Nieuws- en Advertentieblad Bolsward en Wonseradeel. No. 59. Verschijnt Donderdags en Zondags. 57ste Jaargang. 1918. I Donderdag. 25 Juli. VACANTIE. Het mesten van varkens. VOOR OER DITTEN EN DATTEN. p INGEZONDEN. CT- BINNENLAND. Leeuwarden, 20 Juli. In de laatste dagen hebben zich in onze stad en vooral aan de Oldegalileën heel wat gevallen van melk ver giftiging voorgedaan. Sommige patiënten waren er vrij erg aan toe. De oorzaak van deze vergiftiging is nog niet vastgesteld. Vast staat dat de vergiftigde melk afkomstig is van één boer terwijl goed doorkoken het kwaad opheft. Bolswardsclie Courant de bedoeling eenige andere aan Nijmegen, Juli 1918. r. DE GROOT, Ond-Notaris, Vondelstraat na en (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.) besloten aansluiting te verkrijgen bij het pro vinciale net. De kosten worden geraamd op f 120.000. De provincie zal hiertoe f 45.000 bijdragen. Men denkt de kosten te dekken door het stroomgeld met ongeveer ’n derde te verhoogen. ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens 10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte. Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4. Door het Bureau van Mededeelingen wordt gemeld, dat de regeling van 15 Mei laatst leden, betreffende ontheffing van het slacht verbod voor varkens, ten behoeve van huis- slachtingen, de meening heeft doen postvatten, dat nu ook zoogenaamde varkenspensions ge oorloofd zouden zijn, doch dat daarmede dan een goede kennis zit. Dat is gezelliger ook, maar in dezen nu alles duur en schaarsch is, er nu gaarne logé’s, wie kan hebben? Thuisblijven dus, of kleine ééa- daagsche uitstapjes maken, de dunne, niet dik beboterde boterhammen mee. Zoo gaat het den'kinderen ook. Waaroom en tante anders met plezier een paar van die woelwaters ontvingen, daar hopen ze nu dat ze van dat verzoek verschoond mogen blijven. Eu ’t was anders zoo noodig, dat ze eens naar buiten gingen, de kleinen, dat ze eens wat anders zagen, dan het leven in eigen omgeving, ’t Was anders zoo hoog noodig voor die bleekwangige stadskinderen, die jonge tuber culoselijders, dat ze een tijdlang in bosch en veld, in duin en beide konden leven, ’t Zou hen goed doen, hen weer op krachten kunnen brengen. Gelukkig, beter bedeelden gaven geld, getroosten zich moeite om althans aan enkelen dat genot te kunnen schenken. Vacantie- koloniën, uitstapjes, ze komen er hoe langer zoo meer, en waar eerst de gemeenten niets van dat nieuws wilden weten, daar wordt nu toch ook van dien kant al iets gedaan, zij ABONNEMENTSPRIJS: 50- Cents per 8 maanden. Franco per post 6 Cents. Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent. niet beantwoord zou worden, aan die daarbij heeft voorgezeten. Het komt mij voor, dat na de in de Ned. Staatscourant van 15 Mei 1.1. geplaatste offi- ciëele kennisgeving, van de navolgende door den Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel genomen beschikking „Aan mesters van één varken voor eigen „gebruik in het huisgezin zal ontheffing van „het slachtverbod te hunnen behoeve worden „verleend, óók al waren zij in andere jaren „niet gewoon voor eigen gebruik varkens te „slachten”, dat daar niet meer mag worden gesproken van eene „bedoeling” die bij het nemen van die beschikking heeft voorgezeten, maar dat men zich dient te houden aan de bewoor dingen, terwijl daaraan dan ook die uitlegging moet worden gegeven, dat de genomen be schikking eenige uitwerking kan hebben. - In aanmerking genomen, dat aanleiding tot de beschikking van den Minister heeft ge geven, de toenemende schaarschte aan vet, dan mogen de woorden „aan mesters”, ook niet in letterlijken zin worden opgevat, want dan wordt het doel van den Minister „meer” vet niet bereikt, maar moeten die woorden veeleer in breederen zin worden opgevat, en wel in dier voege, dat ieder niet alleen zelf een varken mag mesten, maar dit ook ten zijnen koste door een ander kan laten doen. Met mij, zullen waarschijnlijk duizenden personen uit de woorden hebben gelezen, dat zij een konden geven daarop hebben zij Hwet hawwe de minsken lang ótsjoen nei waermte. De üntefredenheid oer ’t skrokke toarre waer, mei hege drügjende wyn, wie by in hopen sa great, dat de minsken hiene der gjin wille om. Waermte, der waerd op longere, en de iene klage syn need oan de oare, om ’t it wol simmer bjitte, mar gjin simmer wie; och it echte waerme simmerwaer fen alearen, dat hie men net mear, en men scoe ’t oars sa fen great bilang achtsje as der wer sa’n waerme rite kaem, en fen ’e wike, ja man, der kaem de lang bigearde waermte. Tiisdei briek oan mei in ienich moaije simmermoarn. In seft sudlik wyntsje striek streakjend oer ’t weevjend Ijeafreid, en yn ’t opkommend sintsje skitteren de daudrippen, lyk as tüzenen djüre stientjes. De fügels songen it elkoarren op blide toan ta dat it simmer wie, en de hiele natür untjoech him, as wie ’l dat er him opmakke ta lof en tank oan ’e Skepper, for ’t jaen fen safolle gollens en myldens. En sa wier, de oars altiid kleijende en krimmenearjende minske, like troch de mylde sinneskyn, ek mylder herte krigen to hawwen, en de rop gyng troch ’t stille gea, yn ’e iere moarn, dat it nou dochs echt moai simmerwaer wie, en men spriek daliks de winsk mar ut dat it sa in wikemannich bliuwe moast, dan koe der noch gans yn oarder komme. En de sinne kleau heger, en de soelens kaem oer ut it eêfte süden, en de minsken waerden stiller, stiene to switten en to hymjen, smieten de kyl üt en ’t baeitsje, stiene der yn ’t himd foar, pielden tige mei kaldwetterdrinken, en hja woenen it net sizze, mar tochten bij bjar seis, wie ’t mar wer hwet kalder, mar men hie nau sa lang prottele dat it gjin simmer waer wirde koe, dat men tsjinue yen nou wol to balden dat men nei dizze waerme simmerdei tige by tige ynnommen wie: En finder pfLten en blazen bracht men de dei tonein, oan ’t de joun kaem, dy’t de minsken bdtendoar lokke, en de langstme nei ’t bed alhiel fordreau, hwent de waermte bliuw hingjen ta de lette joun ut, en de ljue diene noch hjar bést om mekoarren to forheljen hok ienich moai waer as ’t wie, mar hja krigen al tsjinspraek; inomen dy ’t de hiele dei al nei de eiken gappe hie, en nou noch op ’e lette joun tsjin ’e mürre lei to switten en to stinnen, dy foun dat de foroaring hereto great wie, en dat ’t fierstofolle op ’e minsken oan kaem. Mar dat roun de measten to fier. Algemien wie men fen oardiel dat dit waer fen ’t greatste bilang wie, in miening, dy ’t de ljue efkes letter wer farre lieten, do’t se bjarren nei sliepen joegen, mar yn sté fen to sliepen op bed omskopten fen binaudens, en it béd wer forlieten, do’t de neven hjarren it libben sue makken, en do kaem de gedachte ek by bjar op, wy bienen it Ijeawer hwet koeler. Frisia Leeuwarden, 22 Juli. Voor een kermis- tentje op het Zaailand was gistermiddag een geweldige oploop. Daar had een kermisklant een zekere S. uit Amsterdam, het aangedurfd om met een beer te gaan worstelen, de beer was op hem gevallen en de man had een been gebroken. Hevig jammerend van pijn werd de man in een brancard naar het stads ziekenhuis vervoerd, terwijl de politie in het geval aanleiding vond om op het drukst van den dag de nering van den spullebaas stil te zetten en zijn verdere voorstellingen op de kermis te verbieden. Wonseradeel, 20 Juli, In de heden gehou den ledenvergadering van de Coöp. Vereen, voor Electr. Centr. Verlichting „Witmarsum PingjumArumAchlum”, is in beginsel 4 8 en tot ’s avonds 11 uur, verder op den dag voorafgaande aan den Hemelvaartsdag, tijdens den duur der Sneeker kermis, van 29 Nov. tot en met 5 Dec., op den Oudejaarsavond eveneens tot ’s avonds 11 uur. Een voorstel van Mr. Gerbrandy (a.-r.) om Zondags geheel te sluiten, werd aangenomen met 9 tegen 4 stemmen. Een amendement van den heer Meijer Kuyt, om den Israelietischen winkelier Zondags te laten verkoopen, werd niet ondersteund. Wie ’t dichtst bij ’t vuur zit... Te Zaandam werd, eenige dagen geleden, wegens overtreding van het slachtverbod een koe in beslag genomen, die onder de politie agenten, rijkskommiezen en ambtenaren werd verdeeld. Dit heeft in de gemeente groote ontstemming gewekt. Naar men meende, had deze koe door hét Levensmiddelenbedrijf moeten zijn ge distribueerd of althans ter beschikking van de zieken en zwakken gesteld moeten worden. Aanvankelijk werd deze wijze van het in consumptie brengen van het vleesch aan het gemeentebestuur geweten. Gebleken is echter, dat door de rechterlijke autoriteiten aan gezien de inbeslagneming een gevolg was van een misdrijf aan den ontvanger van registratie de opdracht werd verleend tot onderhandschen gerechtelijken verkoopen deze bet vleesch toen aan bedoelde ambtenaren beeft verkocht. Naar het Gemeenteblad mededeelt, zijn het Gemeentebestuur en het Levensmiddelenbedrijf zoo weinig met den loop van deze zaak in genomen, dat door ben bij de bevoegde autoriteiten pogingen in het werk worden gesteld, dat de bedoelde ambtenaar daarover zal worden onderhouden. Weinig honig. Er komt weinig honig dit jaar, schrijft men uit verschillende streken. Wind en droogte hebben nadeelig gewerkt op het halen en vergaren der honig. De korven zijn daardoor tamelijk leeg, ja de inhoud is zelfs voor de bijen ontoereikend. Men heeft hoop,, nu de heide reeds zoo vroeg bloeit, dat daar nog iets van het tekort kan worden ingebaald. Secretaris Huurcommissie. -In ettelijke gemeenten in de prov. Groningen is de functie van secretaris der Huurcommissie opgedragen aan een onderwijzer. Ingevolge het bepaalde in art. 28 der Wet op bet Lager Onderwijs moest hiervoor dis pensatie worden gevraagd. Ged. Staten hebben op deze aanvragen afwijzend beschikt, gegrond op het bezwaar, dat de verhouding tusschen ouders en onderwijzer door de beslissingen der Huurcommissie kan worden geschaad. Ojjiciëele reisgids tramwegen. Verschenen is een officiëele reisgids der voornaamste tramwegen. De laatste wijzigingen der tramdienst- regelingen, veroorzaakt door de opnieuw inge voerde beperkingen inzake de kolenrantsoe- neering, zijn nog in dezen gids opgenomen. De prijs is 10 cent. Fénmaal ter kerke. In het Leidsche Kerkblad komt een lid der Gereformeerde Kerk tegen het tweemaal kerken op. Eens per Zondag, meent hij is genoeg; de vermaning des Apostels om de onderlinge bijeenkomsten niet na te laten, heeft met ons kerkgaan niets te maken; de Schrift leert nergens letterlijk, dat wij twee maal per Zondag naar de Kerk moetende tweede dienst is geen dienst des Woords, maar een catechisatie, onze vaderen gingen ook slechts één keer. het ook nog lang niet genoeg. Wie meehelpt om de kinderen sterk en gezond te maken, die bewijst een weldaad, niet alleen aan die kleinen, maar aan bet gansche landalleen uit een sterke jeugd zal een krachtig volk kunnen groeien. Maar ook hierin werkt de duurte belem merend. Waar men vroeger voor enkele guldens terecht kon, daar heeft men nu aan rijksdaalders nog niet genoeg. En ’t is nu, nu de voeding schraal is, nog noodiger dan vroeger. Zoo doodt dus de oorlog niet alleen de mannen aan het front of vernietigt hij de menschenlevens op zee en doet hij in de oorlogslanden zoovelen van armoede en verdriet wegkwijnen, maar bederft hij zelfs in ons neutrale, in vrede levend land, de heerlijke vacantie en benadeelt hij de gezondheid van duizenden kinderen, ontneemt hij tal van onderwijzers een onontbeerlijk genoegen. Frisia. Henk. Nieuwsbl. v. Fr. Sneak, 22 Juli. In de Raadszitting van hedenavond werd een verordening op de winkel sluiting vastgesteld en aangenomen met 11 tegen 1 stem (Meijer Kuijt). In de maanden Mei, Juni, Juli en Aug. moeten de winkels, magazijnen enz. gesloten zijn op Dinsdag, Woensdag, Donderdag en Vrijdag van ’s avonds 8 uur tot ’s morgens uur; de overige maanden van ’s avonds uur tot ’s morgens 5 uur. Op Maandag Zaterdag mogen de winkels geopend zijn uur, Nog een korte spanne tijds, hier een week, daar misschien nog twee, en de vacantie begint. Bij dat woord denken we allemaal aan de scholen. Zij worden gesloten, twee, drie of vier weken lang, onderwijzers en kinderen krijgen vrijaf en kunnen hun tijd naar wel gevallen besteden. Ze kunnen werken of rusten, wandelen of zitten, droomen en plannen maken, bespiegelen en mijmeren, net zooals hun dat in ’t hoofd komt. Heerlijke tijd, waarop zij zich nu reeds verheugen; heerlijk 'vooruitzicht, vrij te zijn, zich zelf te mogen zijn. ’t Schijnt sommigen zoo licht, het werk van den onderwijzer. Eiken dag 5 a 6 uren in school staan, wat met de kinderen praten, hen 't een en ander leeren, och, wat zou dat. Nu ja, de jongens zijn wel eens wat lastig, de meisjes soms wel iet wat druk, en af en toe is er na schooltijd nog wel eens wat correctiewerk, zeker en deze en gene heeft nog wat administratieve bezigheden of nog een vragende, klagende of verbolgen vader of moeder te woord staan, maar zwaar is zijn werk niet en last van brandende hitte of snerpende koude, van neerplassende regen of harden wind heeft geen hunner. En toch, het werk van den onderwijzer is zwaar, vermoeiend, afmattend. Vanwaar anders dat groot getal zenuwlijders onder hen, die geknakten, die rust moeten hebben, wier frisch, jong leven zoo dikwijls in een moedeloos voortsukkelen eindigt? Vanwaar toch anders, dat zoovelen van hen op 65-jarigen leeftijd totaal op zijn en slechts enkelen nog eenige jaren werkelijk genieten van hun pensioen Arbeid, die den vollen geest verlangt, die zooveel van 't zenuwgestel vordert, werk, dat ja ook wel voldoening geeft, zeker maar dat toch ook teleurstellingen, bittere vaak, geeft, zulk werk is niet licht. Het mat af. En dan de kinderen! Levenslustig als ze zijn, willen ze spelen den ganschen dag, werken ook wel, dwalen door veld en bosch, maar ze worden naar school gestuurd, waar ze zich hebben te schikken naar de wenschen en bevelen en nukken soms ookvan den onderwijzer; waar ze op de harde banken moeten zitten, uren aaneerr, en men ben dwingt te luisteren naar dingen, die hen volstrekt niet interesseeren. Houd dan de gang er maar in. Ge moet u uitslooven om het prettig, aantrekkelijk te maken, ook al kwellen u zorgen en hebt ge verdriet. Maar nu, de vacantie is in aantocht. En met hoeveel toewijding en'liefde de onder wijzer zijn taak ook moge verrichten, hij verlangt naar die dagen van vrijheid. En het kind, hoe het zijn best ook deed om vooruit te komen, het verheugt zich, dat de banden weldra geslaakt zullen worden. Vacantie! Heerlijke tijd, wel verdiend zoo vele dagen en weken van inspanning harden arbeid Maar wat nu! Reizen? De onderwijzer zou het zoo gaarne doen. Hij zou het ook moeten, om weer frisch te worden, ook om nieuwe indrukken op te doen, hem zelf en zijn leer lingen ten zegen. Maar reizen kost geld, veel soms, en... we weten het, onder hen zijn geen kapitalisten, geen O.W.ers! De beurs is licht. Kleine uitstapjes, liefst daarheen, waar familie woont, waar goedkooper en benarden tijd, wie ontvangt ze van de beschikking varken in pension j een varken gekocht en in pension gedaan, en, nadat die kosten door hen zijn gemaakt en de overeen komsten met de pensionhouders zijn gesloten, komt het Bureau van Mededeelingen melden, dat zij geen toestemming kunnen bekomen om varkens in pension te hebben. Aan verschillende personen en ook ondergeteekende is dit ook reeds officiëel te kennen gegeven, en daar er geen middel bestaat den Minister te dwingen opheffing van het slachtverbod te verleenen, zou het misschien wenschelijk zijn, dat in vereeuiging pogingen in het werk werden gesteld, dat ook voor de zoogenaamde pensionsvarkens t. z. t. opheffing van het slachtverbod zal worden verleend primo: omdat er daardoor veel meer vet zal komen, waardoor de door den Minister genomen beschikking effect zal hebben en secundo: opdat de personen, die te goeder trouw, ingevolge gemelde beschikking een varken in pension hebben opgelegd, de door hen betaalde koopsom niet kwijt zullen zijn en ook niet in moeielijkheden zullen geraken met de personen met wie zij de overeenkomst om een varken te mesten hebben aangegaan. Wenschelijk ware het daarom, dat in iedere Gemeente van ons land zich comité’s organi seerden, tot wie belanghebbenden zich kunnen wenden, terwijl ik mij gaarne bereid verklaar er toe mede te werken te beproeven, om bij missive den Minister van zijne opvating over het mesten van varkens in pension te doen ver anderen.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1918 | | pagina 1