No. 40.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
57ste Jaargang.
1918.
ïïieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
I
Zondag 19 Mei.
VOOR
OER DITTEN EN DATTEN.
I
'1
en
Alg. H.
een
op
waren ook nu weer te voren
aan huis opgekocht tegen 16
cent per stuk. Menschen, die nooit
over de brood- en
weer levendiger te wor-
broodwagens neemt
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad it telefonisch aang et loten onder No. 4.
bewijs dat
cursus, dat
examen aan
van 's Rijks
te Utrecht,
gehecht.
De cursus 19181919 staat weer onder
leiding van Dr. S. R. Ferwerda en den heer
O. H. Baarda, gediplomeerd Rijks leeraar in
praktisch hoefbeslag.
Te Rotterdam
begint de ontevredenheid
aardappel ran tsoeneering
den. Het aanranden van
toe en gisteren hebben zich weder een aantal
vrouwen tot den burgemeester gewend. Wegens
het bestelen van broodwagens werden een
aantal jongens aangehouden.
Choco lade-reepen
Om den knoeihandel in chocoladereepen tegen
te gaan is naar de Tel. meldt, de Minister
van landbouw, voornemens, door de fabrikanten
van chocolade aan de gemeentebesturen, die
daardoor onder nader te noemen voorwaarden
in aanmerking wenschen te komen, een zekere
nader vast te stellen hoeveelheid chocolade
te doen leveren in den vorm van reepen of
tabletten tegen een prijs van f 11 per 100
stuks, ieder ongeveer 30 a 40 gram. Deze
reepen zullen in’t klein moeten worden verkocht
tegen 121/2 ct. per stuk, door winkeliers, die
de gemeentebesturen zullen aanwijzen. Het
gemeentebestuur zal tot dien verkoop uit
sluitend winkeliers mogen aanwijzen die, op
welke wijze dan ook, dat bestuur waarborgen
dezen zijn plicht niet voldoende
«Er wordt”, zegt bij, «zooveel
over allerlei regeeringsmaatregelen.
valt niet te ontkennen, dat die
BINNENLAND.
Sneek, 17 Mei. Bij een zekeren Z. alhier
heeft de politie in beslag genomen ruim
200 K.G. gort, die thans reeds in het bezit
der Distributieheeren is.
Procesverbaal hebben de mannen der wet
opgemaakt tegen een jongme.nsch, dat de flauwe
aardigheid uithaalde, om een aanplakbord voor
distributiebekendmakingen om te keeren en
er op te schrijven, dat bij den winkelier
Henstra sago was te verkrijgen.
Sneek, 17 Mei. Dr. B. Sijpkens, de
directeur onzer H. B. S., gaat heentegen
15 Juli heeft hij als zoodanig en als leeraar
aan het Gymnasium eervol ontslag gevraagd,
wegens zijne benoeming, zoo men weet, tot
directeur der H. B. 8. te Groningen.
Zijn heengaan wordt hier bij ouders
leerlingen ten zeerste betreurd.
Sneek, 17 Mei. De Kermis wordt hier
dit jaar niet gebonden, zoo besloot de Raad
hier op voorstel van B. en W. Drie leden,
de hh. Huges, Meijer Kuijt en De Wolf,
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Nou’t de measte minsken der hjarren yn
skikke moatte, dat hjar middeismiel it sender
spek en fleisk dwaen moat, en it mei de fet-
panne ek allersjofelst gesteld is, nou’t by in
hopen sürstip en mosterstip wer in forname
rol spylje, nou kom me in hopen aide Ij ue noch
ris los om lang en breed üt to mietten ho krap
hja it alearen wol hawn bawwe.
Dan wieme der husbaldings dy’t net wisten
ho spek en fleisk smakke, as allinne in stikje
fen in foreüpt skiep, ef in to ier komd kjeltsje,
mar oars wie der gjin sprake fen det er oan
sok spil tocht weard. En fet kaem de doarren
eiglik ek noait binnen, en men brükte by de
ierapels it ófdreacbsel mei in bantsje fol moal
en in skoatsje yettich der trocb, en it middeis
miel wie ré, en de minsken wierne der mei
tofreden. Eft er dan gjin fet en spek wie?
Wis wol, der wie safolle dat de ljue, dy’t it
to missen hienen, der faken mei forlogen
rekken, mar de saek siet sa, dat de Ijne, dy’t
it nedlch hawwe moasten, it net keapje koene,
trocbdat it jild óntbnek. Men hie do de tiden
dat in arbeider aims in wike bodzje moast for
fiif goune, en fen dy fiif goune moast den de
biisbalding bistean, en sa wie 't gjin wónder
dat de minsken hjarren tige bihelpe moasten’,
en faken mei lijen troch de tiid skarrelen.
Hwet scoene de ljue raer opbarke hawwe,
as men sein hie, dat er noch ris in tiid komme
scoe, dat de leanen kladsje scoenen ta in lyts
fjirtich goune. Men scoe it gewoanwei net
leaud hawwe, om ’t soks ta de óumóglikheden
rekkene waerd. En dochs bilibbet men tsjin-
wirdich dy tiid, mar hwet nou it fet en it
fleisk oangiet, is 't noch like folie lijen, as do’t
de minsken it achtste part fen ’e tsjinwirdige
leanen hienen. Sa foroarje de tiden. Alearen
wie der fen alles folop, mar de minsken hiene
gjin jild, nou hawwe de ljue gjin jild brek,
mar nou is der gjin iten, to minsen datjinge
net, dêr’t de minsken it measte forlet fen
hawwe, en sad.waende prottelje in hopen
minsken stien en bien, om’t hja net krije
kinne hwet bjar takomt. «Mar,” skriuwt in
dokter yn ’t Handelsbléd, «klei mar net
minsken, sa lang as jimme noch goede ierapels
hawwe; as jimme dy den mar bihannelje, sa
as 't heart, dan kin ’t lang gean.”
En dan jowt de man oan ’e ban, om de
ierapels net earder te skilen, as dat se gaer
binne, dan foaral it ófdreacbsel net weismite,
hwent dêr sit ek nog tige hwet yn, en de
man biwiist syn redenaesjes mei oan to heljen,
ho’t de Fryske arbeiders alearen sterke fear-
dige kearels wierne, dy’t swier wirk diene, en
dy krêften for in great diel to tankjen hiene,
trochdet er fen hjar ierapels neat forlern gyng,
de aermoede brocbt mei, det it ierapelwetter
bihalden waerd, hwer’t men dan sórstip fen
makke; fierder krigen de ljue ek wol ris in
dei wetterpoatstrou, dêr’t dan hwet sjerp oer-
kaem, en howol it fet en it fleisk der oan
mankearre, gjinien dy’t efterdt gyng, de man
nen dienen hjar wirk mei glans, folie better
as in letter skaei, dat in middeismiel hie nei
nije trant. Sa tinkt dy dokter der oer, en as
de man gelyk hat, hwa wit, ho bliid we dan
letter wêze scille dat er gjin fetspillen mear
to krijen binne, as we letter fen in bern
kearels groeijen sjugge, sterk en swier en
feardich, trochdet hja wer opfierd binne by
sürstip, en hwet fierder ta de. alderwetske
mieltiid bihearde. Frisia.
Een feestvierende stad.
Harlingen was Woensdag met vlaggen
getooid. Zij vierde feest omdat haar inwoner
W. Harmens Gzn.zijn90en verjaardag herdacht.
Sedert jaren heeft de heer H. de gemeente
belangen met hart en ziel gediend. Heeft hij
zich sedert eenige jaren uit het openbare leven
teruggetrokken, de gemeente is niet vergeten,
wat hij voor haar gedaan heeft. De stichting
«Het Harmenspark” is daarvan een getuige.
Machine gesprongen.
Donderdagmorgen sprong in de kapokfabriek
van Nijhuis en Co. te Almelo door onbekende
oorzaak een lompenscheurmacbine uit elkaar,
ten gevolge waarvan de 35-jarige Gerhardus
Slot van Vriezeveen, vader van 2 kinderen,
werd gedood. Alg. H.
dat de verkoop uitsluitend aan directe consu
menten en tegen den vastgestelden prijs zal
geschieden.
De chocolade-fabricage wordt overigens
vrijgelaten, met deze beperking, dat voorshands
geen poeder mag worden afgeleverd noch
verwerkt.
Oude munten.
Bij het rooien van boomen zijn te Uden
gevonden een Friesche rijder van 1774 en
twee Deventer munten van 1687 en 1698.
Een dezer laatste is erg gesnoeid,
Doodslag.
Te 's-Hertogen bosch zijn Woensdag voor
den officier van justitie geleid de gebroeders
Willissen uit Ottersum, verdacht van doodslag,
gepleegd op de rijksveldwachters Vogelaar te
Aflerden en Maagdenburg te Oeffelt. (Hsg.)
Aangehouden.
Te Delft is door de recherche aangehouden
een 17-jarige kantoorbediende wegens ver
duistering van 500 K.G. koffieboonen en een
hoeveelheid koffie- en theebonnen voor ruim
1100 K.G. koffie en thee, ten nadeele van
zijn patrones de firma Draayer. Als verdacht
van heling der koffie en van de koffie- en
theebonnen is gearresteerd een winkelier, ten
wiens huize een hoeveelheid der verduisterde
koffie in beslag- werd genomen. Alg. H.
Plaatsgebrek in de gevangenis.
Wij vernemen dat bij de regeering het
voornemen bestaat een tweetal gevangenis
barakken te laten bouwen, om te voorzien in
het gebrek aan gevangenisruimte, dat tot zeer
ongewenschte toestanden aanleiding gaf. Vele
verdachten, ook van meer ernstige misdrijven,
kunnen niet preventief in hechtenis worden
gesteld, en veroordeelden moesten thans
geruimen tijd op vrije voeten worden gelaten.
Men schrijft uit Barneveld
De geheele eierenaanvoer op vrije markt
bestond beden uit 48 krielkippeneitjes. De
gewone eieren
bij de boeren
tot 17
ei gekocht hebben, werpen zich thans
den clandestienen eierhandel met een
felheid, die alle perken te buiten.gaat. Meer
malen bezoeken tien verschillende kooplui op
één dag denzelfden boer. Het wordt in één
woord een rage.
Hoefsmidcursus.
De hoefsmidcursus aan de Ambachts
school te Harlingen is aangevangen met 14
leerlingen, niet alleen uit de naaste omgeving
doch zelfs uit Oenkerk en Parrega. Wel een
aan het getuigschrift van dezen
wordt uitgereikt na afgelegd
het Instituut voor Hoefkunde
Veeartsenijkundige Hoogeschool
meer en meer waarde wordt
De distributie.
Ds. D. van der Meulen vraagt zich in het
Friesch Kerkblad af, of het mislukken van
de distributie-regeling misschien niet mede
hieraan te wijten ie, dat het Gereformeerd
volk in
nakomt,
geklaagd
En het
maatregelen juist niet alle in de praktijk
des levens goede maatregelen blijken te zijn.
Maar de klagers moeten zich zelven eens
onderzoeken of ze wel getrouw zijn in bun
gebed voor de overheid. De Heere is het,
door Wien de koningen regeeren en de vorsten
recht en gerechtigheid doen. Van Hem alleen
komt de wijsheid, die de overheidspersonen
noodig hebben. Wordt dit in onze dagen wel
genoegzaam in het oog gehouden?4
Dierenvrienden.
In den laatsten tijd doet zich te Amsterdam,
evenals op andere plaatsen het geval voor,
dat tal van honden en katten spoorloos ver
dwijnen. Natuurlijk worden de dieren gestolen
en afgemaakt om de huid en het vleesch.
In de worst kan alles gebruikt worden.
Nu deed zich het geval voor dat de laatste
weken tal van «dierenvrienden” zich kwamen
aanmelden om bun kat of hond, die zich
toevallig steeds onder de opgeborgen dieren
bevond. Zonder erg werden de kostgangers
afgegeven, totdat bleek dat op deze wijze
een combinatie van personen er in slaagde
zich op kostelooze wijze te voorzien van
kattenvellen en vleesch, dat gretig aftrek vond.
Aan deze tactiek is thans een einde gemaakt.
Geen katten- en hondenworst derhalve.
Schandelijke woeker.
M’n vrouw moest een klosje handgaren
hebben, schrijft een lezer van Het Folk
aan dat blad. Niet te krijgen. Wel een kaartje
waarvoor ze cent betalen moest. Ik meet
het garen en kom tot de ontdekking dat er
geen tien el op zit. Dus zou een klosje hand
garen van 200 el, dat in normale tijden vijf
cent kostte, volgens deze prijsregeling op f 1.50
komen. Dertig maal de oude prijs! Is dat
woeker of niet? En wordt het niet meer dan
tijd, dat er een eind gemaakt wordt aan
dien zwendel?
Fabrieksstank.
De veevoederfabriek Klingelbeek te Arnhem,
waar volgens het systeem van prof. Van
Calcar uit afval van plantaardigen en dier
lijken aard veevoeder wordt bereid, bezorgt
de bewoners van het westelijk gedeelte van
Arnhem grooten hinder. De stank, welken
’t drogen van visch en vleescbafval veroorzaakt,
is onverdragelijk. In verband hiermede heeft
de directie meegedeeld dat voorloopig geen
vischafval meer zou worden gedroogd; men
zou zich bepalen tot het verwerken van
aardappelschillen en anderen plantaardigen
afval, totdat de noodige toestellen zouden
zijn aangebracht, waardoor het verwerken van
dierlijken afval reukeloos zou kunnengeschieden
Naar men ons van bevoegde zijde verzekerde
is er Dinsdag toch visch gedroogd met het
resultaat dat weder dezelfde ondragelijke lucht
over de omgeving hing. Ojk Woensdagochtend
bracht de Zuidwestenwind voortdurend golven
van walgelijk riekende geuren over de stad.
De gezondheidscommissie te Arnhem heeft
in deze stappen gedaan om aan den toestand
een einde te maken. Zij heeft zich met een
ad tas tot het gemeentebestuur gewend, waarin
wordt verzocht om proces-verbaal op te maken
tegen de directie wegen overtreding der
Hinderwet en om de fabriek stop te zetten.
De veevoederfabriek was n.l. voor haar
tegenwoordige bestemming groentedrogerij, en
er was vergunning verleend om groenten te
drogen. Een vergunning voor veevoederpro-
ductie, waarbij ook dierlijke afval wordt
verwerkt, is niet verleend. Op deze omstan
digheid is het adres in hoofdzaak gebaseerd.
Alg. H.
verklaarden zich tegen het advies van ’t D. B.
Een voorstel van B. en W., om hun een
crediet te verleenen van f 30000 voor de
oprichting van een centrale keuken, werd
afgestemd.
Nog besloot de Raad de klokken van het
versleten Carillon met den speeltrommel bij
publieke inschrijving te verkoopen en voorts
een nieuw torenuurwerk te bestellen bij de
firma Eysbouts te Asten voor desom van f1860.
Achlum. De forhós-drokte is dit kear
noch minder flot gien as oare jierren. De
goed bidoelde en ek nedige woaningwet keart
it boerefolk op, as in hierder net dt syn
went hoeft ef wol. Sa like ’t hjir mei in
stik ef fiif hdshaldings ek bare tsjuster,
omdet ndmer ien d’r net ut gong. Mar
nou is it ien fen hjarren eang om ’t hert
wirden, det hij der utset wirde scoe, en hij
hat dêrom mei syn oarehelt foarearst mar
bij oaren Onderdak socht. Do koenen de
oaren hjar gong gean en kaem it spil sadwaende
noch yn ’e es.
Ek yn dizze omkriten hawwe in heap
hdshaldings to kampjen mei fetneed en fet-
leaze dagen. Neat ef fiersentomin as ’t
net foroaret, dan stiet it ’r for in hopen
slim foar 1
Immen, dy ’t trije einekoerren bóten
hat, wier sa forlünlik det seis einen bjar
aeien dêr yn brochten. Dat is frijhwet mak-
liker as se dt it lón siikje 1 Fran. Ct.
Internationale Hypotheek Bank.
Naar wij vernemen is de emissie der Inter
nationale Hypotheek Bank nagenoeg volteekend,
zoodat de inschrijvingen ten volle kunnen
worden toegewezen.
Om melkvee voor vordering te sparen.
Vroeger kwamen de Friesche weidkoeien
op de Rotterdamsche markt. Nu worden daaren
tegen op de Hollandscbe markten tegen hooge
prijzen guste koeien opgekocht voor de Friesche
boeren. Deze wenschen zooveel mogelijk hun
melkvee voor vordering te sparen, koopen
daarom gust vee en staan het desnoods met
verlies aan het Rundveekantoor af. Maar dan
hebben zij de voldoening, dat van hun eigen
vee niet wordt opgevorderd.
Het was Maandag in de Wouden voor
velen een critieken dag. Toen moest worden
verhuisd en verschillende gezinnen hadden
geen onderdak. Enkelen bleven in de woning
en zijn hieruit langs gerecbtelijken weg ver
wijderd. Hoe groot de behoefte aan volks
woningen is, werd thans weer op bittere wijze
geïllustreerd.
Dinsdagnacht is door de marechaussee
van Buitenpost aangehouden S. G. v. L. van
Zandbulten met een geslacht schaap op zijn
rijwiel. Hij heeft bekend het zelf te hebben
geslacht en het buiten de distributie om te
verkoopen. Adv. BI. v. Kollum.
Wij hebben de eenheidsworst gezien!
Gistermiddag kwam op ons bureau een
goed bekend staand winkelier ons verrassen
met een groot pak. «Of we de eenheidsworst
al gezien hadden?”
De redacteuren-huisvaders kwamen nieuws
gierig van allen kant toegesneld, het pakket
werd geopend... in den vorm van onze on
vergetelijke Geldersche rookworst lag daar een
zestal worsten voor ons, dik onder een groene
schimmel bedekt!
Zóó had de winkelier ze, een half uur ge
leden, ontvangen, in een grooten kist, van
zijn grossier en onmiddellijk had hij ons
willen toonen, hoe het nieuwe product er uitzag.
Als vakman meende hij hoewel hij zijn
oordeel gaarne gaf voor dat van een deskundig
keurder, dat de worst, met zout water afge-
wasschen, nog wel geschikt voor de consumptie
zou zijn... maar hoe lang? Bij de huidige
temperatuur en straks met twee Pinksterdagen
achter elkaar?
Het kwam onzen winkelier voor, dat de
worst al veel en veel te lang geleden ingepakt
was aan de fabriek. Bij zijn grossier ver
moedde hij tenminste geen schuld, want die
heeft er financieel belang bij om ze zoo gauw
mogelijk te verzenden.
Op deze wijze zal het met de eenheidsworst
ook niet te lang duren. Alg. H.
Een perzik.
Te Utrecht is Woensdag de eerste perzik
aangevoerd door den heer Rhijnouen, uit
Bunnik. Ds kostelijke (en kostbare) vrucht
werd gekocht door iemand te Utrecht, voor
f 1.08.
Bolswardsclie Courant,
f
f r-~--4 iBWBSRM
'WW-,
