Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
K. MOL, Bolsward.
Theehandel Focke S. Klein,
HARLINGEN.
No. 89.
Versctujnt Donderdags en Zondags.
1917
56ste Jaargang.
KOST THANS
MT ENORME KEUZE.
VOOR
Zondag 4 November.
Afzonderlijke
BINNENLAND.
OER DITTEN EN DATTEN.
4 -
het
geen boeren-nachtegalen
Beleefd aanbevelend.
De Hooge Raad als handha/erder persoon
lijke vrijheid.
zijn
goed
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 3 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
hoeft to hawwen,
foarby wol, moat i
bon
heal
Der wirdt troch de measten alhie) net
frege ho ’t it rükt
't mar
30 ct. p. ons, 37‘/2 ct. p. vierdel.
Voor wederverkoopers
Te Bolsward bij Firma Lemstra.
Makkum W. v. d. Goot.
Us tsjinwirdige tiid fen krapte hat in hiel
poarsje tiere minsken al aerdich fen bjar
kwael geneazen. Om mar ris by fet to bi-
gjinnen. Men hie ljue dy’t Ijeaver troch de
feart woene, as in müle te setten op fet dat
yn in winkel forkoft waerd, en hwer ’t se de
öfkomst net fen wisten. As hja it mar seagen,
gyng hjar de grize oer de grouwe, en hja
tochten fet foar hjarren to hawwen fen biele
frjemde wylde bisten, fen bearen ef sok spil,
en hja biklagen de earme minsken dy’t hjarren
mei sok raer güd bihelpe moasten. 8y woene
oars gjin fet ha as dat in bitroud slachter
bjarren levere, en hja raenden it seis, en de
greuwen krige de houn ef de hiunen. Mar
de tiid hat in hopen fen dy tiere ljue nou
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Friesche Zuidwesthoek, 31 October. De
omzetting van greide in bouwland wordt op
vele plaatsen voortgezet. Te Workutn is een
driepaardsploeg dagelijks bezig en op andere
plaatsen vinden daglooners loonend werk in
het scheuren.
Huisbrand niet duurder.
Heerenveen, 1 November. De prijs der
industriekolen is reeds zeer beduidend omhoog
gebracht in verband met den hoogeren
prijs van de Duitsche steenkolen en er
gingen den laatsten tijd reeds vrij stellige
geruchten, dat ook de huisbrandkolen waar
schijnlijk met 1 Nov. veel duurder zouden
worden. Wij vernemen echter thans uit zeer
vertrouwbare bron, dat dit laatste niet het
geval zal zijn, althans niet in beduidende
mate. Nieuwe zendingen kolen zijn voor den
ouden prijs berekend; alleen zal, door de ver-
hooging der vrachtprijzen per spoor met 50 °/0,
iets meer moeten worden betaald, nl. 10 15
cent per H. L. Vermoedelijk zal dus -de ma-
uit den aard der zaak bekend te zijn, alleen
op grond van wettige bewijsmiddelen mocht
worden aangenomen, zoodat de Rechtbank
door die aanwezigheid zonder nadere bewijs
voering als vaststaande aan te nemen hare
uitspraak ten aanzien van dit punt niet
behoorlijk met redenen heeft omkleed.
De wet was alzoo geschonden en meteen
werd deze strafzaak naar het Gerechtshof te
's Hertogenbosch verwezen ten einde op het
bestaande hooger beroep te worden berecht
en afgedaan.
Op deze wijze treedt de Hooge Raad op
als handhaver der persoonlijke vrijheid en
eischt zijnerzijds wettige bewijsmiddelen aleer
tot veroordeeling te kunnen overgaan. Men zal
het zeker wel met ons eens zijn, dat een
dergelijk standpunt door ons Hoogste Rechts
college ingenomen veel verschilt met hetgeen
men af en toe in naam der gemeenschap
ziet gebeuren! EEN JURIST.
De Zuivelcourant.
ergens op
a. in een
een
zakken, inhoudende gezamenlijk 25 kilogram
koffieboonen en 50 kilogram spek in twee
jute zakken en b. op een bij hem in gebruik
zijnd erf in vier jute zakken gezamenlijk 90
kilogram spek, zijnde een en ander eene
grootere hoeveelheid goederen dan redelijker
wijze geacht kon worden noodig te zijn voor
zijn huiselijk gebruik of voor de uitoefening
van zijn bedrijf in verband met den normalen
omvang van dat bedrijf en zijn normaal
binnenlandsch debiet.
De Rechtbank te Zutphen veroordeelde den
beklaagde tot eene gevangenisstraf van ééne
maand met verbeurdverklaring der in beslag
genomen goederen, terwijl later dit vonnis
door het Gerechtshof te Arnhem werd bevestigd.
Daarna werden vonnis en arrest aan het
oordeel van den Hoogen Raad onderworpen
welk college onder meer overwoog, dat naar
het oordeel der Rechtbank «de op voormelde
erf en schuur gevonden hoeveelheid goederen
grooter was dan redelijkerwijze geacht kan
worden noodig te zijn voor beklaagdes huiselijk
gebruik of voorde uitoefening van diens bedrijf
in verband met den normalen omvang van
dat bedrijf en zijn normaal binnenlandsch
debiet.
Met andere woorden, overweegt de Hooge
Raad, dat men in dezen te doen heeft met
een subjectief oordeel der Rechtbank en dat
ten opzichte daarvan haar oordeel niet op
eenige, door wettige bewijsmiddelen gestaafde
in het vonnis vermelde feitelijke gegevens
steunt. 9
En voorts, dat echter het bestaan van
zoo.danige tot het wezen van het te laste
gelegde misdrijf behoorende omstandigheden
welke niet van zoodanigen aard zijn, dat de
rechter geacht zou moeten worden daarmede
beoogt te waken
vrijheid. Te meer
overtuigd, omdat
gewoon raken aan
ximumprijs der huisbrandkolen op hoogstens
af 2.50 worden gesteld, en met vrij groote
stelligheid kan worden verzekerd, dat geen
nieuwe verhooging zal plaats vinden.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
Het zit er aan.
Ondanks de kommervolle omstandigheden
van den tegenwoordigen tijd nam de Raad
van Winschoten het besluit de tractementen
der ambtenaren flink te verhoogenDe burge
meester kreeg f 1000 meer, de secretaris
f 900, de gemeente-ontvanger f 900, de
inspecteur van politie f 200, de gemeente-
architect f 700.
Men schijnt daar een bijzonder welvoor
ziene gemeentekas te hebben.
Zekere Jelke v. d. V. te Harkema-
Opeinde was met verlof overgekomen bij
zijne ouders aldaar. Des anderen daags na
zijne aankomst kreeg hij bezoek van de veld
wachters Schepel en de Vos, welke voor hem
niet eene zeer aangename ontmoeting was.
Deze politiemannen waren telegrafisch in
kennis gesteld van eenen diefstal eener beurs
met geld, welke door een militair aan de
Zeeuwsche kust werd vermist en vermoedelijk
in het bezit zou zijn van genoemde v. d. V.
Bij het door de politiemannen ingesteld onder
zoek werd aanvankelijk niets op den ver
dachte bevonden, doch bij nauwkeurige fouil-
leering kwam het gezochte voor den dag,
wat tengevolge had dat de verdachte een
volledige bekentenis aflegde.
Door kustwacht hebbende soldaten was
eenig strandgoed gevonden en te gelde gemaakt,
ongeveer 10 a f 11, ’t welk bij één hunner
kameraden in bewaring was.
Van de gelegenheids dat zijn krijgsmakker
ter ruste lag, werd door v. d. V. gebruik
gemaakt en heeft hij zich toen deze gelden
toegeëigend.
foar in winter fen hongersnoad steane hjir to
lanne, dat kin der noch net fen sein wirde.
Mar derom hoeft men net to tinken, dat, as
wy mar bitten de oarloch bliuwe, dat we dan
in moai fredich libbentsje balde scille. Hwent
sa is 't net, hwent baldt de oarloch oan, dan
kin ’t net litbliuwe, dat alles hwet for ’t
üuderbald fen ’t minskdom nedich is, al mear
en mear ynkoart, sadanich dat er fen alles
fiersto min komt, en sa moat it op ’e djür
dtrinne op honger. Lit fis hoopje, dat, ear
*t safier komt, de regearders de eagen iepen
gean meije en ynsjugge dat ’t mear as tiid
is, om mei it grousum alles forwoastende
wirk, dat men oarloch neamt, op te bidden.
Frisia.
Onder de abnormale tijdsomstandigheden,
waaronder wij thans leven, kan het wellicht
zijn nut hebben aan de band van een arrest
van ons hoogste rechtscollege, thans vermeld
in het W. v. h. R. van 15 October j.l., er
eens op te wijzen, hoe zeer onze rechtspraak
voor ieders persoonlijke
zijn wij van dat nut
wij zoo langzamerhand
i de schier grenzelooze
machtsspbeer, waarin wij door Staat of gemeen
tebestuur worden gewikkeld, alsof de geheele
maatschappij er op aangewezen is om maar
deemoedig de knie voor de staatsalmacht te
buigen.
Bedoeld arrest van 25 Juni j.l. daarentegen
wijst er wel degelijk op, dat de persoonlijke
vrijheid ook nog hare rechten heeft en men
zoo maar niet voetstoots tot veroordeeling kan
overgaan.
Er bestaat sedert 31 December 1915 eene
Wet, die tijdelijke bepalingen inhoudt betref
fende het vervoer en de nederlage van goederen.
Artikel 9 alinea 1 dezer wet verklaart,
dat het aan een ieder verboden is in de
panden of op de erven die bij hem in gebruik
zijn, eene grootere hoeveelheid goederen aan
wezig te hebben dan redelijker wijze geacht
voor zijn huiselijk
de uitoefening van zijn bedrijf
van
zijn normaal binnenlandsch
Daar het verkoopen van strandgoed strafbaar
is, zoo kan dit muisje voor de anderen ook
nog ’n staartje krijgen.
Adv. BI. v. Kollum.
Oplichters-trucs.
De commissaris van politie der le afdeeling
te ’s-Gravenhage, maakt bekend, dat ver
scheiden winkeliers reeds het slachtoffer werden
van oplichters, die als volgt te werk gaan
De winkelier wordt opgebeld door iemand,
die daarbij gebruikt den naam van een gunstig
bekend ingezetene en er wordt een bestelling
gedaan, die door een bediende zal worden
afgehaald. De bestelling wordt te goeder
trouw aan den bediende, die zegt te komen
namens den besteller, medegegeven, terwijl
later blijkt, dat de ingezetene, wiens naam is
gebruikt, van niets afweet.
Ook’ wordt de truc gebruikt, goederen per
telefoon te bestellen om te bezorgen aan een
bepaald adres. Bij de bezorging wordt het
bestelde aangenomen door een onbevoegde, die
zich in de onmiddellijke nabijheid van dit
adres ophoudt en beweert een en ander besteld
te hebben.
Evenzeer komt het voor, dat goederen, die
op valsche telefonische bestelling ergens zijn
bezorgd, door onbevoegden worden terugge
haald, onder voorgeven, dat de bezorging aan
een verkeerd adres heeft plaats gehad.
Voorzichtigheid bij het uitvoeren van bestel
lingen per telefoon gedaan zij dus aanbevolen
en aangeraden wordt, zich per telefoon te
vergewissen, of die werkelijk zijn gedaan door
dengeen, wiens naam is gebruikt.
De Haagscbe politie legde reeds de hand op
enkele dezer oplichters, doch er schijnen zich
meerdere individuën met deze practijken bezig
te houden. Alg. H.
Carbid.
Men vraagt ons, of het mogelijk zou
om carbid, dat gas en electriciteit zoo
vervangen kan, tegen goedkoopen prijs be
schikbaar te stellen.
Voor carbid werd tot nog toe geen maximum
prijs bepaald. De handel is dus vrij. Ous
bleek echter bij informatie, dat den handelaars
in carbid onlangs van regeeringswege lijsten
werden gezonden, waarop zij moesten invullen
de grootte van den op dat oogenblik bij hen
aanwezigen voorraad carbid en de hoeveelheid,
door hen in normale tijden verkocht. Hieruit
leidt men af, dat binnenkort distributie van
dit artikel staat te wachten. Deze maatregel
zou, naar men ons verzekerde, alleszins ge-
wenscbt zijn, daar thans de verkoopers van
de' in den laatsten tijd meer en meer in den
handel gebrachte carbidlampen zooveel mogelijk
beslag gelegd hebben op de in het land
aanwezige voorraden en carbid tegen hoogen
prijs (f 1.40 h f 1.50 per kilo) verkoopen en
dan bijna uitsluitend aan hen, die zich tevens
van een lamp voorzien. Alg. H.
Dierenbescherming.
Door de Tweede Kamer is een wetsontwerp
tot bescherming van mollen en kikvorschen
aangenomen. We meenden dat de mol reeds
door de wet beschermd werd, wat niettemin
niet verhinderde dal dit dier nooit hardnek
kiger vervolgd is geworden sinds dien, gezien
den omvangrijken handel in mollevellen.
De kikvorschenbescherming is zeker inge
voerd met het oog op de talrijke Belgen,
zooals bekend eerste liefhebbers van de achter
bouten.
Er zouden eens
meer overblijven.
Brandsloffennood.
Een zonderlinge opvatting van den tegen-
woordigen brandstolfennood had een leeraar
in de natuurkunde aan een der hoogere burger
scholen te Amsterdam. Deze wijze man
kreeg het in zijn hoofd dat de tegenwoordige
tijd uitermate geschikt is om electrische
proeven te demonstreeren, waarbij het les
lokaal tot 90 gr. F. verwarmd moest worden.
Derhalve de kachel gestookt tot de pijpen
ro'od stonden, ten spijt van alle overheids-
waarschuwingen dat men zuinig had te zijn
met de brandstoffen. Het gevolg was dat
de houten betimmering van den schoorsteen
mantel in brand geraakte en de brandweer
moest worden gealarmeerd om de bekleeding
weg te breken en het vuur te blusschen.
Het is wel het toppunt van verregaande
domheid; zoo’n snaak moei notabene de jeugd
ouderwijzen. N. Harl. Ct,
leard om mar ris mei hjar fratsen op to
balden, hwent de foarrie fen fet is sadanich,
dat men alhiel gjin drok wirk mei ranen
en hwa ’t bij tiden net
mar meitsje dat er mei syn
oan ’t rjuchte adres komt, om safolle
onsen, as er bonnen hat, yn to slaen.
mear
en ho ’t it smakket, as
op fet liket, dan is men al lang bind,
en as er dan net in hiele rare smaak oan is,
och man, dan sjucht men permantich om yen
hinne, sa yn ’t skik mei ’t skoane poarsje
kouefet, dat faeks noait in sikkepit mei in
koubist fit to stean hawn hat. Mei de büter
stiet it ek ai wakker gelyk, howol by inkelen
is de tsjinsin yn kinstbfiter wol sa great, dat
se Jjeaver forby fen büter geane, as der ta
to forfallenmar de measten, dy’t er foar-
hinne neat fen ha moasten, hawwe der nou
mar frede mei sluten, trochdat de natürbüter
in to greate hou yn ’e portemené ferget. En
och dan moatte de minsken hjarren faek skikke
yn dingen, der ’t se foarhinne noait ta komme
scoenen. Mei koarten wirdt it for mannichien
noch in hiele toer om him to skikken yn ’t
lot, dat er gjin koeke mear to krijen wêze
scil. De oars sa wiid forneamde Fryske koeke,
scil mei gaoens net mear to krijen wêze,
tominsten, sa giet de sprake, en de minsken
scille dos dan moarns hjar kofjedrinkerij
dwaen moatte sünder koeke, dat for sommigen
it hiele bistek fen ’t kofje driaken weinimt.
Mar it moat mar wer wenne, en men moat,
al ho’n geskarrel it ek is mei de breakaert,
mar jimmeroan tinke, as we it net minder
krije, den mei’ we noch fen gelok sprekke.
Fen ’t foarjier skreau immen, hwer’t men
fen seit dat er it ek mar skoan wit: As foar
de winter de oarloch net birêdden is, dan giet
Nederl&n in winter tomiette fen hongersnoad.
Nou de man is tagelok mis wést. De oarloch
is noch jimmer net oan ein, mar as we uou
kan worden noodig te zijn
gebruik of voor
in verband met den normalen omvang
dat bedrijf en
debiet.”
Volgens het oordeel der Zutphensche
Rechtbank had iemand tegen die bepaling
gezondigd, daar hij den 18den October 1916
een terrein aanwezig heeft gehad
bij hem in gebruik zijnde schuur
kist met 25 kilogram stijfsel, twee jute
Bolswardsche Courant
•4
KLEIN'S THEE
AUTOSJAALS.
h
i
