Verschijnt Donderdags en Zondags.
57ste Jaargang.
No. 58.
ïïïeuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
1918.
Economische oorlog na den oorlog.
Zondag 21 Juli.
I L L U Z I E.
VOOR
BINNENLAND.
I
Leeuwarden, 19 Juli. Met het oog op
het vervoerverbod van vee, hebben Burg, en
Weth. besloten dat er heden geen veemarkt
zal worden gehouden. Nuchteren kalveren
mogen wel worden vervoerd, van deze is dan
ook wel markt gehouden.
Bolswardsche Courant
I
den perzik
mishandeling
zeer
geluk
van
ons
Het
Tweede Kamer behartigd zou worden. Daaruit
blijkt duidelijk genoeg, hoezeer men hier te
lande op de intrede der vrouw in de politiek
is gesteld.
Moge de komende regeering daarmede reke
ning houden
volkeren inzien, dat geen
slechts de economie van
van allen is?
Handelsbelangen.
van de velden
koren moeten
van het Rijks-Museum staat
van den jong gestorven beeldhouwer
Het stelt voor een jongen. Zijne
Vier gedood.
Tijdens het onweder van
een viertal pinken van
ders, loopende in een
gem. Zwollerkerspel,
gisternacht, werden
verschillende veehou-
weide te Mastenbroek,
door het hemelvuur
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Snoek, 18 Juli. Dinsdagnacht ontstond in
een woonschip, liggende aan de Bothnia kade,
brand. Op ’t hulpgeroep der vrouw kwam
een politieagent aansnellen, wien ’t met den
aan boord aijnden schipper gelukte, de reeds
bewustelooze 17-jarige dochter uit ’t voor
onder te halen.
Aan dr. Posthuma, die door middel van
kunstmatige ademhaling de levensgeesten van
het kind wist terug te roepen, dankt men het
behoud van het meisje. Door flink optreden
van den agent behoefde alleen maar èen bed
aan de vlammen te worden geofferd.
Snoek, 18 Juli. Ook onder de militairen
hier is de Spaansche griep uitgebroken. Een
vijftal patiënten zijn reeds in ’t St. Anthonie
Ziekenhuis opgenomen. Ook bij burgers moet
de bewuste ziekte reeds haar intrede hebben
gedaan.
Oogstroovers.
Op het platteland van N.-Brabant wordt
op tal van plaatsen de oogst
geroofd. Vooral aardappelen en
het ontgelden.
In eenige dorpen worden nu’s nachts door
de boeren vrijwillige wachtdiensten verricht.
Tuberculeuze koe.
Te Eerde was dezer dagen een koe aan z.g.
binnenpokken (tuberculose) gestorven. Daar
het vleesch als ongeschikt voor de consumptie
was afgekeurd, werd het cadaver onder den
grond gestopt. Den volgenden dag bleek het
reeds opgegraven te zijn. Meer dan waar
schijnlijk heeft het reeds zijn weg in men-
schelijke consumptie gevonden.
Kolonie voor Belgische kinderen.
Te Oosterhout (N.-B.) wordt een kolonie
gesticht voor ongeveer 1000 Belgische kinderen,
die thans over ons land verspreid zijn.
Misdaad?
De politie te Tilburg heeft het lijkje van
het pasgeboren kind eener ongehuwde moeder
in beslag genomen. Sporen van
waren daartoe de aanleiding.
Van een Notenboom.
Een eigenaardige titel om zijn gerequireerden
noteboom te mogen behouden, is dezer dagen
aangewend door den heer L. SchellensKeu-
nen te Eindhoven, die, wonende op huize
,/Ravensdonck’’ een verzoek tot behoud van
zijn noteboom richtte tot H. M. de Koningin,
in haar hoedanigheid van Vrouwe van Ravens-
donck”.
Op dit typisch verzoek is door H. M. goed
gunstig beschikt. Roti.
Noodlottige vechtpartij.
Doordat een kameraad hem een stomp tegen
de borst gaf, geraakte te Haarlem een 14-jarige
banketbakkersjongen onder een vrachtwagen.
De jongen was on middellijk dood. Tegen den
16 jarigen kameraad uit Schoten is proces
verbaal opgemaakt wegens dood door schuld.
Mosselen als meststof.
Enkele visschers te Philippine, hebben uit
Harlingen een uitnoodiging ontvangen om op
de Zuiderzee mosselzaad te komen visschen.
Dit mosselzaad wordt in Friesland gebruikt
om de akkers te bemesten, vooral nu er alge
meen gebrek aan kunstmest is. Ook enkele land
bouwers in Zeeuwsch-Vlaanderen hebben een
schuit mosselzaad aangekocht om dit als proef
op hunne akkers uit te strooien. De visschers
ontvangen voorloopig 75 cent per 100 K.G.
Nu de mosselhandel geheel stil ligt, is dit aan
vele visschers welkom.
Gevogelte in bezit genomen.
De distributiedienst te Rotterdam heeft in
de vriescel van een der veemen in beslag
genomen een 1200 stuks gevogelte van allerlei
soort, als: ganzen, eenden, patrijzen, snippen,
kippen en 30 konijnen. In een pakhuis in
het westen aldaar zijn nog in beslag genomen
20.000 Kg. grondstoffen voor thee-surrogaat.
Eenheidsworst afgekeurd.
Teneinde de zekerheid te hebben dat de
eenheidsworst, die de Amsterdamsche bevolking
te consumeeren krijgt, van deugdelijke kwaliteit
is, is het Distributiebureau sinds eenigen tijd
gewoon de worst onmiddellijk na ontvangst
van den fabrikant, door den gezondheidsdienst
te laten keuren, alsvorens ze te distribueeren.
Naar Het Volk mededeelt is van de deze week
ontvangen zending een aanzienlijk kwantum,
eenige duizenden K.G., afgekeurd en als gevolg
daarvan door ’t Distributiebureau aan den
fabrikant teruggezonden. Daardoor is voor
deze week slechts 1 ons worst op de bon
beschikbaar, hoewel het voornemen bestond,
lll2 ons te distribueeren. De volgende week
zal dit tekort bij tijdige ontvangst worden
ingehaald.
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
In het voorjaar verlangen wij naar den
zomer.
Als de hemel soms helder-blauw kleurt,
maar onderbroken wordt door de donkere
hagel-zwangere wolken, als een enkele kleine
vogel al zingt, gelokt door een oogenblik van
liefelijken zonneschijn, maar daarna jaagt de
snijdende noordenwind de buien over de nog
leege akkers, dan gaat ons hart uit naar de
bestendigheid van den vollen zomer. Wij zijn
niet tevreden met de voorboden: de bloesem
van den perzik en het eerste liedje van het
winterkoninkje. Zij openen plotseling iets in
ons binnenste, waardoor wij hen zelven ver
geten en alleen oog hebben voor wat wij daar
vinden, achter de eerst vergeten deur: ons
eigen verlangen naar den zomer. Wij zien
in onze gedachten op eens de heldere blauwe
luchten en de witte wolkendriften langs den
horizon; het groen der boomen, blauwend in
de verte; de akkers met het onderscheiden
zomergewas onder het glanzende licht. En
daarheen gaat hunkrend ons verlangen uit,
en, mijmrend, is het reeds of wij het fijne
stemmetje van den kleinen zanger zeer ver
af hooren, en of de bloesem van
reeds in het verleden straalde.
En dan is de zomer gekomen.
Maar wat wij hoopten, kwam niet. Ten
minste niet op de manier gelijk wij het ver
wachtten. De stralende, zonvolle zomerdagen,
onder het wijde, blauwe gewelf; het wuivende
zware loover; weiden malsch en frisch; zoele
winden door de toppen van het geboomte;
rustige lauwe avondstonden met een klaren
schijn van schoonheid, in dat alles worden wij
telkens teleurgesteld. De dagen zijn meestal
niet zonnig genoeg; droogte doet de landen
verdorren; vaal en armelijk piekt het gras in
de weiden. Harde winden hebben het weinige
loof der boomen verschrompeld en doen roesten.
Neen, het is niet de zomer welken wij ver
wachtten; wij zijn telurgesteld.
En alweder gaat onze gedachte vooruit,
naar den herfst. Dan zal het komen. Wij
verbeelden ons reeds te zien den stillen morgen
met zijn dauwdroppen en z’n glanzende spinne-
webben; de herfstbloemen; het rood van den
wingerd, het blozend o-'ft aan laag geboomte.
En van zoeten weemoed zwelt ons hart weer vol.
Zoo zoeken wij het altijd verder. Onze ver
wachting blijkt in het heden altijd onvervuld;
heimwee naar later, is de toon welke het
levenslied begeleidt.
In de hal
een werk
H. Baars,
gestalte, zijne spieren, het teekent alles de
wording, de verwachting. Hij is bezig een
vleugel te binden aan zijn schouder. De
ernst van zijn jong gezicht verraadt zijn
innerlijke spanning. Hij wil vliegen, zich
verheffen, hoog in de lucht, zweven over
boomen en kerktorens, landen en steden.
Hij droomt, hoe schoon het zal zijn...
Het werk is getiteld „Illuzie”. Het spreekt
van dezelfde gevoelens en verwachtingen welke
ook ons eigen zijn. Als nu de teleurstelling
komt, later, als ik groot ben, dan zal ik,
zoo mijmert de knaap. Al vergingen
lente en zomer zonder de lieflijkheid en de
weelde waarmede wij ze in gedachten hadden
getooid, de herfst zal brengen het zalig
genieten, zij het ook een korte, vergankelijke
pooze.
Illuzie met haar zacht gelaat lokt
telkens naar de harde werkelijkheid,
oord van onzen droom kunnen wij niet betre
den. Weemoed wordt de tegenstelling der
verwachting.
Gelukkig de menseb, die weet, dat hij zijn
eigen wezen inprent aan de wereld om hem
heen, dat het zijn eigen verwachting is, die den
morgen hoopvol kleurde en den zomerdag
vulde met zonneschijn. De morgens zijn zelden
zoo klaar, en de zomerdagen maar enkel zoo
zonnig. Maar als ge weet, dat ge uw eigen
geluk meeneemt, worden lentetij en najaars-
droom door u zeer diep en klaar genoten.
Wacht ge uw geluk van een schoone wereld,
steeds wijkt het van u heen, als ge dacht
het te grijpen.
In het voorbij snellen der getijden, in alle
wisseling des levens, kunt gij bet Eeuwige
gewaar worden en vasthouden, mits gij het
zelf bezit. Alleen dan is de wereld waarlijk
schoon, en gij met haar in harmonie.
Blijde Wereld. J. J. M.
Geen veemarkt.
Lemmer, 17 Juli. In de heden gehouden
Raadsvergadering maakte de heer Visser aan
merking op de notulen der vorige vergadering
en diende ten slotte een motie in. De Voorzitter,
burgemeester Kallenbach, weigerde deze motie
in behandeling te nemen als zijnde niet aan
de orde, en verwees den heer Visser naar het
laatste punt der agenda: Rondvraag. De heer
Visser verzette zich hier tegen, terwijl meer
dere leden, op grond van het Reglement van
orde, de toelaatbaarheid der motie krachtig
verdedigden.
Hierover vielen harde woorden. De voor
zitter sloot ten laatste de vergadering; de
agenda werd niet afgehandeld.
Gaasterland, 17 Juli. Wat zon en regen
in de groeimaanden vermogen, men moet het
zien om het te kunnen gelooven. Onze bouw
gronden staan er thans inderdaad breed voor.
De storm- en droogtesporen zijn nog wel niet
geheel verdwenen, maar het snelle herstel is
verrassend.
Alle soorten van groenten en vruchten
vinden gereeden aftrek tegen stijgende prijzen.
Hertk. Nieuwsbl. v. Er.
Tjerkwerd. Bij een der leerlingen der
Chr. school alhier is roodvonk geconstateerd.
Het Bestuur heeft daarom besloten de vacantie
met heden te doen beginnen, zoodat voor
loopig de school voor drie weken gesloten is.
De rogge.
Men schrijft uit Winterswijk aan ’t Alg. B.:
Vreesde men aanvankelijk dat nachtvorst,
droogte en wind ongunstig op het roggegewas
gewerkt hadden en het beschot daardoor ge
ring zou zijn, vooral ook omdat de rogge zich
op vele plaatsen had gelegerd, nu de rogge
haar volle rijpheid bereikt heeft, blijkt het,
dat over het algemeen de aar goed gevuld is
zoodat de opbrengst zeer waarschijnlijk even
overvloedig zal zijn als verleden jaar.
Deze week is de commissie met de taxatie
begonnen. Ook over haver, gerst en tarwe, die
hier wel is waar niet in zoo groote mate ver
bouwd worden, luiden de berichten gunstig.
Elf-duizend stemmen en slechts één vrouw.
Het perscomité van de afdeeling Rotterdam
der Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht schrijft
ons
Bij al de beschouwingen, waartoe de verkie-
zingscijfers dezer dagen aanleiding geven, zij
het ons vergund ook de onze te voegen.
Er zijn 23 vrouwen candidaat geweest voor
de Kamer, wel een bewijs, dat de partijen, die
haar stelden, oordeelden, dat deze vrouwen
stemmen zouden trekken en hun lijst flatteeren.
Blijkbaar voelden de 9 partijen, die vrouwen
tot lid der volksvertegenwoordiging aanbevolen,
dat zij daar een goed figuur maken en flink
de betreffende partijprogramma’s verdedigen
zouden. Eén vrouw is slechts gekozen dat is
jammer, want nu is er slechts ééne, aan wie
aller verwachtingen getoetst kunnen worden.
Maar wie het oor te luisteren legt om den
volkswil te leeren kennen, die kan uit de
gehouden stemming zien, dat 10,966 stemmen
in Nederland speciaal op de vrouwen zijn
uitgebracht. Dat zijn ruim tienduizend voorkeur
stemmen van kiezers, die hebben gewenscht,
dat hun zaak liefst door een vrouw in de gedood.
Een buitenlandse!) spreekwoord zegt„Zoo
als gij in bet bosch inroept, zoo klinkt de
echo”. En eene treffende illustratie van dit
ware woord is wel het gebeuren op economisch
gebied in de Entente- en Centrale landen.
De landen der geallieerden bereiden
aldus de telkens weer opduikende couranten
berichten, de economische boycott voor. Wat
is natuurlijker aldus de bekende Engelsche
pacifist Brailsford, wiens woorden wij de vorige
week citeerden dan dat Duitschland en
zijne bondgenooten zich voor deze toekomstigen
economischen krijg reeds tot aan de tanden
wapenen.
Duitschland’s voornaamste bondgenoot, de
Oostenrijksch Hongaarsche monarchie, blijft
ook in deze voorbereidingen niet achter bij
Duitschland.
De groote banken in Oostenrijk-Hongarije
treffen maatregelen, om na het sluiten van
den vrede hun werkkring in de neutrale en
de geallieerde landen te kunnen uitbreiden,
in verband met den alsdan te verwachten
economischen strijd. Dezer dagen hebben
plannen hun beslag gekregen omtrent de
oprichting van een Oostenrijksch-Hongaarsche
Bank in Madrid, welke binnenkort haar
werkzaamheden zal aanvangen. Het kapitaal
is voorloopig op 10 milhoen peseta’s vast
gesteld, waarvan de helft wordt overgenomen
door Spaansche bankinstellingen en de arfdere
helft in gelijke deelen door den Wiener
Bankverein en de Pester Commercialbank
wordt gefundeerd. Het ligt in de bedoeling,
aanvankelijk gewone handelszaken te doen,
doch tevens reeds voorbereidingen te treffen
voor nieuwe branches, waarmede men zich na
het sluiten van den vrede wil gaan bezighouden,
o.a. het oprichten van industriëele onder
nemingen iu Spanje en het financieren van
het goederenverkeer tnsschen dit land en de
Habsburgsche monarchie.
In Turkije zal eveneens een Oostenrijksch-
Hongaarsche bankinstelling worden opgericht.
Over de desbetreffende plannen wordt onder
handeld tusschen de Nieder-Oesterreichische
Eskom pte Gesellschaft, de Pester Ungariscbe
Commercialbank en verschillende Turksche
financiers. Deze nieuwe Turksch-Oostenrijksche
Bank zal zich vooral bezig houden met crediet-
verleening aan handel en industrie en het
oprichten van nijverheidsondernemingen. Het
ligt in de bedoeling, op verschillende plaatsen
filialen te openen. Het kapitaal zal voorloopig
500.000 bedragen.
Er zijn voorts inOostenrijkonderhandelingen
gaande voor het oprichten van een comité
ter bevordering van den in- en uitvoerhandel
naar Roemenië, de overige Balkan-staten en
den Levant. Verschillende belangrijke firma’s
hebben reeds deelneming toegezegd.
Spreken deze berichten reeds voldoende
voor zich zelf, nog duidelijker is het volgende
Het Zweedsche blad Berlinske Tidende deelt
mede, dat Duitscbe handelaars en fabrikanten
aanbiedingen hebben gedaan voor ’t charteren
van schepen tot vier jaar na het einde van
den oorlog, tegen den prijs van 22 sh. per
ton, terwijl de reeders geenerlei onkosten noch
verzekeringspremies zullen hebben te betalen.
De bevrachters zullen voor eigen rekening
voorzien in het aanstellen van een Duitscbe
bemanning en van Duitsche gezagvoerders.
De B. B. C. teekent bij dit bericht aan
dat voor een schip van 6000 ton een vracht
prijs als de bovengenoemde een netto-winst
zou laten van Mk. 1.58 millioen, terwijl de
kostprijs van dergelijke vrachtschepen in
vredestijd slechts Mk. 1 millioen bedroeg,
zoodat de reeders een uiterst aanzienlijke winst
zouden opstrijken.
Op geld en kosten wordt echter niet gezien
dit wenschen wij hieraan toe te voegen
als het op oorlogvoeren aankomt, hetzij deze
militair of economisch wordt uitgevochten.
Het gevleugelde woord, dat ,zgeld daarbij geen
rol speelt" is helaas maar al te zeer eene
onomstootelijke waarheid.
Maar tot hoever moet dan wel de wereld
door militaire en economischen oorlog ontwricht
worden, voor de
oorlogeconomie, maar
den vrede het belang
