat nu?
Voor die vraag staat het kabinet. Wie zal
er te vinden zijn om deze nalatenschap te
aanvaarden? Spoedig zal het antwoord komen.
Inmiddels besloot de Kamer toch Woensdag
in de afdeelingen de belastingontwerpen af
te doen en besloot ze ook na het afdeelings
onderzoek van de Grondwetsherziening de
ouderdomsrente te behandelen.
Vatten wij de discussie, die ongetwijfeld
van historische beteekenis is, te zamen, dan
zien wij eenerzijds de fiere, majestueuze figuur
van den Minister, die van af 1913 dag en
nacht werkte voor het land, die een hoeveelheid
arbeid verrichtte als wellicht geen minister
ooit deed. En deze man wordt gedwongen om
heen te gaan, omdat hij in het landsbelang
geen meerdere uitgaven wil doen vóór hij het
geld heeft. Daartegenover de Tweede Kamer,
die in den begrootingstijd zich niet haastté,
wel zeide den Minister te willen steunen in
zijn streven, om het financieel evenwicht te
herstellen, doch naliet den eersten stap met
hem mee te gaan.
De geschiedenis zal vonnissen over dezen
strijd van twee machten.
Maar Minister Treub kan dit vonnis met
een gerust geweten afwachten I