lieuws- en Advertentieblad'
Bolsward en Wonseradeel.
Zondag 22 October.
Klein s Thee,
in ons pakjes thans 22 ct., in
vierdel pakjes 27‘/2 ct. Gebro
ken Thee ook per ons.
I
i
1916.
No. 85.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
55ste Jaargang.
I
I
I
VOOR
TUBERCULOSE-MUSEUM.
Hoe lang zal de duurte duren?
BINNENLAND.
1
t]
INGEZONDEN.
1
In vele winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Bij Wed. J. Lemstra, Bolsward.
W. v. d. Goot, Makkum.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
Bolswardsche Courant
l
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents
afzonderlijke
J
I
Arts, H. BEEKHUIS.
i
t
1
B
B
S
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
en spek wordt
het zwaarder
deze toch reeds bestaande wanverhouding
tnsscben verbruik en aan voer met één
slag verscherpt. Wanneer de oorlog op
houdt zal de wanverhouding niet meer
zoo abnormaal blijven als thans. Maar
zij zal voorzeker tot op aanzienlijke
hoogte blijven voortbestaan. En dan zal
de groote duurte, ook al neemt zij iets
af, zeker niet even plotseling verdwijnen
als zij is gekomen.
Met de beide hier aangekomen Franschen
werd hij door een sergeant naar Rotterdam
en daar naar den consul gebracht. Bij de door
dezen ingewonnen inlichtingen bleek het ten
was dan een
en goed-
en kattenslagerij.
van politie en een hoofd-
een inval gedaan
aan de Nieuw Terbreggescheweg,
was de hondenkoopman C. L.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
van Woensdag-
school no. 3,
no. 1 der
noodig de medewerking
het volk en van ieder
uur werd de vergadering pas
Door den Raad der Gemeente Bolsward is
aan het Bestuur van ’t Groene Kruis toege-
staan drie lokalen van de vroegere Fransche
school in de Kerkstraat te gebruiken tot een
tijdelijk verblijf van het Tuberculose-Museum.
Gedurende een reeks van jaren heeft het
Groene Kruis zich tot taak gesteld zoo krachtig
mogelijk de tuberculose te bestrijden. Hiervoor
is aangesteld een huisbezoekster, hiervoor
zijn ligtenten en een lighal aangeschaft. Reeds
eenige malen is door bevoegde sprekers in
openbare samenkomsten de wijze en het nut
van dezen strijd besproken. Om zooveel moge
lijk in alle kringen der bevolking de kennis
der ziekte en de wijze, waarop ze bestreden
moet worden, te verbreiden, zal nu a.s. Woens
dagavond 25 October bovengenoemd museum
worden geopend. Gedurende eenige dagen
zal Mej. Meerkamp van Embden de belang
stellenden voorlichten bij hun bezoek.
Een aanschouwlijk beeld zal worden gegeven
van bet wezen en het ontstaan der ziekte.
Men zal de middelen en maatregelen leeren
kennen, waarmede deze ziekte kan worden
voorkomen, bestreden en genezen. Voor deze
bestrijding heeft men
van alle lagen van
individu persoonlijk.
Voor volwassenen zal er gelegenheid zijn dit
museum te bezoeken, terwijl tevens op nader
te bepalen dagen aan de leerlingen der Zui-
velschool, Normaalschool en hoogste klassen
der Openbare- en Bijzondere Scholen onder
leiding hnnner leeraren, toegang zal worden
verleend.
Laten we allen onze kennis gaan verrijken,
om daaruit kracht te putten tot volharding
in dezen strijd.
Sneek. In de Raadszitting
avond werd tot Hoofd van
benoemd de heer H. Schurink,
voordracht, plaatsvervangend Hoofd van school
no. 1, alhier.
Op een vraag van den heer Ytsma, hoe ’t
plaatsvervangend Hoofd in school no. 3, de
heer Posthumus, zijn taak had vervuld als
waarnemer, antwoordde de Voorzitter, dat de
bet D. B. 't
heer P. zeer tot genoegen van
hoofdscbap bad waargenomen.
Aan J. Sipkema werd met 7 van de 13
stemmen vergunning verleend voor de jaren
1917, 1918 en 1919 met een luchtschommel
op de kermis te staan, tegen een pachtsom
van f 250 per jaar.
In behandeling kwam het voorstel van
B. en W. in T openbaar verhuren van lande
rijen der Gemeente en wel voor den tijd van
5 jaren. Eenige leden wilden liever voor 1
jaar, anderen voor 3 jaren en wel met het
oog op de abnormale tijdsomstandigheden.
Voor één jaar (voorstel Blok) in stemming
gebracht, werd verworpen met 4 tegen 10,
voor 3 jaar moest worden uitgesteld tot een
volgende zitting wegens staking der stemmen.
(Voorstel Visser).
’t Voorstel van ’t D. B., om cokes tegen
verminderden prijs beschikbaar te stellen, ver
wekte een lange en drukke discussie. B. en W.
adviseerden bij een welstandsgrens van f 1000
en daar beneden, voor ongeklopte cokes te
betalen 60 ct. per H.L., geklopte 70 ct. en
zelf halen. De heer Ytsma stelde voor: onge
klopte 60 ct., geklopte 65 ct., voor het
bezorgen 5 ct. hooger.
De heer Blok wou de welstandsgrens uit
schakelen, de beer Bakker zag gaarne dat
deze f 200 hooger werd gesteld, of op f 1200.
Aangezien de stemmen over het l.g. voorstel
staakten, moest de verdere behandeling tot
een volgende vergadering worden uitgesteld.
den Minister
waarden, op
van
aan
bladen gelegenheid wordt gegeven, om onder
deskundige leiding in de verschillende groote
werkplaatsen van het Rijk een kijkje te nemen
op den aanmaak van ammunitie, die als
gevolg van den dreigenden oorlogstoestand
met kracht is ter hand genomen.
De uitnoodigingen daarvoor zijn aan een
beperkt getal bladen verzonden, daar de toe
te laten gezelschappen twee in getal, niet
meer dan hoogstens 12 personen kunnen
omvatten.
Door combinaties zal echter nagenoeg de
geheele Nederlandsche pers in de gelegenheid
zijn verslagen, van deze bezoeken op te nemen.
In Duitschland gearresteerd.
De heeren van Welt en Broos te Breda,
waren in gezelschap van een accountant de
vorige week naar Duitschland gegaan voo-
het behandelen van zaken. Allen waren van
goede passen voorzien. Toen de heeren, na
afdoening hunner zaken naar Holland wilden
terugkeeren, werden genoemde heeren gearre
steerd en naar Berlijn overgebracht. De accoun
tant mocht doorreizen en van hem vernamen
de betrokken familieleden het gebeurde. Direct
werd de Minister van Buitenlandsche Zaken
met het voorgevallene in kennis gesteld.
Dank zij de tusschenkomst van den Minister
zijn de beide heeren thans weder in vrijheid
gesteld.
slotte, dat de Belg niet anders
Duitsche deserteur, die gemakkelijk
koop in Rotterdam was beland.
Groenten voor Duitschland.
Te Heemskerk e. o. is men al bezig met
het snijden van boerenkool. Alles gaat naar
Duitschland, waar de behoefte zoo groot is,
dat men den gewonen tijd niet kan. afwachten.
Boerenkool wordt andere jaren nooit vroeger
gesneden dan wanneer het gevroren heeft.
Men besteedt 3i/2 a 4 ct. per K.G.
Smokkelen.
De douane-ambtenaren aan het station te
Gennep hebben Dinsdagavond indenaschbak
van de locomotief van een uit de richting
Beugen gekomen trein zes blokken Banka-tin,
ter waarde van naar schatting f 1200 gevonden.
Het tin werd als smokkelwaar in beslag
genomen. N. R. Ct.
Fervalsching van smokkelwaren.
In de Geldersche grensgemeenten blijken
de smokkelaars met de grove winsten, die ze
maken, niet tevreden te zijn. Vandaar de ver-
valschingen van verschillende artikelen, zooals
olie, rijst, meel en spek. Bij aanhouding door
de commiezen blijkt de olie meermalen met
50 pCt. water te zijn vermengd. In meel
wordt gips en krijt aangewend
diep in de pekel gelegd, om
te maken.
Verachtelijk geknoei, dat Nederlands goeden
naam zeer schaadt 1 N. v. d. D.
Steenkolen.
Het feit, dat de laatste weken uit Duitsch
land minder steenkolen worden aangevoerd
dan gewoonlijk, beeft hier en daar de meening
doen ontstaan, dat we ons zouden hebben
voor te bereiden op een algeheel uitvoerverbod.
Van bevoegde zijde vernamen we echter dat
van een dergelijken maatregel niets bekend is.
De verminderde aan voer staat voornamelijk
in verhand met het wagengebrek dat zich
omstreeks dezen tijd steeds doet gevoelen. En
juist heden viel er in dat opzicht weder eenige
verbetering te constateeren. Alg. H.
Aanmaak Van munitie.
In het Maandblad van den Nederlandschen
Journalistenkring wordt medegedeeld, dat door
van Oorlog, onder eenige voor
verzoek van het Dag. Bestuur
den Nederlandschen Journalistenkring,
een aantal vertegenwoordigers van Ned.
Er heerscht zoo schrijft de Haagsche
Post in een bespreking van deze vraag
op bet oogenblik in ons land een toestand
die den producent en den middelman in staat
stelt den consument danig te knijpen; en
wanneer die consument niet ook zelf produ
cent van het een of ander is en daardoor in
staat is terug te knijpen, verkeert hij in een
hachelijke positie.
De geheele verbruikersstand als wij
hem zoo eens mogen noemen de be
ambten, de gesalariëerden, de gepension-
neerden, de renteniers, en zoo voorts, is
bezig te verarmen en ziet een verplaatsing
zijner financieele kracht en zijner mid
delen naar den producenten- en bande-
larenstand naar boeren, fabrikanten,
reeders, grossiers enz. Die voeren aan,
dat zij grootere winsten moeten maken,
omdat zij duurdere grondstoffen hebben,
hooger loonen en salarissen moeten geven,
meer moeten betalen voor leeftocht enz.
En dat is niet geheel gefantaseerd. Maar
de quaestie is dat zij niet geheel het
equivalent der prijsverhooging hunner
grondstoffen, hunner loonsverbooging,
hunner hoogere huishoudelijke uitgaven
op hun prijzen leggen, doch veel meer
dan dit equivalent. Wanneer zij hun
eindrekening opmaken hebben zij abnor
maal hooge verdiensten gehad; en het
zal interessant zijn te zien of zij in de
komende jaren die hoogere winsten door
samenspanning en vorming van «trusts”
zullen kunnen bestendigen, dau wel of
die groote winsten concurrenten zullen
lokken wier mededinging de prijzen weder
omlaag brengt.
Ware de aanvoer voldoende gebleken, dan
zouden de maximumprijzen overal als norm
gelden; de aanvoer bleek onvoldoende, en de
prijzen, die zich op den duur nooit door de
wet laten regelen en alleen naar vraag en
aanbod luisteren, bleken, voor zoover de regee-
ring hen vaststelde, grootendeels een paskwil.
Juist in die hooge prijzen echter ligt naar
de meening der H. P. het eenige afdoende
middel tegen bestendiging der duurte.
Zij zullen stellig nog wel een poos
lang aanhouden, minstens totdat het in
ternationaal ruilverkeer wederom geheel
vrij is, concurrentie haar heilzaam werk
doet en onze oude bekenden, vraag en
aanbod, weder ongebreideld op de prijzen
kunnen in werken. Hooge prijzen doen
der wereld kond dat men een grootere
behoefte heeft aan het een of ander dan
door den voorraad kan worden gedekt.
Ze wekken rechtstreeks op tot grootere
productie en in grootere productie ligt
het eenige middel tegen duurte.
Nu zal de wereld, zoodra de oorlog uit is,
ongetwijfeld met alle macht aan het produ-
ceeren gaanen zulks niet alleen vanwege de
duurte, maar ook tengevolge van den drang
tot herstel der geleden verliezen.
Doch men verwachte geen onmid
dellijke overproductie, geen onverwijld
intreden van lage prijzen. Reeds vóór
de oorlog uitbrak klaagde de ganscbe
wereld over hooge prijzen en duur leven;
reeds vóór den oorlog was er tengevolge
der toenemende wanverhouding tusschen
industrieele en landbouw-bevolking een
tekort aan graan, vleesch en vele andere
eerste levensbehoeften. De oorlog heeft
door plotselinge opvoering der vraag,
Den heer Ytsma werd na afloop van de
agenda vergund het woord te voeren over:
Levensmiddelenvoorziening, speciaal melkvoor-
ziening.
Ruim 11
gesloten.
Sneek, 19 Oct. Hedennamiddag halfdrie,
werd van hier naar Leeuwarden overgebracht
de beambte bij de tram R. W. van 't E.,
oud 24 jaar, vroeger winkelbediende alhier,
verdacht van tallooze diefstallen bij de tram
en in kosthuizen.
’t Jongmensch deponeerde de gestolen
schatten voor het grootste deel op de Post
spaarbank.
Harlingen. Dat de financieele middelen
onzer gemeente er alles behalve schitterend
uitzien, blijkt duidelijk uit de ingediende-
gemeente-begrooting door Burgem. en Weths.,
daar deze een te kort aanwijst van f 45000.
Dit bedrag zal door een leening gedekt moeten
worden. Of de voorgenomen verhoogingen
van salarissen aan verschillende ambtenaren
der gemeente nu werkelijkheid zal worden,
diene te worden afgewacbt. ’t Zou niet te
hopen zijn, dat velen hunner wederom werden
teleurgesteld. De tijden zijn voor deze klasse
van menscben drukkend. O. N.
Wolvega, 19 Oct. Tengevolge van snij-
wonden, deden zich bij twee slagers van de
exportslagerijen verschijnselen van bloedver
giftiging voor; iets wat onder dit personeel
vaker voorkomt. De toestand van den een is
vrij ernstig.
Hindeloopen, 18 Oct. Alhier is van uit
zee aangebracht een voorwerp, dat naar men
vermoedt een onderdeel is van een Zeppelin
of ander vliegtuig. Ook is het niet on mogelijk
dat het een mijn is; de militaire commandant
te Stavoren heeft het niet kunnen vaststellen.
De marine zal nu een onderzoek instellen.
Witmarsum, 18 Oct. Volgens,het heden
verschenen jaarverslag der Goöp. Electriscbe
Centrale, omvattende de dorpen Witmarsum,
Arum, Pingjum 'en Achlum, bedraagt het
aantal leden 762, terwijl 16 leden bovendien
zich aansloten met electro motoren voor hun
bedrijf. Voor licht en stroomgeld werd ont
vangen f 22798.76. De winst bedroeg in het
afgeloopen jaar f 229.57. Aan brandstof en
smeerolie moest, wegens de hooge prijzen,
f 2400 meer worden uitgegeven dan het
vorige jaar. Dit bedrag is teruggevonden in
een verhooging met 15 pCt. van de contributie.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Meppol, ’t Schijnt haast alsof we hier in
Duitschland leven en voor alles kaarten
moeten hebben. Wij hebben reeds kaarten
voor bruin- en roggebrood, voor vet, oranje-
en groene boekjes voor goedkoope cokes en
nu komen er nog melkkaarten bij. Deze
laatste dienen om controle te kunnen houden
op bet aantal te leveren liters consumptiemelk.
Het schijnt wel dat het papier daar nog
niet schaarsch is. (Tel.)
Honden-
Een inspecteur
agent te Rotterdam hebben
in pand 239
waar gevestigd
W. K. Tevens werd in het pand een slagers-
bedrijf uitgeoefend door den spekslager
H. J. T., die daar een worstmakerij, zult-
makerij enz. had.
In beslag genomen werd 131 K.G. honden
en kattenvleesch, afkomstig van een 50-tal
dieren. Van de koppen, welke gevonden werden,
waren alle de schedels ingeslagen. De huiden
der geslachte dieren zijn niet gevonden.
Daar de slager T. reeds een paar jaar lang
met een kraam op de markt staat, vermoedt
men, dat hij al dien tijd reeds worst, enz.
van honden- en kattenvleesch heeft verkocht.
Het in beslag genomen vleesch is naar het
Abattoir vervoerd en daar voor de consumptie
afgekeurd. N. v. d. D.
Over de grens gekomen.
Uit Winterswijk wordt aan de A. Arnh. Ct.
gemeld
Gisteren werd melding gemaakt van een
Belgisch krijgsgevangene, die uit het kamp
te Munster ontvlucht was. De man maakte
door zijn plat-Duitsche taal, zijn inlichtingen
en gebaren al aanstonds een vreemden indruk.
Hij werd echter, evenals andere ontvluchte
krijgsgevangenen, in het hotel «de Zon”
onderdak gebracht en ontving daar gratis kost
en logies.
Warme ontvangst.
Gisteravond is de landbouwer C. Bakker,
die in het bezit van een aanzienlijk bedrag
was, nabij het station van den Holl. Spoorweg
te Barneveld door twee hem onbekende per
sonen aangerand. De eerste echter, die den
landbouwer vastgreep, met het doel hem zijn
portefeuille te ontstelen, kreeg een zoo geduch-
ten vuistslag, dat de aanrander eenige meters
ver over den grond rolde, waarna de andere
het hazenpad koos. Alg. H.
