Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Zondag 21 October.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
No. 85.
1917.
Verscmjmc Donderdags en Zondags.
56ste Jaargang.
KOST THANS
Oer ditten en datten.
VOOR
Afzonderlijke
BINNENLAND.
30 ct. p. ons, 37'/2 ct. p. vierdel.
het
na
een
distributieregeling
Fad.
hiene yn ’e Jannen, seagen bjar wirk weispield.
De miedlannen steane Ander wetter, en it
wirk, dat der noch to dwaen wie, komt fen ’e
Hjerst net wer. Frisia.
Voor wederverkoopers
Te Bolsward bij Firma Lemstra.
Makkum W. v. d. Goot.
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 60 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar A 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Distributieregeling jenever.
Binnenkort wordt een
van jenever verwacht.
Lagere melkprijs.
Te Buitenpost is door B. en W. met de
directeuren der zuivelfabrieken in die gemeente
een vergadering gehouden, waarin besloten
werd overleg te plegen met de fabrieksbesturen
om den maximum-melkprijs te verlagen tot
12 a 13 ct. per liter.
Verhooging verdedigingsbelasting
Van betrouwbare zijde wordt vernomen, dat
in verband met de aangekondigde wetsont
werpen (snppletoire begrootrng van landbouw),
waarbij voor levensmiddelenverstrekking hooge
bedragen aangevraagd worden, bij de regeering
in overweging is een wetsontwerp, strekkend
om op ieder der beide verdedigingsbelastingen
I en II 150 opcenten te heffen.
van deze
Bij een verbruik van meer dan 30 M8.
per maand moet worden betaald, amendement
Rijpma, van 30 tot 40 M8. 30 cent per M8.
van 40 tot 50 M8. 40 cent per M8.
En verder wordt een verbruik van 50 M8.
per maand niet toegestaan.
Bij overtreding van deze bepaling wordt
de leiding afgesneden tot ’t tijdstip, waarop
verondersteld kan worden dat ’t oververbruik
is ingebaald.
Te Franeker beeft de politie proces
verbaal opgemaakt tegen een persoon die 10
liter petroleum voor f 17 verkocht had.
De prijs der anthraciet is te Franeker
sedert het optreden der nieuwe brandstoffen
commissie met 40 cent per H.L. verlaagd.
Uit Anjum wordt gemeld:
Zijn er vele menschen in onze omgeving
door den hoogen waterstand in hun bedrijf
benadeeld, ook zijn er die daaruit weder
voordeel trekken. De palingvisschers hebben
in geen jaren zooveel paling gevangen als
met deze „duistering” en het stormachtige
weder. Naar een ooggetuige zegt, kruipen
de dikke palingen over het ondergeloopen
land.
Doch voor de aardappelrooiers is het werk
op ’t moment stop gezet, want het water
staat blank in de aardappelgoten.
Hoe gevaarlijk het is, wanneer het
groote licht hare stralen niet meer over de
aarde laat schijnen en de maan nog niet haar
plaats vervangt, terwijl het kunstlicht zeer
beperkt is, om bij avond een wandeling te
doen, ondervond Maandagavond een jong echt
paar te Dokkum, die ’s avonds 9 uur nog
’t Schapendijkje omwandelden. Gearmd ging
het, steeds in druk gesprek, langs naar zij
meenden hun welbekenden weg, toen zij
plotseling den grond onder hunne voeten
voelden wegzinken en zij onder het uiten
eener angstkreet plotseling tot den hals toe
in het water stonden. Zij hadden het heldere
water voor het voetpad aangezien. Met behulp
van een paar toegescboten mannen waren zij
spoedig weer op het droge, doch schreiende
verklaarde de jonge vrouw, in geen geval
bij duister weer een wandeling te willen doen.
Adv. BI. v. Kalium.
De tegenwoordige hanrtèl.
Hiermede is het thans meer dan treurig
gesteld. Er heet aan alles gebrek te zijn,
in verband waarmede de prijzen als omhoog
vliegen en als men de verschillende bladen,
vooral de vakbladen, leest, dan worden van
alle artikelen, waaraan zulk een nijpend gebrek
heet te zijn, groote hoeveelheden aangeboden,
waarbij de aanbieder veiligheidshalve zijn naam
en adres maar verzwijgt in vele gevallen.
Zoo troffen we een advertentie aan, waarbij
17000 kilo draadnagels in alle lengten werden
aangeboden en nog een andere, waarbij een
waggon draadnagels werd aangeboden tegen
f 200 per 100 K.G.
Houten vaten, die erg duur heeten te zijn,
worden bij duizenden aangeboden.
Met teerolie schijnt men verlegen te zitten,
gezien de talrijke aanbiedingen van groote
partijen.
Een veelbelovende zwendel handel is mede
ontstaan in carbidlampen; menschen die nog
nooit een dergelijke lamp gezien hebben,
noch kennis van de metaal-industrie hebben,
bieden ze bij partijen van honderden aan.
Hoe de gebruikers aan carbid moeten komen,
kan hun niet schelen.
Dennenhout wordt maar met volharding
aangebodende tijd schijnt niet verre meer,
dat de laatste denneboom in ons land, met
plechtstatige ceremoniën geveld wordt.
Nu Duitschland niet meer zoo happig is
als het vorige seizoen, worden de Zeeuwsche
mosselen zelfs aangeprezen en aangeboden voor
f4.50 per baal van 90 kilo.
Een drukke handel heeft zich ontwikkeld
in oude gewatteerde dekens. De eigenaressen
moesten eens weten, dat de oude watten
alleen een waarde van f 10 hebben.
Een firma te Rotterdam, die blijkbaar niet
van baar voorraad kan afkomen, biedt niet
minder dan 25000 bussen geconserveerde worst
aan.
Met haring schijnt het ook mis, gezien
de aanbiedingen van honderden vaten in dit
artikel.
In het zeegras komt weer wat beweging,
want er worden groote hoeveelheden gevraagd.
Enfin dat hindert niet.
Met de garnalen zitten de menschen in
hun maag, want zij worden bij waggonladingen
aangeboden, zeker voor mest.
Natuurlijk ontbreken de aanbiedingen in
gecondenseerde melk niet. De prijzen zijn
stevig en het bezorgde publiek neemt deze
wel af, in bet vooruitzicht van een melknood.
Ijzerdraad, dat ook in prijs ontzettend is
opgeloopen, wordt bij duizenden kilogrammen
aangeboden.
Met tomaten zit men ook al weer ver
legen, duizenden blikken met pulp van deze
vrucht worden geoffreerd, benevens pronk-
boonen in vaten, terwijl geen kop boonen
is te bezetten dan tegen ongehoorde prijzen.
Voorts wordt aangeboden oude jenever
uit de „fijnste granen” gestookt en dat, waar
het brood ongeveer niet te eten is en te
weinig verstrekt wordt.
Zuurkool, vermoedelijk oude oogst, schijnt
in groote hoeveelheden aanwezig te zijn.
Zij wordt tenminste bij partijen van minstens
50 vaten aangeboden.
Sigaren zijn ook buitensporig duur, iemand
in Zeeuwsch Vlaanderen biedt echter een
millioen aan. Er schijnen daar nog al groote
fabrieken te zijn, zoo dicht bij de Belgische
grens.
Het zoogenaamde gebrek aan vet wordt
het duidelijkste getaxeerd door de advertentie
van een firma die vaatjes vet a 25 kilo
aanbiedt voor f 2,20 per kilo.
De dure prijzen der olie worden verklaar
baar door offerten van een bekend merk
sla-olie, minstens bij kisten van 24 flesschen
tegelijk.
Resumeerende kan de aandachtige lezer
de conclusie stellen, dat tegenwoordig in ons
land een groote opeenstapeling plaats heeft
van allerlei stoffen, producten, voedingsmid
delen enz., met de bedoeling de prijzen op
te jagen en het publiek op deze wijze uit
te persen.
De uitgevaardigde voorschriften, de vast
gestelde maximum prijzen en andere regelingen
vermogen hiertegen niets, aangezien zelfs de
personen met de controle belast, hieruit niet
meer wijs kunnen, worden.
Het eenigste doeltreffende middel lijkt ons
toe het aanstellen van een voedsel- en productie-
dictator met ministeriëele bevoegdheid en
vertegenwoordigers in elke plaats.
De Nederlandsche onderdanen behoeven zich
eenmaal niet te laten uitschudden door
paar duizend oorlogszwendelaars.
N. Harl. Ct.
Goederenvervoer op de spoorwegen.
De directie der Staatsspoor heeft aan
personeel medegedeeld dat in verband met het
verbod om sommige goederensoorten als: bestel-,
ijl- of vrachtgoed per spoorweg te vervoerèn,
er voor behoort te worden gewaakt, dat zoo
danige koop- en bandelswaren als bagage
worden vervoerd en dat het bagagevervoer
tot reisbenoodigdheden beperkt blijft. In
geval van twijfel kan het personeel opening
van koffers, kisten e.d. eischen. Mochten mis
bruiken zich op eenigszins uitgebreide schaal
beginnen voor te doen, dan is daarvan terstond
melding te maken.
Verlichting der wachtkamers.
Nu het jaargetijde weder is aangebroken,
dat de wachtkamers der spoorwegstations ook
des ochtends moeten worden verlicht, zal, ter
bezuiniging van de verlichting, op de stations
met méér dan een wachtkamer, voor de reizi
gers der vroege ochtendtreinen slechts de
wachtkamer 3e klasse in gebruik worden
gesteld.
ingezetenen maakten
een gretig gebruik.
Hepk. Hieuwsbl. v. Fr.
Sneek, 19 Oct. In de raadszitting van
hedenavond werd tot tijdelijk leeraar in Ned.
Taal en Geschiedenis aan de H. B. 8.
benoemd, de heer S. de Braak, onderwijzer
aan een Muloschool te Leiden.
De gemeenterekening over 1916 werd voor-
loopig vastgesteld in ontv. op f 824251,045
in uitgaaf op f 798241,775 batig saldo
f 26008,775.
Bij de behandeling van een nieuwe gasre
geling en den prijs voor 't gas werd aange
nomen: a. Voorstel van B. en W.
a. De prijs van ’t gas bij een verbruik
van 30 M8. en minder per maand, zal bedragen
20 cent per M8.
b. dat op den sub. 1 genoemden prijs, bij
een gebruik van 30 M8. en minder per
maand, een reductie zal worden gegeven van
50 pCt. aan hen, die f 900 en minder
inkomen hebben, van 25 pCt. voor hen die
meer dan f 900 en minder dan f 1900 salaris
hebben.
It wie hwet hiel bAtenwenstich, it waer fen
’e foarige wike. It like wol, dat de simmer
him for ’t lést noch ris tige jilde jitte scoe,
krekt as die er syn bést om de hjerst to
kearen. Yn ’e moarntiid lei der in wyt dau-
kleed oer de romme fjilden, dat al njunken-
lytsen splitsen waerd troch de steeds kliuwende
sinne, en men einliks it dtsjuch wer frij krige
en diegerje koe nei fiere fierten, hwer’t de
boerepleatsen noch weidAkten yn in nést fen
grien, krekt as wie ’t noch midssimmer. Oer
dei seach men hjir en der noch manij ue yn
’t hea dwaende, en de léste weiden waerden
noch mei alle soarch byelkoar helle en nei
hAs riden, om de heaspine mar sa folie as’t
mAglik wie to forsjen for de kommende winter.
De blierkrolle weachjes blikkeren yn it blier-
laeitsjend sinneljocht, en by in sêft sAd-
westlik koeltsje, smakke mannichien noch
simmerwille yn syn sylboatsje. De einen
dAkelen en proazzen oan ’e kant fen ’e feart
yn ’e snilen, en wierne sa drok en oerstjAr,
as wie ’t dat hja mekoarren tasnetteren, ho
moai as ’t noch wie for de tiid fen ’t jier.
Seis de Ijipkes rekken yn bjar twade jeugd,
en prebearren om noch ris oer de wjuk to
draeijen, en woene der ek mar net oan, dat
it hast tiid fen forhdsjen wie.
It wie Hjerst, o ja, dat spriek yen wol ta
de stilte yn ’e miedlannen, hwer ’t bihalve
dy Ijipkes, him gjin fAgel hearre liet, mar it
wie dan dochs noch simmerwaer, mei tillende
en triljende loften. Lange wite spinreagen,
dy’t bjar fêst set hiene oan beammen en
tillegraefstriedden, liken wol dat ze flagjende
noch mear pronk oanbringe woene. It minsk-
dom fielde him forromme yn ’t hert, en
uimmen hie, hwet it waer oangyng, reden ta
kleijen, ef it moast wêze dat it inkelen hwet
to waerm wie. Mar dy klagers koene fen ’e
wike, en yn ’t lést fen ’e foarige wike al,
bjar klachten mar opbergje. It moaije waer
rekke op, en dy foroaring wie wol sadanich,
dat in Annoarme skea de gefolgen der fen
binne. Swiere swarte wolkens kamen driigjend
opsetten ut it Noardwesten, en geaten streamen
wetter oer it oan ’t nou ta noch sa moaije
griene gea. It mylde waer waerd fordreaun
troch in wrede winige kjeld, en it fé stie
triljend en aljend yn ’e finne, hwer ’t it foar
in pear dagen noch sa rêstich en fredich lei
to wjerkógjen. Griisblauwe wolkens jagen yn
greate kloften lans it swirk, en wyld en woast
skouden bja om- en trochelkoarren hinne, en
joegen it oansjen as woene hja nou mei geweld
in ein meitsje oan ’e simmer, mei syn pronk
en pracht.
Hwet kin alles yn in pear dagen al in oar
oansjen krijje. De boartsjende weachjes, wierne
foroare yn brA’jende, wytkoppige en driigjende
weagende frjeonlike marswal, mei syn beech
opgeand reid, waerd slein en bAke, fen ’e
fdie oanröljende weachen, en it reid bAgde en
kreunde en gAlde om ’t de stoarmwyn it
driigde te brekken. De kij hokken gear by
de hikken en seagen de kant üt nei de st Al,
as woene hja to forstean jeanhelje fis hjir
mar wei. Nou forskate krigen hjar sin dan
ek, hwent in hopen lAnnen wierne sa bispield,
dat de bisten yn ’t blanke wetter omstoepen.
Hwet in skea. Lannen, der ’t noch in moaije
sneed opstie, en dat yn dizze krappe tiid
dAbele waerde hie, rekken yn in pear dagen
Ander wetter, en om er noch óf to beljen
hwet er to heljen wie, stiene hjir en der de
ljue mei learzens oan te meanen, om dan it
driuwende gêrs ut it wetter wei to fiskjen.
Arbeiders, dy oars noch in moai skoft wirk
Goedkooper vleesch.
Joure. Heden Donderdagmiddag is door
Burgemeester en Wethouders geconfereerd met
de hier ter plaatse wonende slagers om te
trachten tot lagere vleeschprijzen te komen.
De meerderheid der rundslagers verklaarde
dat hun prijzen in verband met den markt
prijs niet lager konden. Een ander, die reeds
lager noteert, meende echter, dat het wel ging,
waarop de eersten weer betoogden dat er dan
geen eerste soort vleesch geleverd kon worden,
wat door den betrokkene natuurlijk werd
tegengesproken. Zoo heeft deze bijeenkomst
tot geen resultaat geleid. Jouster Ct.
Heerenveen, 18 Oct. Nu blijkens antwoord
van den minister van regeeringswege voorloopig
geen verlaging van den maximumprijs voor
petroleum is te wachten, heeft de Commissie
uit de Arbeidersbeweging voor de Levens
middelenvoorziening alhier tot den Raad van
Schoterland het verzoek gericht, per liter
petroleum een toeslag te geven van 19 cent.
Stavoren, 17 Oct. Alhier zijn 2 groote
Rijnaken, geladen met pulp, gearriveerd. De
pulp wordt in pramen en schepen overgeladen
en rondgebracht bij de boeren hier en in den
omtrek.
Heerenveen, 19 Oct. Bene commissie van
drie vrouwelijke leden uit de afdeeling der
8. D. A. P. alhier, had hedenmorgen eene
conferentie ten gemeentehuize met den burge
meester van Schoterland inzake de levens
middelenvoorziening. De vrouwen drongen aan
op verbetering in dezende burgemeester
zegde, voor zoover mogelijk, zijne medewerking
toe. Hij deelde in de conferentie o.m. mee,
dat van de pl.m. 3000 niet-aangeslagen
gezinnen in den Hoofd. Omslag in Schoterland
niet meer dan aan ongeveer 800 gezinnen
distributieleer kan worden verstrekt.
Winschoten, 18 Oct. In Oostfriesland
wordt van nu af ieder meisje of vrouw die
zich schuldig maakt aan omgang met een
krijgsgevangene, naast dien vijand op een
schandwagen geplaatst, en blootgesteld aan
de verachting der bevolking, door de stad of
dorp rondgereden.
Heerenveen, 17 Oct. De oplichtende hooi-
vorderaar, zekere B., die op tal van plaatsen
in onze provincie zijn praktijken heeft uitge
oefend, is te Amsterdam gepakt en naar hier
overgebracht. Hij moet reeds hebben bekend.
Naar we vernemen, had hij te St. Nicolaasga
ook nog een fiets gehuurd, welke hij later
te Amsterdam verkocht.
Steenwijk, 17 Oct. J.l. Maandag is men
hier van gemeentewege begonnen met het
verstrekken van heet water tot het uitsparen
van brandstof. Voor 2 cent per emmer kan
ieder ingezetene uit den daartoe rondrijdenden
sproeiwagen de noodige hoeveelheid opdoen.
Van de gasfabriek, waar het water heet
gemaakt wordt, gehaald, kost het per emmer
1 cent.
Tal van
gelegenheid
Bolswardsche Courant
KLEIN’S THEE
u
