Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
Klein s Thee,
in ons pakjes thans 22 ct, in
vierdel pakjes 27’/2 ct. Gebro
ken Thee ook per ons.
1917.
No. 11.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
56ste Jaargang.
1
VOOR
Zondag 4 Februari.
Uit de Raadszaal.
In vele winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Bij J. LEMSTRA, Bolsward.
W. v. d. GOOT, Makkum.
Bolswardsche Courant
Afzonderlijke
het belastbaar inkomen met
met 10
W.
van
is dus ver-
xt
afwijzend op
dit jaar had bij
vooral 3 die nog
worden,
kohier
komsten
Vergaderiug op Donderdag 1 Februari 1917.
F
wijl 12 Mei
den Gemeente-veearts.
van den Raad en
B. en
twee zaken, de belangen van het
die der lichamelijke
wanneer de gelijk-
bijzonder onderwijs
om de bespreking
naar hij
op het gezegde
B. en
Dit zal
In
op dat er
van inconsequentie te
ver
moeten
vestigen, en wijst er den heer Lunter nog
op, dat B. en W. in 1912 een staatje over
legden, waaruit bleek, dat in Bolsward de
aftrek betrekkelijk nog al hoog was, wijl van
de 35 gemeenten, toen vermeld, er 26 waren
die beneden Bolsward stonden wat het bedrag
van aftrek voor levensonderhoud betreft.
De Voorzitter antwoordt op dit laatste.dat
B. en W. nu geen enquête hebben ingesteld,
maar wel is hen gebleken dat in de laatste
maanden algemeen de aftrek hooger werd
gesteld.
volledig gymnastiekonderwijs,
zoo als nu de vrije- en orde-
Hiertoe te besluiten alleen met
om den heer Royaards hier te
van openluchtspelen enz.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
een tweetal
Ingekomen
a. Resolutie van
kantbeschikking van
de jaarwedde der Wethouders wordt goed
gekeurd.
b. Resolutie goedkeurende de wijziging der
begrooting met plan van geldleening.
c. Missive van den heer P. O. v. d.^lei,
dat bij de benoeming tot commissaris van de
Bank van Leening aanneemt.
d. Resolutie Ged. Staten, goedkeurende
de lijdelijke geldleening.
e. i Missives van de heeren T. Y. de Boer,
Jobs. Bruisma, D. B. Eerdmans en P. de Jong,
dat zij aannemen de benoeming respectievelijk
tot Commissaris van de Bank van Leening,
voogd van het Alg. Stadsarmenhuis, voogd
van het Weeshuis en Bestuurslid der Stads
Spaarkas, en van Mevr. v. d. Baan-Mekking
dat zij niet aanneemt de benoeming tot lid
der Damescommissie voor de handwerken.
Een en ander aangenomen voor kennisgeving.
f. Rapport der Commissie tot wering van
Schoolverzuim over het jaar 1916.
g. Schrijvenvan het Bestuur tot bevorde
ring van handenarbeid, gevestigd te Groningen
met de brochure Hoofd en band.”
h. Rapport van de Commissie der Gemeeute-
reinigiug inzake bet voorstel Van der Wal
omtrent turfstrooiselmest.
Deze stukken worden ter visie gelegd om
ze, voor zoover noodig, nader te behandelen.
i. Jaarverslag van
Ter visie voor de leden
ook voor belanghebbenden.
Missive van Voogden
Anthony Gasthuis, aanbiedende
van f 550
voor man
noemen.
De heer v. d. IVal is met dit voorstel
ingenomen, hij vindt het eigenlijk nog te
laag, terwijl de heer Keikes niet de bedoeling
heeft gehad B. en W.
beschuldigen, doch hij meende op de
anderde zienswijze de aandacht te
Spr. wenscht dat de raad ook dit jaar zal
worden geleid met dezelfde tact, die zoozeer
wordt gewaardeerd, waarom hij den wensch
uitspreekt dat de Voorzitter daartoe de noodige
kracht en wijsheid moge ontvangen.
(Applaus).
stukken:
Ged. Staten, houdende
’t Kon. Besluit, waarbij
De heer Praamsma kan met het voorstel
in veel opzichten meegaan, vooral vindt hij
het billijk dat voor elk kind nu een bedrag
van f 25 wordt afgetrokken. Dit ontlast de
groote gezinnen toch iets.
Het voorstel wordt aangenomen
stemmen. Tegen de heer Kpikes.
'6a. Voorstel B. en W. opnieuw regelen
duurtetoeslag
Daar het vorig jaar de geboortedatum van
16-jarige kinderen, waarvoor duurtetoeslag
wordt verleend, was bepaald op vóór 1 Jan.
1901 wordt nu bet een jaar verder is, die
datum ook een jaar verschoven.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
b. Voorstel Commissie weg Bolswird
Harlingen duurtetoeslag met advies B. en IV.
Dit voorstel behelst om de beide wegwerkers
over 1917 sen duurtetoeslag te verleenen van
f 1.50 per week.
De heer Praamsma is eigenlijk tegen toeslag,
maar zal er vóór stemmen, wijl het Bier als
een loonverhooging kan worden beschouwd.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
4. Adres Sutherland Royaards inzake re
organisatie gymnastiekonderwijs met advies
B. en IV.
B. en W. achten den tijd niet gunstig om
hier volledig gymnastiekonderwijs in te voeren,
te meer daar de uren daarvoor zouden moeten
verdubbeld worden, wat het gewone school
onderwijs niet ten goede zou komen.
Ook zou het verdubbeling van het salaris
dienen te worden, waarvoor de tijden nu niet
gunstig zijn. Redenen waarom zij voorstellen
op het adres afwijzend te beschikken.
De heer Eerdmans heeft bij het inzien der
stukken gezien dat wel het advies der school
commissie is ingewonnen, die trouwens in
strijd met het advies bet gymnastiekonderwijs
voor de jeugd zeer geweuscht acht, doch hij
verwondert zich dat niet bet advies is gevraagd
van de Commissie voor Lichamelijke opvoeding,
hij zou wel willen, dat dit nog geschiedt.
De Voorzitter merkt hiertegen op, dat de
Schoolcommissie een officieel lichaam is, vol
gens de wet belast met het toezicht op het
onderwijs, maar de Commissie voor de open
luchtspelen heeft hier mee niet te maken.
De heer Eisma zou toch wel het voorstel
Eerdmai s willen steunen, want hij zou den
heer Royaards hier graag willen behouden.
Het salaris van dezen is klein, hij moet het
inkomen zelf aanvullen, en het ligt dus voor
de hand, dat hij zal rondzien naar een beter
gesalarieerde positie. Door een toelage te
verleenen of door uitbreiding van het gymnas
tiekonderwijs had Spr. gehoopt, dat de positie
zoo zou worden dat deze uitstekende leeraar
voor Bolsward zou behouden blijven.
De Voorzitter meent dat het hier de vraag
geldt of het onderwijs belang heeft bij de
invoering van
inplaats van
oefeningen,
de bedoeling
behouden als leider
zal toch niet opgaan. Het voorstel Eerdmans
vindt geen voldoenden steun en
vallen.
De heer Terhenne meent ook dat men hier
de zaken niet moet verwarren, en stemt in
met B. en W. dat het thans geen geschikte
tijd is om tot verandering te besluiten. Er
is een betere regeling van het onderwijs te
wachten, daar het bijzonder onderwijs met het
openbaar wordt gelijk gesteld. Dan zullen
ook de kinderen der bijzondere scholen het
onderwijs in vak j ontvangen en dan is de
tijd aangebroken om de positie van den heer
Royaards, wiens werk Spr. ook zeer appre
cieert, te verbeteren. Intusschen is wellicht
het weeshuis wel genegen ook iets in dit
opzicht te doen, want werkelijk het gevaar
is niet denkbeeldig dat deze uitstekende leeraar
wat beters zal zoeken, wat jammer voor Bols
ward zal zijn.
De heer Oosterbaan ziet ook in dat het
hier gaat om
gewone onderwijs en
opvoeding. Hij meent dat
stelling van openbaar- en
er is, dan de tijd daar is
hierover te hervatten.
De lichamelijke opvoeding Aal naar hij ver
nam door het Rijk wel op volledige wijze
geregeld worden.
Het voorstel B. en W. om afwijzend op
het adres van den heer Royaards te beschikken,
afgevoerd, en
f 118.100 wordt verminderd, meenen zij toch
dat f 550 voor gezinshoofden en f 350 voor
afzonderlijke personen dient te worden afge
trokken, terwijl ook voor elk kind beneden
18 jaren f 25 behoort te worden afgetrokken.
De heer Terhenne sympathiseert ten zeerste
met dit voorstel, doch bij de vorige vaststelling
der verordening werd een hoogere aftrek voor
kinderen dan f 150 niet toegestaan.
De Voorzitter heeft gezien dat in den
laatsten tijd verordeningen zijn goedgekeurd
zonder beperking van den aftrek voor kinderen
zoodat men in den Haag een ander standpunt
schijnt te hebben ingenomen.
De heer Keikes merkt op dat op 21 Sept.
1916 de verordening op den hoofdelijken
omslag is vastgesteld, toen wilden B. en W.
van een hoogeren aftrek voor levensonderhoud
niet weten, daarom bevreemdt hem dit voor
stel, en vraagt bij of in dit laatste halfjaar
de tijdsomstandigheden zoo zeer gewijzigd zijn?
Hij meent dat waar de uitgaven der gemeente
zoozeer stijgen, het billijk is dat elk die kan
iets daartoe bijdraagt, want het gaat niet aan
alles op de schouders der middenstanders te
leggen. Op grond van een en ander zal Spr.
tegen dit voorstel stemmen.
De heer IVierema heeft ook gezien, dat er
verordeningen zijn goedgekeurd waarbij voor
een onbeperkt getal kinderen aftrek wordt
verleend. Hij wil vragen of de bepaling be
neden 18 jaar ook moeielijkheden kan op
leveren? Omdat het opmaken van ’t kohier
nog al eenigen tijd vordert, meent bij dat
wel noodig is een datum als grens te stellen.
De Voorzitter antwoordt, dat dit niet noodig
is. Het vermogen wordt geschat naar den
toesAnd op 1 Januari van het dienstjaar.
De beer Etsma vindt het nog al van be-
teeker^s, dat er 220 personen van het kohier
worden afgevoerd. Hij zou wel willen weten
wat het vermenigvuldigingscijfer wordt
dus hoeveel het percentage dan zal stijgen.
De Voorzitter antwoordt, dat zulks we! zou
zijn na te gaan, doch daar was geen tijd voor,
en de heer Lunter voegt er bij, dat B. en
W. toen ze de vorige maal hun voorstel deden
om den bestaanden aftrek te behouden, meer
het oog hadden op het verzoek om den aftrek
op f 650 te stellen. Daar de tijdsomstandig
heden veranderd zijn, stellen ze nu voor den
aftrek voor het noodzakelijk levensonderhoud
te’ stellen op f 550 en dat er hiermee 220
personen worden afgevoerd is eigenlijk ook
niet juist, want de loonen zijn hooger ge-
Die raming is gebaseerd op het
van 1916 voor 1917. zijn de in-
van velen hooger geworden, zoodat
misschien het getal afgevoerden pas de helft
bedraagt van wat er nu geraamd werd.
De heer Kramer merkt ook op, dat de
levensstandaard omhoog is gegaan, doch ook
de loonen werden hooger. 450 is voor man
en vrouw thans onvoldoende om er van te
leven. Misschien hadden B. en Whet vorig
jaar wel wat een te bevangen blik, en dit
nadere voorstel zal rechtvaardiger zijn.
De )Voorzitter komt ook nog even terug
van den heer Keikes als zouden
W. inconsequent hebben gehandeld,
meer denkbeeldig dan werkelijkheid
zijn. In 1916 wisten wij niet wat de tijd
zou opleveren. De salarisregeling heeft nu
echter ook verandering moeten ondergaan,
wellicht moet dit nog wel eens gebeuren,
want het is nu wel te voorzien, dat de nor
male tijden, zooals men die voor den oorlog
had, nog in lang niet terugkomen. De levens
omstandigheden zijn thans zoo, dat een aftrek
voor noodzakelijk levensonderhoud
en vrouw alleszins billijk is te
De eerste vergadering van
de 12 punten der agenda er
al stof opleverden tot bespreking. De wijziging
van den hoofdelijken omslag waarbij een hooger
aftrek werd voorgesteld voor noodzakelijk levens
onderhoud het voorstel om niet in te gaan
op reorganisatie van Gymnastiekonderwijs en
de hooge kosten van het officieel raadsverslag
vormden de onderwerpen waarover heel wat
woorden gewisseld zijn. Om niet uitvoerig te
worden zullen we er vooraf maar niets van
zeggen, doch bij die punten zullen we den
inboud zeer verkort weergeven. Behalve nog
al een aardige dosis ingekomen stukken, welker
mededeeling de agenda vooraf ging, kwamen
bij de rondvraag nog een paar zaken van nog
al uiteenloopende strekking even ter sprake,
n.l. het nazien van de rekeningen der stichtingen
en... het kruipen der kinderen in de bijten,
ook die twee zaken zullen wij op zijn tijd
even aanstippen.
Wij beginnen met de vermelding dat er
11 leden tegenwoordig waren, de heeren Vis
en Boersma waren wegens ongesteldheid af
wezig. De notulen der vorige vergadering
werden goedgekeurd.
De Voorzitter sprak bij den aan vang der
vergadering een kort woord tot de raadsleden,
in de le plaats er op wijzende dat het hem
genoegen doet de heeren in deze eerste ver
gadering des jaars welkom te kunnen heeten,
en zijn leedwezen uitsprekende dat een der
leden sedert eenigen tijd ongesteld is en dus
niet in ons midden kon zijn, waarom hij wenscht
dat deze van zijn krankheid moge herstellen
om weer met ons de belangen der Gemeente
te behartigen.
In ’t jaar dat verloopen is zijn heel wat
besluiten van nog al vérstrekkende beteekenis
■genomen, en al moge men daarover verschillend
oordeelen, toch meent Spr. dat de Raad met
genoegdoening daarop kan terugzien daar de
besluiten zijn genomen in het vertrouwen dat
het zal zijn tot heil der Gemeente.
Spr. hoopt dat het de leden gegeven moge
zijn met B. en W. ook in het komende jaar
met ambitie de belangen der Gemeente te
behartigen. Aller medewerking wordt daarvoor
ingeroepen, en alle reden is er die medewerking
thans te vragen want de verzachting der
economische crisis vraagt van den Burgemeester
zoovele zorgen, dat bij zich niet als gewoon
ten volle aan de overige zaken van bestuur
kan wijden, zoodat ook de Wethouders zich
daarmee meer moeten inlaten. Voor een plaats
als Bolsward, die nog niet al te best bij het
verkeer is aangesloten, kost de voorziening
van huishoudelijke zaken en brandstoffen nog
al zorg, doch Spr. wil de verklaring geven,
dat al het mogelijke wordt gedaan om de
belangen der ingezetenen te behartigen.
Bij den aanvang van den nieuwen jaarkring
wordt aan de leden van den Raad-en hun
familieleden gewenscht dat het hun wel moge
gaan, en zij zich weer met dezelfde zorg en
ambitie zullen wijden aan de behartiging der
Gemeentebelangen. (Applaus.)
De heer Kramer dankt voor den uitgesproken
wensch bij ’t begin van ’t nieuwe jaar. Bij
den terugblik dien de Voorzitter wierp, waarbij
hij constateerde dat met alle inspanning is
gestreefd naar de behartiging der Gemeente
belangen, wil Spr. nu daar bij voegen dat
naar aller inzicht de practische leiding niet
ontbreekt, wijl de Voorzitter het vermogen
bezit om door de moeielijkheden te komen.
van het Sint
een tweetal, ter
voorziening in de vacature ontstaan door ’t
overlijden van den heer R. Smits. Deze
bestaat uit de heeren H. J. de Visser en
H. Eisma.
Door B. en W. zal hieraan
worden toegevoegd.
k. Adres van het Comité van Werklieden
verenigingen, verzoekende dat bepaald wordt
dat voor de eerste 30 Stère muntgas per
maand, de oude prijs van vroeger worde
betaald, wijl de verhooging zeer drukt op
den werkenden stand.
l. Adres van bewoners aan het Hooge
Bolwerk, verzoekende dat het pad aldaar van
den Sneekerweg tot het vroegere /Zomerhuis”
worde bevloerd, wijl daar zeer veel passage
is, en de weg dringend verbetering eischt.
m. Adres van J. de Boer, directeur der
Gemeentereiniging, verzoekende herbenoemd
te worden, wijl 12 Mei a.s. zijn benoeming
eindigt.
Al deze adressen in handen
om advies.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Vaststelling eener verordening op het
gewicht van brood.
De Voorzitter merkt op dat er een fout is
geslopen in de wijziging omtrent roggebrood.
Daar staat dat dit brood ook zal mogen
gebakken worden op een gewicht van 600
gram dit is niet zoo het voorstel is
1200 en 2400 gram.
De heer Eisma heeft bij de stukken gezien
een circulaire van de Bakkersvereeniging,
waarin verzocht werd het broodgewicht te
bepalen op 1200, 1600 en 1800 gram.
Bestonden er bezwaren ooft het zoo te regelen
De Voorzitter kan daarop antwoorden, dat
■deze aangelegenheid met de Bakkers is bespro
ken, en dit voorstel in overleg met hen zoo
is gesteld. Ook de Friesche Bakkersbond heeft
het zoo goedgevonden.
De verordening wordt met algemeene stem
men goedgekeurd en vastgesteld.
2. Voorstel van B. en Wtot wijziging
der Verordening op den Hoofdelijken Omslag.
B. en W. stellen voor, naar aanleiding der
tijdsomstandigheden den aftrek voor nood
zakelijk levensonderhoud te verhoogen, wijl
f 450 voor een gezin en f 300 voor een
alleenloopend persoon thans onvoldoende is
om van te leven. Ofschoon door dit voorstel
wellicht 220 personen van ’t kohier worden
