lieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
Theehandel Focke S. Klein,
No. 65.
1917.
Verscliijnt Donderdags en Zondags.
56ste Jaargang.
Levensgevaarlijk tramverkeer.
KOST THANS
Water-en Kneippkuren.
VOOR
Zondag 12 Augustus.
Afzonderlijke
H. ALKEMA.
Tijdelijk te Bolsward.
BINNENLAND.
N. v. Fr.
i
sonen
sonen
sonen
den oven krijgt de
’t broodbakken, voor
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
28 ct. p. ons, 35 ct. p. vierdel.
HARLINGEN.
Voor wederverkoopers
Te Bolsward bij Firma Lemstra.
Makkum W. v. d. Goot.
De passagiers, die Donderdagavond met de
laatste tram uit de richting Harlingen kwamen,
hebben een oogenblik in levensgevaar ver
keerd, doordat de draaibrug over de gracht
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
maar met één
voor dezen de
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
bij de Blauwpoort tijdens het naderen der
tram geopend en dit niet door een seinlicht
kenbaar gemaakt was. De machinist, die,
zooals altijd daar ter plaatse, langzaam reed,
werd door luid geschreeuw van het bij de
brug wachtende publiek, dat de tram tegemoet
liep, gewaarschuwd, zoodat hij door het in
werking stellen van de stoomrem nog tijdig
kon stoppen. Onder de passagiers heerschte
groote schrik en dezen lieten het niet aan
verwenschingen ontbreken. Voor wien of wie
deze precies bestemd waren, kon ik als niet-
bewoner dezer gemeente niet beoordeelen, maar
als mede passagier heb ik kunnen constateeren,
dat groote nalatigheid had plaats gehad.
Gezegd werd, dat gebrek aan petroleum
de oorzaak is, dat het seinlicht ’s avonds niet
ontstoken wordt, maar m.i. is dat geen ver
ontschuldiging, waar, gelijk in ’t onderhavige
geval, menschenlevens op het spel staan.
De autoriteiten en tramdirectie dienen maat
regelen te nemen, dat er veilig verkeer is en
dat kan ook. Het reizend publiek beeft er
recht op.
men ons meedeelt,
gemeentebestuur ’t voornemen
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Snoek, 10 Aug. Voor hen, die hier nog
zoo’n beetje met aardsche middelen zijn
gezegend, begint ’t er naar te lijken, dat ze
den dreigenden winter haast zonder zorg
tegemoet kunnen gaan.
Kelders, hokken, kasten, kisten zijn bij
velen reeds meer dan gevuld met winter
voorraad, en nog ziet men zich met koorts-
Broodrantsoen.
Daar de aan voer van broodgraan uit Amerika
op dit oogenblik vrijwel stop is gezet en er
geenerlei zekerheid bestaat omtrent de hoeveel
heden die in de eerstvolgende maanden zullen
kunnen worden verwacht, heeft de Regeering
zeer ernstig de vraag moeten overwegen of
reeds op dit oogenblik behoorde te worden
overgegaan tot vermindering van het brood
rantsoen. Hoewel daarvoor inderdaad zeer
ernstige argumenten pleiten, wenscht de
Regeering dezen ongetwijfeld harden maatregel
alleen bij besliste noodzakelijkheid toe te passen.
Zooals de toestand zich laat aanzien, blijft de
noodzakelijkheid van eene vermindering van
het broodrantsoen dreigen. Intusschen doet
de Regeering een ernstig beroep op allen, die
in staat zijn zich andere voeding dan brood
te verschaffen, om zoo zuinig mogelijk te zijn
in het gebruik van dit voor een zeer groot
deel der bevolking onmisbaar voedingsmiddel.
Steenkolen.
De N. Gron. Ct. meldt, dat over het geheele
net der S.S. in verband met de kolenschaarschte,
die goederentreinen, welke in den regel het
minst belast zijn, om den anderen dag zullen
loopen.
Ter besparing van steenkolen zullen met
ingang van heden 7 treinen van de N.Z. H.T.M.
op het traject LeidenHaarlem uitvallen.
De firma J. F. Scholten en Zonen te
Enschedé, waar ongeveer 600 arbeiders werk
zaam zijn, is wegens kolengebrek genoodzaakt
hare fabrieken stil te leggen. N. v. d. D.
60.000 K.G. vet in beslag genomen.
Het Eindh. Dagbl. meldt:
Qp 6 dezer hebben maréchaussée en ambte
naren te ’s-Hertogenbosch een partij vet in
beslag genomen van bijna 60.000 K.G. Deze
partij was in een pakhuis opgeborgen (ver
boden opslag) en behoorde aan een Belg.
Sneek. De distributie of eigenlijk de verkoop
van petroleum wekt hier groote ontevredenheid
onder de bevolking. Die ontevredenheid is zoo
groot, dat de heer Tjerkstra te Sneek, die in
de jV. S. Ct. een inzending heeft laten plaatsen,
om den onhoudbaren toestand van dien handel
aan te toonen, zijn schrijven eindigt met de
vraag: worden op deze manier geen toestanden
geschapen als 1.1. te Amsterdam
Elke week komen bier 4000 L., die over
de verschillende winkeliers verdeeld worden
en reeds des Maandagmorgens, als de verkoop
begint, leest men voor sommige winkels: petro
leum uitverkocht. Men beweert, dat sommige
winkeliers de petroleum achterhouden, om
betere zaken te doen. Wij zouden niet gaarne
die bewering tot de onze maken, maar wij
zouden het toch zeer aanbevelenswaardig vinden,
zoo de gemeente dit product zelf liet ver
handelen. O. N.
Zwolle. Naar aanleiding van een bericht
in verschillende bladen, dat door een 60-tal
bakkers alhier overeengekomen is de bedrijven
zooveel mogelijk te vereenigen, kunnen wij
het volgende mededeelen. Er zijn in’t geheel
hier ter stede 48 bakkerijen, die voor de samen
werking in aanmerking komen, de overige
zijn aangesloten bij de patroonsbakkerij.
Omtrent de wijze waarop de centralisatie zal
worden uitgevoerd, is nog geen beslissing
genomen; waarschijnlijk zullen in een 3-tal
bakkerijen alle bedrijven worden samenge
trokken. Zw. Ct.
Harlingen. Gisteren werd door een boeier-
jacht in de nabijheid van Texel een lijk
drijvende opgemerkt, dat later bleek een der
verongelukte knapen te zijn, die de vorige
week bij het zeilen verdronken waren n.l.
de zoon van den heer de Jongh van Bolnes.
Per sleepboot is het lijk, dat reeds in staat van
ontbinding verkeerde,alhier aangebracht en naar
de begraafplaats vervoerd. Voor de vinding
en aan wal brenging der verongelukte knapen
was door de familie f 300 uitgeloofd.
O. N.
Stavoren, 9 Aug. Zelfs de brandnetels
hebben thans waarde. Zij worden bier ver
zameld en verzonden naar Duitschland. De
oudste heeft men het liefst.
Leeuwarden, 9 Aug. De gasrantsoeneering
voor huishoudelijk gebruik is in Augustus te
dezer stede als volgt bepaaldvoor licht 2
kub. M. en voor koken voor alleenwonende
personen 20 kub. Meter. Voor gezinnen van
2 personen 25, van 3 personen 27, van 4
personen 29, van 5 personen 31, van 6 per-
33, van 7 personen 34, van 8 per-
35, van 9 personen 36, van 10 per-
37 en van meer dan 10 personen 38
kub. M.
aanbevelen niet beter gesteld; en terwijl zij
aan den eenen kant van het aanwenden van
water, ook bij zeer ernstige ongesteldheden nog
heilzame gevolgen verwachten of voorspiegelen,
zien zij van den anderen kant over het hoofd,
dat dan toch zulk eene, volgens hen zelve,
ingrijpende behandeling, verkeerd toegepast
of bij vergissing in de onderkenning der
ziekte, die bij leeken uiteraard dikwijls moet
voorkomen, ook hoogst nadeelige gevolgen
kan na zich sleepen.
Of de Kneippsche waterkuren met bijbe-
hoorend dieet, zijn onschuldig en oefenen
alleen op de gezondheid den algemeen gunstigen
invloed uit, die te verwachten is van reinheid,
matigheid, natuurlijke levenswijze, onthouding
van prikkelende spijzen en dranken, maar
dan ook zal men aan haar geene specifieke
werking mogen toeschrijven bij bepaalde en
ernstige licbaams-stoornissen, bf het water,
toegepast op de wijze door Kneipp aange
geven, is een zeer ingrijpend geneesmiddel,
haar werking met kracht doende gevoelen
op bepaalde organen en in bepaalde ziekte
gevallen, maar dan ook zal deze werking
groot nadeel toebrengen, wanneer het lijdende
orgaan of het ziektegeval niet met juistheid
is herkend.
De heer Baudet heeft gemeend op dit
laatste vooral het licht te moeten doen vallen,
nu zoo vele lijders met de gedachte: baat het
niet, het schaadt niet, aan waterkuren zich
overgeven.
Aan de hand der physiologische wetenschap
toont hij aan, dat werkelijk waterbaden en
waterbegietingen van allerlei aard zeer ingrij
pende gevolgen, zoowel van heilzamen als van
gevaarlijken aard kunnen hebben, al naar
mate zij met nauwkeurige kennis van zaken
worden toegepast of, zooals meestal, plaats
vinden zonder zich behoorlijk rekenschap te
geven van hetgeen beoogd wordt of-kan
geschieden.
Door aanwending toch van water op een
deel van het lichaam wordt de bloedtoevóer
aldaar gewijzigd, eerst verminderd, daarna
vermeerderd met overeenkomstige veranderin
gen in de lichaamswarmte en het zenuwleven.
In gelijke mate en meest in tegenovergestel-
den zin heeft echter verhooging of vermin
dering van dit alles plaats in andere, niet
zelden ver van elkaar verwijderde lichaams-
deelen en wier onderling verband aan leeken
geheel onbekend is. Wat dus door de water
stralen aan den eenen kant wordt gewonnen,
zal niet zelden met nog meer schade dan
deze winst aan een andere zijde te loor gaan.
Voorzichtigheid bij de toepassing der water
kuren zij dus in de eerste plaats aangeraden
en in hooge mate dient te worden gewaar
schuwd tegen de roekelooze wijze, waarop bij
allerlei ziekten, kwalen en gebreken tegen
woordig zijn toevlucht wordt genomen tot de
Kneippsche behandeling.
„Om van andere gevallen, die bekend zijn,
niet te spreken, kan men zich”, zegt Dr.
Baudet, «van de ongevaarlijkheid(l) een denk
beeld maken als men het verslag leest van
Dr. Levillain, die een week in Wörrishoven
doorbracht. In die ééne week constateerde hij
één geval van apoplexie (beroerte) gedurende
de kuur, ééne haemoptoë (bloedspuwing) bij
een tuberculeuze (tering) patiënte, éene abortis
(miskraam) na enkele dagen van Kneippkuur,
een sterfgeval van een nephritis- (nierziekte)
lijder, twee weken na 't begin der kuur.”
Het behoeft dus waarlijk niet uit ijverzucht
te .zijn tegenover Pastoor Kneipp, zooals zoo
menigmaal wordt gezegd, dat de geneesheeren,
die het ernstig meenen met hunne patiënten,
bun waarschuwende stem doen hooren.
En wanneer ook hier te lande zoowel als
in het buitenland sommige geneesheeren zelf
de Kneippkuur aanraden of helpen toepassen,
mag men zich wel herinneren wat een hunner
Dr. Baudet toevoegde: Kneippkuur is maar
onzin en de roem begint in Duitschland al te
dalen, maar hier te lande is er nog vijf jaar
veel geld mee te verdienen."
Maandbl. t. d. Kwakzalverij.
achtigen ijver gereed maken om den nade
renden boeman weerstand te kunnen bieden.
Vooral de inmaak geschiedt bij velen thans
op groote schaal. Naar prijzen vraagt men
niet, als men 't maar binnen heeft, dat is de
hoofdzaak.
Wat een tegenstelling bij hen, die van dit
voorrecht zijn buitengesloten. Maar laten dezen
niet bezorgd zijn. Waar geschreven staat:
„Als ge twee rokken hebt enz.”, daar zullen
zij in de eerste plaats, die over Gods woord
steeds den mond vol hebben, den armen
broeder vast gedenken.
Sneek, 10 Aug. Naar
bestaat bij ons
nog 66 woningen te bouwen.
De plannen voor deze moeten reeds gereed zijn.
Sneek, 10 Aug. 't Gaat met de centra
lisatie onzer bakkerijen naar wensch.
Men bakt thans met zijn tweeën en drieën.
Een enkele bakker, die
collega samen kan doen, bakt
drie broodsoorten.
De beschikking over
collega, na afloop van
het bakken van banket.
Tabaknood.
We komen voor tabaknood te staan. Dat
is misschien erg voor de rookers, erger nog
voor de sigarenmakers, doch allerergst voor
de tabakskervers. De rookers kunnen
men moet tegenwoordig toch al zooveel ont
beren desnoods hun pijpje een poos
vacantie geven en de sigarenindustrie heeft
nog wel voor een jaar voorraad, maar de
tabakskervers hebben nog slechts zeer geringe
voorraden, die niet zijn aan te vullen, en
zoo worden 2500 kervers met werkloosheid
bedreigd. Wie nu uit zuinigheid als sinds
lang zijn sigaar tegen een pijpje verwisselde,
zal noodgedwongen weer tot dubbelen prijs
gestegen sigaren moeten rooken, of het rooken
geheel moeten opgeven.
De waarschijnlijkheid is groot, dat Ame
rika voortaan de Amsterdamsche markt zal
voorbijgaan, en direct in Indië zal gaan
koopen, terwijl de mogelijkheid niet is uit
gesloten, dat bij nog langer gesloten blijven
van de Amsterdamsche markt voor het buiten
land, die markt geheel of zoo goed als geheel
zal worden opgeheven. Dit ware niet slechts
voor den tabaksbandel, maar ook voor de
tabaks-industrie, en vooral voor de sigaren
industrie, waarin 18,000 arbeiders werk
vinden, een ramp.
Het onderstaand artikel is circja 20 jaar oud.
In het Maandblad van Oct. 1897 verscheen
het van de hand van onzen nog steeds
betreurden, volijverigen medewerker Dr. G. W.
Bruinsma. Toch zou hét heden kunnen ge
schreven zijn en dat wij het thans nogmaals
plaatsen, geschiedt tengevolge van een tot ons
gerichte vraag, naar aanleiding van hetgeen
wij in ons vorig no. schreven over de z.g.
natuurgeneeskunde. Den geacbten schrijver, en
hem niet alleen, zal daardoor veel worden
opgehelderd.
„Er wordt door het publiek maar al te
dikwijls uit het oog verloren, dat genezing,
ook van ernstige ongesteldheden,, langs ver
schillende wegen mogelijk is en uit onbekend
heid met de werking op ’t menschelijk lichaam
van geneesmiddelen of van bijzondere genees
methoden meent het even dikwijls, dat de weg
eener bijzondere genezing die het heeft waar
genomen, een geheel nieuwe is, terwijl hij in
werkelijkheid slechts uitwendig of door neven
omstandigheden verschil oplevert met lang en
algemeen bekende methoden.
In hooge mate is dit laatste het geval met
de watergeneeskunst door het optreden van
pastoor Kneipp weder in de mode gebracht.
Reeds eenmaal hebben wij zulk een tijdperk
beleefd, toen Priessnitz grooten opgang maakte
door zijne behandeling van zieken met koud
water in verschillende vormen toegediend.
De vele genezingen ook toen ter tijde ver
kregen, konden niet nalaten de aandacht te
trekken der geneeskundigen, en zonder op
houden heeft de wetenschap, sedert dien tijd
vooral, de werking bestudeerd van water in-
en uitwendig en bij verschillende temperaturen
toegepast. De naam van watergeneeskunde
(hydrotherapie) heeft burgerrecht verkregen,
zeer bekwame geneesheeren passen haar toe
in de groote en kleine inrichtingen, uitsluitend
met dit doel opgericht. Het is toen hoe langer
hoe meer gebleken, dat weliswaar het aan
wenden van water in den vorm van allerlei
gewijzigde soorten van baden, van douches,
van besproeiingen, van omslagen enz. heilzaam
kan zijn, maar ook schadelijk of volkomen
doelloos bij de ongesteldheden van sommige
lijders en dat, om het beoogde nut te verwerven,
zoowel de noodige schifting moet plaats vinden
der gevallen, waarbij zij zal worden toegepast,
als eene nauwlettende en consciëntieuze be
handeling van ieder geval op zich zelf; juist
dus als bij de behandeling van lijders op
andere manieren. Door den heer Dr. H. Ph.
Baudet te ’s-Gravenhage is dit dezer dagen
nogmaals uiteengezet in het laatste nommer
der Geneeskundige Bladen, en ofschoon opper
vlakkig geoordeeld zulk eene uiteenzetting
voor de geneeskundige kringen, tot wie hij
het woord voert, overbodig moge schijnen,
blijkt zij toch noodig, nu de eigenaardige
populariteit, waarin de behandeling, tengevolge
van hel optreden van pastoor Kneipp, zich
mag verheugen, overal verwarring heeft
gesticht en de meening ingang heeft doen
vinden, alsof bij deze behandeling het er zoo
nauw niet op aankomt op wetenschappelijke
voorbereiding of kennis van het menschelijk
lichaam en zijne functiën.
Het is toch van algemeene bekendheid, dat
de apostel der nieuwe waterkuur geen bijzon
dere studie heeft gemaakt van bouw en werking
der organen van het menschelijk lichaam en
de ligging der inwendige deelen niet dan zeer
oppervlakkig kent. Uitgezonderd enkele genees
heeren, die zich bij hem hebben aangesloten,
is het bij ben die zijne methode toepassen en
3k-*"
Bolswardsche Courant
KLEIN S THEE
il
