nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Zondag 7 October.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
No. 81.
1917.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
56ste Jaargang.
KOST THANS
1
r
VOOR
L.
BINNENLAND.
f'
30 ct. p. ons, 37'/2 ct. p. vierdel
Voor wederverkoopers
Te Bolsward bij Firma Lemstra.
Makkum W. v. d. Goot.
INGEZONDEN.
OER DITTEN EN DATTEN:
Frisia.
Bolswardsche Courant
Afzonderlijke
KLEIN’S THEE
Iets,
gratis
I
de ruimte in ’t Waaggebouw
voor de militairen moet worden
botermarkt maar tot tijd en
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 60 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel, óverigens naar plaatsruimte.
Bet bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar h 5 Cent.
een hopelooze strijd
Er is in Friesland maar
dat is het Bolswarder bouwwerk
Friesland, Bolsward, laat uw
ontwikkeling achterblijven!
er ook n u weer
van de omstandig
er. Kuyper.
In een driestar in de Standaard vinden
wij de mededeeling, dat aan dr. Kuyper te
Weisser-Hirsch een ongeval is overkomen, dat
hem bijna het leven gekost heeft.
De aardappelen-distribulie.
Het Huisgezin is het niet eens met de
maatregelen, die de regeering treft inzake de
aardappelen-distributie.
De regeering waagt het
op, alles te laten afhangen
heden, schrijft het blad.
Wij kunnen een zachten winter hebben,
zoodat het vervoer van de vorst geen belem
mering ondervindt en geen groote voorraden
bevriezen. Mogelijk zal er geen kolengebrek
zijn en dus om die reden het vervoer niet
gestremd worden. Maar het kan ook anders
uitkomen en dan zitten we weer, en wellicht
in een nog grootere penarie.
Indien dezen winter de geregelde aan voer
van en voorziening met aardappelen mocht
haperen, zou het weinig minder dan een
ramp wezen.
Daar er aardappelen genoeg zijn, had men
aan de honderdduizenden, die dit steeds doen,
kunnen toestaan, hun wintervoorraad aardap
pelen in te slaan, en om misbruiken te voor
komen, had men den voorraad kunnen rant-
soeneeren. De gemeentebesturen had men
Amerikaansch
Te Enkhuizen is op de scheepswerf j/Voor-
uit” een ongewoon werkstuk verricht, als ge
volg van de groote behoefte aan vracht
schepen. Een stalen logger werd in het mid
den gebroken en de beide helften van elkaar
verwijderd, waardoor een opening ontstond
van bijna 6 M. Hierin zal een stuk schip
met 13 spanten worden gelascht, waardoor
het groote visschersvaartuig in een vrachtschip
(een gaffelschoener) zal zijn veranderd.
N. v. d. D.
Een piano voor brandhout!
In een Friesch blad leest men de volgende
advertentie: ffWie ruilt mijn piano voor
brandhout P”
Een ontrouw brievenbesteller.
De politie te Amersfoort heeft proces-verbaal
opgemaakt tegen een 17-jarigen hulpbrieven-
besteller, verdacht van verduistering van
brieven. Gebleken is, dat de besteller een
aantal brieven, welke hij te bestellen had,
verstopt heeft in een rioolbuis. Een deel is
nog opgevischt. Alg. H.
Geheime raadszittingen.
In de gemeente Tongelre, bij Eindhoven,
heerscht de gewoonte, dat de zittingen van
dan is een kunstenaar die deze
aan moderne
we immers, en hij
Sneek, 5 Oct. Levensmiddelen, vooral
die, welke voor 't direct gebruik gereed zijn
per spoor verzenden, wordt hoe langer zoo
meer een waagstuk.
Een rangeerder bij de Hollander alhier kon
in bet begin dezer week de verzoeking niet
weerstaan, zijn handen van een vat boter, dat
tot verzending gereed stond, af te houden.
De duisternis werd te baat genomen om
er een hoeveelheid uit te nemen.
De agent Hof kwam echter achter den
diefstal, ’t Slot van het treurig drama was
dat de man voor den nieuwen commissaris
een volle bekentenis aflegde en daarna werd
geschorst..
Sneek, 5 Oct. Hoe groot de woningnood
hier is mag blijken uit ’t dezer dagen gebeurde.
Men had pas vernomen dat een bejaarde
weduwe de oogen had gesloten, of een kleine
30 personen kwamen de een na den ander
zich aanbieden, om de woning te huren ja
een enkele zou gaarne zich - van 't enterieu
willen vergewissen.
Sneek, Oct. Aangezien in den laatsten
tijd de boteraanvoer hier Dinsdags aan de Waag
is stopgezet en
voor brandstof
gebruikt, is onze
wijle opgeheven.
Veertig jaren ruim geleden bracht diezelfde
markt ons elk jaartje een voordeeltje van
drie a vierduizend. Sedert ’t opkomen van de
boterfabrieken ging de bloei onzer markt aan
het tanen.
den Raad geheim worden gemaakt, indien er
verslaggevers der pers^ verschijnen. He,t heet
dan in zoo’n geval dat er geen openbare raads
zitting gehouden wordt.
Vroeger vond zulks ook in de gemeente
Strijp, grenzende aan Eindhoven, plaats
zoodra de persmannen verschenen duurde het
niet lang of de vroegere voorzitter stelde voor,
tot geheime zitting over te gaan. Dit wapen,
tot wering der openbaarheid, wordt nog steeds
gaarne op vele Brabantsche plaatsen in toe
passing gebracht! Alg. H.
De gemeente Leeuwarden heeft op ’t
oogenblik een voorraad van 13,500,000 stuks
turf. De 1ste soort kost f 14, de 2de soort
kost f 11.50 en de lange turf f 15 per 1000
stuks.
De brandstoffencommissie gaat hiervoor een
leening aan van f 100.000.
Door den gemeenteraad werd met 14 tegen
7 stemmen het voorstel van B. en W. om
de garantie hiervoor te aanvaarden, verworpen.
Verschillende leden maakten de opmerking
dat de prijzen schandelijk hoog zijn.
De Raad verleende een crediet van f 30000
voor de inrichting van een centrale keuken.
Alleen de beide benoodigde ketels (die
reeds gekocht bleken te zijn) zullen niet
minder dan f 10000 kosten.
In Bet Volk werd vermeld dat o.m. de
heeren D. en B. te Veenwouden een voor
raad brandstoffen hadden weten te bemachtigen,
bestaande uit 55 H.L. anthraciet en 1000
turven voor ieder.
Deze personen, dokter Dons en notaris
Bloemers, die hiermede bedoeld waren, ver
dedigen zich in de Leeuwarder Courant, en
voeren aan dat gemelde hoeveelheden brand
stof op geheel rechtmatige wijze zijn ver
kregen van de Brandstoffen-com missie in
Dantumadeel, die had laten vragen zoowel
bij hen als bij do andere ingezetenen hoeveel
brandstoffen zij wenscbten, waarbij dikwerf
met nadruk op de leverantie werd aangestaan.
De L. Crt. voegt hieraan toe, dat de lezers
ongetwijfeld met belangstelling zullen
kennis nemen van deze bevestiging hunner
onderstelling dat het met die Rijksbraud-
stoffen-distributie blijkbaar een Janboel is.
waar niet veel van af gaat. N. Barl. Ct.
Een avontuurlijke spoorreis.
Met den goederentrein 8.S., die gister
morgen te 11 u. te Enschede binnenliep,
kwam een knaapje mee, dat zich op het gas
reservoir onder een der wagons bevond en
eerst werd ontdekt toen men met dezen wagon
aan ’t rangeeren was. Bij ondervraging bleek
het te zijn een 9-jarige knaap uit Amsterdam,
die zich den vorigen namiddag nabij het
station Weesperpoort op die gevaarlijke plaats
had neergelegd, teneinde eens een spoorreisje
te maken. Hij was daartoe zijn geheele
leven nog niet in de gelegenheid geweest,
’t Ventje was zwart als roet, had honger als
een wolf, maar was overigens monter. Na
eenige verzorging door het treinpersoneel is
hij aan de zorg der politie overgegeven, die
hem weer naar Amsterdam terugbracht.
Alg. H.
Lage vleeschprijzen.
Te Barneveld werden door particulieren
gemiddeld per week 40 a 50 koeien geslacht,
waarvan het vleesch verkocht wordt van af
f 0.30 per pond. Naar aanleiding hiervan heeft
een der grootste slagers aldaar den prijs van
het rundvleesch verlaagd tot f 0.20 per pond,
Over duurte van het vleesch valt daar dus
niet te klagen.
Belasting-aanslag
Zeker landelijk dorp had een fanfarecorps,
dat mede door subsidie der gemeente in stand
werd gehouden. Bij het een of ander plaatselijk
feestje verzocht de burgemeester het korps
tot verhooging der feestvreugde te willen
medewerken. Natuurlijk zou deze medewerking
gratis geschieden.
Alle leden stemden dadelijk gaarne toe,
behalve één lid, dat wist één van de weinige
goede muzikale krachten te zijn. En op dien
grond meende hij, er een slaatje uit te kunnen
slaan.
Hij beweerde, dat hij wel f 4 gemis van
verdiensten had, wanneer hij dien dag zijn
beroep niet kon uitoefenen, en vroeg daarom
f 4 vergoeding voor zijn medewerking. Nood
gedwongen werd op zijn eisch ingegaan.
Maar toen hij zijn aanslagbiljet voor den
„hoofdelijken omslag der gemeente” thuis
kreeg, keek hij verbaasd, dat hij, die andere
jaren naar een minimum-inkomen et pour la
causewas aangeslagen, thans werd aan
geslagen naar een inkomen van... f 1200.
Hij dacht aan een vergissing en spoedde
zich naar den burgemeester.
Deze rekende hem even voor, dat iemand,
die volgens eigen opgave f 4 per dag verdient,
in 300 werkdagen per jaar dus een inkomen
moet hebben van 30.0 X 4 of f 1200.
Zijn protest hielp niethij bleef aangeslagen
voor f 1200.
In het vervolg zal hij nu wel weer
mee-blazen bij gemeentelijke feesten.
Een lezer van het Handelsblad uit de
volgende komische klacht:
,/k Behoor tot het type z/inwonenden,”
dat in het verledene de onvoorzichtigheid
heeft begaan zelf voor zijn brandstof te zorgen.
Om in het bezit te komen van het zoo
begeerde document, heb ik tweemaal in de
file gestaan voor een school in de Schinkel-
straat, ben geweest op de Heerengracht bij
de Bergstraat, ook Rokin, en kreeg thans eene
uitnoodiging voor de Passeerdergracht. Daar
wilde men mij eerst verwijzen naar bet Bevol
kingsregister, doch kwam hiervan terug daar
een vorig bureau dit juist had ontraden. Ik
ben toen weder -zonder resultaat weggegaan,
in dé zekere verwachting, dat ik vandaag of
morgen naar Kattenburg of het Bickerseiland
word gedirigeerd. Intusschen kan ik onmogelijk
onderdrukken mijne groote bewondering voor
de vroede vaderen, die dit getippel hebben
uitgevonden om iemand ook zonder kolen
warm te doen worden.”
kunnen voorschrijven, een voorraad op te
doen voor hen, die geen contanten hebben
voor hun volledige winterprovisie.
En men had dan nog een reserve kunnen
bewaren voor een mogelijken kwaden dag, of,
desnoods, voor uitvoer, indien we alle aardap
pelen met geen mogelijkheid op konden.
Het heeft zoo niet mogen zijn.
Nu zullen we wel weer den heelen winter
door het gesjouw en getob met de aardap
pelen beleven en alle soorten goede en kwade,
zal men dooreenschudden. Deze distributie-el-
lende had men ons, vooral na het leergeld
den vorigen winter overvloedig en duurbetaald,
kunnen besparen.
Het Bureau voor Mededeelingen in zake
de Voedselvoorziening schrijft
De directeur eener groote sociëteit deelde
mede, dat in een door hem beheerde inrichting,
waar dagelijks 140 a 150 leden en ongeveer
20 man personeel eten, de aardappelen
ongeschild worden gekookt, hetgeen eene groote
besparing oplevert. De aardappelen zijn .veel
smakelijker en de verbruikers kunnen zelf
het dunne schilletje er gemakkelijk afhalen.
In dezen tijd, nu de grootste zuinigheid
met alle levensmiddelen plicht is, mag dit
ad vies zeker ter overweging worden aangeboden.
Inderdaad levert deze wijze van bereiden
slechts geringe moeilijkheden op, terwijl er
veel voedingswaarde, die bij het koken van
geschilde aardappelen verloren gaat, behouden
blijft.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Geachte Redactie.
Gaarne een klein plaatsje in uw blad.
Met belangstelling las ik het ingezonden
stuk van A. uit Sneek, Sept. 1917, over de
orgelconcerten van den heer Alt in de Sint
Maartenskerk en over het orgel.
Vergelijk ik hierbij vorige concertverslagen
dan valt op dat men ’t er over eens is dat
er wat aan ontbroken heeft.
Zie, dat zijn stemmen van kinderen der 20e
eeuw die de muziek van bun tijd verstaan
en voelen dat er iets hapert wanneer dit orgel
zal vertellen wat er omgaat in de moderne
ziel.
En als er
■ziel wil gaan zeggen op z’n orgel
menschen, want dit zijn
kan dat niet, omdat z’n instrument niet mee
wil, dan beteekent dit een hopelooze strijd en
veel teleurstelling.
één orgel en
van Hinz. -
attractie niet in
Het publiek groeit jaarlijks, laat het niet
in den steek!
Waardeer dit zeldzaam bezit en houd het
bij opdat het, en dat kan technisch zonder
veel bezwaren, best, ook onzen tijdgeest kan
meeklagen en meejubelen, zooals het tot hiertoe
zijn eigen tijd zoo roerend diep heeft doen
gevoelen.
Worküm, 3-10-’17.
Troch de oarloch binne der hjir to lanne
wit hofolle frjemde wirden yn swang rekke,
dy’t men alearen noait op ’e lippen naem, en
der ’t de minsken nou yn ’t gebiük sa bi-
troud mei rekke binne, as wieme se hjar yn
’e earste brij jown to iten. Der bat men wir
den as: mobilisatie, neutraliteit, aviateurs,
interneeringkamp, allegearre wirden, der 't men
foar de oarloch net mei pielde, en dy’t men
nou de allerefterlikste dtsprekken heart, al
mei ’t dan wier wêze dat it in inkelen ien
noch wol ris hwet knoflich öfgiet. Mar de
measten witte dan dochs wol aerdich hwet ef
dy wirden neistenby bitsjutte. Do’t de oarloch
op komst wie, en men lies dan yn 'e kranten,
dat Dutsklan mobilisearde, den frege de iene
oan de oare wol faek, hwet scoe dat eigliks
wêze, en dan wist yn ’e measte gefallen dy
oare it en al krekt like min as de iene. Nou
is elk wol sa wiis, dat er wit as ’t op in
mobiiisearen giet, hwet der oan ’t hanstjeis.
In oar frjemd wird, der ’t men foar de oarloch
ek noait fen hearde, is ^distributie”, in wird
dat wol sa goed ynboargere is, dat it alle
dagen, troch jong en aid, ryk en earm, wit
ho feak utspritsen wirdt.Hwet ef it wird
bitsjut? Njuggen fen ’e tsien dy ’t er gjin
antwird op jaen kinne. Men wit wol, as ’t
spil ’finder ’e ^distributie” komt, dan is ’t
gewoanliks net to rom, en foar dat it safier
is, skrept en skfirt men ornaris al om hwet
byelkoarren to heljen, sa as kofje en thee
hwent, seit men dan, it komt mei gauens
finder ’e ^distributie” en men jowt yn syn
tinken meast al in biele oare bitsjutting oan
’t wirk, as ’t yn wierheid sizze wol. Distri-
bueare wol sizze: rounpartsje, omdiele, it is
dos in biel moai doel dat men mei de distri
butie bieaget, it bytsje dat er is, eerlik mei
elkoarren diele, dan kin elk syn part krije,
en nimmen hat hwet to sizzen. Mar gewoanliks
is men mei de roundielerij krekt to let, hwent
foar dat de parterij goed en wol op gleed is,
binne der sa’n poarsje minsken dy 't sprek-
wird wier meitsje, habben is habben en krijen
is de kinst, en ek: elk is him seis it neiste
en dy babsucht sit er by in hopen sa djip
yn, dat se noch Ijeaver in foarrie ynslane dy
't bjarren bideart, dan dat se in oar syn part
ek gunne. Der komt by, dat er yn fis tiid
noch in frjemd wird is, dat yn us tiid ek
frij hwet to bitsjutten hat, en dat is it wird
^speculatie”. Hwa ’t in bytsje jild hat, wirdt
op koartseftige wize oandreaun om mear jild
to krijen, in sucht, dy 't noch oauboaset, as
er lést fen O. W.’ers, dy ’t yn in wike mannich
ryk wirde, de skraperichheid kriget mannich-
ien to pakken, by sjucht alle hoeken ut, as
er ek hwet is der ’f in slach mei to slean
is, in gewoan deihier jowt him neat, it moat,
as ’t in bytsje wol, yn ’e tfizenen rinne, en
derom keapet er mar it iene ef it oare artikel
op, sa as peteroalje, spikers, lusjefers, en
safolle dingen mear’ en tinkt dan: sje sa,
hwa ’t der hwet fen hawwe wol, meat mar
oer de brêge komme en opdokje, en sa wit
sa’n speculaesjeman it jild fit 'e bfisen to
klopjen fen arbeidersminsken dy’t mei ivrich
bodsjen en switten hjar bést dogge mei wiif'
en bern earlik troch de tiid to kommen. En
ho’n toer it for mannichien ek is, om yn us
tsjinwirdige tiid deselde to bliuwen, de specu
lant, fielt neat for de ljue hjar swiere striid
en by laket yn syn ffitsje as ljue sa de noarme
djfire priizen bitelje, for syn speculaesjewaer
en by fielt him bliid en iokkich, as er syn
portemené aloan groeien sjucht to koste fen
safollen dy 't er priis op stelle om mij eare
swier bodsjende troch de tiid to kommen.
