nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
No. 19.
1917.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
56ste Jaargang.
IS THANS
VOOR
Zondag 4 Maart.
d.
27 ct. p. ons, 34 ct. p. vierdel.
in vele winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Te Bolsward bij Firma Lemstra.
Makkum W. v. d. Goot.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
Uit de Raadszaal.
Bolswardsche Courant
Afzonderlijke
KLEIN’S THEE
a.
B.
en
andere plaats
i zijn om de
voor de leden van den
voor kennisgeving
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4
wenscht zijn de kermis te houden, doch het
geldt meer een principieele kwestie. Een groot
deel der burgerij heeft bezwaar tegen de kermis
en bijzonder ook doordat de Zondag er in
valt. Hij stemt met het advies in dat de
Gemeenteraad, vertegenwoordigende de burgerij,
niet kan instemmen met het officieel uitnoo-
digen tot deze vermakelijkheden. Hij brengt
B. en W. dank voor ’t uitgebracht advies en
hoopt dat de Raad eenparig zal besluiten het
aan te nemen.
De heer Boersma heeft alle respect voor
de meening van andersdenkenden doch meent
de woorden van den heer Eerdmans te moeten
weerleggen. Het principieele bezwaar treedt
hierbij geheel op den voorgrond, en het be
lang der Gemeente moet hierbij niet uit het
oog worden verloren. De plaats heeft er belang
bij dat de kermis niet wordt afgeschaft. De
trek naar groote plaatsen is al sterk, en als
nu kleine plaatsen als Bolsward beginnen met
feestelijkheden af te schaffen, zal dit het
vreemdelingen verkeer benadeelen. Spreker zal
tegen ’t advies stemmen.
De heer Terhenne stemt toe dat het gaat
om de principieele kwestie. De heer Eerdmans
heeft gezegd dat een zeer groot gedeelte der
burgerij tegen de kermis is gekant en dat de
Raad, de gebeele burgerij vertegenwoordigende,
dus met het advies moet meegaan. Hierin
zit een inconsequentie; een klein deel is
tegen de kermis, en wij zitten voor’t belang
van de geheele gemeente.
Er komt bij dat Spreker de bezwaren zoo
groot niet inziet. Waar de heer Eerdmans
eens gezegd heeft de benoeming gerust aan
de rechterzijde te kunnen overlaten, meent
bij dat deze nu de zaak omdraait en een
inconsequentie begaat. Het voorstel B. en W.
afschaffing kermis wordt verworpen
met 7 tegen 5 stemmen. Voor stemden de
heeren Eerdmans, v. d. Wal, Praamsma,
Kramer en Keikes.
Nu komt in behandeling het uitschakelen
van den Zondag, door de kermis te doen
aanvangen Maandag 4en Dinsdag in
Augustus en te doen eindigen den Zaterdag
d. a. v.
De heer Praamsma spreekt zijn spijt uit
dat het voorstel tot afschaffing gevallen is,
hoewel bij ’t wel had verwacht. De tegemoet
komende houding inzake de wegneming van
den dag des Heeren zou hij op hoogen prijs
stellen. De kermis wordt slechts 1 dag korter
en toch zouden velen gaarne zien dat de
Raad daartoe kon besluiten. Hij verzoekt dus
zijn medeleden van den Raad daarin mee te
gaan.
De heer Oosterbaan. Wie ’t advies van B.
en W. hoort om te komen den Zondag uit
de kermis te krijgen moet we) denken aan
een advocaat die een hopelooze zaak heeft te
verdedigen en daarom de clementie van den
rechter inroept. Spreker zou dan maar liever
onherroepelijk willen veroordeelen. ’t Is voor
hem ook principieele kwestie. De heer Kramer
heeft indertijd a la Olivier Cromwel een deel
van den Zondag al afgeschaft. Spreker blijft
er bij dat men Zondags evengoed zich mag
vermaken als op andere dagen.
De heer Boersma wil de opmerking maken
dat velen juist den Zondag gebruiken om
kennissen uit te noodigen, en bovendien zijn
er tal van ouders die juist op Zondag den
tijd hebben om met hun kinderen de kermis
rond te gaan. Om die kleinen dat genot te
ontnemen, daar kan spreker niet in meegaan.
De heer Terhenne heeft op een i
gezegd, dat bij te vinden zou
kermis af te schaffen als allen dan wilden
meewerken om volksfeesten te houden. Door
toegeven van beide kanten heeft men ’t al
willen doen doch op andere plaatsen is be
wezen, dat er geen samenwerking is te krijgen.
Spr. wil ’t kermisvermaak veredelen door
sportfeesten te houden. De werkgevers moesten
hun werkvolk daarvoor een paar dagen vrijaf
geven, zooals dat in Engeland bijv, oök wordt
geregeld. Hij meent dat sportfeesten evengoed
als kermis kunnen worden gehouden.
De heer Kramer vindt de discussie over
dit punt moeielijk en toch ook weer gemakkelijk.
De voorstanders van dit voorstel zijn voor
Zondagsrust en Zondagsheiliging en door die
vermakelijkheden zijn menschen genoopt tot
werken, die het anders niet zouden doen.
Spreker vervolgt daarna: Wat aangaat de
bewering van den heer Oosterbaan dat ik als
Olivier Cromwel den Zondag in de kermis
verkort heb op slinksche wijze is onwaar,
maar voor de godsdienstoefening, destijd» nog
W. inzake teren
Vergadering op Vrijdag 2 Maart 1917.
De raad vergaderde Vrijdag. Toen Woensdag
ons blad reeds ter perse was, kwamen de
punten van vergadering, te laat dus om ze
op te nemen. Velen uit de burgerij zal het
dus een verrassing zijn in dit nummer een
raadsverslag te vinden, te meer, daar er nogal
punten bij zijn die de algemeene aandacht
zullen trekken, zooals behandeling van ’t
voorstel over de afschaffing der kermis, de
benoeming van een Gasthuisvoogd, een nader
voorstel over den gasprijs ofschoon dit
laatste punt stond niet op de agenda en is
dus als toegift te beschouwen. Wij zullen
vooraf den uitslag van een en ander maar
niet verklappen in ’t verslag gelieve men
het na te gaan.
Twaalf leden waren tegenwoordig, de heer
Vis was wegens ongesteldheid afwezig.
De notulen werden goedgekeurd.
Ingekomen stukken:
Een schrijven van mevr.Bouma-Timmer,
dat zij aanneemt de benoeming als lid der
Damescommissie voor de handwerken.
b. Een schrijven van ’t Hoofdbestuur van
de Tuberculosebestrijding dankbetuigende voor
’t afstaan der lokalen voor een gehouden ten
toonstelling van het Tuberculose-museum.
c. Een circulaire van de Gezondheids
commissie met verslag over hare werkzaam
heden in 1916.
Dit verslag wordt
raad ter inzage gelegd.
d. Het jaarverslag van de Plaatselijke
Schoolcommissie.
Dit zal circuleeren bij de leden van den
raad, terwijl aan de hoofden der scholen en
den architect extracten, voor zoover hun ressort
betreflende, zullen worden gezonden.
e. Kennisgeving der Familie dat de heer
S. J Pekema, directeur der Bank van Leening,
is overleden.
De Voorzitter stelt voor, gedachtig de vele
jaren dat de heer Pekema aan de Bank van
Leening heeft gewerkt, deze kennisgeving
met een brief van rouwbeklag te beantwoorden.
Alzoo besloten.
f. Adres van den voorman-timmerman de
Vries, verzoekende, daar zijn loon lager is dan
voor timmerlieden hier ter stede reeds bepaald
is, zijn belooning daarmee gelijk te stellen.
g. Adres van de werklieden der Gemeente-
reiniging verzoekende verhooging van week
loon, daar dit ontoereikend is.
h. Adres van de Timmer- en Metselaars-
vereeniging verzoekende het loon van den
Stadstimmerman te brengen op 27 cent, wijl
de Gemeente goed behoort voor te gaan en
adressanten reeds staan op 26 cent.
i. Adres van A. Blauw, verzoekende als
Directeur der Bank van Leening te worden
in functie gesteld, wijl hij bij den overleden
Directeur reeds als plaatsvervanger werkzaam
was en dus met de regeling bekend is.
Voorgaande adressen in handen van B. en W.
om advies.
De Voorzitter deelt mee, dat de commissie
der Bank van Leening wenscht voor te stellen
om tot opheffing der Bank te besluiten.
Voorloopig is Blauw dan ook nog met de
administratie belast en is voorloopig door
commissarissen besloten geen nieuwe panden
aan te nemen, doch alleen kunnen beleende
panden nog gelost worden.
Deze mededeeling werd
aangenomen.'
Adres van D. M. Bosma, verzoekende,
liefst voor 5 jaren, 250 M2. grond in buur
te bekomen van de „Stadsstreng” om daarop
teenen voor mandewerk te bergen en overigens
voor groentebouw te bezigen.
k. Adres van G. Mollenga, verzoekende,
100 M2. van de „Stadsstreng” in huur te
mogen bekomen, voor het bergen van oud ijzer.
De Voorzitter stelt voor deze beide adressen
te behandelen bij punt 8 der agenda.
Goedgevonden.
l. Schrijven van den Bond voor zuige-
lingen-bescherming met circulaire.
Ter visie voor de leden.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Vaslstelling kohieren schoolgeld te kwar
taal 1916.
Het kohier voor school no. 1 op f 237,50
en voor de school voor m.u.l.o. op f318,70
wordt op dit bedrag vastgesteld en invorderbaar
verklaard zonder hoofdelijke stemming.
2. Verzoek Directeur Distr. Arbeidsbeurs
subsidie, met advies B. en IV.
Naar aanleiding eener missive van den
Directeur der Districts Arbeidsbeurs in Fries
land, verzoekende voor die inrichting subsidie
van de Gemeente, berekend naar cent
per inwoner, stellen B. en W. voor, dit ver
zoek in te willigen, daar die inrichting ook
voor hier werkzaam is.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
3. Wijziging gem. begroeting.
Verschillende posten o.a. voor dejiuis-
nummering der nieuwe wijken, salariswijziging
van den Burgemeester, de Wethouders, worden
op de werkelijke bedragen gesteld, en het
fonds onvoorziene uitgaven 1916 verminderd
met f 212,70.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
4. Adres J. de Boer herbenoeming opzichter
Gem. Reiniging, met advies B. en W.
B. en W. adviseeren het verzoek om her
benoeming in te willigen.
De heer de Boer werd herbenoemd met 10
stemmen, 2 briefjes waren blanco.
5. Voorstel B. en W. inzake vrije woning
Secretaris.
Naar aanleiding de woning naast de Secre
tarie door het overlijden van den heer B.
Oosterbaan vacant is gekomen, en daar deze
woning niet geschikt is om door een gezin
te worden bewoond, dochdeGemeente-Secretaris
genegen is dit perceel te betrekken, stellen
B. en W. voor het aan hem af te staan.
De huurwaarde ad f 120 zal dan op zijn
jaarwedde gekort worden.
Met algemeene stemmen aangenomen.
6. Voorstel D. B. Eerdmans wijziging
begroeting (afschaffing kermis), met advies
B. en W.
B. en W. zeggen in hun advies dat ofschoon
in deze omstandigheden een voorstel tot af
schaffing der kermis niet van hen zou zijn
uitgegaan, toch de meerderheid in hun College
van meening is, dat het dient te worden
ingewilligd, op grond dat de kermis het
karakter van jaarmarkt geheel heeft ver
loren en thans een verzameling van vermaken
is, die niet officieel doorden gemeenteraad moeten
worden gesanctioneerd. Mocht evenwel de
Raad een andere zienswijze toegedaan zijn,
dan adviseert het college B. en W. eenparig
om de dagen der kermis zoo te wijzigen dat
de Zondag er uitvalt, en zij dus van Maandag
tot Zaterdag zal duren.
Wat betreft het verzoek der Vereeniging
voor Evangelisatie om het plein vóór de
Broerekerk niet als terrein aan te wijzen,
merken B. en W. op dat dit onmogelijk kan
worden ingewilligd, terwijl dit bovendien niet
aan den Raad, maar tot de competentie van
B. en W. behoort.
De heer Eerdmans spreekt zijn spijt uit
dat de heer Vis, die indertijd voorstelde dit
punt uit te stellen, thans wegens ongesteldheid
niet aanwezig kan zijn. Hij spreekt den wensch
uit, dat bij spoedig zal herstellen.
Naar aanleiding van het advies B. en W.
betuigt hij zijn blijdschap dat het advies
gunstig is. Ofschoon in 1914 en ’15 geen
kermis is gehouden, heeft in 1916 de Raad
anders beslist, ofschoon de toestanden nog
dezelfde waren als de voorgaande jaren. Ook
na zal met de omstandigheden het niet ge-
aan de Broerestraat, was het kermisgejoel
hinderlijk. Als waarnemend Burgemeester heb
ik op wettige doch niet op slinksche wijze
toen een bepaling gemaakt.
De heer Oosterbaan antwoordt, niet gezegd
en ook niet bedoeld te hebben dat de in
korting op slinksche wijze zou zijn geschied.
Hij weet, dat men de Zondagswet, al is die
nog zoo oud, kan toepassen doch Spr.
neemt het aan H. M. de Koningin niet
kwalijk als zij Zondags zich op ’t ijs vertoont.
De heer Eisma is het eens met den heer
Oosterbaan waar hij niet kan inzien, waarom
men op Zondag geen gepaste vroolijkheid
mag hebben. De Zondagsrust wil bij ook
bevorderen maar dat sluit niet uit dat men
dan geen gepaste vroolijkheid mag toestaan.
Als men den Zondag van de kermis afneemt,
vervalt een der beste dagen ook voor degenen
die hier komen met hun gelegenheden tot
vermaak. Spr. meent dat men den Zondag er
bij moet houden.
De heer Praamsma merkt op dat de heer
Eisma niet in overeenstemming spreekt met
Gods Woord. Als hij goed wil lezen zal hij
zien dat niet de menschen er zijn om den
Sabbath, maar de Sabbath is er om de
menschen, en „24‘uren zult gij rust nemen
naar lichaam en ziel.” En dan ook geen
andere dingen toelaten dan die den dienst
des Heeren bevorderen.
De Voorzitter meent, dat de heeren te veel
vergeten dat het niet gaat om de persoon
lijke meening. De een is puriteinsch, de ander
niet, de een gaat ter kerk, een ander doet
dat niet. Maar het geldt hier, dat in ’t al
gemeen de Gemeenteraad niet kan sanctioneeren
dat het openbaar terrein wordt gebruikt voor
die vermaken, leder persoonlijk is daarin
vrij, maar de openbare Zondagsrust moet er
niet onder lijden.
In stemming gebracht wordt het voorstel
Kermis van Maandag tot Zaterdag
aangenomen met 8 tegen 4 stemmen
tegen de heeren Oosterbaan, Eisma, Boersma
en v. d. Klei.
7. Voorstel
Sneeker straat.
De Voorzitter wenscht den heer Terhenne
te hooren, die nadere inlichtingen zou in
winnen. In Workum is de ervaring niet
gunstig.
De heer Terhenne meent dat dit B. en W.
niet ontlastte om ook nadere inlichtingen te
bekomen, o. a. wil hij vragen of ook de
Commissie van den weg is gehoord over een
bijdrage in de kosten van aanleg.
De Voorzitter antwoordt dat de kosten
van onderhoud bijkans geen verschil maken,
en alleen als ’t goedkooper werd zoo er reden
zijn om voor den aanleg bij te dragen.
De heer Terhenne heeft gecorrespondeerd
met de Commissie van deskundigen die over
geheel Nederland wegen in observatie heeft
en die verklaart het onderhoud van geteerde
wegen aanmerkelijk minder dan bazalt. Ook
de internationale Commissie heeft in Parijs
en Londen aanmerkelijke besparing ge
constateerd door de wegen te doen teren, en
ook is gebleken dat dit geen nadeel deed aan
de planten. In Winschoten werd voor bazalt
5, voor teren 3 cent per M2 gerekend en het
onderhoud is ongeveer 100 pCt. goedkooper dan
vroeger. Spreker vindt het dus niet onbillijk
dat de Commissie van den weg een deel bij
draagt tot den aanleg, echter hij wil eerlijk
zijn, in het rapport staat dat bij druk verkeer
in ’t slechte jaargetijde wel sporen in den
weg komen.
Na nog heel wat discussie tusschen de
heeren Praamsma, v. d. Wal, Terhenne, Eisma,
Oosterbaan, v. d. Klei, Boersma, den Voor
zitter, Eerdmans en Lunter wordt ’t voorstel
B. en W. om plan 3 ’t goedkoopste plan,
kosten f 660 uit te voeren verworpen met
11 stemmen tegen 1, de heer Lunter en wordt
daarna een voorstel Eerdmans om het duurste
plan kosten f 900 uit te voeren, ver
worpen met 7 tegen 5 stemmen, vóór de
heeren Eisma, v. d. Wal, Terhenne, v. d. Klei
en Eerdmans.
De Sneekerweg blijft dus voorloopig zoo
hij is.
8. Adres A. Schumacher onderhandsche huur
Stadsstreng, met advies B. en W.
De heer Schumacher verzoekt voor zijn
betonwerk 1000 M2 grond van’t Stadsstreng
in huur tegen 10 cent per M2 en wil voor
het overige grasland dan f 40 geven. B. en W.
adviseeren het verzoek inzake die 100® M2