Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
No. 90.
Verscüijnt Donderdags en Zondags.
1917.
56ste Jaargang.
Donderdag 8 November.
Voor het Kantongerecht.
VOOR
dus
Tjum-
14 dagen,
BINNENLAND.
paar
r
-
den Sneeker Be-
toeslag
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Hei bureau van dit blad it telefonisch aangesloten onder No. 4.
In de raadszitting van
een adres ingekomen van
Veehandelaren, afdeeling
zullen door ’t genomen
van de Koopmansgracht
en een net geplaveide
De heer Ambtenaar wil ook hierbij rekening
houden met de omstandigheden en eischt ook
voor dezen bekl. f 5 of 3 dagen.
De .volgende zaak betrof een Zondagavond*
relletje van een viertal jongelingen. Drie er
van: A. L.D. T. en A. T. waren present,
de vierde P. ,D. was absent. Tegen dezen
wordt verstek verleend.
Het stuk speelde te Arum. De dienstbode
op de boerderij van de Wed. Rijpma had
bezoek van een jongen, en dat scheen de
bijzondere aandacht te trekken van dit viertal.
Nabij de woning ontmoetten zij het minnend
paartje, en vergezelden ze onder allerlei
praatjes tot aan huis. Een hunner vroeg zelfs
den galant van bet meisje: zzWat moet er
gebeure, klappen of’t mes?”Om geen last
meer te hebben gingen ze in
werd er om ’t
gezongeif, zoodat de
is geworden.
is klacbte gedaan
Sneek, 6 Nov. Gisterenavond kwam hier
onder den hamer een burgerhuis op den
hoek School Rozenstraat, ’t Werd drie
jaren geleden uit de hand gekocht voor f 3400,
thans was op gemelde verkooping de hoogste
beschrijvingssom... f 5900.
En bij dat cijfer blijft ’t niet; de gading
was, in verband met den woningnood hier
zoo groot, dat ’t op den avond van 19 dezer
vrijzeker met inbegrip van de 8 pCt. onkosten,
op een kleine f 7000 zal komen.
Snesk, 6 Nov. Zaterdag j.l. werd hier op
zijn werk gearresteerd R. de V., verdacht van
het plegen van onzedelijke handelingen met
een minderjarig meisje.
Na een verhoor voor den C. v. P., werd
de gearresteerde naar Leeuwarden gebracht
en aldaar ter beschikking van den O. v. J.
gesteld.
Sneek, 6 Nov.
gisterenavond was
den Ned. Bond van
Friesland, waarin wordt aangedrongen op ’t
aanbrengen van verbeteringen aan de Vee
markt. Geren voyeerd naar B. en W. om prae-
advies.
Idem een adres van de afd. Sneek van de
Ned. Vereeniging tot afschaffing van alcohol
houdende dranken, houdende verzoek 't slui
tingsuur van de café’s te vervroegen en te
brengen op 8 uur, met uitzondering van die
lokaliteiten, waarin samenkomsten tot ont
wikkeling of vergaderingen van allerlei aard
worden gehouden. In handen gesteld van
B. en W. om prae-advies.
Wijders een adres van
stuurdersbond, houdende verzoek een
te verstrekken op den prijs van petroleum.
Burg, en Wetb. adviseeren dat zij, in af
wachting op een missive van 't Ministerie
inzake hrandstoffendistributie, spoedig meteen
voorstel bij den Raad hoopten te komen.
De heer Ytsma stelde voor, een reductie
Zitting van Vrijdag 2 November 1917.
Bij ons binnentreden van ’t Kantongerecht-
gebouw trok het bij de deur al terstond onze
aandacht, dat er een flinke collectie klompen
in 't portaal stond, we vermoedden dus dat
bij de zitting het zoogenaamde zzklompen-
publiek” zijn aandacht weer ging schenken
aan ’t geen er op deze zitting verhandeld
werd. Wij werden in deze meening nog ver
sterkt door dat op de trap de bewijzen van
tabak ka uwen aanwezig waren, en toch toen
wij de rechtszaal binnen kwamen, misten we
de bedoelde collectie nieuwsgierigen voor
zoover er dan in dezen van gemis sprake
kan zijn. Wij merkten dat verscheidene
buitenmenschen op klompen in de stad waren
gekomen en deze zulleu door de duurte der
sigaren en rooktabak nu waarschijnlijk ver
goeding zoeken in *t gebruik van tabak langs
den natten weg anders gezegd, gaan
pruimen.
Bij onze binnenkomst stond terecht R. Y.
te Arum, die een perceel roode klaver had
omgeploegd om er rapen te verbouwen, zonder
dat hij daarvoor vergunning had aangevraagd
bij en verkregen van den Burgemeester zijner
gemeente. De controleur van de cultuur
commissie in Friesland had deswege rapport
en procesverbaal opgemaakt.
Bekl. erkent dat in zijn land rapen gebouwd
zijn, doch hij wist niet dat het niet mocht.
De klaver stond heel slecht en het was
in 't belang der voedselvoorziening.
De getuige Swart, controleur van
marum, verklaart, dat bekl. vooraf vergunning
had moeten vragen. Nu ’t land omgeploegd
was, kon niet geconstateerd worden of het
klaverland goed of slecht stond.
Bekl. herhaalt, dat hij niet wist dat het
niet mocht en had verwacht dat de controleur
hem zoude hebben ingelicht. Hij beeft gehan
deld ter goeder trouw, en omdat de arbeiders-
krachten duur waren, heeft bet hem moeite
gekost de cultuur te veranderen. Daarbij lag
het perceel geheel aan den weg, en moest
het ieder wel in bet oog vallen dat het om
geploegd was, wel een bewijs dat bij niet zoo
voor ieders oogen de wet zou overtreden.
De heer Ambtenaar wil met het verweer
rekening houden, maar toch is bekl. schuldig.
Hij eischt f 5 boete of 3 dagen.
-S. W. A. te Idsegahuizen kwam nu aan
de beurt. Deze heeft zijn bouwland anders
bezaaid, dan waartoe hij vergunning bad. Hij
had permissie voor 37 Are vlas, doch dit
werd met kanariezaad bezaaid.
Bekl. bekent, maar -hij had voor 77 Are
kanariezaad vergunning en zooveel heeft hij
ook verbouwd. Hij meende de producten
wel te mogen verwisselen.
De heer Swart, controleur, wijst er op dat
in de vergunning wel producten zijn die ver
wisseld mogen worden, doch vlas was afzon
derlijk in bet permissie-bewijs genoemd en
mocht dus niet achterwege blijven. Wel had
het kanariezaad voor de helft achterwege
mogen blijven, doch ’t vlas moest verbouwd
worden.
Bekl. meent gehandeld te hebben in ’t
belang der veevoedervoorziening, daar ’t stroo
van ’t kanariezaad nog kan dienen voor ’t vee.
De heer Ambtenaar wijst er op dat de
regeeringsvoorschriften zijn gegeven om zooveel
mogelijk van alle producten de noodige hoe
veelheid te krijgen. De boeren hebben zich
dus aan die voorschriften te houden.
Eiscb f 5 of 3 dagen, met de verzekering
er bij dat, als later weer dergelijke overtreding
wordt begaan, beklaagde dieper in de beurs
zal moeten tasten.
Nog een cultuurovertrediug. H. F. te
Arum had permissie voor 13 are vlas, doch
zijn vlasakker was veel grooter. Dit klopte
dus ook niet.
Deze beklaagde is afwezig, maar er is door
hem reeds aangevoerd dat hij de permissie
voor ’t vlas verbouwen van twee andere land
bouwers had overgenomen.
De getuige Swart verklaart dat zulks in
Wonseradeel meer is geschied maar dan met
toestemming van den Burgemeester. In Wonse
radeel moest 111 H.A. met vlas bebouwd
worden, en elk kreeg daarvan zijn evenredig
aandeel. Verwisseling of ruiling werd aan
eenigen toegestaan en daarvan is geen rapport
opgemaakt, hier bij dezen bekl. ging de over
dracht op eigen houtje, en daarom is er
proces van opgemaakt.
v»n ’t troepje meer te hebben gingen
huis, maar toen werden de blinden van
keukenraam opengedaan, en
huis geschreeuwd en
boerinne er wakker van
Van dit nachtelijk rumoer
en heden dient de zaak.
De bekl. ontkennen dat zij op 't erf hebben
geschreeuwd, zij zijn er even op geweest, een
soldaat de afwezige heeft de blinden
opgetrokken, een hunner heeft die weer dicht
gedaan en ze zijn zingende weg gegaan.
De getuige J. Dijkstra, verklaart dat deze
beklaagden met hem zijn opgeloopen toen
hij met zijn meisje naar haar huis ging.
De eerste bekl. uitte wel eenige praatjes, o.a.
Z/Geef mij een mes, dan zal ik steken I” maar
getuige beschouwt dit niet als in ernst te
zijn gedaan. Bekl. waren eenigszins »onder
den invloed’’, en hadden een fleurig zin.
Het meisje Trijntje de Witte als getuige
gehoord verklaart ook dat beklaagden wat
lastig waren, zij hebben op het erf wel
degelijk geschreeuwd. De le bekl. was de
ergste, die zei ook: Hoe mat et? 't Mes
of klappen en ook heeft zij gezien dat
diezelfde beklaagde bij bet keukenvenster het
blind open deed. Lang heeft het tumult
op ’t erf niet geduurd, ze zijn spoedig al
zingende weggegaan.
Beklaagden komen tegen deze verklaringen
op en noemen het een leugen dat zij op ’t
erf geschreeuwd hebben. De soldaat heeft
gezegd: „Litte us effen op ’t hiem sjen,”
mar stil (dit laatste echter niet met die
woorden, doch op soldatentrant.)
De heer Ambtenaar eischt ondanks hun
ontkennen, het ten laste gelegde bewezen en
eischt voor allen f 3 of 2 dagen, bij de 3e
beklaagde nog minderjarig, de boete bij
niet betaling te vervangen door 7 dagen
tuchtschool. y
Bekl. verklaren hiermee niet tevreden te
zijn, zij hebben wel op den weg voor het
huis geroepen, doch niet op het erf.
De volgende zaak nam ook een heele tijd
in beslag. Het betrof F. de B. te Makkum,
die 7 Sept, met paard en chais op den weg
bij den zeedijk onder Gaast reed, en niet
voldoende uitweek voor twee dames die op
hun rijwiel moesten passeeren.
Bek), verklaart wel goed te hebben uitge
weken, maar dat de 2de dame van de flets
viel en het rijwiel onder zijn rijtuig raakte,
kwam, doordat zij niet voldoende op de fiets
vertrouwd was en zenuwachtig wordende, zich
maar op den berm liet vallen.
De getuige Anna Folkerts vraagt schade
vergoeding voor haar beschadigd rijwiel. De
kosten van reparatie hebben bedragen f 17.70,
waarvan zij nota overlegt. Zij is gehuwd met
A. Bootsma, en voor het instellen van dezen
civielen eisch moet deze zijn goedkeuring
daaraan hechten. Dit geschiedt en nu kan
de man weer vertrekken, de vrouw moet de
toedracht der zaak nu vertellen. Zij verklaart
dan dat zij haar nicht een eindje per rijwiel
zou vergezellen; toen zij nog maar pas op
weg waren, ontmoetten zij het rijtuig van
beklaagde. Haar nicht reed vooruit en kwam
er juist langs, haar rijwiel haakte tegen de
bus van ’t wiel der chais en zoo kwam zij
zelf ongedeerd op den berm, de fiets onder
het rijtuig terecht. Er was geen voldoende
ruimte om te passeeren, en doordat de berm
een hoogen richel heeft, kon zij met haar
rijwiel niet in het gras komen, om uit te
wijken. Hoe het zoo gauw gebeurde weet zij
niet, maar zij viel op den berm en ’t rijwiel
werd een eind mee gesleept en bleek later
ernstig beschadigd. Zij kon er niet meer op
rijden, en is loopende naar huis gegaan.
De beklaagde vindt die getuigenis geheel
van 19 ct. op den liter petroleum maar ter
stond in te voeren; goedkoopere brandstoffen
konden dan later wel volgen.
Verworpen met 8 tegen 6 stemmen.
Een voorstel van B. en W..tot het in 't
openbaar op afbraak verkoopen van den molen
op den hoek van Zomerrak en Oud vaart,
werd z. h. st. aangenomen.
Op een. adres van de bakkerspatroonsver-
eeniging alhier, om kwijtschelding voor een
derde van den H. O. 1917 van alle bakkers
patroons alhier, gaf natuurlijk nul op 't request.
Ieder begreep dat een collectieve aanvrage om
vermindering van belasting niet opgaat.
Van eigenaren van perceelen aan de Koop
mansgracht was een schrijven ingekomen,
waarin een aanbieding tot overneming door
de Gemeente van de stukken gronds, welke
voor die perceelen zijn gelegen, met verzoek
hun achtererf te vergrooten met een deel van
’t Sperkhem, tot een breedte van 2 M.
B. en W. adviseerden ’t aanbod te accep-
teeren, opdat de Koopmansgracht nu eens in
een betere conditie kan worden gebracht en
als kade aangelegd voor ligplaats van schepen.
Een paar leden gingen tegen ’t advies van
B. en W. geducht te keer, ze beschouwden
’t zaakje, in verband nu niet van zoo’n groot
belang voor de Gemeente, te durable. Een
ton, zei men, zou er misschien mee heengaan.
’t Was vrij wat beter, vervolgde de heer
De Wolf op des heeren Blok’s kritiek, dat
men de Wip ging dempen, daar zag spreker
veel meer heil in. Maar desalniettemin en
evenwel nochthans kwam ’t voorstel van ’t
D. B. er door en
besluit de tuintjes
spoedig verdwijnen
kade ervoor in de plaats komen.
Folk tonder wijs.
In de vergadering van Zaterdag werd aan
genomen een voorstel-Haarlem om in een
adres aan den Minister van binnenlandsche
zaken krachtig te ondersteunen het verzoek
van de Vereeniging tot bevordering van het
Onderwijs in Handenarbeid in Nederland om
bij de a.s. regeling van het lager onderwijs
het onderwijs in handenarbeid onder de ver
plichte leervakken op te nemen. Bij de be
spreking van dit onderwerp werden verschil
lende bezwaren genoemd. Rotterdam verklaarde
zich niet ingenomen met de groote propa
ganda voor het onderwijs in den handenarbeid.
Anderzijds achtte men het, zonder bezwaren
tegen den handenarbeid te koesteren, onge-
wenscht, het in verband met den leerplicht-
leeftijd reeds overvloedige leerplan nog meer
uit te breiden.
De vergadering heeft besloten tot het geven
van een subsidie van f 20 aan elk der onder
wijs instellingen voor de schipperskinderen in
Friesland, Overijsel, Drente, Amsterdam, Gro
ningen en Zuid-Holland.
De secretaris, de heer Klaas de Vries, deelde
mee, dat eenige personen, die onbekend wen-
scben te blijven, het nadeelig saldo der ver
eeniging over 1916, groot f 5077, voor hun
rekening hebben genomen.
Er zijn in den laatsten tijd een
Amsterdamsche kooplui in onze provincie die
vee koopen, te leveren aan het station te
Leeuwarden, en die dan niet heel vlug zijn
met betalen. Een paar maal heeft het nog al
wat moeite gekost om de betaling los te
krijgen. De Commissaris van Politie te
Leeuwarden waarschuwt tegen deze personen
en raadt den boeren aan, om zich tot hem
te wenden, alvorens het vee te leveren.
Gecondenseerde melk.
Het trekt de aandacht hoezeer het artikel
gecondenseerde melk bij de tegenwoordige
zwendelarij betrokken is. Bij elke aanhaling
worden honderden kisten aangetroffen.
Door particulieren worden voorts een aan
tal bussen ingeslagen uit vrees dat het dezen
winter tot een melknood zal komen.
De Regeering heeft thans laten bekendmaken
dat de fabrieken verplicht zijn een grooten
voorraad gecondenseerde melk en melkpoeder
beschikbaar te houden, welke gedistribueerd
wordt, zoodra de melkproductie niet meer in
de behoefte kan voorzien. N. Harl. Cl.
Een veehandelaar verloor.op de veemarkt
te Leeuwarden zijn portefeuille met ’n bedrag
aan bankbiljetten, hoewel deze nog met een
koperen ketting om zijn hals bevestigd was.
De eerlijke vinder heeft zich tot dusverre
nog niet aangemeld, hoewel een belooning
van f 300 is uitgeloofd.
Zakkenrollerij? 't Is mogelijk.
onwaar. Hij gaf ruimte genoeg, reed met
één wiel op den berm. Toen deze vrouw
naast (jen kop van ’t paard was, liet zij zich
al vallen, en ’t rijwiel raakte tusschen stok
raam en wiel, vandaar dat het onder de chais
raakte. Was het aangereden door de bus van
mijn wiel, zegt bekl. nog, dan zou de fiets
niet onder de chais kunnen komen.
De andere getuige Bankje Folkerts van
Ferwoude, was met moeite langs de chais
gekomen. Er was haast geen ruimte, en toen
zij voorbij was, hoorde zij achter zich een
gil. Omziende, lag haar nicht in het gras,
de fiets werd een eindje meegesleurd door de
chais, en was erg gehavend. De boer reed
met behoorlijken gang, door en zag er verder
niet naar om.
Ook tegen deze verklaring komt bekl. op.
Hij gaf wel ruimte maar de weg is daar smal,
en de vrouw raakte het stuur kwijt, zoo ont
stond er een ongeluk. Dat bij niet stilhield
kwam omdatzijn paard wat schrikachtig is
en hij daar werk mee had het in bedwang
te houden. Hij zag trouwens nog wel dat de
vrouw ongedeerd weer opstond.
De politie, die op de klacht de zaak onder
zocht, heeft weg en rijtuig opgemeten. Hij
kon op den berm geen spoor van het chais-
wiel vinden, maar de weg was droog, zoodat
een licht voertuig denkelijk dan ook geen
spoor in de berm maakt.
Uit het hoor en wederhoor concludeert de
heer Ambtenaar dat wel, vooral uit de ver
klaring van de 2de getuige, bewezen is dat
niet voldoende is uitgeweken, en hij vraagt
f 5 of 3 dagen. Het is verder zeer wel aan
te nemen dat deze wielrijdster wat angstig is
geworden toen de passage zoo smal was, en
zij op zij is gegaan, daarom vindt bij geen
vrijheid de civiele eiscb geheel in te willigen.
Hij bepaalt de schadevergoeding daarom op f 10.
Bekl. komt dezs eisch wat heel zwaar
voor, hij zou als het zoo gaat, ook een oude
fiets wel onder een wagen willen jagen.
Hierop wordt hem met ernst er op gewezen,
dat het hier een nieuwe fiets betrof, die hoewel
goed gerepareerd, toch nog de sporen van
ongeluk vertoont.
De behandeling van een en ander had heel
wattijd gevorderd en daaronze tegenwoordigheid
toen elders noodig was, moesten we ’t vervolg
dezer zitting in den steek laten.
Uitspraak der vonnissen over
zijnde Vrijdag 16 November a.s.
Bolswardsche Courant
’t
’t'
