ïïïeuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Theehandel Focke S. Klein,
No. 53.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
1917.
56ste Jaargang.
KOST THANS
VOOR
Zondag 1 Juli.
a 5 Cent.
28 ct. p. ons, 35 ct. p. vierdel.
Foorstel B. en W. duurtetoeslag onge-
f. Adres
Wat konden B.
van
HARLINGEN.
een
van
om
van
Uit de Raadszaal.
Vergadering op Donderdag 28 Juni 1917.
om advies.
1916 van den weg
van tred. Staten,
van de genomen raads-
en mil-
moord en
dit kinder-
Voor wederverkoopers
Te Bolsward bij Firma Lemstra.
Makkum W. v. d. Goot.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
te nemen het voor-
dit jaar de kermis
wijl zij bevordering
het vreemdelingenverkeer gewenscht achten,
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar
hij niet meewerken om voor de kermisgelegen-
heden weer het verbruik te doen toenemen.
Den heer Boersma is het gegaan als de heer
van der Klei. Hij vindt dat het al een uit
gemaakte zaak is, en begrijpt niet de reden,
waarom B. en W. nu nog met dit voorstel
komen. Dat de toestanden thans erger zijn,
betwijfelt bij. Het vorig jaar, toen de kermis
is doorgegaan, heeft hij niets daarvan gehoord.
Hij wil naar aanleiding van’t geen de heer
Oosterbaan opmerkte, nog in het midden
brengen dat de commissiën voor de gasfabrieken
daarover niet dezelfda meening zijn toegedaan.
In Leeuwarden heeft o.a. de gascommissie
gezegd, dat dit geen argument was om de
kermis, die vastgesteld was, niet te doen
doorgaan.
Hij zal tegen het voorstel stemmen.
De heer Praamsma heeft met genoegen dit
voorstel gezien en had verwacht, dat elk
raadslid in dit avonduur daarin zon zijn mee
gegaan, althans als zij goed onderscheiden
hadden het besluit van 2 Maart en dit voorstel.
Toen gold het beginsel omtrent het voortbe
staan der kermis, nu gaat het er om of dit
jaar de kermis zal doorgaan. Het verblijdt
hem, dat een lid der Gascommissie reeds heeft
gewezen op den brandstoffennood. Ernstiger
zijn de toestanden wel degelijk, men kan dat
willen wegdoezelen door uit te gaan, het is
een abnormale tijd. Er is in deze gemeente
nu reeds ongeveer f 6000 toegestaan als duurte
toeslag, en dat is toch wel een reden om voor
dit voorstel van B. en W. te zijn. Van harte
geeft Spr. er zijn stem aan.
De heer Terhenne wil het argument van
ernstige tijden nu eens uitschakelen, dan rest
nog de verlichting. Het terrein van de kermis
te voorzien van licht en brandstof gaat thans
moeielijk. De bioscoop alhier heeft dan ook
zelf daarvoor moeten zorgen. Als men die
bepaling ook voor de kermisinrichtingen maakt,
is er, dunkt Spreker, geen bezwaar de kermis
te doen doorgaan.
Wat de brandstoffenvoorziening betreft, dit
wil bij hierbij even opmerken, hieromtrent
heerschen eigenaardige toestanden. In enkele
gemeenten is volop brandstof te bekomen en
in andere is het niet verkrijgbaar. Spr. stelt
voor als amendement, om geen licht en brand
stof aan de kermisinrichtingen te verstrekken
van gemeentewege.
De heer Boersma wil naar aanleiding der
opmerking van den heer Praamsma zeggen,
dat de kermis voor kinderen en jonge menschen
een vermaak is, en daar er duizenden
lioenen worden weggesmeten voor
verderf, kan hij niet meegaan om
vermaak af te stemmen.
De heer Kramer heeft van een paar heeren
gehoord, dat men zich verbaast dat dit voorstel
van B. en W. is gekomen. Het standpunt
van B. en W. echter is consequent. Vorige
jiren werd ook voorgesteld om de kermis niet
te doen doorgaan met het oog op de tijds
omstandigheden.
Twee jaar ging de raad daarin mee, het
laatste jaar niet. Dat is de zaak des raads,
maar gezien de tijdsomstandigheden nog gelijk
zijn, moesten B. en W. wel weer komen met
hetzelfde voorstel als vroeger. Dat men er
tegen stemt, kan Spr. dulden, doch niet dat
men zich over het voorstel verbaast.
De Foorzitler wil omtrent de verwondering
van enkele leden, dat dit voorstel kwam, nog
zeggen dat op 2 Maart de principieele kwestie
is uitgemaakt of de kermis al of niet zal
blijven voortbestaan. Nu geldt het of bijzonder
dit jaar de kermis zal doorgaan. Dat nu pas
dit voorstel inkomt, is ook in overeenstemming
met vroeger. De vorige maal, toen het eerder
kwam, werd gezegd, „kan het nog niet wachten,
opdat er mogelijk wijziging ten goede komt”.
Daarom hebben B. en W. gewacht zoo lang
het kon.
Verder bestaat er een verschillend inzicht
over de tijdsomstandigheden. B. en W. noemen
die ernstiger, want het geldt thans niet alleen
de moeielijkheid ter voorziening der levens
middelen, de brandstoffennood is er nu bij
gekomen. Gascommissie en brandstoffencom
missie hebben beide geadviseerd niet de kermis
inrichtingen van licht en brandstof te voorzien.
en W. dus anders doen, dan
met het voorstel te komen, de kermis niet te
doen doorgaan?
In de 2e plaats hebben B.
wogen, dat particulieren
liers, hotel- en
door ’t afstellen der kermis.
Zal worden behandeld bij punt 10.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
2. Foorstel B. en W. tot goedkeuring
de rekening 1916 der werkinrichting.
Voorgesteld wordt deze rekening met een
nadeelig saldo van f 1240.08 goed te keuren.
Met algemeene stemmen aangenomen.
van kasverificatie 2de
en W. over-
en vooral ook winke-
caféhouders, zich zeer moeten
bekrimpen in het gasverbruik, en volijverig
heeft men zich aan den toestand aangepast,
en IF. aanvragen toelating
van het risico der ongevallen
de Risico-Bank te Amsterdam.
eener circulaire van de
over-
aan de
centrale Werkgevers risico bank te Amsterdam,
zien B. en W. in, dat dit voor de gemeenten
gunstig werkt en voordeeliger is. Voor Bols
ward is in de jaren 1913, '14 en’15 betaald
f 877.46 en was de gemeente aangesloten
geweest, dan zou de som tot f 673.86 zijn
teruggebracht. Bij toetreding moet een entree
geld van 10 pCt. gestort worden. Voorgesteld
wordt, bij H. M. de Koningin te verzoeken
het risico over te mogen dragen aan genoemde
risico-bank.
De heer Terhenne wil er even de aandacht
op vestigen, dat in de bijgevoegde lijst de
premie voor de beambten van het distributie
bedrijf zeer hoog is, hooger zelfs dan bij de
gasfabriek en de brandweer.
De Foorzitler. Ja, ik heb eerst gemeend
dat zij buiten de ongevallenwet vielen, maar
er wordt gerekend
er is niets aan te doen,
dat er zijn die tijdelijk sjouwerswerk verrichten
en nu worden allen bij deze gevarenklasse
ingedeeld.
Het voorstel wordt met algemeene stemmen
aangenomen.
7.
huwden.
Naar aanleiding van het gesprokene in de
vorige Raadsvergadering doen B. en Wnu
het voorstel om aan de ongehuwde ambtenaren
en werklieden der Gemeente, met ingang van
1 April j.l., een duurtetoeslag toe te kennen
van 8 pCt. op hun loon, zijnde de helft van
den toeslag der gehuwden en kostwinners.
Met algemeene stemmen aangenomen.
8. Adre Y. van der Spoel om vergoeding
schoonmaakgereedschap enz. met advies B. en W.
B. en W. adviseeren om aan adressante
voor het duurder worden der gereedschappen
en benoodigdheden, haar een vergoeding van
f 15 toe te kennen, evenals dit geschiedt bij
de schoolschoonmakers. Voor duurtetoeslag
kan, daar baar werk een nevenbetrekking
geldt, zij niet in aanmerking komen.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
9. Foorstel van B. en W. lot verhooging van
den gasprijs met 1 cent.
B. en W. verklaren lang te hebben gewacht
met dit voorstel te komen, in de hoop dat
verhooging zou kunnen worden vermeden,
maar zooals de exploitatie zich thans laat
aanzien, zal de rekening der gasfabriek met
Een uur voor den gewonen tijd werd aan
gevangen. Gasbesparing kan in deze lange
zomerdagen niet de reden dezer vervroeging
zijn, misschien dan wel om de raadsleden nog
in de gelegenheid te stellen een kijkje in 't
Park te nemen en eens te luisteren naar de
muziek. Hoe ’t ook zij, de vergadering was
acht uur afgeloopen, en dus tusscben 6 en 8
uur was bevorderd: 10. dat onze Raad weer
voltallig kon zijn; 2°. de ongehuwde ambte
naren in dienst der gemeente 8 pCt. duurte
toeslag zullen ontvangen; 3°. het gas 1 cent
per M3. duurder wordt berekend (ingaande 1
Augustus); 4°. de kermis dit jaar niet komt,
en nog eenige besluiten genomen zijn, en
benoemingen gedaan zijn, die al trekkende
minder de algemeene aandacht, zoo maar niet
alle in een adem kunnen worden opgenoemd.
De heer Eisma was afwezig.
Het begon met de installatie en beeediging
van den heer Hooiring als raadslid.
De heeren v. d. Wal en Wierema werden
verzocht het nieuwe raadslid binnen te leiden,
en deze plaatste zich daarop voor den Voor
zitter, legde in diens handen de belofte af,
voorgeschreven bij de wet, waarop de Foor-
zilter hem geluk wenschte met het vertrouwen
dat de burgerij in hem heeft gesteld en den
wensch uitsprak dat hij met de overige leden
de belangen der gemeente zal behartigen.
De heer Hooiring teekende de presentielijst
en nam zitting, zoodat nu 12 leden tegen
woordig waren.
De notulen werden goedgekeurd.
Ingekomen stukken:
a. Eenige resoluties van Ged.
houdende goedkeuring
besluiten.
b. Een adres van de Vereeniging der
Gemeenteontvangers, er op wijzende dat de
Gemeenteontvanger zelf kantoor moet houden
en dus zijn salaris niet ten volle geniet, waarom
verzocht wordt ook jn deze gemeente den
ontvanger daarvoor een behoorlijke vergoeding
te verleenen.
In handen van B. en W.
c. De rekening over
BolswardHarlingen.
Deze wordt in handen der begrootings-
commissie gesteld, de heeren Boersma, Praamt
sma en Wierema.
d. Procesverbaal
kwartaal 1917.
Ter visie.
e. Schrijven van den heer Sutherland
Royaards, dat bij wegens vertrek met 1 Sept,
bedankt als lid der gemeentelijke commissie
voor de lichamelijke opvoeding.
Zal in de vacature voorzien worden.
van neringdoenden te dezer stede,
verzoekende niet aan
stel van B. en W. om
niet te doen doorgaan,
van 1
terwijl zij in hun affaires schade zullen lijden
3. Foorstel B. en W. tot het aanvragen
van verhooging van het woningbouw-voor schot.
Daar bij de verrekening van het meerder-
werk der woningen van de Gemeente de te
betalen som met f 500 is verhoogd, stellen
B. en W. voor bij de Regeering een ver
hooging van het voorschot op dat bedrag aan
te vragen.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
4. Wijziging begrooting 1916 en 1917.
Door de aangegane geldleening, het ver
strekte voorschot aan ambtenaren, de verhoo
ging der bouwkosten, enz., worden de daarvoor
noodige sommen in ontvangst en uitgaaf in
de begrooting opgenomen in totaal een bedrag
van f 10675.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
5. F er zoek G. H. Sutherland Royaards
om eervol ontslag als gymnastiek-onderwijzer,
met advies B. en W.
B. en W. stellen voor het gevraagde ontslag
op I Sept. a.s. eervol te verleenen, onder
dankzegging voor ’t geen de heer Sutherland
Royaards heeft verricht op het gebied der
vrije en orde-oefeningen.
De heer v. d. Klei wil ook gaarne lof
brengen voor ’t geen de heer Sutherland
Royaards hier heeft gedaan, maar wenscht
tevens een vraag te doen. Hij wil zeggen
dat de positie van dezen ambtenaar niet
geregeld was als ’t behoort en vraagt daarom
of er ook plan is dat zulks voor een opvolger
anders wordt geregeld.
De Foorzitter. Dit is in onderzoek bij
B. en W. Er is reeds een vergadering gehouden
met de commissie der lich. opv. en binnenkort
zullen voorstellen dienaangaande ter tafel
komen.
Het eervol ontslag wordt met algemeene
stemmen verleend.
6. Foorstel B.
tot overdracht
verzekering aan
Naar aanleiding eener circulaire
Ver. van Nederl. gemeenten inzake de
dracht van het risico voor ongevallen
nadeelig saldo sluiten, als niet de prijs
’t gas wordt verhoogd. Voorgesteld wordt
met ingang van 1 Augustus a.s. den prijs
het gewone gas te brengen op 9 cent,
muntgas op 10 en industriegas op 8 cent,
voor de toegestane rantsoenen. Bij meerder
gebruik blijft de thans reeds geldende bepaling
van verhoogden prijs bestaan.
De heer Hooiring wil toestemmen, dat de
verhooging noodzakelijk is, maar toch ziet hij
er een onbillijkheid in voor de menschen die
op gas moeten koken, wijl deze verstoken zijn
van brandstof. Hij zou als amendement op
het voorstel B. en W. willen indienen, dat
de eerste 35 M3. vrijgesteld werden van die
cent verhooging. De minder gefortuneerden
zullen hiermee gebaat zijn.
De heer Terhenne vraagt wat thans het gas
aan de gemeente kost, waarop de heer Lunter
antwoordt dat dit 9 cent bedraagt. Dan wil
de heer Terhenne met' het voorste) B. en W.
méégaan, want beneden kostprijs te leveren
is geen goede regeling.
De heer Boersma merkt op dat hij wel wat
gevoelt voor het voorstel Hooiring. Hij meent
dat ook de bijproducten teer en ammoniac-
water tegenwoordig heel wat opbrengen; hij
vraagt dus of daar wel rekening mee wordt
gehouden, als men den kostprijs van 't gas
op 9 cent stelt.
De heer Praamsma wil niet meewerken om
het gas voor minder te leveren dan het de
gemeente kost. Daarmee zou men zich op
een verkeerd pad begeven. Elk bedrijf moet
rendeeren. Voorheen toen de kolen f 17 kostten
werd het gas voor 7 cent geleverd, thans nu
ze f 28 gelden begrijpt men wel dat bet
voor 2 cent meer niet geleverd kon worden,
als niet de bijproducten meer opbrengen dan
vroeger. Het industriegas wordt trouwens nog
voor ongeveer denzelfden prijs als vroeger
geleverd.
De heer Lunter bevestigt, dat bij de be
rekening van den prijs van het gas op 9 cent
wel de meerdere opbrengst van teer, ammoniac
enz. zijn in acht genomen.
De Foorzitter wil alvorens te vragen of 't
voorstel Hooiring ondersteund wordt, er op
wijzen dat door de eerste 35 M3. gas gelijk
te laten blijven en verder wel verhoogen, de
geheele verordening zou ontwricht worden.
Daarbij komt dat de verhooging van 1 cent
per stère niet onbillijk is ten opzichte den
prijs der brandstoffen. Het koken op gas is
thans voordeeliger dan met andere brandstof,
vandaar dan ook de vele aanvragen om aan
sluiting tegenwoordig.
Het amendement Hooiring wordt niet onder
steund en is dus vervallen.
Het voorstel B. en W. wordt aangenomen
met algemeene stemmen.
10. Foorstel B. en W. niet laten doorgaan
van de kermis.
Bij ernstige'overweging kwamen B. en W.
tot de conclusie dat de tijdsomstandigheden
bij vorige jaren niet verbeterd eerder nog
verslechterd zijn, waarom zij voorstellen dit
jaar de kermis niet te doen doorgaan, te meer
daar de gascoromissie en de brandstoffen
commissie bezwaren hebben ingebracht tegen
’t verleenen van gas en brandstof voor tenten
en kramen.
De heer van der Klei zegt zich te hebben
verbaasd, dat toen hij de agenda dezer ver
gadering thuis kreeg, dit punt er op stond.
Van de ernstige verandering waarvan B. en W.
gewagen is hem niets gebleken. Al is de
levensstandaard thans wat hooger, de lui
willen toch genieten, dat ziet men bij elke
gelegenheid, bij de tram, de bioscoop enz. er
is overal drukte. En wat de gasvoorziening
betreft, dit is op ’t oogenblik ook niet minder
dan toen 2 Maart j.l. besloten werd tot het
doen voortduren der kermis. Het is hem ge
bleken dat het vorig jaar door al de kermis-
gelegenheden samen nog niet voor f 50 gas
is verbruikt en daar de gemeentekas aan
staangelden 1300 a 1400 gulden zal moeten
derven, terwijl ook de kermisreizigers en
neringdoenden er door schade lijden in hun
zaken, komt bet hem voor, dat de raad de
houding van 2 Maart moet bestendigen.
De heer Oosterbaan heeft als lid der gas
commissie geadviseerd aan de kermisgelegen-
heden geen gas of brandstof te verstrekken,
aangezien het er sober voorstaat en een stapel
aanvragen om aansluiting aan de fabriek in
komen. Zelfs moest een aanvraag van recenten
datum om een gaskrachtmachine in werking
te brengen, worden afgewezen, en dus kan
Bolswardsclie Courant
KLEIN S THEE
i