ïïïeuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
No. 46.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
1917.
56ste Jaargang.
Uit Wonseradeel’s Bouwlioek.
Donderdag 7 Juni.
VOOR
Ws.
BINNENLAND.
er voor
van
een
zaten in het land
Bovenknijpe. De
verstoord, dat hij,
een
op
en
v.m. en
Zondags
denkbeeld, van
van
Getorpedeerd.
De reizigers met de veerbooten Enkhuizen
Stavoren zullen zich nog herinneren de rader-
booten, die zooveel jaren dienst deden en
onlangs naar Frankrijk verkocht werden. Ze
deden daar dienst voor ’t vervoer van steen
kolen. Ze zijn thans, vermoedelijk in 't Kanaal,
getorpedeerd.
Joure, 4 Juni. Een groot aantal maaiers
bood zich heden alhier aan, van wie sommigen
een boer vonden, doch de meesten onver
richter zake naar huis moesten terugkeeren.
Met de 1-uur stoomboot vertrok een 20-tal
naar Sneek, om te trachten daar morgen met
de weekmarkt aan den slag te komen.
Wonseradeel, 3 Juni. Er wordt in deze
omgeving veel schaapmelk gebruikt, vooral in
de koffie. Ze wordt daarvoor bij de kleine maat
verkocht. De schapen geven echter tegen
woordig over het geheel niet veel melk. De
prijs van schaapmelk is nu reeds opgeloopen
tot 20 a 25 ets. per liter, dus tot den dubbelen
prijs van koemelk.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Bet bureau van dit blad is telefonisch aangesloten, onder No. 4.
verlof tot uitvoer
logswinstje te krijgen,
de schrijver.
koeien, die geslacht worden, hier blijven,
opdat de maximumprijs van het vleescb zal
kunnen worden verlaagd en de gewone mid
denstander en de werkman weer eens wat
meer vleescb op tafel kunnen krijgen, al is
dan dit vleescb niet van de eerste kwaliteit.
Voorts heeft men dan ook het voordeel, dat
een aantal huiden in ons land blijft, die
de fabricatie van leer van gewicht
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
nu is men er
aldus wordt aan
te trachten voor
en
Geen- uilvoer.
Naar de Vee- en V leeschhandel verneemt,
zijn er na 26 Mei geen nuchteren kalveren
meer uitgevoerd.
Het blad schat ’t aantal, dat in totaal is
geëxporteerd op pl.m. 30.000 stuks (in de
periode van Paschen tot Pinksteren).
Waarom thans de uitvoer is stopgezet, is
niet bekend; aanvankelijk was namelijk het
plan een 50.000 stuks naar België en Enge
land uit te voeren. Misschien dat het warmere
weer, waardoor enkele zendingen in bedorven
toestand aankwamen, een van de redenen is,
waarom de uitvoer is stop gezet.
Door het gemeente-bestuur van Bar-
radeel was bekend gemaakt, dat te Wijnaldum
aan iederen ingezetene eenige honderden turven
konden worden verstrekt. Iemand, wonende
onder de rook van Harlingen, besloot den
tocht te doen, leende paard en wagen, nam
een man mede ter adsistentie en toog op
naar de plaats waar het turfschip van Breda,
pardon van Wijnaldum lag. Hoopvol ver
beidden de achtergeblevenen de terugkomst
en daarmede de vurig verlangde brandstof.
Eindelijk kwamen de mannen terug, warm
en vermoeid, het paard zwoegende voor den
last bestaande uit... 18 turven. Meer had
men niet kunnen krijgen. N. Barl. Ct.
Burgemeester kan ook niet alles, dat is nu
eenmaal niet anders. Er zijn zooveel vieren
en vijven, haken en oogen, ditten en datten,
waarmede rekening moet worden gehouden,
zooveel resoluties, ministerieele besluiten, ver
gissingen en wijzigingen, dat de allerbeste
magistraats persoon, wel eens zal denken: ’t is
zoo niet langer vol te houden. Maar onze
Grietman heeft tot nu toe gedaan wat hij
kon, om alles zoo goed mogelijk in orde te
houden. En dat mag wel eens gezegd worden.
Ik kan me best begrijpen, dat er verscheidene
titularissen zijn, die ’t bijltje er bij neerleggen,
met de verzuchting: ,/’t wordt me te zwaar.”
Mei bruidsmaand in letterlijken en
figuurlijken zin. Wat gaan er weer 'n paartjes
trouwen, wat lezen we in de couranten kolom
men vol van advertenties, vermeldende 25-,
40- of 50-jarige echtvereenigingen. Schrijver
dezes had deze week het zeldzame voorrecht een
55-jarige echtvereeniging te mogen gedenken,
in zijn meest intieme verwantschap. God zegene
dat brave, lieve ouderpaar
Maar ook de natuur is in bruidstoilet.
Wat hebben ze gebloeid onze pere- en appel-
boomen, wondermooi, boe pronkt de
sering met zijn rijkdom van bloemen.
En dan op het veld, al dat bonte
gebloemte, dat onze greiden doet gelijken op
tapijten in allerlei kleuren, o zoo veelkleurig,
nergens bont.
smaak, veel smaak zelfs,
van
’t Is prachtig nu
dat is wel zoo, maar er
is te weinig gras over
informeerde hier en
Hoe drukker, hoe stiller. Vreemde combi
natie, maar toch waar, speciaal in de vier
bouwdorpen onzer Gemeente. Men ziet tegen
woordig over dag bijna geen mensch op straat,
ik bedoel natuurlijk ’n mensch, die zijn tijd
verdoet met kijken en praten. Alle hens ziju
aan dek, op veld en akker. Er komen handen
te kort. En dan is de drukte daarbuiten
oorzaak van rust in de dorpen. Goede tijd
voor de arbeiders; trouwens 't is ook noodig,
dat er gewerkt wordt, na zoo’n langen tijd
van rust. Ben ik goed ingelicht, dan wordt
er knap verdiend. Men vertelde me wat er
gevraagd is en na onderhandeling is vastgesteld,
wat de verdiensten aangaat. En dan kan het
nog al. Voor wieden, uitdunnen en dergelijke
bezigheden, wordt flink, heel flink betaald.
En de vaste arbeiders, die zich bij den
boer hebben verhuurd, brengen meer thuis
dan menig burger. Een gewoon onderwijzer
verdient beslist minder dan de man, die zich
voor een jaar heeft verbonden bij den boer.
Iemand dien ik goed ken, heeft bedongen f 18
per week, vrij wonen, winteraardappels(minstens
10 korf) en een wagen mest voor zijn eigen
akkers. De vrouw krijgt van den boer nog
zes gulden 's weeks voor het melken. Zeventien
en achttien gulden aardappels, is volstrekt
geen unicum. Dan werken vele getrouwde
vrouwen ook nog op 't land, kinderen brengen
ook het hunne binnenheb ik te veel
gezegd, dat menig burgerman daar niet tegen
op kan
Over ’t generaal heeft de arbeidende bevol
king het best, en dat is heel goed ook,
maarde tusschenman schaamt zich wel
eens, dat hij ’t met zijn, door studie en jaren
lange oefening verkregen bekwaamheid, het
moet afleggen tegen den arbeider, ’t Is al
eens in den Raad gezegd: „de onderwijzer kan
lang niet meekomen.” Enfin als het door
de 2e Kamer genomen besluit van kracht
wordt, en de minister er geld voor
heeft, ja, dan krijgt de man ’t wat ruimer.
Dit is echter waar, als er goed verdiend
wordt, floreert het dorp.
Wat de brandstoffen-voorziening aangaat,
floreeren we niet. Wie minder dan 300 turven
heeft, kan een bon halen uit de school en
daarop turf krijgen aan ’t schip. Je moet
echter zelf maar zien dat de boel op zolder
komt, de schippersknecht heeft een gemakke-
lijken tijd. Het is te hopen, dat er eerlang
meer binnenkomt, anders wordt het'n rommel
met „de branje.” Briquetten, hoe zien ze er
uit, cokes en anthraciet weinig of niets. Zal
het goed komen? We hebben onze hoop
gevestigd op het groote brandstoffen-distributie-
comité
Als we mochten krijgen, wat we 't vorig
jaar noodig hadden, nu, dat zou een trek uit
de loterij zijn.
En we hebben op het vragen-formulier,
dat onlangs is ingevuld, bijna allemaal de
petroleum vergeten. Reken eens na, schrijver
dezes doet het zonder kookkachel. Kook
op petroleum! En zoo zijn er natuurlijk
velen in onze dorpen. Er had dus ook een
vraag op die lijst moeten voorkomen: hoeveel
petroleum hebt gij ongeveer gebruikt, alleen
voor de keuken
Petroleum’n koninkrijk, onverschillig
welk, voor ’n vat petroleum. Hier en daar
is nog een beetje, (de roeesten hebben niets)
en dat beetje wordt angstvallig bewaard voor
een mogelijk moeten gebruiken bij nacht,
tijdens ziekte of ongeval.
Want 's avonds 11 uur wordt de centrale
stop gezet, en zitten we in ’t duister.
Dan beeft de machine reeds gedraaid vanaf
minstens zeven uur, voor de boterfabrieken
te Witmarsum en te Achlum, en ’s morgens
5 uur draait ze wéér voor de fabrieken
en eenige bedrijfsmotoren. Tweemaal in de
week werkt de centrale ’s nachts voor de
bakkers, van Zondag op Maandag, vanaf
2 uur en Vrijdagsnachts tot één uur. Er is
nog ruwe olie, drijfkracht, tot Augustus
we mogen wel hopen, dat er eerlang nieuwe
voorraad komt, anders gaan we Wommels
achterna, waar de gasfabriek heelemaal is
stopgezet.
Wat de distributie der levensmiddelen aan
gaat, dit is vrij goed geregeld, ’t moet
gezegd, dat onze Burgemeester zijn uiterste
best doet voor de gemeentenaren. Maar een
Stavoren, 4 Juni. Zeker mee tengevolge
van het fraaie weder, is men dit jaar reeds
vroeg aangevangen met de pleizierjachtenvaart.
Dagelijks komen ze weer af en aan, groot en
klein, om te toeren op onze Friesche meren,
terwijl ook een tochtje op de Zuiderzee thans
bijzonder uitlokt.
De Knijpe, 4 Juni. Gistermiddag had hier
heel opstootje plaats. Eenige kinderen
van dep veehouder R. te
boer werd hierover zoo
na eerst het rijwiel van
der jongens in het water te hebben ge
worpen, het 11-jarig zoontje van den heer
De G. greep en in de sloot wierp. Toen het
kind trachtte den wal te bereiken, werd het
door den boer terug gestooten. ’t Kind kwam
onder geneeskundige behandeling. Tegen den
boer is procesverbaal opgemaakt.
Bepk. Nieuysbl. v. Fr.
Sneek, 5 Juni. Dr. J. G. Scheurer, het
zittend lid voor de 2e Kamer, in dit district,
werd heden wegens enkele candidaatstelling
als zoodanig weer herkozen.
Is uitvoer van het vee gewenscht
We hebben ’t nu al meer dan eens gehoord,
dat onze veestapel te groot is om a] die
dieren in den aanstaanden -winter den kost
te geven. Minister Posthuma heeft dan ook
te kennen gegeven, dat de veestapel tot op
3/4 zal moeten worden ingekrompen.
En nu is men er weer als de kippen bij
’t Bbl. geschreven
een deel van het vee
daardoor een zoet oor-
Daartegen protesteert
Hij acht het beter, dat de
De Candidatuur van Mr. S. van Bouten.
Naar aanleiding van de candidaatstelling
van mr. S. van Houten door de Liberale
Kiesvereeniging te Groningen, schrijft de Prov.
Gron. Ct. o.m. het volgende:
Er is een zeer verreikende, zeer diepgaande
ontstemming over de laatste verordeningen
van de politieke leiders in den lande. En die
ontstemming is bestemd grooter en grooter
te worden, vooral omdat zij zich niet kan
uiten. Dat is dan ook, dunkt ons, de groote
domheid van het accoord, hetwelk min sierlijk
„laat zitten wat zit” wordt genoemd, dat
het de oppositie verhindert zich te uiten,
omdat de geheele machinerie van het Neder-
landsche politieke partijwezen ditmaal tot
een reusachtige dommekracht is geworden,
die den kiezer den mond toeduwt.
Nu is die knevelerij in beginsel niet erg.
Wij hebben de Kamer en de politieke leiders,
die wij verdienen. Toen het tijd was, hebben
wij hen niet tot de orde geroepen. Zoo
zullen wij gezegend worden met een reeks
hervormingen, die wij hadden wij de zaak
wel overwogen waarschijnlijk niet alle
zouden wenschen in te voeren.
Intusschen wij hebben, zooals de zaken
nu staan, geen keus. Het is nu eenmaal
geloopen zooals het geloopen is. Het accoord
is er een, het is door de kiezers-partijleden
goedgekeurd. Die hebben zich dus verbonden
het te aanvaarden. En zij behooren het te
aanvaarden, hoe ongaarne ook... Men had
dus den heer Limburg moeten stellen of
overleg moeten plegen.
Men heeft een anderen weg gekozen en
zich mir nichts, dir nichts, geworpen in de
strooming, die naar het ons voorkomt heele
maal tot niets leidt.
Hopen wij dat er nog een middel wordt
gevonden om liever ten halve te keeren dan
ten heele dood te loopen.
Een ooievaarsgeschiedenis.
Daar was me zoowaar een poosje geleden,
te voren nooit beleefd, een divisie ooievaars
stad en omtrek komen inspecteeren en na
een dag of wat rondvliegen, werd er beslag
gelegd op zekere hoogte in het hartje van
Breda, daar zou een paar zich een nest gaan
bouwen.
Dat was me een attractie voor jong en
oudniemand die er geen schik in hadhet
was vlak bij den ingang van „’t Valke”, waar
altijd zooveel passage is van eigen volk en
vreemde luizaken- en pleiziermenschen, en
in alles, groot en klein.
Iedereen had het erover hoever het nest
gevorderd was, hoe leuk het wijfje al zat te
broeden en hoe trouw de man geregeld foura-
geerde; zelfs grootsteedsche menschen, Amster-
stammers b.v., geneerden zich niet, dien be-
drijvigen schoorsteenfiukies even hun aandacht
te schenken. Belgen beweerden, dat die vogels
vluchtelingen waren uit Noord-Frankrijk, waar
zij tegenwoordig geen rust kunnen vinden;
dan weer, hoe lang het nog duren zou, wel
nog een weekje of enkele dagen en er zou
bij dr. Bynen ’n heele familie op den schoor
steen bijeenzitten.
Dus, blij vooruitzicht het jonge goedje te
zien opkweeken en dan de vliegmanoeuvres
die volgen zouden, als in wedstrijd met de
gewone vliegers!
En al dat moois is nu in een^uit; als
loopend vuurtje ging de treurmare door de
stad: heb je ’t al gehoord... van den ooievaar
hé wat, wat is daarmee? wel, die is... dood
geschoten! Ja, zoo was het, een onverlaat
beeft den man-ooievaar, die in de Vughtstreek
aan het azen was op palinkjes en kikkers...
doodgeschoten. Misselijk hè? Jongens in de
buurt hadden al lang op dien vent geloerd,
omdat hij hun postduiven doodschoot. Zoo
is de strooper ontdekt en aan het gerecht
overgeleverd.
Alles is nog beproefd om het wijfje te
verzorgenzelfs is er vlak bij het nest een
bak water aangebracht met kikkers er in en
verdere hors d’oeuvres, maar te vergeefs; het
droeve dier is heengevlogenzeker naar veiliger
oorden om daar hulp en troost te vinden.
En Breda is vooreerst bij de ooievaars op de
zwarte lijst. Msb.
Nachtarbeid in bakkerijen verboden.
De Gemeenteraad van Renkum heeft thans
een verordening vastgesteld, waarbij verboden
is in brood-, koek- en banketbakkerijen arbeid
te verrichten tusschen 9 uur n.m. en 5 uur
straat brood te vervoeren des
des voormiddags vóór 10 uur,
er
voor
kunnen zijn.
Het komt den schrijver voor, dat het
den Minister, geen uitvoer
allerlei vee toe te staan, maar hoogstens
stamboekdieren te doen uitvoeren, waarvoor
misschien meer geld kan worden gemaakt
dan zij als vleeschproducenten waard zijn,
en dan nog maar een gering aantal van
deze dieren weg te doen, het juiste is. De
„opruiming” van den veestapel moet echter
gezocht worden in het slachten van niet-stam-
boekdieren, die op ’t oogenblik de grootste
waarde hebbën als vleeschleverancier, en het
vleesch dezer dieren dient in ons land te
blijven.
Want moeder natuur heeft
ze houdt niet
felle kleuren, zooals vele menschen.
op onze velden, ja,
is ’n maar bij. Er
het algemeen. Ik
daar en kreeg overal ’t
zelfde bescheid: „over ’t geheel te min gras.”
Eu laat, natuurlijk. Dit heeft tot gevolg, dat
dezen tijd van het jaar te veel vee
de hand wordt gedaan, op heden,
Vrijdag 1 J uni, was de weekmarkt te Leeuwar
den voller dan in jaren te voren. Geen goed
teeken.
Van de bouw is nog niet veel te zeggen.
De meeste wintertarwe is bevroren, moest
dus weer ondergeploegd, opnieuw gezaaid en
alles wat daarbij komt. z
De aardappels staan bevredigend en dat is
'n ding van belang.
Nu moeten we eerlang stemmen, of niet-
stemmen, voor de 2de Kamer. De kiesver-
eenigingen hebben een compromis gemaakt;
voor dit jaar alles doen bij „verkiezing.”
Laat zitten wat zit. Ja, best, mij heel best.
Maar ik hoorde een muisje piepen over het
stellen van een tegen-candidaat, als protest
tegen de militaire lasten en drijverijen. Als
er ’n candidaat mee in bet strijdperk komt,
die als leuze heeft: geen man en geen cent...
ik denk dat die meer stemmen krijgt, dan
men oppervlakkig zou denken.
Enfin dat zal de tijd leeren. Geen zorgen
voor morgen, elke dag heeft genoeg aan zijn
eigen last, vooral in deze oorlogsdagen.
Bovenstaand artikel was geschreven j.l.
Vrijdag 1 Juni. Ik postte het ’s avonds laat,
de morgenpost-tram van pl.m. 8 uur nam
het mee naar Bolsward, arriveert ongeveer
9 uur.
En pas half twaalf, zegge en schrijve half
twaalf, werd mijn epistel door de post aan
het bureau bezorgd. Dat is toch wat laat,
vind ik. Twee en een half uur speling tusschen
de aankomst en de bestelling eener post is
wel wat veel.
ft
•Ji
Bolswardsclie Courant
om
