No. 38.
Verschijnt Donderdags en Zondags
57ste Jaargang.
Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
1918.
Zondag 12 Mei.
i
I
m_S
VOOR
MOEILIJKHEDEN.
altijc
BELASTING-SPOEDWERK.
het
INGEZONDEN.
.2 S
i 5 i
3 1
go
BINNENLAND.
2 2 s
Bolswardsche Courant.
De Zuivelcourant.
te
3
en
toch zeker wel
MJfcJity,
Hoogachtend,
De Bolswardsche Tuinbouw vereeniging
J. M. KING MA, Voorzitter.
D. TER HENNE, Secretaris.
iQ
O
O
o
o
o
o
o
o
CD
O
o
o
o"
o
o
05
het
nu
ai
o
o
o’
02
O
co
o
o
o
o'
o
02
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
3
o
o
o
OJ
kleiaardap-
spijskaart
op,
er
.8
voor
aan die
heid van
Maar,
controle
Landbouw
mag doen,
zou over
wel een veer
CO CO
CQ
uitbreiding geeft, waartoe de Minister verklaart
na rijpe overweging niet te hebben willen
overgaan.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad ie telefonisch aangesloten onder No. 4.
De Nieuwe Courant heeft het tarief van
de Verdedigingsbelasting II, zooals die volgens
het door de Tweede Kamer aangenomen, ge
amendeerde wetsontwerp van den minister
van financiën over het belastingjaar 1 Mei 1918
tot 30 April 1919 zal worden geheven, na
gerekend. De Kamer heeft er zich den tijd
niet toe gegund.
Dat dit evenwel niet overbodig ware geweest,
blijkt.
O o
05 05
antwoord van den Minister in Uw blad te
willen opnemen, waarvoor bij voorbaat haar
dank.
o o
CQ 00
O O
02 CO
Bolsward, 7 Mei 1918.
M. de Redacteur,
De Bolswardsche Tuinbouwvereeniging heeft
zich bezig gehouden met de vraag in hoeverre
het mogelijk zou zijn aan den vetnood tegemoet
te komen door het verbouwen van koolzaad,
ter verkrijging van eetbare olie ten behoeve
van de bevolking van de Gemeente Bolsward.
Een berekening over de opbrengst van
koolzaad toont aan, dat men van land in
dit geval een zesmaal grooter vetprodactie
aan olie verkrijgt dan in den vorm van boter
bij het houden van koeien.
Zij heeft zich dientengevolge gewend tot
den Minister van Landbouw met de vraag
of Z. Ex. er toe kon besluiten om in den
geest van Zijne circulaire aan de Burgemeesters,
inzake het in bet bezit laten van gewonnen
peulvruchten, de te winnen olie ter beschikking
te laten van de Gemeente tot een bepaald
kwantum, indien die olie (zaad) werd geoogst
van land, dat tot nog toe niet werd gebruikt
voor de teelt van voedingsgewassen of nieuw
gescheurd grasland.
Daarop is bijgaand antwoord ingekomen en
teneinde uitvoering te geven, aan den daarin
vermelden laatsten zin, meent zij niet beter
te kunnen doen, dan U beleefd te vragen het
■g
8 CÓ
g.
O
a
<1 iQ
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 8 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar 5 Cent.
Sneek, 10 Mei. Vandaag 2 ons kalfsvleesch
op no. 431, 1 pond visch op no. 430, ’t
duurt niet lang, of we zitten hier in Lui
lekkerland. Voeg daarbij rijst en
pelen als hoofdgerechten, en onze
van deze week wijst nog allerminst er
dat we hier in de misère zitten, ’t Lijkt
nog niet op; of het zoo zal blijven? zeer
waarschijnlijk niet. Maar laat ons hopen dat
er van hoogerhand pogingen worden aange
wend, om de eene gemeente wat de spijsver-
strekking betreft, niet zoo in het oogoploopend,
boven een ander te bevoordeelen. Gelijk op,
zal den bekommerden tijd dien we tegemoet
gaan, dan gemakkelijker doen dragen.
Sneek, 10 Mei. In de openbare verga
dering van belanghebbenden bij de oprichting
van een Bouwvereeniging op Coöperatieven
grondslag, werd Woensdagavond jl. besloten
tot oprichting van deze vereeniging.
Voorloopig sloten 27 van de aanwezigen
zich als lid aan.
De vergadering werd bezocht door ruim
50 personen.
Sneek, 10 Mei. Onderscheiden personen
hier die Maandag as. moeten verhuizen, maar
zich vóór den bepaalden tijd tot de Huur-
commissie wendden, met ’t verzoek om nog
minstens 'een half jaar te mogen blijven,
wachten nog steeds op antwoord.
Gelukkig zegt een art. in de nieuwe wet,
dat, zoolang de uitspraak van de Commissie
absent blijft, men niet behoeft te verkrossen.
Jotire. Er was deze week, niettegenstaande
den vleeschnood, van alles te koop: regeerings-
schelvisch, stroo- en braadbokking, schol en nog
rundvleesch van uit nood geslacht, terwijl nu
van morgen Woensdag zelfs nog ook
eenheidsworst, waarvan de verkoop reeds voor
dag en voor dauw begon, zoodat enkele slagers
om 8 uur al schoon waren, voor de trom nog
koud was. Ja, zelfs moet een enkele ver-
kooper ’s avonds te voren al hebben afgegeven.
Dat was toch zeker wel een beetje al te
vroeg. J ouster Ct.
Witte boonen zijn niet minder voor-
deelig of minder voedzaam dan bruine, maar
het is nu eenmaal in ons land meer gewoonte
om bruine dan witte boonen te telen. Waarom
weten wij niet.
’t Is er mee als met schapenvleesch, dat
lier vroeger ook weinig werd gegeten.
Men lustte het hier niet. Hadden we
nu maar!
De witte boonen gaan veel naar Duitschland.
C cq
O
ob a
O S3
aS as
0-
O O
C ’d" rfi
oo
CO
Men ziet dus, dat in een vloek
een zucht de zeer hooge inkomens, in
plaats van, naar de bedoeling van den
minister, met 50 opcenten, met ongeveer
90 zullen worden belast. Het cijfer is
in de discussie zelfs niet genoemd! Er
is enkel gesproken van z/iets meer dan
50 opc.”, waarmee de hooge inkomens
zullen worden getroffen. Maar nog dwazer
is, dat terwijl de opcentenprogressie
tusschen inkomens van f 20,000 en
f 60,000 een sprong maakt van 88 tot
honderd en vijftien, zij daarna ophoudt
niet alleen, maar verandert in een daling,
die de belasting op inkomens van twèe
ton en daarboven weer met z/slechts”
ongeveer 90 opcenten verhoogt.
Zulk een spoed-tarief kan het volgend
jaar natuurlijk niet behouden worden.
Maar voor één jaar is het al onhoudbaar;
gewoonweg: vfout!”
’s-Gravenhage, 1 Mei 1918.
Bericht op schrijven van 24 April ’18,
betreffende aanvraag tot verbouw van
koolzaad ter verkrijging van eetbare
olie, ten behoeve van de bevolking
van Bolsward.
Naar aanleiding van bovenvermeld schrijven
heb ik de eer U mede te deelen, dat ik mei
veel belangstelling heb kennis genomen van
het aanvankelijk succes uwer vereeniging,
inzake den verbouw van peulvruchten.
Ik stel het op prijs, dat U nog verdere
pogingen wenscht te doen om de voedsel
voorziening te verlichten.
Het komt mij echter niet gewenscht voor
de teelt van koolzaad aan te moedigen- door
de te winnen olie ter beschikking te laten
van de gemeente, waarin het koolzaad is geteeld.
Wel is het mijn voornemen, in het algemeen
de teelt van koolzaad op gescheurd grasland
aan te moedigen door het in uitzicht stellen
van een zeer boogen prijs aan de verbouwers.
Uwe vereeniging verricht zeker een nuttig
werk door het maken van propaganda in uwe
omgeving voor den verbouw van koolzaad op
gescheurd grasland.
De Minister van Landboüw,
Nijverheid en Handel,
Voor den Minister,
De Secretaris Generaal,
(w.g.) VERSTEEG.
Veranderingen in systemen brengen
moeilijkheden mee.
In normale tijden weten de bedrijven zich
in den regel vrij spoedig aan te passen aan
de veranderde omstandigheden. Lastiger wordt
het, wanneer, zooals in den tegenwoordigen
abnormalen tijd, het economisch leven zoo
zeer aan de Staatsmachine is vastgeklonken,
dat van vrij bewegen geen sprake meer kan
zijn. Wordt dan een gedurende eenigen tijd
gevolgd systeem vervangen door een ander,
dan k'raakt en knarst het logge voertuigeen
tijdlang wil het niet vooruit; er wordt ge
trokken en geduwd, totdat het eindelijk met
horten en stooten langzaam in beweging komt
om tenslotte opnieuw een meer regelmatigen
gang te verkrijgen. De bolerwagen verkeert
tegenwoordig in den toestand, dat hij niet
goed op gang wil komen, tot groot ongerief
van allen, die bij een goeden gang belang
hebben. De producenten zitten het eene
oogenblik met boter, die zij niet mogen ver-
koopen, terwijl zij op een ander moment meer
moeten afleveren dan hunne productie bedraagt
winkeliers moeten hunne vaste klanten teleur
gesteld met leege handen naar huis zenden
het publiek, dat meestal slecht is ingelicht,
moppert omdat de verkoopers, naar *t meent,
niet willen verkoopen. Op die onjuiste meening
worden natuurlijk allerlei onjuiste gevolg
trekkingen gebouwd, die er toe leiden, dat
ongemotiveerde kwade vermoedens worden
gekoesterd en de menschen elkaar met wan
trouwende oogen aanzien. En de voerlui van
het rammelende vehikel worden zenuwachtig
en raken ook al bun goed humeur kwijt.
Binnenkort zal de nieuwe vetrantsoeneering
beginnen, d. w. z. we krijgen kaarten met
bons voor margarine, melange A, melange B
en boter. Dat lijkt op zich zelf niet zoo kwaad,
vooral omdat ieder kan krijgen wat hij het
meest in overeenstemming acht met de gesteld-
zijn beurs.
o wee, daar is nu weer de Boter
en daar zijn de ministeriëele
schriften, waardoor de aangeslotenen
controle onderworpen zijn. Gy zult noch
rechtstreeks, noch zijdelings betrokken zijn in
den handel in margarine, gij zult deze vetten
niet mogen vervoeren, noch ze in Uwe inrichting
voorhanden hebben. Zoo staat er geschreven en
wee dengene, die dit verbod overtreedt.
Zoo wordt, zoolang dit voorschrift blijft
zooals het is, de aansluiting aan de Boter
contróle een last, die al te zwaar drukt.
Vertoogen zijn tot den Minister gericht, waarin
op bet gevaar gewezen wordt, waardoor de
Botercontróle in haar bestaan bedreigd wordt
door die beruchte A en B melanges.
Gelukkig, dat onze Minister van
tegenwoordig heel wat kan en
waartoe bij in normale tijden nooit
gaan; de Botercontróle zal er
bij moeten laten, maar in vredesnaam, er zijn
al zoovele andere veeren uitgetrokken.
Behalve de centrale regelaar der distributie,
die in Den Haag zetelt, is er in elke gemeente
een zoogenaamd distributiebedrijf. Dat geeft
voor stad of plattelandsgemeente de zijiaantjes
aan, die alle vertakkingen zijn van den grooten
nationalen distribualen heirweg. Hobbelt op
den laatste de groote karos wel eens wat erg,
de eersten blijken ook niet alle effen zandwegen
te zijn Hier zien wij een bord met het voor
schrift: Ieder ingezetene mag zijn vet, hetzij
dit is margarine, melange A, melange B of
boter, slechts bij ééuzelfden detaillist (dit is
in het Hollandscb de officiëele naam voor
winkelier) koopen. Natuurlijk dat de aan
geslotene bij de Botercontróle zijn mond al
weer tot pruttelen zetau wordt het nog
mooier, bromt hijomdat ik geen margarine
en geen mengsels daarvan mag verkoopen, mag
ik nu mijn boter ook al niet meer verhandelen.
Met de melkregeling doen zich ook nog
altijd eigenaardige zaken voor.
Op een laantje zien wij het verbod een
melkverkooper mag zijn melk niet koopen van
een veehouder, die, hoewel tot dusverre in
deze gemeente leverende, voorheen een anderen
melkverkooper tot afnemer had. A propos,
zegt de houder van een melkinrichting, dit
voorschrift is in strijd met de regeling van
den Minister. En de Redacteur van De Zuivel
courant, die als belangstellend toeschouwer
het wonderlijk menschengedwarrel gadeslaat,
spreekt er zijne verwondering over uit, dat
de Directeur van een gemeentelijk distributie
bedrijf aan het algemeene voorschrift eene
co o
co o
o o
co~ o a
o o
oo
o o
O 05
05 O
CO CO
OS CO r-l U3
Zie hier het wonderlijk resultaat,
waartoe deze hals-over-kop-toer van be
lastingwetgeving heeft geleid. Men lette
op de cijfers in de vierde kolom van
staatje; het zijn de opcenten, die
feitelijk op Verdedigingsbelasting II in
dit jaar zullen worden gelegd.
OO m CO rf<
CO OO i CO 05
Melksiijter-bacillendrager.
In den Arnhemschen gemeenteraad heeft
Dr. Piekema naar aanleiding van het verslag
der Gezondheidscommissie de aandacht geves
tigd op de daarin voorkomende mededeeling
betreffende het vermoeden, dat in het gezin
van een melksiijter te Arnhem een bacillen
drager zou voorkomen. Herhaalde gevallen
van typhus abdominalis kwamen in het afge-
loopen jaar voor, welke in verband konden
worden gebracht met bovenbedoelden melk
siijter. Dr. Piekema betreurt dat deze melk
siijter niet bereid is gevonden om met de
Gezondheidscommissie mede te werken tot het
verkrijgen van zekerheid aangaande het al of
niet voorkomen van een bacillendrager in zijn
gezin en zou nu gaarne vernemen, of het
verzoek door de Commissie gericht tot Burge
meester en Wethouders, om in deze zaak op
te treden, eenig effect heeft gehad.
De Voorzitter deelde daarop mede, dat het
ook aan Burgemeester en Wethouders niet is
mogen gelukken, niettegenstaande daartoe her
haalde pogingen werden gedaan, om den bewus-
ten melksiijter tot medewerking te bewegen.
De wet voorziet in dit geval niet en toch
is het belang om de bevolking tegen besmet
tingsgevaar te beveiligen te groot, om niet al
het mogelijke te doen tot waarschuwing van
de melkverbruikers. Hij gaf aan inwoners van
Arnhem, die hun melk van een melksiijter
betrekken, in ernstige overweging om bij den
Secretaris van de Gezondheidscommissie te
vragen of hun leverancier de bewuste is al
dan niet.
Op deze wijze acht hij het mogelijk dat de
gevaren, ontstaan door den onwil van een man,
om zich in het belang zijner mede-burgers
eenige moeite te getroosten, zooveel mogelijk
worden opgeheven.
De spoortarieven.
Naar het Huisgezin verneemt, zullen, indien
dezen zomer de reistarieven worden verhoogd,
de prijzen der abonnementen, bijzondere om
standigheden voorbehouden,ongewijzigd blijven.
Bij informatie bij de H. IJ. 8. M. is ons
gebleken, dat het wel in de bedoeling ligt,
dezen zomer in de drukke vacantiemaanden,
de tarieven weer te verhoogen, op dezelfde
wijze als verleden jaar.
De nieuwe zomer-dienstregeling gaat 3 J uni in.
Smokkelaars-einde.
Gisterochtend is te Babberik een smokkelaar
uit Arnhem doodgeschoten.
In den nacht van Woensdag en Donder
dag heeft te Maastricht een soldaat-kommies
een smokkelaar, die gesnapt was en ontvluchten
wilde, in de Zakstraat doodgeschoten.
Landbouwverlof en scheuren van grasland.
Een landbouwer in Utrecht vroeg landbouw
verlof aldus deelt een onzer lezers ons
mede ouder belofte dat hij dan hij vier
bunders van zijn grasland zou scheuren.
Hoewel de burgemeester van de plaats zijner
inwoning het verlof dringend noodig oordeelde,
de adviseur van landbouwverloven gunstige
beschikking aanbeval en de secretaris van de
Cultuurcommissie eveneens zijn instemming
met de verlofsaanvrage te kennen gaf
werd er afwijzend beschikt op het verzoek.
Wel een aanmoediging voor het scheuren
van grasland! Alg. H.
Inbeslagnemingen.
Men schrijft ons uit Barneveld:
Sedert het begin dezer week zijn hier ruim
20 militairen ingekwartierd, wien opgedragen
is bij de landbouwers in deze streken een
streng onderzoek in te stellen naar achter-
gehouden voedingsmiddelen. Hoewel nog slechts
enkele boerenerven met een bezoek vereerd
zijn, is toch reeds heel wat gevonden.
Op de eene plaats haalde men koren onder
een houtmijt uit; bij een ander werd een
groote kist, gevuld met rogge, in den grond
verstopt gevonden, en bij een derde bleek
het graan in het kabinet verborgen te zijn.
Naar het zich laat aanzien, zal de buit
overvloedig zijn. Alg. H:
Duitsche troepenconcentratie vóór de
ontspanning
Naar thans van de Belgische grens gemeld
san worden, waren ten tijde van de spanning
tusschen Nederland en Duitschland in Gent
niet minder dan 80.000 man Duitsche troepen
cavalerie en infanterie geconcentreerd.
Vad.
o
o
co
o
o
o
00
Tp
o
o
1T5
co
o
oo
O O I o o o
»O tQ I in aO 1Q
<>2 rfi QQ 05 05 05
t— oo OO O O O o
r-l CO c© C©
as
o
i©*
o o
oo oó o?
-
rf Tfi
xO
03 -O
o o o o o
rr -rfi Tfi rft ”5
00
’7’
x© x©
x© r—I
