liews- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Klein s Thee,
öösta Jaargang.
No. 95.
VerscHijnt Donderdags en Zondags.
8
1916.
Het Amsterdamsche straatverkeer.
Zondag 26 November.
i
i
I
I
BINNENLAND.
t'
3
in ons pakjes thans 22 ct, in
vierdel pakjes 27'/2 ct. Gebro
ken Thee ook per ons.
In vele winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Bij Wed. J. Lemstra, Bolsward.
W. v. d. Goot, Makkum.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
EEN TREURIG ONGEVAL.
Bolswanlsche Courant
VOOR
3 maanden.
afzonderlijke
Fr.
t
Het overigens
het slachtoffer
naar het Mili-
daar naar de ouderlijke
zoodanige hervorming
minder aanleiding geeft
meer strekt tot gepaste
hebben
en zijn
springt
haar van
het
Een duur torpedoschot.
Men herinnert zich het ongeval, te Vlis-
singen aan de kade veroorzaakt door het
ontsnappen van een torpedo uit de lanceerbuis
eener torpedoboot. Naar de N. R. Cl. meldt,
zal het Rijk de schade, bij de ontploffing aan
de aanlegplaats der provinciale booten toege-
bracbt, vergoeden; zij bedraagt f 11.583.816.
uren,
bedrijvigheid is, en
mailboot
gesproken. Met 19 tegen 6 stemmen is be
sloten de kermis blijft in stand.
Met 16 tegen 9 stemmen werd echter aan
genomen een motie, waarin de wenschelijk-
heid betoogd werd van
van de kermis, dat ze
tot uitspattingen en
ontspanning.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Hepk. Nieuwsbl. v.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per
Franco per post 50 Cents,
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
Joure. Woensdagmorgen bij het zwaaien
van de Enkele Regel op den Scheensweg
slipte de vrachtauto van „Hollandia” te
Scharsterbrug en liep op een der zware boomen
die ’t inrijhek naaf Ter Huivra flankeeren.
De vooruitstekende zware ijzeren veeren
maakten vrij diepe insnijdingen in den boom,
de lantaarns werden platgedrukt en ’t glas
raam verbrijzeld. De motor bleek echter
volkomen onbeschadigd zoodat de schade niet
belangrijk is.
De auto was ongeladen en schijnt dan, door
plaatsing van het zwaartepunt meer naar
voren, moeilijker te besturen te zijn dan in
geladen toestand.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Jouster Ct.
Weteringschans
dezen weg bij de Vijzelgracht
Station. Ze zijn herkenbaar
wit en
oog
van
Ook eene burgerlijke gemeente is als een
huishouding, waarin bet hoofd van het gezin
de leiding heeft. Schiet bij te kort in zijne
taak, dan loopt de boel in* ’t honderd. Zoo
ook in de groote stad. Er is een centraal
punt van waaruit de draden gaan die de zaken
regelen opdat er zoo min mogelijk strubbe
lingen ontstaan. Doch deze centrale punten
niet alle in dezelfde lijn. De meeste
ressorteeren onder het dagelijksch
eene
eenige wethouders is
Hen zelfopofferende daad.
Over een ongeval, waarvan de jongeling
Jan Kroon in Den Haag Zondagochtend het
slachtoffer werd, vertelt de N. C. het vol
gende
De 16 jarige Jan Kroon, leerling der 2e
kl. van de H. B. S. aan de Waldeck Pyr-
montkade en vrijwillige landstormer, stond
op het balkon van de stoomtram, .zich bege
vende naar de algemeene oefenplaats. Ter
hoogte van de Witte Brug ziet hij een meisje
midden op de rails op het oogenblik dat de
stoomtram uit Scheveningen haar nadert. Hij
het balkon, grijpt ’t kind en sleurt
maar tegelijk glijdt hij uit
zeer glad van den vorigen
blijft roerloos liggen. De
had den kloeken jongen het hart
overstemmend met hun luid getoeter het
geroezemoes in de straat. Op het oogenblik
is het aantal wat ingekrompen want de benzine
voorraad speelt den exploitanten leelijk parten
en ook de mobilisatie met daaruit voort
vloeiend personeelgebrek deed het aantal
rijdende wagens verminderen. Ook hier doet
dus de groote volkeren-krijg zich gelden.
Bij de dezer dagen behandelde begrootingen
van den Amsterdamschen gemeenteraad is het
verkeer weer ter sprake gebracht. En het
zwakke punt schijnt altijd de Leidschestraat
te zijn. Vóór het uitbreken van den oorlog
waren er reeds plannen gemaakt tot ver-
breeding van die straat of het aanleggen van
een parallel-weg ter ontlasting van eerst
genoemde. Doch dit brengt hopge kosten
mede, waarom de plannen in de tegenwoordige
tijdsomstandigheden blijven rusten. Met de
Vijzelstraat is het wat anders. Ook deze
zal verbreed worden en hebben de plannen
daarvoor reeds vasten vorm aangenomen en
zal eerlang reeds met de onteigende perceelen
een aanvang van slooping gemaakt worden.
Deze plannen waren dan ook van veel ouderen
datum en had men hierbij niet zoovele
bezwaren te overwinnen als waarop men bij
de Leidschestraat zal stuiten, en is dat de
reden, dat deze maatregelen in bet belang
van het verkeer wèl al reeds tot uitvoering
zijn gekomen.
Doch wat de Leidschestraat betreft, èn in
den Raad èn in ingezonden stukken in de
bladen, zoo af en toe komt deze verkeersweg
weer op de proppen. Nu kan het er ook
verbazend druk zijn, althans voor Amsterdam.
Men make nu geen vergelijk met Londen.
Deze straat, de verbinding vormende
tusschen Koningsplein (Kalversiraat) en
Leidscheplein met het daar achter gelegen
stadsgedeelte, is ook inderdaad te nauw ge
worden om alles zonder stoornissen door te
laten. Daarbij liggen in dezen weg nog drie
bruggen, welker hellingen natuurlijk ook
stagnatie opleveren in den verkeersstroom.
Vooral tusschen 5 en 6 uur ’s middags,
wanneer de meeste Amsterdammers huiswaarts
keeren, is het één lange file van voetgangers,
verschillende voertuigen en auto’s.
Sinds eenige jaren heeft de politie nu
eenige z. g. verkeersagenten aangesteld, die
geposteerd zijn op de drukste punten van dè
stad, zooals Dam, Postkantoor, Sophiaplein,
voor bet Rijksmuseum, op
en Centraal
aan de groote
zwart gestreepte manchet, welke ze
den rechterarm dragen. Door het opsteken
de'hand regelen zij het verkeer.
Voor den oningewijde, die een dergelijk
druk kruispunt b.v. per fiets wil passeeren,
is het wel eens wat lastig. Komt men b.v.
van het Centraal Station en wil men gaan in
de richting Damrak, dan mag men niet rijden
over de brug die vlak voor het Station ligt,
doch heeft men om te rijden langs ’t Station,
Prins Hendrikkade, om daarna ’t Damrak te
bereiken. Van het Damrak komende en
willende gaan naar het Station, mag men wel
den kortsten weg, dus over de brug nemen.
Dit geschiedt natuurlijk om den stroom links
en rechts te regelen. Een dergelijk geval doet
zich voor op bet Sophiaplein bij de Munt.
Ook daar kan men niet anders dan om een
grooten vluchtheuvel gaande, vanuit de Regu-
liersbreestraat, de Kalverstraat of het Rokin
bereiken. En heeren verkeersagenten zijn niet
gemakkelijk. Tracht men ’t verbod te over
treden, de agent zal ’t den snooden onverlaat
met een kort doch krachtig bevel wel aan
zijn verstand weten te brengen, hoe 't wezen
moet. Voor gebeurlijkheden kan de agent dan
nog de hulp inroepen, b.v. op den Dam of
voor het Centraal Station, van den daar ge-
posteerden collega te paard, die er nog
spoediger de schrik onder heeft.
Sedert eenige jaren is het vervoer met de
IJ-veren gratis. Voor dien werden een paar
centen per persoon betaald, doch de meerderheid
in den Amsterdamschen gemeenteraad oor
deelde, dat dit gratis moet geschieden, omdat
de overkant van het IJ ook wat ’t bewoner
aantal betreft, zich meer en meer urtbreidt
en vond men het onbillijk deze burgers dezen
vrachtprijs als een soort van extra belasting
op te leggen. Bij de thans behandelde
begroeting zijn de U-veren ook ter sprake
gekomen, want deze post liet door het gratis-
vervoer een aanzienlijk deficit zien. Daarom
gingen er stemmen op om weer een tarief in
te stellen, met uitsluiting van geregelde
van
de rails,
was nog
ijzelavond en
schrik
verlamd.
Inmiddels had de- machinist van de tram
uit Scheveningen tijd gehad om te remmen
en de tram doen stilstaan,
volkomen ongedeerde lijk van
eener nobele opwelling werd
tair Hospitaal en van
woning vervoerd.
Het opbrengen van de „Koningin Regentes”.
Men schrijft uit Vlissingen aan de N.C.;
Sinds het stilleggen der mailbooten heerscht
hier aan het station en aan de pontons in de
buitenhaven groote stilte op uren, dat er
anders leven en bedrijvigheid is, en de aan
de kolenkade liggende mailboot „Prins
Hendrik” met baar dichtgedekte schoorsteenen
verhoogt het gevoel van dreigende moedeloos
heid bij de vraag, wanneer bierin weder een
keer ten goede zal komen. Alle hoop is ge
vestigd op de Regeering, dat het haar moge
gelukken met de Duitsche Regeering de onder-
handelingen zoo Ie voeren, dat de //Koningin
Regentes” vrij wordt gegeven.
Maar wat de gemoederen nog meer bezig
houdt dan het vasthouden van de mailboot,
is het nog steeds niet terugkeeren van de drie
leden der bemanning van genoemde boot, die
verleden week Woensdag, toen de anderen
Brugge mochten verlaten, aan het station
werden achtergehouden om nog te worden
verhoord, en van wie men sindsdien niets meer
heeft gehoord. Het staat vrij vast, dat de
ondervragingen zullen hebben betroffen het
wegraken van zakken van een der koeriers,
maar of de gevolgen kunnen zijn dat een van
de drie Nederlanders wordt geacht daarbij
betrokken te zijn geweest en in hoever er
aanleiding kan zijn hen gevangen te houden,
is natuurlijk niet uit te maken. Maar in-
tusschen zitten de familiebetrekkingen in
grooten angst en de spanning wordt iederen
dag grooter. Wellicht dat ook hierin de
Regeering opheldering zal kunnen krijgen.
Het ware te hopen.
gebruikmakers, zooals de bewoners van den
overkant. Echter, de controle hierop achtte
men veel te lastig, waarvan het slot van de
historie was, dat in den ouden toestand'geene
verandering kwam en men dus kosteloos van
de Tolhuis-booten alsmede die naar de Boor-
straat op eenigen afstand van het Tolhuis,
zal kunnen blijven gebruik maken.
Bij dit punt van Raadsbespreking kwam
men ook weer op den ondergrondschen tunnel,
die men zich gedacht beeft ter vervanging
van deze ponten. Deze plannen bestaan
principieel al zoolang, doch de kosten van
deze, waarvan zelfs definitief nog niets beslaat,
zijn in de eerste plaats het groote struikelblok.
Ook daarom berustte men maar in het gratis-
pontvervoer. Want elk jaar brengt het voor
de Amsterdamsche vroede vaderen heel wat
geschipper om de begrooting sluitend te
krijgen zonder het vreeselijke spook belasting-
verhooging, te voorschijn te roepen. En
daaraan hebbeh ook de Amsterdammers een
broertje dood. De groote stad biedt wel vele
voordeelen, doch de fiscale lasten zijn daarnaast
ook niet uit te poetsen.
’t Is soms een heele drukte, zoo 's avonds
omstreeks half acht aan het tramstation te
Arum. Er staan dan drie trammen tegelijk
vóór, naar Leeuwarden, naar Bolsward en naar
Harlingen.
Bijzonder licht is bet er niet en zoo komt
het af en toe eens voor dat reizigers in een
verkeerden tram plaats nemen. Dat is soms
zeer ongeriefelijk voor de betrokken personen.
Dat bet erger, veel erger zou komen, neen,
dat hadden we niet kunnen denken. En ’t is
toch zoo geworden, abuis bij het instap
pen heeft een menschenleven gekost.
’t Was Woensdagavond, weer stonden er
drie trammen te wachten op het woordje
„af!” ’t Overstappen van Bolsward naar Har-
gen was geschied, de trammen gingen
vertrekken.
In een le klasse-rijtuig naar Bolsward zaten
drie heeren.
Tusschen Arum eji het tolhek bijdezathe
van den heer R. Yetsinga, komt een dezer
reizigers tot de overtuiging dat hij denzelfden
weg, dien bij gekomen was, terug gaat. Hij
moest naar Harlingen, was te Arum bij het
overstappen in een verkeerden tram gaan
zitten... ’t bemerken van de vergissing èn de
handeling om die te herstellen waren gelijk
tijdig. De parapluie in haast in de hand
genomen, portier opengedaan...
Op „de Kat,” stoppende, rapporteerden de
beide heeren aan den conducteur Tempel, dat
een passagier vermist werd, uit het rijtuig
gesprongen
Op „de Kat” kan "men niet per draad
spreken, onder vol stoom joeg de machinist
den trein naar Witmarsum, waar Tempel
telefonisch aan den chef te Arum rapport
deed. Was er op ’t kantoor daar iets bekend?
Intusschen had men op den weg een ver
minkt lijk gevonden. Wie zou het zijn?
Even later bleek het dat de heer Brouwer,
directeur der ambachtsschool te Harlingen,
die even te voren goed en wel te Arum was
ingestapt, daar dood tusschen de rails lag.
’t Uitstappen was mislukt.,, bij de treeplank
neergegleden... de wielen hadden hun nood
lottig werk gedaan.
De verslagenheid was groot, vooral toen
men wist wie de ongelukkige was. De heer
Brouwer was eene bekende persoonlijkheid,
die in kwaliteit van directeur der Harlinger
ambachtsschool een gezien man was.
Met piëteit is het lijk opgenomen, tijdelijk
geborgen, vervoerd naar Harlingen. Deze stad
verliest in den heer Brouwer een braaf burger.
De deelneming is algemeen.
Zal men zich nu gaan spiege
len aan deze ramp... en niet meer
uit een tram springen die rijdende is ’t Is
niet de eerste keer dat zooiets voorvalt. Ws.
De Leeuwarder kermis veredeld, maar niet
af geschaft.
Leeuwarden, 21 Nov. Weken en weken
aaneen werd in de stadscouranten een inge-
zonden-stukken-strijd gevoerd voor en tegen
de kermis. De een voerde tal van motieven
aan om de kermis te behouden, de ander
bracht reden genoeg daar tegen in, om op
afschaffing aan te dringen. De Raad heeft
dan nu eindelijk het beslissende woord
liggen
echter
bestuur der stad dat in vergelijk met
provincie-plaats met
uitgebreid en waarvoor alsdan zijn aangesteld
een wethouder voor ’t onderwijs, bedrijven,
financiën, publieke werken, c.a. Echter wat
het verkeer betreft, en dat is natuurlijk niet
van zulk een grooten om vang als welken de
vorengenoemde ambten beslaan, deze leidende
plaats zal men aantreffen bij de politie en
bijzonderlijk bij den commissaris voor het
vervoerwezen, boven dien natuurlijk staat weer
de burgemeester, het hoofd der gemeente.
Doch al moge het op zich zelf geen
belangrijke tak van dienst zijn, als de zorg
voor goede scholen en goed onderwijs voor
de Amsterdamsche jeugd, of in ’t zoo in
gewikkeld raderwerk degemeente-administralie
voor een richtig beheer der financiën, in het
dagelijksch groote-stads gedoe neemt het
verkeer toch niet zoo’n geringe plaats in en
het vereischt voor autoriteiten zelfs veel studie
in vergelijk met andere groote plaatsen,
voornamelijk buitenlandscbe om den einde-
Ioozen stroom van alles wat er gaat door de
straten zoo goed mogelijk te leiden langs
beschikbare banen.
Welk een verschil bij twintig jaren geleden.
Wenschte men toen niet te voet of per
paardetram te gaan, dan kon men een huur
rijtuig aauroepen, een z.g. aapje, met eén
veelal ouden knol er voor die als vanzelf liep
als de vaart maar in het achter hem aan
rammelend voertuig was en dau ging het nog
over de meerendeels, zelfs in de variété’s be
zongen Amsterdamsche keien. Het is waar,
beide heeft men nogèn aapjes èn keien,
doch eerstgenoemde vooral zijn in aantal al
sterk verminderd sinds de huur-auto’s bun
intrede deden.. Op een paar punten van de
stad vindt men de huurrijtuigen nog, en wel
bij het Centraal Station, Rembrandtplein en
dan ’s avonds in de directe nabijheid van de
theaters en andere uitgaan-gelegenheden. Doch
het soort, eenig als het was met den meestal
ouden koetsier, uit wiens rood opgeloopen
gezicht de jenever vaak te wringen is en die,
wanneer hij geen vrachtje heeft, slaapt, hetzij
op den bok of in het openstaand portier van
zijn vehikel. Het trouwe rossinant dat tusschen
de lemoenen stevig in het tuigleer zit be
vestigd, opdat het niet van zijn vier beenen
tegelijk zal vallen, droomt eveneens, misschien
over de schoone dagen van weleer.
Sinds de huurauto’s ten tooneele zijn ver
schenen, hebben ze dadelijk goeden opgang
gemaakt en zijn er dan ook al verscheidene
exploitaties. De meestbekende zijn wel dë
ataxen der Amsterdamsche Taxameter Mij.,
eene onderneming van de Amsterdamsche
Rijtuig-maatschappij en de Taxi-onderneming.
Dan beeft men Entams en A. O.-wagens, die
weer bij andere firma’s in beheer zijn.
Deze, generaliseerend alle taxi’s genoemd,
zijn de dooddoeners aan de huurrijtuigen en
aanhoudend en in alle deelen van de stad
kan men ze langs de straten zien snorren,
