en Advertentieblad
Nieuws-
Bols ward en Wonseradeel.
1916.
55ste Jaargang.
Verscmjnt Donderdags en Zondags.
No. 92.
Donderdag 16 November.
RAADSOVERZICHT.
bii
VOOR
BINNENLAND.
I
I
1
t
t
t
r
Én
Bolswardsche Courant
D
4
8 maanden.
afzonderlijke
de
r
er
j
3
er
i
3
l
n
rt
x
w
n
en
het behoud
2.
3.
L
•1
s
e
a
3
h
Q
r
t
ti
i-
^e
te
8-
i
1
i
I
op haar
voor het
In beslag genomen.
Zaterdag werd op de eierenmarkt te Alkmaar,
ingevolge de circulaire van den Minister van
Landbouw, een partijtje eieren in beslag ge
nomen, aangezien ze voor 14 en 141/2 cent
per stuk verkocht werden, terwijl ze niet
meer dan 10 cent per stuk mogen doen.
De inbeslagneming geschiedde om een rech
terlijke beslissing uit te lokken. De meeste
aanvoerders vertrokken daarop met hun eieren
inplaats van ze te verkoopen.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per
Franco per post 50 Cents,
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
v. Fr.
Zuidvruchten.
Engeland houdt op ’t oogenblik alle naar
Nederland bestemde zuidvruchten vast. Zij
zullen eerst worden losgelaten zoodra Neder
land de uitvoer van fruit naar Duitschland
verbiedt.
Door de samenstelling van het bestuur is
nauwe samenwerking met de groote verkeers-
lichamen, de spoorwegen en de groote stoom
vaartlijnen verzekerd. O. F.
De behandeling der dienstweigeraars.
Het Volk schrijft:
De militaire overheid Heeft gemeend de
brieven der dienstweigeraars, die in voorloopig
arrest zitten, te moeten censueeren. De wijze
waarop zij zich van haar taak kwijt, is echter
ergerlijk en voor de betrokken personen in
de hoogste mate onaangenaam.
Wanneer er brieven komen, waar maar een
enkel woord van opwekking of iets tegen het
militairisme in staat, krijgen zij niet alleen
die brieven niet in handen, maar wordt hun
zelfs niet meegedeeld, dat er een brief van
den afzender in quaestie is gekomen.
Hieruit vloeien voor hen de grootste onaan
genaamheden voort.
De familie, vrouw, vader, broer, weet niet
wat zij er aan hebben zoo zij op een brief,
waarin zij aan den dienstweigeraar iets vroegen,
totaal geen antwoord krijgen, terwijl de dienst
weigeraar alle dagen zit te wachten of er nog
niet iets van huis komt en zich niet kan
voorstellen, dat zijn naaste familie zoo laksch is.
Zoo is het o.a. gebeurd, dat een pakje met
onderkleeren, waar een dienstweigeraar zeer
om verlegen was, terug werd gestuurd, omdat
er eenige appels, een brief en een paar socia
listische couranten in waren. Ieder mensch
zou zeggen, dan had men toch de appels,
den brief en de couranten wel kunnen in
houden en de kleeren tenminste overgeven.
Deze zouden toch geen schadelijken invloed
op den geest van den dienstweigeraar uit
oefenen. Neen hoor, het heele pakje terug.
de dienstweigeraar zat alle dagen met
smart te wachten op de schoone kleeren en
begreep niet, hoe zijn vrouw hem zoo kon
vergeten en was in ongerustheid of er thuis
iets bijzonders gebeurd was. We zouden nog
meer dergelijke staaltjes kannen aanhalen,
maar zullen het, zegt het blad, bij dit eene
laten.
het volgende:
watermerk staat te veel naar
't Bestuur dier inrichting heeft besloten
een appart gebouw té stichten voor L. O.
waardoor voortaan in ’t thans bestaande alleen
M.U.L.O. wordt gegeven. Dat wordt dan de
4e Chr. school die hier zal verrijzen.
En vrijzeker komt er een vijfde voor
Herv. bij, als onze Orthod. herv. predikant
maar een beetje meegaande wordt en als
art. 192, eerstdaags volgens de oorspronkelijke
wijziging wordt aangenomen.
Ons nieuwe Armenhuis.
Sneek, 14 Nov. Onze ouden van dagen
zijn niet weinig trotsch, dat ze deze week
Valsche zilverbons.
De minister van Financiën brengt ter kennis,
dat valsche zilverbons van f 2.50, waarop de
handteekening Ant. van Gijn voorkomt, in
omloop zijn. De bons dragen als serie L U
en als nummer 09978.
Het verschil met de echte bons is te onder
kennen aan
1. Het
rechts en is iets kleiner.
Rand en letters zijn grof.
De gele ondergrond ontbreekt.
De blauwe ondergrond wijkt af in
teekening.
5. De valsche bons kunnen gemakkelijk
onderscheiden worden door de gladheid van
het papier.
6. De letters en cijfers, in het bijzonder
de serieletters en de letters van bet onder
schrift, houdende de strafbepaling, zijn ietwat
gevlekt.
7. Het geheel maakt een minder scherpen
indruk en vertoont een blauwere kleur dan
de echte bons.
Aangezien valsche bons niet door het rijk
zullen vergoed worden, zal het publiek, ter
voorkoming van geldelijke schade, goed doen
nauwkeurig op de hem aangeboden bons toe
te zien en dezen, indien zij kenmerken van
vervalsching vertoonen, te weigeren of wel
zooveel mogelijk met inlichtingen omtrent de
herkomst bij den agent van het ministerie
van Financiën te Amsterdam (Korte Spinhuis
steeg no. 3) of bij een der betaalmeesters
aan te bieden.
In een vroegere raadszitting was besloten om
waalklinker te nemen als eene aansluiting van
’t Marktplein en de Dijlakker waar ook
waalklinker ligt. Toen waren er ten slotte
nog 5 tegenstemmers en thans, nu het nog
zooveel meer zal kosten, ging het voorstel er
zoo maar door. Het kan al gauw verkeeren.
De tijd zal leeren of de Zwaantjespost,
waarvan het dek nauwelijks in gebruik zijnde,
niet bestand bleek tegen de zware melkwagens,
door verharding van de zandlaag van hare
kwaal zal zijn genezen. Ook moet het water
maar eens op winterpeil zijn, om te beoor-
deelen of de scheepvaart door de verlaging
der brug belemmerd wordt.
De subsidie voor de leeszaal had voeten in
de aarde. De tegenstanders weerden zich
dapper, zelfs achtte een der leden een leeszaal
minder gewenscht, omdat er boeken zijn die
hij een //gif” noemde.
Wie weet boe nauwgezet het Bestuur der
leeszaal te Sneek zijn taak opvat, kan bij
voorbaat verzekerd zijn, daar daar voldoende
gewaakt zal worden tegen prikkellectuur.
De voorgestelde subsidie van f 50 werd
dan ook toegestaan.
De kermis is ook een onderwerp, waarover
in verschillende gemeenteraden discussies ge
houden worden. Zoo stelde dan ook nu weer
een lid voor, om de' kermis af te schaffen.
Of dit voorstel ondersteund is, lazen we niet,
wel is de behandeling ér van uitgesteld.
Enkele jaren geleden is in onzen Raad deze
kwestie au fond behandeld. Voor- en tegen
standers kwamen met hunne argumenten
de meerderheid stemde toen voor
v®n dit aloude volksvermaak.
Het moeielijkste vraagstuk voor de tegen
standers is om er iets anders voor in de plaats
te geven, dat evengoed in den smaak valt en
tevens een gepaste ontspanning geeft, zonder
dat de schaduwzijden der kermis er aan
kleven. Tot nog toe is dat niet gelukt.
De bewering dat de kermis bij een groot
deel onzer bevolking niet gewenscht is> onder
schrijven wij niet, juist het omgekeerde is
dunkt ons het geval, een kleine minderheid
is tegen het houden van kermis. Bij die
minderheid zijn ook nog enkelen met aardsche
goederen gezegend, die er geen been in zien
om vermakelijkheden die de kermis geeft, als
café-chantants, opereften en revues in groote
plaatsen te bezoeken, terwijl zij hier zich als
tegenstanders van die vermaken ontpoppen,
tenminste er niet aan zullen denken om
kermisvermakelijkheden te bezoeken.
Bovendien zijn er een massa burgers voor
wie eene uitspanning eenmaal per jaar wel
noodig is, terwijl juist het mooiste van alles
is, dat niemand gedwongen wordt om in te
gaan. Waar onze gemeentekas de opbrengsten
van staanplaatsen in de kermis ook best kan
gebruiken, gelooven wij niet, dat de afschaffing
aanstaande is.
Over de inkomsten der 46 gemeentewoningen
werd ook nog gesproken en werd de geschatte
huur te hoog bevonden. Het is toch niet
aan te nemen, dat alle woningen ook van
Januari tot Mei zullen verhuurd zijn. De
schade hieraan verbonden komt voor de ge
meente. Toen het voorstel tot gemeentelijken
woningbouw dit voorjaar werd aangenomen,
bleek uit de daarbij overgelegde exploitatie
rekening, dat het tekort was berekend op
f 179 per jaar. Op de nu aangenomen begroe
ting prijkt naar ons wordt medegedeeld voor
dit tekort eene som van f 1048, welke blijk
baar nog aan den zuinigen kant geraamd is.
De woningbouw komt dus het eerste het
beste jaar al veel meer te kosten dan men
ooit had gedroomd. Hadden de voorstemmers
dit vooraf geweten, dan gelooven wij niet,
dat er een meerderheid voor dit bouwplan in
dezen abnormalen tijd te vinden ware geweest.
Enfin, al doende leert men.
Sneek, 14 Nov. Ons thans zelfstandig
Seiskip for Fryske Tael en Skriften-Kennise
heeft een Toanielkriich uitgeschreven, waaraan
zullen deelnemen 1. It Frysk Selskip Joost
Halbertsma” te Dimter met »op wylde
Weagen” van Schuitmaker. 2. It Frysk
Toaniel, fen Amsterdam. 3. ,J
fen Wergea. 4. ’t Laatst »’t Krite Toaniel”
fen Bolsert.
Sneek, 14 Nov. De Jan van Nassauschool,
school voor Chr. onderwijs op ’t O. Kerkhof
wordt eerlang gesplitst.
hun verouderd huis gaan verlaten, om aan de
Kruizebroederstraat ’t onberispelijk van binnen
herbouwd voorm. O.B. Weeshuis te betrekken.
Hoewel de oudjes gedurende jaren op de
O. Koemarkt hebben ontbeerd, hoeveel lijden
’t daar vaak was met hen, wier lichaam op
den ouden dag wordt voortgesleept, het
laat zich niet beschrijven.
Na lijden kwam echter gelukkig verblijden,
thans komen de stumperde in een paleis,
mogen we haast wel zeggen 'r zbö keurig
ingericht, zbö eenig, dat we’t nieuwe gesticht
bijna volmaakt durven te noemen.
Wat zullen ze zich, de oudjes, gelukkig
rekenen, als ze in de eerste plaats ieder een
kastje vinden, dat afgesloten kan worden.
Verder treffen w’er aan een badkamer
met geyser, beneden een zaal voor de zwakken,
zoowel eene voor mannen als een voor
vrouwen; een rustzaal voor l.g., een college
kamer voor spaarbank, brandweer, school
commissie enz. In de groote corridör wacht-
banken en kantoor van den Secr. Boekh., een
kamer voor h.h. Armvoogden, een dokters
kamer, zitkamer voor Vader en Moeder, brood
kamer, groote keuken, stookplaats voor de
centrale verwarming, enz. enz.
Boven een ziekenzaal voor mannen, drie
groote slaapzalen voor mannen, een zuster-
kamer, een slaapkamer voor Vader en Moeder,
een werkkamer voor de naaister, een magazijn,
6 slaapkamertjes voor gehuwden, een vrouwen
slaapzaal en een ziekenzaal voor vrouwen,
terwijl zich bij ieder ziekenzaaltje een bij
zaakje bevindt voor lastige zieken. De slaap
zalen zijn alle voorzien van prachtige wasch-
gelegen heden.
In de onmiddellijke nabijheid van iedere
zaal bevinden zich modern ingerichte closets
en W. C.’s. Eindelijk de huis-telefoon op de
4 hoeken van ’t huis, waardoor veel geloop
door ’t complex van vertrekken wordt voor
komen.
Niet ’t minst voor de a.s. bewoners het
gebouw prijkt met twee prachtige tuinen een
achter ’t huis en een op zij, aan de KI.
Kerkstraat, waar tevens de mannen-ingang is.
Lemmer, 13 Nov. De publieke verhuring
van losse landen, zeedijken en vischwaters,
gehouden door het Dijksbestuur van het
waterschap ,/De Zeven Grietenijen en Stad
Sloten,”, heeft voor de volgende 8 jaren
f 47.261 per jaar opgebracht, zijnde ruim
f 17000 meer dan 3 jaar geleden. De vier
boerderijen zijn thans verhuurd voor f 23655,
of f 4711 hooger dan de tegenwoordige huur.
Friesche Wouden. 13 Nov. 't Ziet er voor
de kleine veehouders niet rooskleurig uit.
De beurs is reeds niet te rondop kaarten
’t meel bestellen verplicht hun het geregeld
te nemen tegen contante betaling en terecht
vreezen velen, niet aan deze voorwaarden te
kunnen voldoen. Ze hebben dus/keuze: het
vee afzetten, ’t vee in slechte conditie brengen
of... over den kop te gaan.
Hepk. Nieuwsbl.
Groot Hotel.
De kansen op een groot hotel op den Dam
te Amsterdam worden er niet beter op, nu
aan de Stadhouderskade een ander groot
hotel, Atlanta-hotel geheeten, gebouwd zal
worden.
Het zal worden een hotel van den eersten
rang in den geest van de Ritz-hotels te Lon
den en Parijs en van de hotels Adlon en
Esplanade te Berlijn. Het zal worden ge
bouwd naar de plannen van den heer A.
Jacot en een oppervlakte beslaan van meer
H dan 3000 vierk. Meter met een gevelbreedte
a e sma ?an jq Meter aan de Stadhouderskade en
van 75 Meter aan de Vondelstraat.
Het wordt berekend voor meer dan 300
gastén en zal, behalve groote ontvangst-, eet-
en vergaderzalen, o.a. ook een geheel afzon
derlijk 1ste klasse restaurant bevatten.
Toen ons Blad van j.l. Donderdag Woensdag
avond verzonden werd, ontvingen wij de
punten voor de raadsvergadering op Vrijdag
avond, en kwamen deze dus te laat om van
de vergadering nog melding te maken.
Doordat de vergadering alweer op Vrijdag
avond werd gehouden, kostte het onzen verslag
gever weer zijn nachtrust en was hij ook
niet in staat om het verslag in details te
maken, in vogelvlucht werd het verhandelde
nu weergegeven.
Ofschoon wij ons niet vleien, dat van ons
verzoek veel nota genomen zal worden,
herhalen wij onzen wensch om voortaan
Donderdagsavonds te vergaderen, wat ook den
raadsleden beter uitkómt.
De behandeling der begrooting is eene der
belangrijkste raadszittingen, omdat dan de
beslissing valt over de inkomsten en uitgaven,
het bedrag van den hoofdelijken omslag wordt
dan meteen vastgesteld.
Vooraf waren we reeds voldoende voorbereid,
dat 1917 een duur jaar voor onze gemeente
zou worden, het cijfer van f 52.000 voor den
hoofdelijken omslag was reeds bekend, zoodat
de eerste schrik van de belangrijke verhooging
onzer gemeentebelasting reeds achter den
rug was.
Bij nalezing van het rapport der begrootings-
commissie was te veronderstellen, dat er geen
belangrijke wijzigingen meer te wachten waren
en het vastgestelde cijfer voor den hoofdelijken
omslag van f. 53.000 is ons nog niet tegen
gevallen. Wel is de sprong van f 39.000
tot f 53.000 zeer belangrijk, maar we wisten
wat ons boven het hoofd hing. Verschillende
besluiten, welke veel geld kosten, zijn genomen,
die stijging was dus te verwachten.
Het voorstel van twee raadsleden om recla
manten tegen hun aanslag in de gelegenheid
te stellen hunne bezwaren mondeling toe te
lichten ging er glad door. Uit een billijkheids-
oogpunt is er ook veel voor te zeggen.
Verder vernamen wij met genoegen, dat
de wethouders verschillende takken van dienst
onder zich krijgen. De commissie wenschte
een der heeren speciaal te belasten met
de afdeeling finanties, zeker een der belang
rijkste. Uit het verslag is ons niet gebleken
of aan dezen wensch gevolg is gegeven. Ons
verslag was echter maar kort, misschien dat
het officieele verslag ons nog die verrassing
brengt. Een goede financier is geld waard.
Dat er voor dien meerderen |rbeid der wet
houders meer geld noodig is, spreekt als
een boek.
Destadstimmerwinkel kwam reeds meermalen
in den Raad ter sprake. Deskundigen op dit
gebied beweerden meermalen dat het onderhoud
onder eigen beheer veel duurder uitkomt,
dan wanneer het timmerwerk door particulieren
geschiedt, terwijl de architecten steeds advi
seerden tot behoud van een eigen timmer-
winkel. Wie heeft nu gelijk? Het voorstel
van een der leden om het één jaar zonder
timmerwinkel te probeeren en dan te beoor-
deelen of het voor- of nadeelig voor de
gemeente is, was, dunkt ons, de proef op de
som geweest. Maar slechts drie leden waren
voor deze proef te vinden, zoodat de oude
toestand bestendigd blijft en een timmerbaas
opnieuw zal* worden aangesteld.
De commissie had geen succes
voorstel om f 300 te schrappen
onderhoud van ons park. Wij nemen ook
gaarne aan, dat de geraamde kosten reeds
zoo klein mogelijk zijn genomen, zoodat in
het belang van een goed onderhoud eerder
eene verhooging dan eene verlaging noodig
zou zijn.
Ieder voor zich weet wel wat het jaarlijksch
onderhoud van een tuin kost, laat staan van
ons stadspark met zijne groote afmetingen.
Toen indertijd het park de gemeente werd
aangeboden, is een cijfer voor onderhoud
geraamd, dat blijkbaar te laag genomen is
en nu komt het hinkende paard achteraan.
Misschien zijn de stichtingen, welke indertijd
zoo royaal waren om Bolsward een stadspark
aan te bieden, wel bereid een deel van het
onderhoud op zich te nemen. Naar verluidt
brengen de landerijen tegenwoordig zulke
hooge huren op, dat er wel een bedrag daarvoor
zou kunnen overschieten.
De kosten voor de vernieuwing van de
bestrating der Appelmarkt, eerst geraamd op
f 700, zijn nu verhoogd tot f 925. Gele steen
zal daar de tegenwoordige bestrating vervangen.