57ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Donderdag 1 Augustus.
1918.
No. 61.
SCHEURING.
i
VOOR
BINNENLAND.
In drift.
Bolswardsche Courant
Afzonderlijke
van
werden
i schijn
1
c
over het treurig
werkplaats, in
legen Siberië
bezorgen,
stnoord.
na en
zoodra
hier nog vleesch genoeg eten,
men tevreden is met datgeen,
een paar jaren geleden nog niet
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Sneek, 29 Juli. Eergisteren morgen werd
hier in de KI. Kerkstraat een melkrijder,
die met een vrachtje geladen melkbussen van
de boterfabriek aan den Ysbrecbtumerweg
huiswaarts keerde, door een politieagent aan
gehouden. ’t Kommando luidde: «Doorrijden
naar 't politiebureau en daar onderzoeken de
verdachte inhoud van je bussen!”
Natuurlijk duurde ’t maar weinige seconden
of een vrij groot publiek had zich aldaar om
de'uitpakkerij verzameld.
’t Was toen: «Doorloopen, vooruit, geen
samenscholingen!” Maar dat «doorloopen”
ging niet haastig in zijn werk. Ten slotte
wist men het publiek toch te verspreiden.
Intusschen leidde ’t onderzoek niet tot het
verwachte resultaat. Alles wat aan ’t politie
bureau was bezorgd, kon de melkrijder, tot
groot vermaak van de omstanders, weer in
een der bussen bergen; niets had men kunnen
vinden, dat niet vervoerd mocht worden.
Witmarsum, 28 Juli. Een paar jongelingen
alhier werden door den brigadier der mare-
Wat de menschen ook doen en willen, ’t
zij in het groot of in het klein, steeds bestaat
er verschil van inzicht. En waar ze zich ook
vereenigen, onverschillig tot welk doel en op
welke plaats, overal tiert de splijtzwam, die
vaneen tracht te rijten, wat met zooveel
moeite opgebouwd wordt. Elke vereeniging
van menschen heeft in zich een kiem, die
voortwoekert, en als de omstandigheden
daartoe medewerken scheiding als eind
resultaat hebben. En niet altijd zijn wij op
onze hoede om dat te voorkomen. Te vaak
slapen wij op de wallen en kan de vijand
ongehinderd de vesting binnensluipen, te
menigmaal liggen de wieders ter neder en
kan het onkruid ongestoord opgroeien. Wordt
de kiem niet terstond gedood, dan zal het
eiken dag moeilijker worden. Frisia.
Eieren.
Te Leiden zijn bij verschillende banket
bakkers ongeveer 150.000 eieren in beslag
genomen, welke zij met het oog op den winter
hadden ingekalkt.
Bezuiniging.
Verschillende Rijkskantoren op economisch
gebied zullen eenvoudiger worden ingericht
dan tot dusverre het geval was op den dienst
zal zooveel mogelijk worden bezuinigd.
Verschillende personen, indertijd bij die
kantoren benoemd, is reeds tegen 1 Sept. a.s.
ontslag aangezegd.
Kostbare smokkelwaar.
De grenswacht te ’s Heerenberg heeft gisteren
twee Duitsche dames aangehouden, die voor
een waarde van f 10.000 aan goud en diamanten
trachtten uit te voeren.
Zondagmiddag kregen op de Didamsche
heide twee gebroeders om eene nietigheid twist.
Plotseling greep de een in een aanval van
drift een oude banjonet en bracht zijn broeder
daarmede drie levensgevaarlijke steken toe,
zoodat deze ijlings naar bet ziekenhuis moest
worden vervoerd. De dader, die evenals de
getroffene gehuwd is, werd gearresteerd.
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Ze waren gehuwd, gelukkig gehuwd. Hij
droeg baar op zijn handen en zij trachtte
zijn geringste wensch te voorkomen. Het
gelukzonnetje stond hoog aan den helderen
hemel. Maar daar in de verte vertoonden
zich twee donkere wolkjes, klein nog, maar,
zeker, en geen van beiden zag ze. ’t Was
de laster, de afgunst van anderen, die ze
daar gebracht had de jaloezie en de argwaan.
In ’t eerst wilde zij er niets van gelooven,
wat men vertelde en wierp alle kwaad ver
moeden ver van zich. Maar de laster hield
vol, en wat in den beginne voor onschuldige
scherts was aangezien, werd eindelijk bittere
ernst genoemd. De twijfel was in ’t hart
geslopen, het vaste geloof begon te wankelen,
en steeds verder kwamen ze van elkander
te staan.
Ik wil dit verhaal niet verder uitspinnen
ge kunt er, lezer, zelf een Roman van maken,
ge kunt de schuld op hem of op haar werpen,
’t bejammeren, dat ze niet eerlijk en open
hartig tot elkander gesproken hadden toen
’t begon, ge kunt doen wat ge wilt, maar
ge zult moeten toestemmen, dat ’t zoo kan,
dat ’t zoo gebeurt, menigmaal, dat de laster
werkt als splijtzwam, die twee harten, eerst
zoo nauw aan elkander verbonden, van één
scheurt, langzaam ja, maar pijnlijk ook.
chaussee Toering betrapt op het dooden van
eenden. Ze hadden een zak met doode eenden
bij zich. De jongelingen verzetten zich tegen
inbeslagname en sloegen den ambtenaar met
de fiets en dreigden met wapenen, doch de
brigadier behield de overhand. Proces-verbaal
zal ’t gevolg zijn.
Henk. Nieuwsbl. v. Fr.
Sneek, 30 Juli. Onze rijksnormaalschool
heeft betere tijden gekend, ’t Aantal leerlingen,
een 30 bedraagt niet eene een derde meer
van hetgeen deze inrichting in haren bloeitijd
bezat. De voorbereidende klas telt op moment
3 leerlingen en last not laest 4 leerkrach
ten, onder welke een onderwijzer in vak K.
Of de regeering dezen toestand blijft besten
digen? ’t Gerucht gaat dat we hier een dag-
normaalschool krijgen. Maar of de voorberei
dende een poos wordt stop gezet, de Districts
Schoolopziener schijnt dien weg nog niet op
te willen.
Sneek, 30 Juli, ’t Was treurig vandaag
op onze weekmarkt. De veemarkt vooral toonde
een doodschen aanblik; eenige nuchteren kal
veren, een paar vette, eenige 4 weeksche
bigjes, dat was de heele markt. En bij dat
alles geen noteering (de Regeering pakte de
kalveren in) en geen handel.
’t Is dan ook geen wonder dat de markt
meester van deze misère gebruik zal maken
den Burgemeester verlof te vragen op eens
een 14 dagen, yf 3 weken er op uit te gaan.
Bij de veerschepen zag 't er al niet beter
uit: alles wat er gelost werd, moest door de
politie worden onderzocht.
Inplaats van de touwen der pakketten
even los te maken, drukte men maar gaten
in de emballage, om te onderzoeken of de
inhoud accoord ging met datgene ’t welk
vervoerd mag worden. Waar beslag op moest
worden gelegd, en dat bedroeg nog al iets,
ging naar ’t politiebureau, waar 't tot nader
order werd opgeborgen.
Sneek, 30 Juli. Voor geld en goeie woorden,
’t laatste mag men ook wel achterwege laten,
kunnen we
tenminste als
’t welk velen
wilden eten.
En niet in den avond alleen ziet men
bezendinkjes schaapvleesch aan buis bezorgen,
maar op klaarlichten dag bezorgt men de
menschen zelfs vaak twintig tot meer ponden
vleesch.
De emballage bestaat dan intrommels,
vaatjes, zakken, manden, ja, een enkele maal
gebeurde het, dat iemand in een schooltasch
zijn vleesch thuis werd bezorgd.
En de prijs? Van f 1.50 tot f 1.75 per pond.
Gemeentelijke varkensmesterij.
De Raad der gemeente Leiden heeft aan
B. en W. een crediet verleend van f 70.000,
teneinde een proef te nemen met het mesten
van varkens van gemeentewege. Gebruik zal
worden gemaakt van een particuliere mesterij,
waar plaats is voor 400 varkens.
Voor voedsel hoopt
bruik te kunnen
keukenafval enz.
Samen hadden ze geklaagd
lot, de werkers in fabriek en
de havens en op ’t veld, samen hadden ze
afgunstige oogen geworpen op de meer be
voorrechten in de maatschappij, samen hadden
ze booze woorden gesproken over ’t kapitalisme,
dat hen den voet op den nek zette. Op ver
gaderingen en meetings, in kranten en bro
chures, hadden ze
opgewekt en met
middelen gepeinsd
onrecht te maken.
kregen ze, steeds groeide bet leger
reeds vormden
’t Schijnt in den aard der menschen te
liggen, zich te vereenigeneen geheime, in
wendige, niet te weerstane kracht dwingt
hen, zich bij elkander aan te sluiten. En
dat ze ’t doen, dat is heel natuurlijk. Wat
zal één mensch, wat kan hij? Niets! Al
zijn er miliioen strijders, en ze trekken één
voor op tegen den vijand, deze zal al is
hij maar honderd man sterk hen allen
gemakkelijk verslaan. In éénheid ligt kracht,
dat weten wij, dat brengen we in toepassing,
dat heeft de menseb heid gedaan, heel de ge
schiedenis door tot op dezen dag. Dat doen
de staatkundige partijen, de onthouders, de
onderwijzers, de legers... zelfs de dieven
weten er van.
En toch, hoe
van
Inbrekers.
Men meldt uit Valkenswaard aande’a-ZL Ct.
Zondagnacht is bet de politie mogen
gelukken twee personen te betrappen op
inbraak en diefstal van tabak in de sigaren
fabriek van den heer Kersten. Zij waren
voorzien van twee revolvers en een dolk. De
een nam een dreigende houding aan, waarop
de politie een schot loste, ten gevolge waarvan
hij gevaarlijk verwond werd en naar Eindhoven
vervoerd moest worden. De andere persoon is
in verzekerde bewaring.
DE TIJDSOMSTANDIGHEDEN.
Loop ik soms een winkel binnen
Om een pakje of een pet,
Om wat eten of wat drinken,
Kousen, schoenen of sajet;
Word ik op beleefde wijze
Dan reusachtig afgezel,
En komt heel m’n arme beursje
Plots daartegen in verzet;
Dan zet men een ernstig snuitwerk
En verzekert: «Waarde heer,
nWegens tijdsomstandigheden
«Vraagt men elk halfuur hier meer!
'Zie ik ’t halve menschdom gappen,
Hamst’ren, smokk’len en zoo voort,
Kettinghand'len, knoeien, snijden,
Onbeschaamd, alsof ’t zoo boort,
Zie ik, hoe men eenheidsprijzen
Heel gewoon lapt aan z’n laars,
En word ik om al die slechtheid
Haast van af keer pimpelpaars;
Dan vraagt men mij: Beste jongen,
«Waarom maak jij je toch dik?
«’t Zijn de tijdsomstandigheden
Ik brom: «Ja, het eigen ik!”
Zie ik recht en wet verkrachten,
Stiekum of in ’t openbaar,
Zie ik ’t recht des sterksten heerschen,
’t Menschdom brengen in gevaar;
Hoor ik halve idioten
Voeren ’t allerhoogste woord,
Met een lef om van te beven
Diefstal billijken en moord;
En loopt mij de gal dan over,
’t Klinkt me toe van allen kant:
«Man, de tijdsomstandigheden
z/Heerschen in ons vaderland!”
Al die tijdsomstandigheden,
Och, daar moet ik van weerom
Slecht blijft slecht, en onrecht onrecht,
Zwart blijft zwart, en krom blijft krom
Wie dat alles goed wil praten,
Wijzend op d’ omstandigheên,
Menschen, houdt hem in de gaten,
Zegt hem bondig: //Ventje, neen!
«’t Zit niet in omstandigheden,
’t Ligt ’em niet in druk en nood
«Waarlijk fiere, noob’le menschen
«Zijn d’ omstandigheên te groot!”
Juli '18. G. E.
Fran. Crt.
we van de groote waarde
bet één zijn overtuigd zijn, hoe we naar
gelijk willenden zoeken om ons met hen te
vereenigen, toch sluipt, zoodra ’t verbond
gesloten is, de splijtzwam teekenachtig
woord van Dr. Kuyper, binnen, die voort
groeit, langzaam of snel, maar voortgroeit en
zijn wortels dringen in de voegen tusschen
de steenen en verzwakken de muren van het
trotsche gebouw, wie zal de sterkste zijn, wie
de overwinnaar; het sterk bindende cement
of het nietige, zwakke plantje Oogenschijnlijk
het eerste en toch... hoe vaak komt het
anders uit.
de arbeiders opgeroepen,
elkander hadden ze op
om een einde aan dat
Steeds meer aanhangers
van «be-
wusten” en reeds vormden ze in menige plaats,
in meer dan één land een macht, waarmede
rekening diende gehouden te worden.
Maar in hun leger kwam ook de splijtzwam,
deze ging het te vlug, die wilde veel verder
en welhaast scheidden velen zich van de
groote partij af, de «A.” verdween uit den
naam en alsof dit nog niet genoeg ware,
enkelen wilden ook de «D.” er nog uit hebben.
De S.D.A.P. verloor de mannen der S.D.P.,
en naast dezen kwamen de S.P.-ers te staan.
De eendracht was verbroken, afzonderlijk
trokken ze ten strijde, de anderen bekampende,
zeker, maar ook elkander, heftiger, soms nog
dan ze de gemeenschappelijke tegenstanders
deden.
Verheugt II niet over dat verschijnsel, gij
Liberalen, maar steekt de hand in eigen
boezem, ziet uw eigen verdeeldheid en merkt
op, welke treurige vruchten ge er van plukt.
En zij, die zich christelijk noemen, als staats
partij, ook zij zijn niet altijd eendrachtig,
ook bij hen zijn sporen van de zwam te
ontdekken.
En de Christenen, is er grooter toonbeeld
van verwarring, van tegenstrijdigheid te
vinden dan in de kerk? Hoofdgroepen Katho
liek en Protestant! In de eerste een tot
nog toe zeer goed bewaarde eenheid, hoewel
ook daar afvalligen zijn, vooral in de groote
stedenmaar bij de anderen, wat een split
sing en nog eens weer splitsing.
Al de torens der onderscheiden kerken
wijzen naar boven, in al de gebouwen put
men uit denzelfden bijbel, maar hoe hemels
breed verschilt de wijze, waarop men hier
en daar en ginds dat Boek gebruikt.
Reeds kort na de stichting der eerste
gemeente is dat begonnen. Paulus vermaande
in zijn brieven, niet te prediken de leer van
deze of van die, maar alleen die van Jezus
Christus. En nog wordt dat van eiken kansel
gezegd; en elke prediker zegt: ik verkondig
U bet ware evangelie, al de anderen zijn
(bewust of niet) op den verkeerden weg. Men
moge nu andere middelen gebruiken dan in
de Middeleeuwen, het scheiding maken tusschen
bokken en geiten heeft nog niet opgehouden
nog steeds zijn er ketterjagers.
men grootendeels ge-
maken van schillen en
Hoe had men gezucht onder het zware juk,
dat een almachtige kliek, in naam van den
Czaar, het volk op de schouders had gelegd.
Hoe zwaar werd ieder gestraft, die tegen het
bestaande stelsel in verzet kwam, hoe weinig
was er noodig om een verdachte in ’t afge-
een schier ondraaglijk lot te
In bloed werd elke opstand ge-
Men ging de gangen der Nihilisten
meedoogenloos werden ze gestraft,
men slechts een schijn van bewijs
tegen hen kon in brengen.
En plotseling, als gevolg van den grooten
oorlog, was 't uit met de macht van den
alleenheerscher men bracht hem naar’t oord,
waarheen zoovelen in zijn naam verbannen
waren geworden, ’t Volk had de macht in
handen de vrijheid was gekomen. De vrijheid 1
Ziet naar het Rusland, wat er van die vrijheid
geworden is. Fel bekampen de partijen elkander,
nog heftiger dan ooit te voren zijn de ver
volgingen, nog grooter is de ellende. Allen
hadden ze verlangd naar verbetering, naar
verlossing, en toen die kwam en de toepas
sing moest worden geleverd, toen de gemeen
schappelijke vijand uit den weg was geruimd,
toen kwam weer de scheiding en ontstonden
er vijandschap en haat tusschen ben, die zoo
pas nog gezamenlijk hadden gejubeld over het
lichten van een nieuwen dag.
Diefstal.
Te Kaatsheuvel zijn ten nadeele van den
schoenfabrikant Veetere Roestenberg pl.m.
250 vellen chroomleder, ter waarde van f 3000
gestolen. De daders zijn onbekend.
Bakkersgezellen.
De bakkersgezellen hebben besloten over
het geheele land eene krachtige actie te
voeren voor een loon- en wachtgeldregeling.
Allereerst zal men een onderhoud met den
minister van landbouw aanvragen. In ver
band met de toenemende werkloosheid is men
van meening dat er ten spoedigste een
behoorlijke wachtgeldregeling moet komen.
Sigarenindustrie.
Er wordt nog steeds tusschen regeering
en sigarenfabrikanten onderhandeld over de
verstrekking van sigaren. De onderhande-
lingen worden thans ernstig belemmerd door
het verlangen der regeering, dat de fabrikanten
moeten verklaren, zich te zullen neerleggen
bij alle maatregelen welke de regeering
ook in de toekomst zal nemen ten opzichte
der sigarenindustrie.
Bestelgoederen.
Een verzoek, om op de spoorwegen het
gewicht van bestelgoederen te verhoogen van
50 tot 7b of 100 Kg. is door het bureau
Crisiszaken van het Ministerie van Landbouw
niet toegestaan. Aangedrongen werd op zooveel
mogelijk vervoer te water.
Pogingen van het bestuur van den Ned.
Tuinbouwraad voor snelvervoer zendingen onder
rembours mogelijk te maken, hadden evenmin
succes.
