Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Verschijnt Donderdags en Zondags
57ste Jaargang.
1918.
No. 46.
Zondag 9 Juni.
üit de Raadszaal.
VOOR
‘1
11 April geen raadsvergadering
gehad, dat is dus een tijdperk van 8 weken,
’t Was te verwachten, .dat als eenmaal de
bom barstte, er wat los zou komen, en die
verwachting is niet* teleurgesteld. Van zes uur
tot halfelf kan heel wat worden afgehandeld,
en toch zijn een paar flinke brokken uitgesteld,
die houden we dus nog in ’t zicht.
Bolswardsche Courant
Sedert
een
1.
le dezer stede
toegevoegd.
de Schippersvereeniging,
’t Alg. Armbestuur met
f 716 60 wordt eveneens
verplegingsartikelen
’t sluitingsuur der
zeer
maar
dat
voor
Vergadering op Donderdag 6 Juni 1918.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
is voor beteugeling van
niet de gelegenheid had een
doen. Hij zal tegen bet advies stemmen,
doch behoudt zich voor later een nader voorstel
in dezen te doen.
De heer Terhenne vond dan wel wenschelijk
dit punt van de agenda te voeren en af te
wachten wat de heer Eerdmans en anderen
zullen voorstellen.
De Voorzitter meent toch dat door den Raad
over het openstellen des morgens in plaats van
O uur te 7 uur wel beslist kan worden, en
merkt naar aanleiding van wat over Leeuwarden
werd gezegd op, dat het moeielijk gaat een
scheiding te maken tusschen lokalen die wel
en die niet gesloten moeten worden. De lokalen
voor gezellig en maatschappelijk verkeer van
de tapperijen te scheiden gaat moeielijk, en
als men al een 4 of 5 tal ging sluiten, zoude
de klandisie zich waarschijnlijk verplaatsen en
zouden die cafe’s ook weer als kroegen dienen.
Ook gaat het niet voor hoogere kringen de
gelegenheid open te houden en aan de minder
gefortuneerden de pas af te snijden. Om Bols
ward zoogenaaamd droog te leggen zon ook
bezwaarlijk gaan, op grond van dit een en
ander heeft de Commissie gemeend voorloopig
geen ander advies te mogen geven.
op, dat de Com-
breed onder oogen
om voor enkelen
anderen niet, is
moeielijk een
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
voor kennisgeving
scheiding maken tusschen
cafe’s of hotels gaat zoo moeilijk,
een bevoordeelen
Die 'er een weg
op weet, moest zulks maar eens aangeven.
De heer Eerdmans merkt op dat hij
drankgebruik
tegenvoorstel te
stellen op f 600, en voor op zichzelf staande
personen op f 400 en ook de kinderaftrek
met progressie volgens ’t aantal hooger wordt.
Dit komt aan de orde bij punt 8 der
agenda.
En eindelijk nog een verzoek der raadsleden
Van der Klei, Van der Wal en Hooiring
om inzake gasrantsoeneering den prijs van
’t gas te regelen naar de inkomens, en we)
tot f 1500 inkomen 15 cent, tot f 2000 18
cent, tot f 2500 21 cent, tot f 3000 25 cent,
boven f 3000 30 cent, terwijl voor wat meer
dan 10 M3. boven ’t toegestane rantsoen wordt
gebruikt de prijs op f 1 per M3. wordt gesteld,
en de leiding zal dan worden afgesneden tot het
oververbruik is ingebaald.
Dit komt bij punt 9 aan de orde.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Wijziging begrooting 1917.
Eenige posten van ontvangst en uitgaaf
worden overeenkomstig het werkelijk bedrag
bepaald, en de wijziging en overschrijving
met algemeene stemmen goedgekeurd.
2. Foorstel B. en Wgoedkeuring rekening
werkinrichting 1917.
Foorstel Raadscommissie goedkeuring rekening
Armenhuis 1917.
De rekening wordt met een nadeelig saldo
van f 1186.77 goedgekeurd met algemeene
stemmen.
De rekening van
een batig saldo van
met algemeene stemmen goedgekeurd.
3. Adres J. J. Reinders wijziging verord.
winkelsluiting, met advies comm. v. d. straf
verordeningen.
De beer Reinders vroeg dat zijn winkel
voor geneesmiddelen en
evenals de apotheken na
winkels nog open mag blijven. De Commissie
voor de strafverordeningen adviseerde dit
verzoek toe te staan.
De heer Eisma betuigt zijn spijt dat het
Als hier geen apotheken
ander geval, nu zijn toch
De heer Terhenne heeft aan dit advies niet
meegewerkt, maar nu een groot aantal nering
doenden de hulp der overheid inroept, vindt
hij dat men er in kan meegaan, ofschoon er
voor de sigarenwinkels wel eenig nadeel aan
verbonden zal zijn, en hij ook met bet oog
op het vreemdelingenverkeer, eerst wel wat
huiverig was het toe te staan, want een rijwiel
te herstellen, dient toch te kunnen.
De heer Keikes zegt dat de persoonlijke
opvatting van den heer Boersma niet weg te
redeneeren is, maar zijn bezwaar omtrent
aflevering van waren door kasteleins, dat is
bij verordening verboden. Art. 5 verbiedt het
afleveren van goederen en waren.
De heer Boersma. Het repareeren van
rijwielen is alweer een uitzondering en de
sigarenverkoop bij kasteleins kan ook nog.
Hij kan er niet in mepgaan om anderen in
hun vrijheid te belemmeren.
De heer Praamsma daarentegen is er mee
ingenomen. Alles wat de rust op den Dag des
Heeren bevordert, is hem aangenaam.
De heer Eisma vraagt of er niet
tegenadres is van sigarenhandelaars wat de
Voorzitter ontkennend beantwoordt. De eerste
keer wel, nu niet. Als men de sigarenverkoop
zou uitsluiten was de verordening een paskwil,
want haast elke winkelier verkoopt sigaren.
Het verzoek om Zondagswinkelsluiting wordt
ingewilligd met 10 tegen 2 stemmen, de
heeren Eisma en Boersma.
De Voorzitter merkt op, dat nog bij de
stukken lag het adres om sluiting vergunnings-
lokalen op 8 uur. De Commissie adviseert dat dit
om het maatschappelijk verkeer niet kan, maar
wel stelt zij voor, inplaats van morgens 5
pas zeven uur te mogen openen, en de
verordening te wijzigen in dien zin.’
De heer Hooiring zou gaarne doorbijten en
als in Leeuwarden een splitsing maken tusschen
cafe’s en hotels. Daar gaat het drank verbruik
door achteruit. Het is toch waar, dat in die
tapperijen de menschen blijven zitten, die, als
het 8 uur sluiten was, eerder aan hun gezin
werden teruggegeven. Voor vreemdelingenver
keer zou wel een gelegenheid open kunnen
blijven.
De heer v. d. Wal is er ook voor, dat er
vroeger dan 11 uur gesloten wordt, want
het is bekend dat die gelegenheden voor velen
een aanleiding zijn tot uithuizigheid en ellende.
De heer Praamsma meent dat vroegere
sluiting een stap kan zijn in de goede richting
om de huiselijke gezelligheid te bevorderen.
De hotels zijn voor vreemdelingen, maar de
kroegbezoekers behooren in hun huis te ver
toeven inplaats van daar.
De heer Terhenne merkt
missie de zaak lang en
heeft gezien, maar ’t bezwaar
sluiting te bepalen en voor
ontzettend groot. Het is zoo
grens te stellen. In Leeuwarden heeft dat
ook heel wat moeielijkheid opgeleverd.
De heer Keikes zegt, dat de Commissie
gaarne iets wil doen ter bestrijding van drank
misbruik, maar een
tapperije.n en
want men moet dan den
ten koste van den ander.
advies zoo luidt,
waren, was ’t een
de geneesmiddelen verkrijgbaar. En Zondags
kan de menschen ook wel iets overkomen,
dan is er een apotheek open, doch hij sluit
zoo’n dag. Dan kan het des avonds ook
wel zonder hem gaan.
De heer Wierema is het hiermede eens,
te meer daar in deze drogisterij ook een
massa genotmiddelen zijn, die wel niet verkocht
mogen worden op die tijden, maar dat is
moeielijk uit te maken. Bovendien zijn er
in andere winkels ook wel zulke zaken voor
ziektegevallen te koop, en die zijn verplicht
te sluiten’t zou hier dus een bevoorrech
ting zijn.
De heer Keikes merkt op dat de verordening
niet speciaal voor Reinders wordt gewijzigd;
maar in ’t algemeen. En de apotheken zijn
er, maar vele verplegingsartikelen zijn bij den
drogist wel, doch in de apotheek niet voor
handen. En wat Zondagssluiting bij dezen
adressant betreft, als het noodig is, worden
de menschen dan wel geholpen.
De wijziging der verordening wordt goed
gekeurd met 10 tegen 2 stemmen, de heeren
Eisma en Wierema.
4. Adres winkelsluiting op Zondag, met
advies comm. v. d. strafverordeningen.
Adressanten wijzen er op, dat hun verzoek
om Zjndagsluiting indertijd van de baud werd
gewezen op grond dat de Rijkswet er in
voorzag. Wijl gebleken is dat de Minister
dergelijke verordeningen niet vernietigt, wordt
het verzoek om de winkels en barbiers en
kappers-salons des Zondags te sluiten, herhaald.
Vanwege de commissie der strafverordeningen
en B. en W., wordt er geen bezwaar tegen
inwilliging gemaakt.
De heer Boersma heeft de besliste meening,
dat de vrijwillige sluiting kan en mag, maar
dit moet geen dwang zijn voor de overigen,
en daar Zondags veel kerkgangers bij kaste
leins uitstallen, kunnen ze daar wel goederen
ontvangen, wat algeheele toepassing in den
weg staat. Hij ziet er geen kwaad in, dat de
winkeliers zulke menschen van buiten behulp
zaam zijn.
De beer Hooiring heeft het advies met
genoegen gelezen, de zaak toch stuit af op
den onwil van enkelen. Daar een zeer groot
aantal winkeliers met bet verzoek komt, ziet
hij er geen bezwaar in ’t toe te staan. Dat des
Zondags bij de kasteleins dan wel voor een
dubbeltje sigaren zijn te krijgen, is geen reden
om de sigarenwinkels open te houden.
De heer Kramer wil ook gaarne meewerken
aan drankbestrijding, maar hij ziet de onmoge
lijkheid in om het geheel te verbieden. Die
't wil hebben koopt toch drank, desnoods als
’t in geen café kan, dan thuis. Hij zag gaarne
een wettige en rechtvaardige oplossing.
De heer Hooiring wil gaarne alles weren,
en is er ook voor om al vast niet voor 7 uur
te openen. Dat helpt ook altoos weer iets,
want er zijn wel die ’s morgens om 5 uur
al staan te wachten op het openen der deur.
De bepaling dat 's morgens voor 7 uur
de vergunningslokalen niet geopend mogen
zijn, wordt aangenomen met 11 stemmen
tegen 1, de heer Eerdmans, en omtrent de
sluiting des avonds, zal een nader voorstel
worden afgewacht.
5. Adres inzake verkoop gedeelte begraaf
plaats, met advies B. en W.
B. en W. hebben omtrent het verzoek der
besturen van de beide Katholieke kerken, om
perken 3 en 5 (nieuw) der begraafplaats aan
te koopen geadviseerd, dat er geen bezwaar
tegen bestaat, maar’t leverde nog al moeielijk
heid om de waarde te bepalen. De verkochte
graven blijven buiten den koop, en nu werd
de overige grond en water berekend volgens
den prijs van het aangekochte weiland, waar
het nieuwe gedeelte in 1914 is gemaakt. De
prijs wordt dan f 6767.10.terwijl jaarlijks
moet worden bijgedragen een gedeelte van
de jaarwedde doodgraver, onderhoud lijken
huisje, doodbaren enz., en ook f 20 voor gemis
van ontvangst voor leggen en lichten van
grafsteenen.
De heer Praamsma vraagt inlichting over
de afscheiding, hij meent dat het toch één
geheel zal blijven, waarop de Voorzitter
antwoordt, dat de afscheiding naar genoegen
van B. en W. moet zijn en het wel één geheel
blijft, maar toch de Katholieke begraafplaats
afgescheiden wordt. Hét onderhoud van
afgezonderde gedeelte komt dan ook
rekening der koopers.
De heer Keikes heeft gezien dat de waarde
van het weiland is berekend waarop in 1914
het nieuwe gedeelte is aangelegd, maar dat
heeft reeds 4 jaren renteloos gelegen, is
daarvoor ook gerekend, en de boomen daar,
zijn die in den prijs begrepen?
De Voorzitter zegt daarop, dat het oude
Kerkhof ook gerekend is volgens den kostenden
prijs van het nieuwe. Er is wel geen rente
gerekend, maar er is zooveel water bij, dat
ook voor grond moet betaald worden, dat de
prijs wel voor de gemeente voldoende zal zijn.
De heer Eerdmans vindt de koopsom ruim
f 6700 voor zoo’n gelegenheid toch niet hoog.
Hij zou willen voorstellen de ronde som van
f 10.000 te vragen.
De heer Kramer merkt daartegen op', dat
de Katholieken ook elders wel een begraafplaats
kunnen aanleggen, de toestand mag hier niet
géiden beter duur dan niet te krijgen. Het
is hen alleen te doen om den ritueelen dienst
hier te mogen uitoefenen. Hij vindt dat er
een goede som voor den grond wordt betaald.
De heer Terhenne verbaast zich over het
voorstel van den heer Eerdmans, dit is
allerminst geschikt voor een handelszaak om
er munt uit te slaan. Het is nu zoo geregeld
dat de eenheid bewaard blijft, en daar kan
hij zijn stem aan geven.
Ook de heer Praamsma verbaast zich over
het voorstel van den heer Eerdmans. De
Katholieken toch hebben recht op een gedeelte
van de begraafplaats. Hij zou gaarne zien dat
de heer Eerdmans zijn voorstel introk-.
De heer Boersma gaat accoord met het
voorstel, doch wil vragen wat met de daarvoor
verkregen som zal geschieden. Wordt die
belegd of wordt de indertijd aangegane geld-
leening er gedeeltelijk mee afgelost?
De Voorzitter aiatwoordt, dat het niet de
bedoeling is het geld vast te zetten, maar er
een andere leening door te voorkomen.
Met algemeene stemmen wordt het voorstel
van overdracht goedgekeurd.
6. Voorstel voogden wijziging reglement
Weeshuis, met advies B. en W.
In de vorige vergadering was ingekomen
een verzoek van Weesvoogden, om eenige
wijziging in hun reglement goed te keuren,
waarbij aan verpleging van halfweezen buiten
het gesticht eenige uitbreiding werd gegeven;
de functiën van Rentmeester te splitsen en de
Rentmeester, Voorzitter en Secretaris, ieder
een deel der werkzaamheden krijgen meerdere
vrijheid wordt verkregen om fiuancieele hulp
Het verhandelde volledig uiteen te zetten,
zou te veel plaatsruimte vorderen, en ook de
tijd daarvoor ontbreekt, want des nachts is
geen kunstlicht te bekomen. Gelukkig is het
tegenwoordig morgens vroeg dag. De morgen
stond heeft goud in den mond, dus vroeg bij
de hand, dat leert ons de weg. Toch zullen
wij het verhandelde in telegramstijl moeten
meedeelen. In dezen tijd van rantsoeneering
der levensmiddelen, moet ook te veel geestelijke
spijs vermeden worden, om bét evenwicht niet
te schaden, ’t Zal toch nog een behoorlijke
portie worden.
Laat ons beginnen met te zeggen 12 leden
tegenwoordig, de heer Oosterbaan ontbrak op
het appèl. Notulen goedgekeurd.
IngekomenEen zestal resolutiën van Ged.
Staten, goedkeurende wijziging gemeente-
begrooting 1917, kohier hondenbelasting,
gemeentebegrooting 1918, verordening school
geld, wijziging hoofdel. omslag en verordening
marktgelden.
Schrijven bond van gepensionneerdeGemeente-
ambtenaren, dank betuigende voor den ver
leenden duurtetoeslag.
Adres Coöperatieve Bakkerij, onder oogen
stellende wat in den Bond te Amsterdam en
Utrecht is verhandeld.
Al dit vorenstaande
aangenomen.
Schrijven van het permanent Gascomité,
verzoekende dat de Raad bij den Minister
aandringe om den prijs der brandstoffen niet
te verhoogen, zooals zulks gevreesd wordt.
B. en W. stellen voor, hieraan gevolg te
geven en geen der raadsleden was er tegen.
De prijzen der kolen zijn trouwens ook wel
zoo, dat men ze niet hooger wenscht.
Adres Ned. Chr. Bond van Werklieden bij
gemeentereiniging en gasfabriek, verzoekende
den toeslag voor kinderen te verhoogen, aan
welk adres door de verschillende werklieden-
vereenigingen te dezer stede een adhesie
betuiging was
Adres van de Schippersvereeniging, ver
zoekende dat de boomen langs de grachten
worden opgesnoeid en dat de Rotterdammer
boot een andere ligplaats worde aangewezen.
Van de Schipperij inFrieslandsZuidwesthoek
is ook een adres om de boomen boven de
vaart op te snoeien.
Adres Afd. Bond Ned. Onderwijzers, ver
zoekende dat de van rijkswege toegekende
verhooging aan hen per kwartaal worde
uitgekeerd van gemeentewege, en dat die
uitbetaling niet zal wachten tot het Rijk die
gelden heeft overgemaakt.
Al deze adressen in handen van B. en W.
om advies.
En dan nog een adres van de We.rklieden-
vereeniging Eendracht zij ons Doel”, ver
zoekende dat maatregelen worden genomen
ter inventarisatie der levensmiddelen hier ter
stede, om te voorkomen eenopeenhoopingervan.
Dit wordt gerenvoyeerd aan B. en W. ter
afdoening.
Verder ingekomenHet Gemeenteverslag
over 1917.
Dit zal den leden worden toegezonden.
Een verzoek der heeren Terhenne en
Eerdmans, leden van den Raad, verzoekende
dat aan hen die in den zomer turf willen
opslaan, en er voor in aanmerking komen,
ook reductie wordt verleend op den prijs, die
voor den wintervoorraad wordt toegekend.
Zal aan 't eind der vergadering aan de orde
komen.
Mededeeling dat voor de verbetering der
rioleering door particulieren f 928 is bij
gedragen, terwijl voor de gemeente de kosten
blijven f 5200.
Aangenomen voor notificatie.
Een verzoek der heeren Oosterbaan. Wierema
en Eerdmans, raadsleden, om den aftrek voor
levensonderhoud bij den hoofdel. omslag te