Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
No. 27.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
1917.
56ste Jaargang.
IS THANS
VOOR
Zondag 1 April.
„VOLKSONDERWIJS”.
BINNENLAND.
b
27 ct. p. ons, 34 ct. p. vierdel.
In vele winkels verkrijgbaar.
Voor wederverkoopers
Te Bolsward bij Firma Lemstra.
Makkum W. v. d. Goot.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
'O. W.
N. v. d. D.
Bolswardsche Courant
A fzonderlijke
KLEIN’S THEE
aan-
moeders
raakt de zaak
de politiek,
vorige maal
vragen zijn
Zij die gewetensbezwaren hebben.
Te Rotterdam heeft zich, in navolging
Zwolle,
het doel
te geven
een i
bestaat tusschen de ouders en
en het nut ja de noodzake-
de samenwerking dezer beide
Kindersterfte.
Een statistiek, die over vijf jaren loopt,
toont aan, dat per duizend levend geborenen
binnen het eerste levensjaar stierven in
Noorwegen 70, Zweden 18, Ierland 94, Dene
marken 108, Schotland 113, Nederland 114,
Zwitserland/115, Engeland 117, Frankrijk 126,
België 141, Italië 152, Japan 159. Duitsch-
land 174, Oostenrijk 202, Rusland 258.
Bij onze buren België en Duitschland ver
geleken, toont Nederland geen ongunstige
cijfers. Maar er moet ook hier nog heel wat
aan zuigelingen-hygiëne gedaan worden, zal
Nederland bovenaan komen te staan. In-
tusschen zoo merkt Moleschot op moet
men de lagere sterftecijfers voor Noorwegen,
Zweden, Ierland, Denemarken en Schotland
niet toeschrijven aan betere zuigelingen
verzorging in die landen (of aan 't vrouwen
kiesrecht, zooals enkelen doen), maar ze houden
zeer waarschijnlijk verband met de grootte
van het gezin. In de landen waar weinig
kinderen geboren worden, is in den' regel de
zuigelingen sterfte gering, en deze neemt toe,
naarmate in een gezin meer kinderen geboren
worden.
van
een plaatselijk comité gevormd, met
aan geestverwanten de gelegenheid
i om door mede-onderteekening van
verzoekschrift bij de regeering aan te
werd geen bericht ontvangen, zoodat het ergste
wordt gevreesd...
Naar men weet, is de „Campine”, die in
ballast vertrok, getorpedeerd. Een andere boot
op de thuisreis kwam in Spanje terecht...
Vooral voor degenen die petroleum in hun
bedrijf noodig hebben, is de toestand buiten
gewoon ernstig. Alg. EL.
Gebrek
Het gebrek aan
een pijp te zien
een kop,
De volgende raadgeving is i
van een lucifer toegevoegd
Wandelaar, pas op!
Een lucifer heeft wel
Maar kan ‘niet denken.
Doch gij, die u in ’t bosch vermeit,
Wil in zijn plaats in drogen tijd
Aan boscbbrand uw aandachtschenken.
Aanvragen om toezending kunnen gericht
worden tot de Ned. Heidemaatschappij te
Arnhem. Ze kosten f 1.25 per stel.
aan motorolie.
motorolie in de hoofdstad
doet zich meer en meer gevoelen. De groote
motorbootdiensten kunnen, nog enkele booten
laten varen.
Door het maken van sleeptreinen tracht
men in de behoeften te voorzien. Erger is
het gesteld met de motorbootdiensten van de
omliggende plaatsen naar de hoofdstad tot het
vervoer van melk. Voor deze diensten met
kleine booten is bijna geen motorolie meer te
verkrijgen. Alg. EL.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
dringen op de indiening van een wetsvoorstel
in den geest van het op 23 Febr. bij den
Deenschén Rijksdag ingediende wetsontwerp,
waarbij dienstplichtigen, voor wie militaire
dienst, van welken aard ook, onvereenigbaar
met hun geweten is, vrijstelling kunnen ver
krijgen om in de plaats daarvan voor werk
van burgerlijken aard ten behoeve van den
Staat te worden gebezigd. Ongeveer 60 personen
van allerlei richting, onder wie een Herv.,
een Doopsgez., een Lutbersch en een Remonstr.
predikant verklaarden zich bereid van dit
comité deel uit te maken. Als secretaris treedt
voorloopig op de heer J. A. van Sijn. Het
verzoekschrift zal bij boekhandelaren, winke
liers, particulieren enz., die in deze mede
werking willen verleenen, ter teekening worden
gelegd. Alg. LL.
Twintig
stoomtram,
alles door
beurde Woensdagmiddag op de Van Nahuys-
brug bij Hasselt. De stoomtram van Zwolle
naar Blokzijl reed de brug op, juist toen van
den anderen kant een melkwagen naderde.
Eén van beiden moest achteruit. De boer be
weerde het eerst op de brug te zijn geweest;
de tram wilde ook niet wijken. De burge
meester werd geroepen deze gelastte den
bestuurder van den melkwagen de brug te
verlaten de boer weigerde. De burgemeester
liet het paard uitspannende wagen werd
weggereden, maar de boer weigerde met het
paard heen te gaan. Onder heftig verzet en
met behulp van verscheiden personen werden
wagen en paard verwijderd. Procesverbaal werd
opgemaakt tegen den boer en diegenen uit
bet publiek, die zijn verzet steunden. Na ruim
20 minuten kon de tram passeeren, die al
dien tijd op het draaibaar gedeelte der brug
had gestaan, waardoor het verkeer op het
Zwartewater belemmerd werd. Alg. H.
Rantsoeneering van petroleum.
De Minister van Landbouw heeft bepaald,
dat het verboden is petroleum of gasolie te
vervoeren, te verkoopen of af te leveren, tenzij
door den Minister daartoe vergunning is ver
leend. De voorwaarden voor vergunning zullen
nader worden vastgesleld.
Eigen recht verboden.
Twee grondbezitters te Strijp (N.B.) hadden
geschil over een grensscheiding van grond.
De een plaatste daarop een bord met opschrift
„verboden toegang”. De andere vernielde het
opschrift, rukte den paal uit den grond en
ging daarmede in den vallenden avond zijn
tegenstander naar hij meende te lijf.
Deze bleek echter de rijksveldwachter te zijn,
die wegens drie feiten proces-verbaal opmaakte:
vernieling, loopen over andermans grond en
bedreiging! Hdbl.
Petroleumnood.
Op het oogenblik is te Amsterdam om zoo
te zeggen, geen druppel petroleum meer te
krijgen en wat het ergste iser bestaat
ook geen kans dat er spoedig weder voorraad
zal zijn. Het bedrijf van de „American
Petroleum Cy.” staat dan ook geheel stil. De
hoop was nog gevestigd op het binnenloopen
van de „Charlois”, een boot van bijna 3000 ton,
die reeds den 10 Febr. New-York heeft ver
laten en 1 Maart van Halifax is vertrokken.
Sadert is dit schip onderweg éénmaal gepraaid,
maar na dien tijd heeft men er niets meer
van vernomen. Ook uit de Engelsche havens
Warns, 29 Maart. Sinds een paar dagen
is hier geen brood meer te bekomen. De
voorraad meel bij de bakkers is uitgeput.
Het wachten is nu op nieuwen aanvoer.
Hennaarderadeel, 28 Maart. Een heden te
houden gemeenteraadsvergadering kon wegens
onvoltalligheid niet doorgaan. Niet minder
dan zes van de elf Raadsleden waren alle
door ziekteomstandigheden verhinderd.
Witmarsum, 28 Maart. Volgens de distri-
butiewet moesten de winkeliers opgave doen
van bun heelen verkoop. Verschillende kleine
winkeltjes hier in ’t dorp hebben uit onkunde
daaraan niet voldaan. Ze krijgen hun artikelen
afgewogen uit Bolsward en zetten ze dan
met enkele centen winst om. Heden werd
hun medegedeeld, dat, als gevolg van hun
verzuim, verschillende artikelen hun niet meer
zullen mogen worden gezonden.
Provinciale Bibliotheek.
Leeuwarden, 30 Maart. Mevrouw de Wed.
Besuyen Lindeboom heeft de door nu wijlen
haren echtgenoot bijeengebrachte verzameling
sociaal-politieke brochures aan het Prov. Bestuur
van Friesland ten geschenke aangeboden om
die in de Prov. Bibliotheek te plaatsen. Ged.
Staten hebben de verzameling met dank aan
de schenkster voor de provincie aanvaard.
Elepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Gaast. Woensdag is hier eene vergadering
gehouden, waaraan werkgevers en werknemers
deelnamen om te bespreken invoering van den
nieuwen tijd.
Beide partijen waren het eens, dat in het
boerenbedrijf de oude tijdrekening verreweg
de voorkeur verdiende boven de nieuwe.
Daarom heeft men besloten om in het dorp
alles zijn gewonen gang te laten gaan.
Een koppige boer.
minuten oponthoud voor de
het scheepvaartverkeer gestremd,
een koppigen voerman. Het ge-
Een vreeselijke dood.
Te Uitgeest hebben Dinsdagavond twee
werklieden J. v. E. en G. v. L., bij bet
vullen van den kalkoven van den heer R-.
op verschrikkelijke wijze den do’bd gevonden.
Vermoedelijk door bedwelming is de 20-jarige
J. v. E. voorover in den oven gestort en de
ander schijnt bij een poging tot redding ook
omgekomen te zijn.
Toen de lange afwezigheid door den eigenaar
werd opgemerkt, rees het vermoeden, dat er
ongeluk moest zijn gebeurd. Het bleek
te waar. Beide werklieden werden
en met vreeselijke brandwonden
uit den vuurhaard te voorschijn
Sijtses bij nacht wedervoer, toen een zijner
spruiten jammerde van pijn, werd nu aan
Kees Krent toegedacbt. ’t Was een aardige
scene, op kenschetsende wijze beschreven, dat
als achtergrond een kijkje gaf hoe bet daar
soms met de kinderen in ’t gezin toeging.
Het verhaal viel zeer in den smaak.
Bij de rondvraag deelde de Voorzitter mee
dat bij ’t bestuur een vraag was ingekomen,
misschien voor deze vergadering bedoeld, doch
aan den steller was reeds schriftelijk het ant
woord gezonden. Voor de leden bestaat trou
wens steeds de gelegenheid zich met vragen
en inlichtingen, het onderwijs betreffende, tot
het Bestuur te wenden.
De heer EL. Eisma vroeg nog even het
woord om er op te wijzeb, dat z.i. op het
program dezer vergadering niet duidelijk uit
kwam dat het een „Ouderavond” was, en
schreef het daaraan toe, dat niet veel meer
ouders heden tegenwoordig waren. In de 2de
plaats verwondert het hem wel dat op deze
vergadering niets is meegedeeld omtrent de
houding en werking dezer vereeniging ten
opzichte de „Pacificatie” op onderwijsgebied.
Hij acht de voorgestelde wijzigingen in de
Grondwet een ramp voor het openbaar onder
wijs, en zou daarom gaarne vernemen of van
deze Afdeeling ook iets is gedaan in die zaak.
De Voorzitter antwoordt, dat wat het le
punt betreft, van den wenk gebruik zal worden
gemaakt en later zal meer duidelijk worden
aangegeven dat deze buitengewone vergadering
als een „Ouderavond” wordt beschouwd.
Wat de 2e vraag betreft, juist omdat het
een Ouderavond is, wordt de paedagogie op
den voorgrond geschoven, en
der Bevredigingscommissie meer
Echter kan hij inlichten, dat een
van ’t Hoofdbestuur een tal van
ontvangen inzake deze kwestie, doch toen is
bij meerderheid besloten zich niet tegen deze
zaak te verzetten en verklaarde men eigenlijk
zich voor dat streven der Bevredigingscom
missie.
Daarna werd, onder dankzegging aan de
Sprekers, en de dames en beeren die hadden
meegewerkt tot den zang, de vergadering
gesloten.
een
maar al
levenloos
overdekt
gehaald.
Geen extra uitvoer van stamboekvee.
Het Ned. Correspondentiebureau in Den
Haag meldt:
Van bevoegde zijde wordt meegedeeld, dat
de blijkens de dagbladverslagen gisteren in
de vergadering te Amsterdam van de Holl.
Maatschappij van Landbouw gedane mede-
deeling, dat de minister van landbouw, nijver
heid en handel vergunning zou hebben ver
leend, boven de reeds uitgevoerde 1600 stuks
stamboekvee alsnog 1600 stuks naar Duitsch-
land en Oostenrijk uit te voeren, onjuist is.
De gemeenteraad van Sittard besloot tot
den verkoop van een aanzienlijke partij gas
buizen, verleden jaar door de gemeente gekocht
tegen den prijs van f 53.547 van een Duitsche
firma, met het oog op bet aanleggen van
een gasleiding tusschen deStaatsmijn „Emma”
te Hoensbroek en de gemeente Sittard. De
directie der Staatsmijnen bleek bereid tot
aankoop van de buizen tegen een bedrag
van circa f 100.000.
Gevaar voor Boschbrand.
De Nederlandsche Heidemaatschappij heeft
een drietal bordjes doen vervaardigen, die in
woord en beeld de aandacht van het publiek
vestigen op het gevaar van boschbrand.
Bij de afbeelding van een brandende sigaret
heet het
Een sigaret in ’t droge gras
Zet bosch en baas in zak en asch.
Een tweede plaat geeft
met dit opschrift
Met een pijp en een dop,
Als een hoed op haar kop,
Is ’t een zaligheid buiten.
Maar mist ze dien dop,
Het gevaar rijst ten top
Van een brand, niet te stuiten.
aan de afbeelding
Donderdagavond werd op de bovenzaal van
’t hotel Huizenga een buitengewone ver
gadering gehouden van de afdeeling „Bolsward
en omstreken”. De opkomst was niet talrijk,
’t getal dames en heeren, ’t Bestuur mee
geteld, bedroeg nagenoeg 30.
Na opening door den Voorzitter, den onder
wijzer Bachofner, bekwam de beer A. Brussen
’t woord en gaf in een goed doordachte schets
eenige opvoedkundige wenken. Hij toonde aan
dat vooral bij de jeugd ledigheid leidt tot
verveling, en daarom zoeken de kinderen dan,
als ze niets te doen hebben, tijdverdrijf. Is
’t niet iets goeds wat ze kunnen uitvoeren,
dan loopt het op wat verkeerds uit. Waar ze
in huis verhinderd worden hun lust tot be
drijvigheid bot te vieren, gaan ze bij voorkeur
de straat op. Daar vinden ze wel makkers
die met hen meedoen. De klacht over de
bandeloosheid der straatjeugd is bekend, ’t Beste
middel ter beteugeling daarvan is, het kind
afleiding te bezorgen door ontspanning, die
kan bestaan in veel en velerlei, naar gelang
van aanleg, geaardheid en omstandigheden.
Ook werd nog even gesproken over 't ver
keerde en gevaarlijke van lichamelijke tuchti
ging van het kind om ten slotte het nauw
verband bij de opvoeding der kinderen na te
gaan dat er
onderwijzers,
lijkheid van
elementen bij ’t moeielijk werk der opvoeding.
Liefde, ware, goed geplaatste liefde voor het
kind is de groote hefboom die tot goede
resultaten kan leiden, waarbij vooral ook het
goede voorbeeld moet medehelpen.
Dit betoog werd met belangstellende
dacht door de aanwezige vaders en
gevolgd.
Daarop werden door een klein koor van
dames en heeren een paar fraai klinkende
liederen gezongen onder leiding van den beer
Bachofner. Zulk een afwisseling van zang is
een aardige variatie op een spreekavond.
Vervolgens hield de heer R. Boersma een
lezing, een psychologische studie over 't kind.
Het kind heeft namelijk een heel anderen
gedachtengang en een geheel verschillende
levensbeschouwing als de volwassenen. Het
denkt anders en de gezegden en soms vreemd
schijnende opmerkingen van zoo’n kleine die
door grooten soms lang niet goed begrepen
worden en dus tot lachlust wekken, zijn door
den kleinen denker toch logisch en ernstig
bedoeld, ’t Is dan ook de taak der opvoeders
zich zoo goed mogelijk in den gedachtenkring
der jeugd te verplaatsen om door hen begrepen
te worden, en om de kleinen goed te leeren
kennen.
Ter illustreering van dat nog al geleerd
betoog werd een schetsje gegeven hoe een
jongetje oordeelde over de komst van een
klein zusje. Er werden weergegeven zijn eerste
indrukken toen hij haar zag en ook hoe hij
daarna over zijn veranderde positie in ver
houding tot het huisgezin dacht, ’t Gaf een
zielebeeld hoe een kind soms denkt, om daar
door zijn soms schijnbaar vreemd gedrag te
verklaren.
Opnieuw werden een paar zangstukjes op
verdienstelijke wijze ten gehoore gebracht,
waarna de heer Brussen als toegift een „Huiselijk
tafereeltje,” ten beste gaf, waarom eens hartelijk
gelachen werd. Deze comische vertelling werd
voor enkele jaren in ’t Friesch gegeven in
een plaatselijk blad onder den titel: O, dy
bern! Wat daarin den winkelman Ruurd
Wij vernemen, dat de onderhandelingen,
welke tusschen de regeering en de petroleum-
maatschappijen worden gevoerd betreffende de
distributie van den nog in ons land aanwezigen
voorraad petroleum, nog niet zijn geëindigd.
Binnen enkele dagen echter wordt een oplossing
verwacht. - N. v. d. D.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgen»
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
