Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Theehandel Focke S. Klein,
No. 95.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
1917
56ste Jaargang.
1
KOST THANS
VOOR
Zondag 25 November.
Afzonderlijke
In
stoffen
BINNENLAND.
1
Do internationale markt van melk en
melkproducten.
Canada
gehad.
was
nu
haar hooikist had
gelegenheid, die,
de boeren tevens voor
ABONNEMENTSPRIJS: 40 Cents per 8 maanden.
Franco per post 50 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar h 5 Cent.
men tegenwoordig
30 ct. p. ons, 37 72 ct. p. vierdel.
HARLINGEN.
Voor wederverkoopers
Te Bolsward bij Firma Lemstra.
Makkum W. v. d. Goot.
Als voorbeeld noemen we een huisje aan
den Oppenhuizerweg, dat in ’t begin der week
werd verkocht voor f 3075.’t Zelfde woninkje
werd een jaar of tien geleden op een publieke
verkooping ingezet door G. G. alhier voor
f 1050.
Als hoogste- bieder, deelde deze persoon
ons mee, kwam hij in 't bezit van het
ADVERTENTIEPRIJS: 1*7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Bet bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
jaren zeer geleden te hebbenalthans onze
jagers klagen steen en been, en voor den
opmerker valt opk te constateeren, dat de
toestand der wildbaan slecht is. Dit in tegen
stelling met Opsterland, waar niet de jagers,
maar de boeren klagen, omdat er al te veel
wild is, dat groote schade aanricht.
Onze lijsteraars en snippenflouwers kunnen
hunne rekening opmaken; het saldo is
bevredigend.
zij vrijwel dezelfde hoogte als in het vorige
jaar. Ook in Zwitserland verminderde, volgens
opgaven van den Centralen Boerenbond, de
leverantie aan de kaasfabrieken en centrale
melkdepóts voortdurend.
De melkprijs.
De melkprijzen zijn, vergeleken bij het
vorige jaar, overal hooger. Sedert het laatste
kwartaal zijn de prijzen over ’t algemeen
vaster geworden. Daar toch in bijna alle
Europeesche Staten maximumprijzen gesteld
werden voor melk en melkproducten, moest
dit tot matige prijsverhooging leiden. Doordat
in de onderscheiden landen de maximumprijzen
verschillen, bestaat er ook vrij wat verschil
in prijsnoteering. De melkvoorziening beeft
overal met toenemende moeilijkheden te
kampen, zoodat men, om een verdere terug
gang der productie tegen te gaan, den prijs
moest verhoogen. De gunstige voorwaarden
voor uitvoer van melkproducten heeft in de
Vereenigde Staten van Noord-Amerika en in
een sterke prijsverhooging tengevolge
Kaasprijzen.
De kaasproductie was in Europa in het
afgeloopen kwartaal zeer gering. In de meeste
landen zijn maximumprijzen vastgesteld, die
volgens de laatste berichten in hoofdzaak onver
anderd zijn gebleven. In Frankrijk, Noor
wegen en Schotland is eene prijsverhooging
ingetreden. In Amerika was de prijsnoteering
in Juli en Augustus iets lager dan in het
tweede kwartaal, wijl om dezen tijd veel jonge
kaas ter markt komt. Sedert het midden van
Augustus gingen de prijzen opnieuw sterk in
de hoogte. Voor Canada zijn de kaasprijzen
door de Engelsche regeering vastgesteld.
Boterprijzen.
Voor zoover de boterprijzen niet van regee-
ringswege zijn vastgesteld, loopen zij omhoog.
In Duitschland, Zwitserland en Groot-Brit-
tannië had dit eene nieuwe regeling der maxi
mumprijzen tengevolge met deelsgewijze ver-
hooging der prijzen. Evenzoo stegen de prijzen
in Frankrijk, Noorwegen en Denemarken. In
Italië bleef de maximumprijs onveranderd.
Een buitengewone prijsverhooging vertoont
de Amerikaansche markt. Daar zijn de prijzen
sedert Juni met 15 20 pCt. gestegen.
De Zuivelcourant.
Akkerwoude, 21 Nov. Hier werd een
varken voor de consumptie afgekeurd en in
den grond gestopt. Een dag later was het
kadaver verdwenen. Naar we vernemen,
het door iemand voor f 40 verkocht. En
waar is het varken
Nov. De wildstand
van
iets geringer dan in het vorige jaar.
zeer goed. De herfst-
weideoogst beloofde, met uitzondering van
de noordelijke en zuidelijke streken van
Europa, een vrij goede opbrengst. Bovenal in
Middel-Europa was het herfstgewas overvloedig
en goed. Over ’t algemeen was de hoeveel
heid der gras- en hooiopbrengst in Europa
in 1917 van middelmatig tot goed; de qualiteit
was goed.
In de Vereenigde Staten van Noord-Amerika
schat men de opbrengst der voedergewassen
in dit jaar op 92 millioen ton tegenover 110
millioen ton in 1916 en 86.6 millioen als
het gemiddelde der jaren 19111915. Ook
in Canada viel de oogst goed uit. In verge
lijking met het vorige jaar leverden de weiden
veel gras. Den le September bedroeg in de
Vereenigde Staten de prijs voor hooi in door
snede 13.68 dollars per ton tegen 10.42
dollars den le September. 1916.
De melkopbrengst.
Vergeleken bij het vorige jaar was de
melkopbrengst in Europa in het afgeloopen
kwartaal, trots de vrij gunstige voederproductie,
weer kleiner. Uit alle streken van waaruit
dienaangaande berichten inkwamen, meldt men
en
was de quantiteit grooter. De
in ’t algemeen iets beter dan
In ’t bijzonder in September was
goed. De berichten luiden, wat
de quantiteit betreft, in ’t algemeen van
Hepk. Nieuwsbl. c. Fr.
Sneek, 23 Nov. ’t Wordt hoe langer zoo
gekker met de koopsommen onzer huizen..
Wien tegen Mei 1918 de huur is opgezegd
en bet eenigszins kan stellen, zet alles op
haren en snaren om een woning in eigendom
te verkrijgen.
Waard of niet waard, daar wordt niet meer
naar gevraagd, ’t Is tegenwoordig steeds:
//Vraag maar”. Eu of de vraag de spuigaten
uitloopt (dat hoort bij de ruime gewetens
tegenwoordig thuis) ’t duurt niet lang, of de
koop is gesloten.
En den volgenden dag hoort men niet
zelden dat een woning twee, driemaal zoo
duur is verkocht als waarvoor men een jaar
of tien geleden er bezitter van werd.
Onderwijzerssalarissen
Het wetsontwerp, dat de onderwijzersjaar-
wedden verhoogen wil tot honderd gulden
boven het minimum, bij minder dan vijf
dienstjaren en tot tweehonderd gulden boven
het minimum, als de jaarwedde bij meer dan
vijf dienstjaren minder dan tweehonderd gulden
boven het minimum is, wordt in onderwijzers
bladen met verschillende gevoelens ontvangen.
De Bode b.v. schrijft er hoogst ontevreden
over, onder het opschrift „Schande.”
Voor de zooveelste maal zijn de onder
wijzers dus weer gedupeerd. De uiterst
bescheiden verhooging, die het wetje-Marchant
in uitzicht stelde, is de Regeering nog te
veel. De drie millioen, die het kosten zou,
acht zij met ’t oog op ’s Lands financiën een
niet te verantwoorden uitgaaf en zij is er
in geslaagd een stelsel van nood-voorziening
te ontwerpen, dat slechts de helft zal kosten.
We dachten, dat de maat van de vernede
ringen vol was, maar het is niet zoo.
Het blad zegt, dat het goede in het voorstel-
Marchant niet te vinden was in het bedrag,
maar in het systeem, dat een salarisverhooging
wilde over de geheele linie, terwijl minister
Cort van der Linden, met ontferming bewogen
voor de allerarmsten, den minimum-lijders een
brokje toestopt.
De gevaren van de hooikist.
In ieder huisgezin vindt
haast de hooikist.
een vergadering van dè Amsterdamsche
Gezondheidscommissie is echter gewaarschuwd
tegen het vullen van hooikisten met hooi,
wijl daarin bacteriën aanwezig zijn, die haar
weg gemakkelijk vinden naar het eten, waar
ze dit geldt vooral voor vleesch en soep
een heerlijken voedingsbodem vinden. Aan-
bevelenswaardig is de hooikist te vullen met
houtwol of papiersnippers en de bedekking
van flanel te maken.
Vleesch moet vooral goed gekookt, gestoofd
of gebraden zijn, voor men het in de hooikist
doet, anders zijn alle ziektekiemen niet gedood
en komen die kiemen in de hooikist juist in
een bij uitstek gunstige conditie, zoodat zij
ziekteverwekkend kunnen worden. Eigenlijk
moest men, zoo zegt de directeur van den
Geneeskundigen Dienst te Amsterdam, de
hooikist alleen maar gebruiken om het eten
warm te houden.
Eigenlijk welbeschouwd heeft men zoodoende
niets aan een hooikist.
Een hevige strijd tusschen pro-hooikistenaars
en anti-hooikistenaars zal nu wel ontbranden.
Bij Sneek zal een villapark worden
aangelegd, waarin 70 villa’s zullen worden
gebouwd. De stichting gaat uit van het Old
Burger Weeshuis.
Met het werk wordt reeds dezen winter
begonnen.
Een landbouwer in Schoferland bood
zijne biggen te koop aan tegen... een sigaar
per stuk. Hij kon er geene liefhebbers voor
krijgen.
eene afname. In Canada was de productie,
tengevolge van den buitengewoon gunstigen
toestand der weiden, grooter dan in het 3e
kwartaal van 1916. Ook in de Vereenigde
Staten werkte het weer gunstig op de melk
productie, ofschoon de buitengewone hitte,
die van tijd tot tijd heerschte, een nadeeligen
invloed had. In het oosten was de opbrengst I ons mee,
iets kleiner, in het westen daarentegen bereikte I strijkgeld.
Sneek, 23 November. Strijkgeldschrijvers,
I huizenkoopers en verkoopers, huisjesmelkers
I en wijders al dat soort lui, die er toe mee-
I werken de huursommen bespottelijk hoog op
I te voeren, sympathiseeren ongetwijfeld niet
I met ’t plan van h.h. Regenten hier van ’t
I O.B. Weeshuis om op eigen terrein een park
I te stichten, waarin niet meer en niet minder
I dan 70 villa’s zullen worden gebouwd.
Aan den heer Stdpenséa, opzichter alhier
I van de Weeshuisgebouwen, werd indertijd
I opgedragen de ontwerpen dier woningen in
I teekening te brengen.
’t Is nog een geheim welk soort van
I woningen ’t zal worden, maar in aanmerking
I genomen de bekwaamheid van den betrokken
I architect, lijdt ’t geen twijfel of ’t bedoelde
I park dat aan den Bolswarderweg of den
I Leeuwarderstraatweg zal verrijzen, zal in de
I toekomst met zijn talrijke woningen wel een
I sieraad voor onze stad worden. En onze
I Gemeente heeft ’t voornemen, weer 66 woningen
I te stichten, weer in den trant van de verrezene
I in de Kloosterdwarsstraat.
’t Is te denken dat die voorgenomen aan-
I bouwen ’t opdrijven van de huurprijzen niet
I ten goede zal komen.
Een adresseerende dienstweigeraar.
De heer C. J. van Borrendam, die als
I principieel dienstweigeraar te Utrecht in arrest
I is gesteld, is in verband met de bekende
I beschikking van den Minister van Oorlog
I betreffende het tegemoetkomen aan gewetens-
I bezwaren tegen den krijgsdienst voor de keus
I gesteld dienst te doen of opnieuw in arrest
I te worden gesteld.
Aangezien hij gewetensbezwaar heeft niet
alleen tegen het dooden zijner medemenschen,
maar ook tegen het deelnemen aan werkzaam
heden die dit dooden beoogen i. c. den
militairen dienst, heeft hij opnieuw geweigerd.
Hij heeft zich nu tot den Minister van
Oorlog gewend met een schrijven, waarin hij
zijn bezwaren tegen de medeplichtigheid aan
U dooden van zijn evenmensch uiteen zet en
er op wijst, dat de door den Minister genomen
beschikking niet beantwoordt aan de bedoeling,
die volgens de toelichting daarbij heeft voor
gezeten. Hij voorziet nl., dat de bepaling
alleen ten gevolge zal hebben, dat personen,
die den moed missen hun leven te geven,
hetzij voor het beginsel der landsverdediging,
hetzij voor dat der dienstweigering, deze
gelegenheid zullen aangrijpen om aan beide
consequenties te ontkomen.
Aan waarachtige gewetensbezwaren zoo
eindigt het adres tegen den krijgsdienst,
komt de ministerieele beschikking echter niet
tegemoet. Alg. B.
Scheepsladingen mosselen enz.
Tegenwoordig worden vanuit Harlingen I
scheepsladingen jonge mossels, zeesterren en I
kwallen naar de Friescbe zandgronden vervoerd, I
om daar als meststof te dienen. Dit goedje I
verspreidt zulk een ondragelijken stank, dat I
het in het vooronder niet uit te houden is. I
Des daags zitten dan ook de schippers- I
gezinnen bovenop. Maar des nachts moeten I
ze in die verpeste lucht slapen. Kunnen de I
gezondheidscommissies hier niet ingrijpen? I
vraagt de correspondent. Alg. B.
Een millioenen-juffrouw.
Te Rotterdam is groote opschudding gewekt
door het verdwijnen van een zoogenaamde I
millioenenjuffrouw, de vrouw van een kastelein I
in de Westewagenstraat. Zij dreef sinds ge- I
ruimen tijd een geldwoekerzaakje, waarmede I
groote sommen gemoeid waren. Deze affaire I
verliep echter naarmate het bedrijf der kleine I
oorlogswinstmakers werd ingekrompen en toen I
de menschen hun geld begonnen terug te I
vragen, ging het mis en nam de juffrouw de I
vlucht. Voor ’t café liep gisteren een vrij I
groote menigte te hoop; er waren er die tot I
f 10.000 beweerden te vorderen te hebben. I
De politie zoekt thans naar de bankierster. I
N. v. d. D. I
De toenemende moeilijkheden in de levens-
middelenvoorziening der volkeren voeren steeds
meer tot ingrijpende maatregelen der overheden
met betrekking lot de vergrooting der productie,
tot het vaststellen der prijzen, het regelen
der bewerking en het verbruik der melk en
melkproducten. De statistische gegevens over
handelsverkeer, markt en prijs worden voort
durend spaarzamer. Hetzelfde geldt ook van
de officieels cijfers over productie en prijs
noteering. Op grond hiervan is het niet
mogelijk de verhouding tusschen de markeen
in de verschillende landen en de voornaamste
handelplaatsen, wat aanvoer en prijs betreft,
in getallen uit te drukken. We moeten ons
in het onderstaande dan ook bepalen tol in
het kort samengevatte overzichten.
Wereldeconomie in het algemeen.
De economie van alle slaten, de neutrale
niet uitgezonderd, geraakt voor en na onder
den invloed van den krijg. Het militairisme
beheerscht het geheele economische leven.
De gevolgen hiervan zijn de algemeen bekende
storingen in ’t handelsverkeer, de verstrekkende
in-, uit- en doorvoerverboden, de transport
crisis, enz. De eischen van leger en vloot
en ’t voldoen aan de behoeften der civiele
bevolking dringen nagenoeg alle voorname
bedrijven tot verhoogde werkzaamheden, voor
zoover de toenemende bezwaren in den aan
voer van grondstoffen niet tot beperking
dwingen. Door de stijgende prijzen der grond
en de toenemende transportbezwaren
moet men langer crediet verleenen. De ver
minderde circulatie der waren heeft ook ten
gevolge, dat de betaling langer op zich laat
wachten.
Rijwielbanden-distributie
Wij vernemen, dat in ’t laatst van October
bij den rijwielhandel ongeveer 200.000 banden
in voorraad waren, waarvan ongeveer 115.000
binnen- en 85.000 buitenbanden.
De wekelijksche productie der Nederlandsche
fabrieken bedraagt 25 a 30.000 stuks.
Binnenkort is ook een aanvoer uit Engeland
te verwachten van 200.000 stuks buitenbanden
en 150.000 stuks binnenbanden.
(Kampioen).
De „Onder de 8treep”-schrijver van
het Alg. B. schrijft:
Kippen in de hooikist. Wist u wel,
waarde O. d. 8., dat de tegenwoordig zoo
gewaardeerde hooikisten zeer geschikt zijn om
kippen gekookte eieren te doen leggen?
Toen ik onlangs op een boerderij was,
bleek mij, dat de vrouw
laten staan in de boet, een
zooals u wel weet,
keuken gebruiken.
Zij had na gebruik de kist open laten
staan, om uit te luchten, en van die gelegen
heid maakten de kippen, die in zoo’n boet
vrij rond loopen, gebruik, om er eenige eieren
in te leggen.
’s Avonds deed de vrouw de kist dicht en
den volgenden dag vond zij er eenige heer
lijke zacht gekookte eitjes in!
't Is toch maar mooi zoo’n hooikist, vindt
u niet?
Tweede snee en herfstoogst.
De opbrengst van de tweede graanoogst
was iets geringer dan in het vorige jaar.
De droogte, welke in Juli heerschte, beeft
hierop in de zuidelijk en noordelijk liggende
gebieden invloed uitgeoefend. In Centraal-
West-Europa
kwaliteit was
in 1916. f
de oogst zeer
I vraagt men: worst,
Gaasterland, 21 Nov. De
midd^maViT^tot^goed, ten "opzichte”Vande I 8chÖnt onder de Belgische strooperij van vorige
kwaliteit van goed lot
I
Bolswardsche Courant
KLEIN’S THEE
I
