ïïieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
f
Prijsverlaging
Klein s Thee,
Verschijnt Donderdags en Zondags.
1916.
No. 19.
ööste Jaargang.
Door het oog van een naald.
j
Zondag 5 Maart.
BINNENLAND.
VOOR
Ge-
XXX.
INGEZONDEN.
I
'A
Gemeentelijke Woningbouw in Ylst uitgesteld.
In ons pakjes thans 20 ct.,
in vierdel pakjes 25 ct.
broken Thee 18 ct. per ons.
In vele winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Bij Wed. J. Lemstra, Bolsward.
W. v. d. Goot, Makkum.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
N. v. d. D.
Bolsvardsche Courant
afzonderlijke
er
dagen zelfs ’t
verklaring
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
van f 1000 is vrijgelaten,
de eerste f 1000 5 pCt.
i wellicht
van den
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
In de laatst gehouden raadsvergadering van
Ylst kwam de gemeentelijke woningbouw aan
de orde, waarover in Bolsward reeds zooveel
gesproken en geschreven is.
In tegenstelling met Bolsward besloot de
Raad van Ylst de voorgenomen woningbouw
uit te stellen, niettegenstaande ook daar reeds
zich 14 huurders hadden aangegeven.
De bouwkosten bedroegen f 30.000, terwijl
de nieuwe exploitatierekening voor jaarlijksche
uitgaven f 1820 aanwees, waardoor de ge
meente een jaarlijksche schade zou lijden van
f 270. Het rijk vergoedt hiervan f 90 of
in buitengewone gevallen meer.
M. de Redacteur!
Het ingezonden stukje van den heer
M. Kramer uit Leiderdorp in Uw nummer
van 2 Maart lokt tot een scherp antwoord.
Ik zal dat niet geven.
Een anonymus moet zich nog meer weten
te beheerschen, dan iemand die onder eigen
naam schrijft.
De beer Kramer had evenwel beter gedaan
met te erkennen, dat zijn rekensommetje fout,
en zijn raad dus niet goed was
Nog beter: hij had geheel moeten zwijgen.
Dankend voor de plaatsing,
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
„met de meeste stelligheid
te kunnen verklaren, dat er geen ge
heim verbond bestaat, nog ooit be
staan heeft tusschen Nederland en
Duitschland, evenmin een geheime
overeenkomst of afspraak, ja zelfs
dat nog nooit een poging tot het aan-
knoopen van onder handeling en daar
over is gedaan.
Op den morgen van 3 Augustus
1913 heeft de Duitsche gezant hem
mondeling in opdracht van zijn Re-
geering medegedeeld, dat indien
Nederland zijn onzijdigheid hand
haaft, Duitschland deze ten volle
zou eerbiedigen. In Berlijn heeft men
aan den Nederlandschen gezant de
zelfde verklaring gegeven.
Toen op 4 Augustus, gelijk uit het
Engelsche Witboek blijkt, door von
Jagow de houding van Duitschland
tegenover ons besproken werd, kan
met diens mededeeling„Wij hebben
plechtig ons woord aan Nederland
verpand”, slechts gedoeld zijn op
deze eenzijdige, stellige en plechtige
verklaringen. Haar algeheele vrijheid
van handelen heeft de Nederlandsche
Regeering in geen enkel opzicht prijs
gegeven”.
Dat is eene verklaring van belang. Neder
land heeft nimmer een geheim verbond met
Duitschland aangegaan. Evenmin is gepoogd
daartoe te geraken. Van een openbaar ver
bond is geen sprake. Nederland heeft ten
opzichte van Duitschland volkomen vrijheid
van handelen.
Toen de oorlog in de ernstige begindagen
van 1914 reeds woedde of vlak aan onze
grenzen door Duitschland voorbereid werd,
heeft Duitschland de verklaring gegeven èn
aan den Nederlandschen minister te’s-Graven-
hage èn aan den Nederlandschen gezant te
Niettemin deden B. en W. het voorstel,
uit vrees, dat de raming nog te laag zou
zijn, en wegens den hoogen prijs der bouw
materialen en den finantieelen toestand der
gemeente, om voorloopig niet tot bouwen over
te gaan, maar om meer normale tijden af te
wachten, waarmede de Raad zich vereenigde.
Voorloopig zijn dus te Ylst de bouwplannen
van de baan.
Sn eek, 1 Maart. Onze profetie, dat de
heer A. Brouwer, (Chr. Hist.) candidaat voor
den Raad van alle rechtsche partijen veel
kans had ditmaal zijn plaats tusschen onze
vroede mannen weer in te nemen, is bewaarheid.
Bij de op heden gehouden stemming werd de
heer Br. weer gekozen met 685 van de 1337
geldig uitgebrachte stemmen. Candidaten van
V. D., Vr. L. en S. D. A. P.ers, kregen
successievelijk slechts 205, 205 en 242
stemmen. Niet minder dan een 500 kies
gerechtigden waren thuis gebleven.
Sneek, 1 Maart. De tijden veranderen
kwamen eenige jaren geleden slechts hoofden
van scholen voor onderwijzer aan de Rijks
normaallessen in aanmerking, thans zien we
dat ook onderwijzers aan die inrichtingen
worden benoemd.
De heeren A. v. d. Linde en M. v. d. Werf,
onderwijzers aan school no. 2 ontvingen
heden de aangename tijding dat zij bij
ministerieel besluit waren benoemd tot
onderwijzers aan de Rijksnormaallessen alhier,
eerstgenoemde voor Ned. Taal en Lezen, l.g.
voor Zang.
Gaasterland. R. de J. te Oudemirdum
had van den paardenhandelaar H. een paard
gekocht, hetwelk was geleverd. Omtrent de
deugd van hetzelve viel verschil voor zoodat
voorloopig betaling werd geweigerd. De koop
man hierover woedend dreigde voor een paar
weken, de J. in zijn winkel met een mes en
ontspande later het paard onderweg, terwijl
de knecht het voor den wagen had. Van een
en ander werd procesverbaal opgemaakt, doch
gisteren is door partijen, deze zaak voor den
rechter van instructie in der minne geschikt.
O. N.
Woensdagavond, aldus schrijft het Fr.
Dagbl., in onze mooie leeszaal, tusschen de
kwartijnen en folianten, de bladen en ge
schriften, tusschen de wijsheid der eeuwen en...
den waan van den dag.
Stipt /neutraal” terrein altijd.
Waar niet gesproken wordt.
Waar kalmte heerscht en rust.
Waar slechts bladgekreukel
frommel de stilte breekt.
Maar ’t was stemming geweest!
En de politiek zou in onze dagen zelfs ’t
perkament electriseeren...
Plotseling ’n jonge-dames-stem.
Vrij luid, dat de leestafel 't hoort,
’n Pittige, ietwes grimmige stem:
Brouwer gekozen!... Eén troost is er,
dat we ’m ’t volgende jaar 'r weer uit kunnen
wippen
Dito heerscht weer de stilte.
’t Was een lapsus linguae, oftewel tong-
vergauwing, wel wat gek tegenover iemand
die in ’t bestuur zelf zit der inrichting, welker
huiswet men overtreedt, maar toch ook
weer o, zoo menschelijk en begrijpelijk en...
vergefelijk in een jonge dame die niet kreeg
hem, dien ze hebben wou...'
Laat zij es lezen Z/Het nut der Tegenspoeden”
waar de Camera ’t in de ^Familie Stastok”
al over heeft... da’s óók troost... Overigens
boekstaaf ik 't gevalletje slechts als curiositeit;
wat spirit mèg ik wel en onze leeszaal staat
daar ook zoo allerverleidelijkstmidden tusschen
raadszaal en stemlokaal in!
Bijenteelt.
aan het Alg. H.:
van Landbouw, Nijverheid
Berlijn, dat Duitschland onze onzijdigheid ten
volle zou eerbiedigen, indien Nederland ook
zijn onzijdigheid handhaafde.
is het geschied, dat ons kleine
waar het in den volkerenoorlog der
eeuw aankomt op groote cijfers
en dood oorlogsmateriaal, slechts
Men schrijft
De Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel heeft dezer dagen in audiëntie ont
vangen de heeren jhr. J. O. de Jong van
Beek en Donk, Frans Netscher en H. van Os,
vormende een deputatie uit het hoofdbe
stuur der Vereeniging tot bevordering der
bijenteelt in Nederland. Aangezien de prijs
van de suiker, die de bijenhouders noodig
hebben om hun volken a.s. najaar in te
winteren, reeds aanzienlijk gestegen is en
dreigt nog meer op te loopen, werd door ge
noemde deputatie de bemiddeling van den
Minister ingeroepen, om haar aan 200.000
K.G. goedkoope suiker te helpen, daar anders
het bestaan der ijmkerij gevaar zou loopen.
En zoo
land, dat,
twintigste
voor levend
kleine cijfers kon aanwijzen in vergelijking
met den machtigen buurman, onverlet is ge
bleven. De verstandige politiek onzer Re
geering, de bezadigde geest van ons volk
hebben de neutraliteit beschouwd als Neder
land’s redding. De politiek van Duitschland
heeft de voordeelen van een neutraal Neder
land in Augustus 1914 hooger geacht dan
die van een overrompeling van ons gebied
op de wijze, die zij in België had doorgezet.
Beider politiek is te begrijpen. En de
zorgvuldigheid, waarmede in den aan vang van
den krijg onze Nederlandsche grens geëer
biedigd is, heeft het bewijs gegeven, dat het
Duitschland ernst was met het eerbiedigen
onzer onzijdigheid. De latere houding der
Duitsche Regeering heeft, in weerwil van het
grenspassengeplaag en van de duikbooten-,
torpedobooten- en luchtschip-vergissingen,
waarvoor van Duitsch zijnde loyaal amende
honorable is gedaan, niet de minste afwijking
vertoond van wat den 3en Augustus is be
loofd.
Daaraan dankt op welke overwegingen
dan ook de welwillende houding tegenover
ons land moge rusten Nederland zijn
ongereptheid. Aan niets anders. Eene ver
bintenis was er niet, door niets kon Duitsch
land zich gebonden achten. En al ware die
geweest, wie zegt dat dergelijke over
wegingen als die ten opzichte van België
Duitschland’s houding hebben bepaald, ook
niet voor Nederland te vinden waren geweest.
De gruwelijke militaire ethiek van den //nood
toestand” had ook ten opzichte van Neder
land kunnen gelden.
Dat is niet geschied en... het is een reden
tot groote verbazing en groote verheuging.
Wij zijn als door het oog van den naald
gegaan en het gevaar ontkomen. Andere
geographische grenzen hadden ons
doen vallen onder de gevolgen
//noodtoestand”.
Er is reden voor ons volk om dankbaar
te zijn, dankbaar omdat de omstandigheden
het spaarden, terwijl anderen onverdiend werden
verpletterd. Dankbaar jegens eene Neder
landsche Regeering, die in kalm overwegen
de belofte der onzijdigheid kon doen dank
baar om het feit, dat in de balans van het
vóór- en nadeel eener vijandelijke actie tegen
Nederland tusschen Germania’s vingers, bet
nadeel zwaarder woog en de lijn van den
oorlogsbrand dientengevolge met uiterste
nauwgezetheid werd getrokken aan de Belgische
zijde onzer grenzen.
en courantge-
Aan dit verzoek werd door den Minister een
welwillend oor verleend, en er is alle reden
om aan te nemen, dat de bijenhouders ge
holpen zullen worden.
Overbevolkt.
Naar men mededeelt is de gevangenis te
Roermond zoo goed bevolkt, dat personen die
zich aanmeldden voor het ondergaan van
hechtenis niet toegelaten konden worden,
doch dat hun een uitstel zelfs tot vier weken
moest worden verleend.
Oud zink en lood.
Op vrij groote schaal wordt in Leiden de
laatste dagen de lood- en zinkbedekking van
de daken van particuliere huizen en andere
gebouwen tegen hoogen prijs opgekocht. De
eigenaars krijgen er een mastiekdak voor in
de plaats en ontvangen nog een niet te ver
smaden sommetje toe. Zoo kwam het bestuur
der sociëteit //Musis Sacrum” aldaar met een
opkooper overeen dat deze het lood en zink
zou verwijderen, het dak weder zou herstellen,
van een mastieke bedekking zou voorzien en
op den koop toe nog f 1500 aan het bestuur
zou afdragen.
Het spreekwoord oud lood om oud ijzer
begint zijn beteekenis te verliezen.
Oorlogswinst.
Een wetsontwerp is te verwachten waarbij
de oorlogswinst, gemaakt door particulieren
en naamlooze vennootschappen, aan een hef
fing van 25 pCt. zal worden onderworpen.
Betreffende het ingediende wetsontwerp
wordt gemeld:
Een oorlogswinst
daarna moet voor
worden betaalddit percentage stijgt met
iedere f 1000 1 pCt. tot 25 pCt. toe, dat
van een winst van f 20,000 wordt geheven.
Hiervan gaat dus f 5000 in de schatkist.
Daarboven blijft het percentage gelijk.
Inbraak in een postkantoor.
In den afgeloopen nacht is te Delft in
gebroken in het postkantoor. De dieven zijn
eerst over een drie meter hoogen muur ge
komen, hebben daarna op de plaats een ruit
uitgesneden en drongen daardoor het kantoor
binnen. De kantoorknecht, die den vroeg
dienst had, opende omstreeks 3 uur het
kantoor, doch eenmaal binnen zijnde, werd
hij door drie mannen aangevallen en overmand,
onder bedreiging met den dood als hij alarm
maakte.
In de kamer van den directeur is de
brandkast geforceerd. Daaruit wordt eenig
kleingeld vermist, terwijl een op het kantoor
staande brandkast werd geopend met een
sleutel, welke zich in de geforceerde brand
kast bevond. Uit die kast is ruim f 1500
ontvreemd.
Een stel gereedschappen is achtergelaten in
de kamer van den directeur. Uit alles blijkt,
dat de inbraak zorgvuldig is voorbereid en
door vaklieden is uitgevoerd.
De kluis kon niet geopend worden, omdat
de sleutels bij verschillende personen berusten.
Alg. H.
Het kanon in de verte.
Men schrijft uit Limburg aan het Alg. H.
Ook hier hebben we weer enkele dagen
den hevigen artilleriestrijd ginds aan den
bovenloop van de Maas kunnen medeleven.
Tot zelfs in noordelijk Limburg drong de
zware dreuning van ’t belegeringsgeschut door.
Het geluid moet thans echter zulk een
afstand afleggen, dat het alleen bij pal
zuidenwind en volkomen stilte in de omgeving
waarneembaar is. Maar als deze omstandig
heden medewerken, dan hoort men ook
duidelijk de onmiddellijk op elkaar volgende
doffe dreuningen.
Verwaarloosd oudje.
De 80-jarige vrouw B., wonende in de
St. Andriesstraat te Amersfoort, werd reeds
eenige dagen vermist. De buren hadden de
politie gewaarschuwd. Deze drong het huis
binnen en vond haar na lang zoeken in den
kelder. Geheel verwaarloosd en vervuild werd
zij in het St. Elisabetbgasthuis opgenomen.
Na haar gereinigd te hebben, stelde men haar,
volgens het Centr., de vraag, wat zij in dien
kelder moest doen. Zij antwoorddegeld
halen.
De politie beeft het huis onderzocht en
vond een bedrag van f 1000, waarbij ook
eenige briefjes van honderd gulden waren.
De vrouw leefde van kerk- en armbestuur.
Gisteravond hebben we, schrijft de Arnh.
Crt., onder onze telegrammen de mededeeling
gehad van de zeer belangrijke verklaring, af
gelegd door onzen minister van Buitenlandsche
Zaken. We vestigen er thans nogmaals de
aandacht op.
’t Geschiedde in de Eerste Kamer. De
afgevaardigde voor Drente, baron van der
Feltz, Jokte die verklaring uit door een
verzoek. Dit werd in positieven vorm gedaan.
Even positief was het antwoord van den
minister.
De heer van der Feltz herinnerde aan een
paar woorden, door den minister bij wijze van
interruptie destijds in de Tweede Kamer ge
worpen, toen de heer de Savornm Lohman
zinspeelde op geruchten, die er liepen over
mogelijke verbintenissen tusschen Nederland en
Duitschland.
,/ER BESTAAT GEEN GEHEIM VER
BOND MET DUITSCHLAND”.
De heer van der Feltz gaf te kennen, dat
er desniettegenstaande bij velen nog twijfel
hieromtrent bestond. Daarom verzocht hij den
minister te dezen opzichte eene duidelijke ver
klaring af te leggen.
Die verklaring kwam. De minister, Jhr.
Loudon, zeide