Bolsward en Wonseradeel
L
f
Nieuws- en Advertentieblad
No. 54.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
1916.
55ste Jaargang.
Donderdag 6 Juli.
Het Britsche offensief.
VOOR
BINNENLAND.
I
t,
‘V
lie
r*
p?
ld
iet
g.
ey
it-
ie
'ij
Frieslands Greidhoek, 3 Juli. Verbazend
snel vordert thans de hooiïng, dank zij het
mildere weer der laatste dagen. Als men nu
een overzicht gaat nemen over de gansche
uitgestrektheid miedland, dan mag het voor
den oningewijde lijken alsof de hooibouw pas
goed is begonnen, in werkelijkheid is het
anders. Natuurlijk staan er nog duizenden
kilo’s hooi te velde de oppervlakte is zoo
groot doch we vernemen, dat sommigen,
nog wel van de allergrootste veehouders, al
het hooi reeds hebben binnengehaald. Wat
men met behulp der moderne machines tegen
woordig al niet meer kan verrichten dan voor
een 20-tal jaren, daar heeft de ouderwetsche
boer, die van die „nije spullen” niet wilde
weten, geen denkbeeld van.
Bolswardsche Courant
an
afzonderlijke
ik
op de
week
D
e
hooge prijzen
uit naar een stoom-
e
r
oie
er
en
te
g
h
den
m
een
ver-
jre
en
le-
e
me
;e:
le
en
iet
an
iet
m,
kt
iU-
ot
;n
ar
m
sn
it
n
le
ien
de
in
tu
rn-
iet
Se
rs.
Dg
lat
er-
er-
en
u
ag
ai-
«V
oo
n,
de
ir-
ar
>P
5e
el
ts
k
et
zeer dichtbij kraakte
loeide bet uit alle kanonnen en
voor
op een in
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Centa per 3 maanden.
Franco per post 50 Centa.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cta. Vervolgena
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
werk ongestoord voortzet en ook de verschil
lende soorten koolplanten aanvreet en ver
nietigt, zoodra ze geplant zijn. Fran. Cl.
Workum, 1 Juli. Naar aanleiding van de
door den Minister van Landbouw in de
plaatselijke bladen aangekondigde maximum
prijzen van groenten en aardappelen 'werden
de ingezetenen niet weinig teleurgesteld, toen
ze vernamen van de groentehandelaren, dat
ze geen regeeringsgroenten hadden en niet
voor dien prijs konden 'noch wilden leveren.
Overal waar men informeerde, nergens waren
de goedkoope groenten aanwezig. Men werd
gewoonweg naar den Burgemeester verwezen.
De burgers dachten nu goedkooper terecht
te kunnen, doch ook dit viel bitter tegen.
Hoewel de prijzen van bloemkool bij hande-
aldus de behuizing
in overeenstemming te brenge:
De pastorie zelf,
en
gek als bet opper
vlakkig lijkt. We herinneren ons hoe in een
kleine Noord-Hollandsche gemeente bij het
bouwen van een nieuwe school voor het hoofd,
(salaris f 900 en vrij wonen) een woonhuis
werd gezet dat minstens f 500 buur moest
doen. De man verhuurde het daarom en
woonde zelf in een bescheidener woning.
In een aangrenzende gemeente, waar men
als Burgemeester een jonkheer had gekregen,
die na verloop van een paar jaar z’n ambt
er aan gaf had de gemeenteraad zich laten
bepraten ten behoeve van den adelijken burger
vader een villa met autogarage te laten bou
wen, die ongeveer f 18000 kostte en waarin
zijn opvolger alleen wilde wonen als de naar
De Zïarej-correspondent bij het Britsche
hoofdkwartier noemt het bombardement dat
hij dezer dagen heeft medegemaakt, een zeer
bijzonder, maar ook een vreeselijk schouwspel.
Van het punt waar wij postgevat hadden
zagen wij voor ons een uitgestrekte vlakte.
In normale tijden zou het een bekoorlijk land-
schap geweest zijn met welvarende dorpen,
half verscholen onder hoogopgaande boomen,
met boerenhofsteden en schilderachtige buiten
huizen te midden van bloeiende weilanden.
Thans echter niets dan een bruine wildernis
doorstrengeld met een netwerk van loopgraven.
De boomen binnen de vreeselijke zone blader
loos, kasteelen, hofsteden, dorpen, alles één
groote ruïne geworden. En ’t ergst van alles
is de voortdurende rookwolk die boven het
landschap hangt. Na veel regen hadden wij
eindelijk een mooien zomerdag met een eenigs-
zins bedekte lucht. Wolken schaduwen joegen
over de velden en als plotseling werd een
boseb, een dorp of een stukje van een hoeve
fel door het zonlicht beschenen, en overal
waar de zon haar stralen concentreerde was
het dezelfde troostelooze aanblik. In de verte
bulderden de kanonnen,
en gierde en
batterijen.
Gedurende twintig minuten leek het alsof
al die geluiden zich rond de puinhoopen van
één platgeschoten dorp vereenigden. De ruïnes
en de lucht er boven waren ten slotte één
geweldige grijs-witte rookwolk.
Dan weer scheen het alsof twee verschil
lende kanongroepen hun granaten over het
kale verlaten land uitspuwden. In het naburige
bosch lag waarschijnlijk een vijandelijke batterij
verborgen, hoewel met het bloote oog niets
te ontdekken was. Het viel moeielijk geen
medelijden te hebben met de mannen die de
batterij bedienden, ook al waren het Duitschers.
Nog verder op ligt een dorp dat wij niet
konden zien, omdat het terrein er voor eenigs-
zins golft. Gedurende den geheelen middag
had ons granaatvuur juist dat bellende ter
rein tot mikpunt gekozen. Wij konden de
uitwerking der granaten niet zien, alleen de
rookkolommen die telkens en telkens weer
opstegen en verder een zware mistbank boven
de plaats waar bet dorp moest liggen.
Onophoudelijk beschoten onze mannen de
voorste Duitscbe loopgraven, af en toe ook
werd een verbindingsloopgraaf of een commu-
nicalie-linie onder schot genomen, ’t Is moge
lijk dat er binnenkort nog zwaardere gevechten
geleverd worden, maar ook thans reeds heeft
onze artillerie een geweldige actie ontwikkeld.
Als schouwspel is wat wij zagen, en dat
was natuurlijk maar een klein gedeelte van
wat zich over een lengte van 90 mijlen af
speelde, als schouwspel is het eenvoudig ont
zettend. De meeste indruk maakt bij derge
lijke gelegenheden het absoluut gemis van
eenig zichtbaar levend wezen. Gij zelf en de
drie of vier mannen die u vergezellen, schijnen
de eenige levenden te zijn in een wereld die
tot een chaos is geworden.
Boven onze hoofden werden intusschen
meer dan voldoende teekenen van leven ge
geven, want onze vliegtuigen bleven voort
durend in de lucht kruisen, terwijl zoo ver
als het oog kon reiken van noord tot zuid
de frontlinie als bet ware aangeduid werd door
leelijke worstvormige ballons.
Omtrent de verliezen die wij den vijand
toebrachten, valt nog weinig te zeggen. Over-
geloopen deserteurs vertellen, dat men in de
Duitscbe loopgraven sinds twee dagen geen
voedsel had, omdat de voorraden, dank zij ons
vuur, de linies niet konden bereiken. Maar...
wie kan zeggen in hoeverre de mededeelingen
van een deserteur betrouwbaar zijn... Alg. H.
Burgwerd, 3 Juli. Als bijzonder taai
uithoudingsvermogen mag ’t volgende vermeld
worden. Een kip van den slager De Vries
alhier geraakte voor ongeveer vijf weken,
zonder dat men zulks bemerkte, tusschen
eenige schelven stroo. Dezer dagen vond men
ze terug, wel zeer vermagerd, maar overigens
nog in goeden staat, hoewel bet dier in al
dien tijd eten noch drinken heeft kunnen
krijgen.
Wonseradeel, 3 Juli. De hooge maai-en
hooiloonen, in deze gemeente betaald (f 25
of meer per week boven d^n kost) hebben tal
van Groningers naar hier gelokt. Velen van
hen, anders handswerkslieden, hebben hun
gewone beroep tijdelijk laten varen. Prettig
voor onzen boer is zulks niet, want waar hij
dacht „geschoolde” krachten te zullen krijgen,
moet hij zich nu soms behelpen met kleer
makers, schoenmakers enz., menschen die van
maaien of hooien niet het minste verstand
hebben,
We vernemen van verschillende zijde, dat
de oogst ditmaal overvloedig is. Die groote
wasdom is uitsluitend een gevolg van het zeer
natte voorjaar, gevolgd door bijzonder groei
zaam weder in April en Mei.
Er wordt dit seizoen grof geld verdiend.
Weekloonen van dertig gulden komen voor
en een enkel dagloon wordt soms betaald met
zes gulden en meer.
Wonseradeel, 3 Juli. Er is een voort
durend gebrek aan werkvolk in onze bouw-
dorpen. Er zijn boeren, die losse arbeiders
betalen met 25 a 30 cent per uur.
Lemmer, 3 Juli. In de afgeloopen
is alhier in 't geheel 3000 pond bot en 1500
pond zeeaal aangevoerd. Voor de bot werd van
17 tot 20 cts. en voor de aal 40 cts. per
pond besom d.
Hepk. Nieuwsbl. v. Er.
Baarderadeel, 30 Juni. Leek bet in 't
eerst dat bewaarheid zou worden, waar men
algemeen naar verlangde, dat met den langsten
dag het weer zou verbeteren, die profetie is
de laatste dagen gelogenstraft. Instede van
verbetering is verslechtering ingetreden en
de hooioogst wordt er door verhinderd. Hoe
wel reeds veel hooi is binnengehaald, ook nog
veel ligt op bewerking té wachten. Zoo wordt
menigeen verleid het te gauw, bij den eersten
mooien dag, in de schuur te brengen. De
gevolgen blijven natuurlijk niet uit. Bij velen
treedt hooibroei in erge mate in en hooidollen
is aan de orde van den dag. Bij enkelen
wordt zelfs tot vijfmalen toe een gat in den
hooiberg gemaakt, om zoodoende den feilen
broei meester te worden. Ook in de tuinen
ziet het er niet te best uitvooral de sla-
en snijboonen hebben veel te lijden van de
natte kou en staan vergeeld op den akker,
terwijl de grauwe aardslak haar vernielings-
laren iets lager waren, moest men toch nog
z16 a 17 cts. betalen.
De vraag blijft, waar moeten de huismoeders
zich nu wenden om de groenten te ontvangen
voor de gestelde maximum-prijzen?
de Banier.
Workum, 4 Juli. Bij de heden gehouden
verkiezing voor een lid van den Raad dezer
gemeente (vacature de heer J. Jansen, over
leden) is bij enkele candidaaUtelling gekozen
de heer O. IJNTEMA (lib.), oudlid van den
gemeenteraad.
Heerenveen Het hier ter plaatse bestaande
tramcomité inzake den aanleg van een tramweg
HeerenveenNoord wolde heeft eene conferentie
gehouden met de heeren der Ned. Centr.
Spoor te Utrecht, welke conferentie, zooals
men ons mededeelt, de bevordering van het
plan een heel eind verder heeft gebracht, ja
zelfs bevredigende resultaten beeft opgeleverd.
Verdere besprekingen zijn echter nog niet
voor publiciteit bestemd. O. N.
Heerenveen. Evenals elders hadden ook
de burgemeesters van ons driedeelig Heerenveen
den volke met maximumprijzen van groenten
en aardappelen „lekker” gemaakt. Ohze huis
moeders waren natuurlijk ten zeerste gediend
met de verlaagde prijzen en hadden er zich
al op voorbereid voor den Zondag vooral nu
eens wat extra’s „in den pot” te kunnen
krijgen. Niet alzoo dachten de handelaren in
die artikelen er overzij toch konden en
wilden zich niet onderwerpen aan bedoelde
maximum-prijzen, er moest dan geld bij,
beweerden ze. Van éen winkelier hoorden we
zoo terloops de uitdrukking dat hij dan maar
liever zijn winkel zou sluiten, zoodat hij dhn
zelfs nog meer kon verdienen dan wanneer
hij groenten etc. verkocht. Wij informeerden
bij dezen en genen groentenhandelaar hoe of
het nu voor het vervolg kwam, of het publiek
nu kon rekenen op goedkoope waren, maar
zekerheid daaromtrent kon men ons niet geven,
aangezien de groothandelaars niet genegen zijn
hun groenten voor een appel en een ei
van de hand te doen. Of ’t tot onteigenen
zal komen? We weten het niet. Misschien
ook dat de Minister alsnog tot andere
inzichten zal komen, waar deze gewezen is op
het feit, dat zijn maatregelen niet genomen
zijn in overleg met den Bond van Handelaren
in groenten, enz. O. N.
Zondagmiddag waren van Harlingen een
drietal jongelui uit zeilen gegaan, met de
bedoeling een bezoek aan Het Griend te
brengen. Toen de avond viel, waren zij
echter nog niet terug, tengevolge waarvan
de ouders in ongerustheid verkeerden.
Op verzoek was directeur van het post
en telegraafkantoor zoo welwillend de kan
toren te W.-Terschelling en Vlieland te vragen
of men daar ook iets van de jongens wist.
Het antwoord luidde echter ontkennend.
Eerst ver na middernacht kwamen zij weer
boven water. De boot was aan den grond
geloopen op Het Griend en de varensgezellen
hadden door den lagen waterstand niet weer
vlot kunnen komen, doch moesten eerst hoog
water afwachten.
De talrijke „beste stuurlui aan den wal”
hadden dit wel ’docht. N. H. Ct.
Van heer tot burgerman schrijft De
Nederlander boven het volgende bericht:
Kerkvoogden der Herv. gemeente te Heeren
veen zijn voornemens, aan den te beroepen
predikant niet meer de pastorie aan te bieden,
maar voor hem een eenvoudiger burgerwoning
te huren en aldus de behuizing van
predikant meer
met zijn traktement,
fraai heerenhuis, wordt gerestaureerd
huurd.
Dit bericht is niet zoo
Men schrijft aan hetzelfde blad uit Zaandam
Ook te Zaandam zijn de prijzen van de
jonge groenten en aardappelen, welke door de
groentenboeren zelf op de veiling worden
besteed, aanmerkelijk hooger dan de maximum
prijzen welke door den minister in zijn
circulaire zijn bepaald. Het gevolg hiervan is
natuurlijk, dat van deze maximumprijzen niets
terecht komt en de prijzen door de groenten
handelaren zelf worden bepaald.
Door dep burgemeester is thans een verzoek
gericht aan den minister om de groenten en
aardappelen nu zelf te leveren voor zoodanigen
prijs, dat ze aan de verbruikers kunnen
worden geleverd voor de maximumprijzen, in
de circulaire vervat.
De kolibries.
Van ’t paar kolibries, dat door kapitein
Braun aan den Dierentuin te Rotterdam is
ten geschenke gegeven, is er nog slechts één
in leven. De Maasbode deelt mee, dat ook
dit exemplaar sterven zal.
Een militair-oplichter
Te Zeist werd voor ongeveer veertien dagen
bij een rijwielhandelaar een rijwiel gehuurd
door een militair op vertoon van een gedrukte
order, waarbij het rijwiel werd gehuurd voor
de compagnie voor den tijd van 14 dagen.
Thans blijkt, dat die order is nagemaakt,
terwijl de militair tot nu toe onbekend bleef.
Alg. Hdbl.
Te veel regen.
Tengevolge van het voortdurende regenweer
is bet water in de omgeving van Meppel
zoodanig gestegen, naar men aan de Tel.
meldt, dat de omliggende landen onder water
staan. Het afgemaaide gras drijft weg, en
het niet afgemaaide verliest heel wat van de
waarde.
De pachters, die tegen zeer hooge prijzen
hebben gehuurd, hebben een enorme schade.
Stukken land voor f 200 gehuurd, worden
thans door de huurders voor f 100 en minder
ter overname aangeboden, zonder dat men
gegadigden kan vinden.
Verlangend ziet men
gemaal.
Dure prijzen.
Welke prijzen in ons land reeds
paarden worden besteed, bleek cy
Zeeuwsch-Vlaanderen gehouden verkooping:
18 paarden brachten ruim f 23.000 op.
Een molenaar in de Betuwe kocht 6 jaar
geleden een hit voor f 180. Omdat het beest
toch te oud en te stijf werd, deed hij ’t dezer
dagen van de hand. Hij ontving er nu
voor... f 550.
e
I
D
billijkheid te vorderen huurprijs aanmerkelijk
werd gereduceerd.
De gemeente zit derhalve met het dure
pandje. N. Harl. Ct.
Smakelijk eten.
Een lezer van Het Volk ontdekte ergens
in N.-Holland op een afgelegen plaats een
groente-inmakerij. Hij schrijft dienomtrent:
„Ik zag daar dat spinazie, die door ouder
dom reeds tot struiken was geworden en al
zaad in top had, evenals het gras werd ge
maaid, daarna in een schuit geladen, om ver
volgens naar de inlegfabriek te worden ver
voerd, waar de massa over boord in het
water werd geworpen, bij wijze van reiniging!
om daarna met vorken er uit te worden ge
baald en in de vaten te worden gestampt.
Dit instampen geschiedde door de betrokken
werklieden, die npet hun klompen aan
gtoenten in de vaten gingen staan.
Het gras en onkruid, benevens de slakken,
die tusschen de spinazie aanwezig waren, alles
ging het vat in.
Hoe onsmakelijk spinazie is, waar zaad aan
wordt gelaten, is bekend genoeg, om nog niet
te spreken van het vermengen met slootwater.
Als men weet dat dit „voedsel” nog 10
cent per kilo opbrengt, dan weet men wel,
waar de oorlogswinsten vandaan komen I”
En dan worden millioenen uitgegeven aan
ambtenaren van de volksgezondheid, van
keuringsdiensten, enz., enz.
De levensmiddelen-voorziening.
Naar Het Volk verneemt, is zeer binnenkort
de indiening van een wetsontwerp te ver
wachten, waarbij voor de geheele levens
middelenvoorziening vaste regelen zullen
worden gesteld.