Verschijnt Donderdags en Zondags.
No. 67.
57ste Jaargang.
1918.
fleuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
I
Donderdag 22 Augustus.
SPROKKELS.
I
VOOR
is
het gekozen
-
2e Tooneel (speelt enkele weken later).
Zij. Enne
Hij. Gelukkig heb ik nog een flinke hoe
veelheid kunnen machtig worden, maar duur,
duur!
Zij. Hindert niet
En de ^zij” kocht van den hij” dril tegen
exhorbitant hoogen prijs; dril dat sedert jaren
en jaren op de magazijnen, heel boog in huis
bad gesluimerd in rustige rust!
En dan beweert men nog dat Mercurius
de God is des Koophandels en
Nriesche Courant.
zilvergeld op te stapelen, te begraven of in te
metselen, maar dat wil er bij mij niet in.
Daarvoor is de doorsnee Hollander van thans
veel te braaf en hoegenaamd niet gek op geld.
Dat was alleen het geval in den tijd toen
Piet Hein met de Spaansche Zilvervloot in
het vaderland terugkeerde en de inboorlingen
dezer lage landen in een geld-dilirium-stadium
bracht.
Men leide uit bet bovenstaande echter niet
af dat er geen ^geachte medeburgers” gevonden
worden die vies zijn van een voordeeltje.
Zoo hoorde ik onlangs door iemand het
volgende staaltje vertellen, spelende in de
//staaltjes” of te wel flappen” omgeving.
en plaatsing
der dieven!!
Slot volgt.
INGEZONDEN.
CBuiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Mijnheer de Redacteur, vergun mij een
plaatsje in uw veel gelezen blad.
Het is naar aanleiding der distributieregeling
in Bolsward, dat ik mij als ingezetene van
Bolsward verplicht gevoel een vraag te richten
tot den EdelAchtb. Heer Burgemeester als
Hoofd der Distributie in het bizonder en
verder tot de beambten van het Distributie-
bureau.
Wanneer er vleesch in Bolsward aanwezig
om gedistribueerd te worden, is het dan
de bedoeling van Zijn Excellentie den Minister
om dit gelijkmatig onder de ingezetenen te
verdeelen? Of zooals het hier ter stede al
minstens driemaal is gebeurd, dit vleesch zoo
maar zonder publiciteit door den slager thuis
te laten bezorgen, telkens in dezelfde buurt
met name de Stadswoningen, kalfsvleesch voor
40 cent per pond en Vrijdag 16 Augustus
werd ieder zijn deel weer thuis bezorgd voor
50 cent per pond. Wanneer dit in de rechte
lijn der distributiewet ligt, zou vrager dezer
wel even op willen merken, dat hier in Bolsward
wel meer buurten zijn, die ook wel eens zoo
gemakkelijk een paar pond thuis bezorgd
zouden zien. U, Mijnheer de Redacteur mijn
hartelijken dank.
Bolswabd, Augustus 1918.
K. BEUNDER.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Plaats der handeling dus: Manufactuurzaak.
Ie Tooneel.
Zij. Heeft mijnheer ook nog dril?
Hij. Nou moeke, niet veel meer!
Zij. Toch nog iets?
Hij. Ja een el of wat.
Zij. En wat is de prijs?
Hij. Zoovéél per el.
Zij. Best, dan neem ik het! En is nu
alles op? Kan mijnheer nog niet wat voor
mij bezetten?
Hij (zeer gewichtig doende). Ik zal mijn
best doen, maar indien het mij gelukt, zal
het zéér duur zijn.
geweest. Zijn patroon en ook het personeel
der fabriek hebben door hun getoonde belang
stelling den dag voor hem tot een feestdag
gemaakt.
En waarlijk, zulk een langdurige dienst
betrekking verdient erkenning, immers het
getuigt van een goede verstandhouding tusscben
werkgever en werknemer, en daarop mag in
dezen tijd wel de aandacht worden gevestigd.
Volksvermaken.
Er heeft zich hier een comité gevormd,
om a.s. Maandag eenige wedstrijden en ver
makelijkheden te doen houden onder de jeugd
van 6 tot 12 jarigen leeftijd.
Wanneer de burgerij, en daaraan twijfelen
wij niet, deze plannen behoorlijk zal steunen,
dan zullen de 3 eerste dagen der volgende
week een gezellige drukte kunnen opleveren,
want ook des Dinsdags voor het kaatsen en
des Woensdags voor de Turnbetooging zal
zeker vee) animo bestaan.
Op Maandag, paardenmarktsdag, is het dus
wel -gewenscht dat er des namiddags een
gepaste afleiding wordt gezocht; eenige variatie
in deze donkere tijden kan zijn goede zijde
hebben.
„Grijp maar gerust in ’t volle menschenleven
En waar gij ’t pakt daar is het interessant
Goethe.
Wat hebben wij toch een prettig leven
tegenwoordig, niet waar? Midden in den
zomer geeft moeder Natuur ons volop te eten.
Groenten plenti, fruit idem, zuivel idem,
vleesch idem, en voor het overige, idem, idem,
idem. Loop je naar buiten en je ziet in de
kleurige weiden die vette koeien grazen, je
hoeft maar te wenken en de gebakken biefstuk
vliegt je in den mondAls ’s morgens de
bakker belt, heeft hij de weelderigste brood-
voorraad tot je beschikking. Wittebrood,
krentebrood, roggebrood, luxe brood, neen
maar, je grappelt gewoonweg in den grooten
voorraad en kiest uit naar welgevallen, terwijl
moeder de vrouw even later de ^boterhammen”
smeert, dik smeert, met de beste natuurboter.
Mooi samengesteld woord Boterhammen
Even later verschijnt de melkboer. Een breede
stroom van het kostelijke vocht vloeit in je
emmertje en je hoeft niet op een druppeltje
te zien. Ook de geurige Java- of Pecco-thee
ruik je in de woonkamer, terwijl het water
kookt dat het een lust is om te zien. Nadat
je je heerlijk hebt gewasschen ook op zeep
behoef je niet te kijken smul je naar
hartelust, pikt een eitje en gaat opgeruimd
naar je werk. Een beste sigaar of geurig pijpje
tabak is je trouwe metgezel.
’s Middags bij het diner hetzelfde ver
schijnsel, spek, vleesch, kip, visch, alles wat
je hartje begeert is voorradig en vet, neen
maar van dat artikel vooral eene hoeveelheid
nóóit beleefd En duur? Heelemaal niet hoor,
alles voor een prijsje, kortom het is een
Luilekkerland hier om nooit, neen nóóit te
vergeten! Wel rammelt je maag reeds een uut
na den maaltijd, ook geeuw je nu en dan en
meen je den veerkrachtigen tred van weleer
niet meer te hebben, maar daarvan liggen de
oorzaken niet in de voeding. Die exercitie in
je lijf wordt veroorzaakt door je buitengewoon
beste verteringsorganen het geeuwen ontstaat
door de warmte van deze onvolprezen Augustus
maand en ook doet het weder zijn invloed
gevoelen op het weerstandsvermogen van je
onderdanen.
En ’s avonds laat het souper mede niets
te wenscheu overham, ribstuk, karbonade,
het is alles botertje tot den boom. Onze
gevederde vrienden zijn eveneens in hun
nopjes, ’s Morgens voor dag en dauw zingen
ze bun vroolijk lied en nauwelijks doe ik mijn
achterdeur open, of ze komen vragen om de
kruimeltjes, die je dan ook met volle handen
strooit. Wel schijnt het bij hen een punt van
discussie te vormen of graan niet verkieslijker
is boven de bestanddeelen waaruit het brood
thans in hunne oogen is samengesteld, maar
aangezien ik de vogelentaal niet machtig ben,
kan ik het gesprek niet precies volgen. De
brutaalsten onder hen zijn echter veeleischend
wat de kwantiteit aangaat, en dringen in je
keuken, nemen plaats op den vloer of op
de tafel, en wachten steeds op méér.
Moeder musch komt met haar jong aan
gevlogen en het is aandoénlijk te zien hoe
zorgvol de kleine aviateur met het noodige
wordt volgepropt. Precies zooals, in ’t generaal
gesproken, de menschen tegenover elkander
doen, vooral tegenwoordig Later ik meen
de musschen uiten ze wel eens hunne
dankbaarheid door een souvenir op je kleeren
of hoed te deponeeren, maar daar let je niet
zoo op! Ook de huisdieren zijn zeer tevreden.
Daar kom ik zooeven een hond tegen van
het vrouwelijk geslacht, ik zeg dit laatste
er expres bij om beter te doen uitkomen
hoezeer die dieren in zekere omstandigheden
een extratje moeten hebben, en dót beest kon,
om een variant van Borger te gebruiken
zijn ribben tellen
Maar wie telt zijn kluifjestal?
Ik kon dan ook met den besten wil ter
wereld niet begrijpen hoe die hond zoo mager
kwam, tenzij en dit geloof ik vast, de Spaansche
Griep hem te pakken heeft gehad, en daar
komt ook een hond niet zoo gauw weer
boven op.
Even later passeer ik een winkel waar een
weegschaal voorhanden is. Het instrument
vraagt slechts vijf cent en in dezen luxueuzen
tijd is dat nog wel over te komen. Maar...
nu breekt mij de klomp I Potverdorie I Daar
constateer ik met groote verbazing dat mijn
corpus twintig pond beneden normale zwaarte
waar de tabak bloeit, wonen
heidenen, die den veredelenden
onze Europeesche beschaving niet
deelachtig zijn. Dat kan zoo niet langer en
daarom is er besloten uit Europa en voor
namelijk uit het rijk der dichters en denkers
een aantal hoogstaande personen naar die
wilden te dirigeeren om er een frissche
propaganda te beginnen en die menseden
ontvankelijk te maken voor alle christelijke en
maatschappelijke deugden. Dat kost natuurlijk
véél geld, en van daar dus de verhooging
van de prijzen. Na deze uiteenzetting, waarmee
ik ten volle accoord ga, voegt hij er ten
overvloede aan toe, dat er praatjes in omloop
zijn die enkele onzer medeburgers van een
zoogenaamde zzkettinghandel” beschuldigen en
dat deze brave menschen ook de sigaren
^omhoog” brengen, maar dat dit louter ver
zinsels zijn. Echter zou ik goed doen, wilde
ik rookende blijven naar dezen prijs, nog een
kwantum op te slaan, want, zeide hij, met
enkele uren kunnen de prijzen verdubbeld
worden. Ik mocht echter een beperkte hoe
veelheid koopen, omdat de regeering, nicotine-
vergiftiging willende tegengaan, uit sanitair
oogpunt den verkoop beperkte.
Dankbaar voor de ontvangen inlichtingen
betaalde ik met een papieren gulden, van
hooger hand in omloop gebracht in navolging
van den Amerikaanschen Staat die den papieren
dollar reeds jaren liet circuleeren. Deze maat
regel juichte ik toe, al was het maar alleen
ter wille van de wisselloopers aan de bankiers
kantoren, die voortaan geen zware zilvervrachten
meer behoeven te torschen. Wel kwam mij
ter oore dat de invoering van dit papiergeld
nauw verband houdt met het feit dat sommige
Nederlanders er aardigheid in hebben het
Orgelbespelingen Alt.
Groote Kerk Bolsward.
6
Maandag 19 Augustus 1918.
Een zeer ouden Kerstzang voor begin:
Es ist ein Ros’ entsprungen
Aus einer Wurzel zart,
Als uns die Alten sungen:
Von Jesse kam die Art.
Und hat ein Blümlein bracht.
Mitten im kalten Winter
Wohl zu der halben nacht.
Zooals ik zei, een oud Kerstlied. (Michael
Praetoris, 1609). Oorspronkelijk was het een
Maria-liedje, dat in de Advents- en Kerstmis
dagen wordt gezongen in Frankrijk, volgens
een ^Manuel de Chant,” in mijn bezit. Daar
luidt de tekst als volgt:
j/Flos de radice Jesse
est natur hodie,
Quern nobis jam adesse
laetamur nnice.
Flos ille Jesus est,
Maria Virgo radix,
De qua flos ordus est,”
is, dat kén niet, gegeven de biefstuk enz.
(zie boven). Dat kén dus niet, zeg ik. Er moet
iets aan het mechaniek haperen. De eigenaar
beweert echter dat het ding perfect in orde
is, en de man kijkt mij daarbij zoo vreemd
aan alsof hij twijfelt aan mijn gezonde boven
kamer. Ik daarentegen vermoed dat hij niet
recht snik is. Nauwelijks weder op straat
gekomen, loop ik een slager tegen bet iijf,
dat snap je nou gewoon niet. In plaats dat
die man in zijn zaken blijft en de klanten
bedient, loopt hij in zijn Zondagsche kleeren
in letterlijken zin te geuren. Een fijne
Napoleon in zijn mond, te oordeelen althans
naar de proportie. De wereld schijnt om
gekeerd Nog loop ik daarover te piekeren
totdat mijne aandacht getrokken wordt door
een voorbijgaand muziekkorps dat eene com
positie ten gehoore brengt waarin de melodie
is gevlochten van Heije’s nooit volprezen en
zoo wéér lied
Wij leven vrij
Wij leven blij
Op Neêrlands dierb’ren grond.
Tegen de gewoonte in loopen er echter
geen proselieten achter, alleen is de troep
omstuwd door de gewone eerewacht van kaai-
loopers, nietsnutters, dienstmeisjes en kinderen.
De slagersjongen in uniform ontbreekt echter.
Ik zoek naar de oorzaak van den schijnbaren
paradox der eerste alinea... Ik ben er! Was ik
niet op mijne wandeling een openbaar gebouw
gepasseerd waar tientallen jongelieden, beladen
met koffertjes, stonden te wachten en heeft
een voorbijganger mij op mijn vraag wat dat
beteekende, niet geantwoord dat al deze jonge
mannen naar hier waren gekomen om te
worden ingelijfd, op eigen verzoek bij de
padvinders, of het Leger des Heils, dat wist
hij niet zoo precies! Ongetwijfeld waren dus
die muzikanten op weg om deze menschen
af te halen en ze onder een vroolijk deuntje
van
Malbroek die vaart ten oorlog
En hij komt nooit weerom,
naar het huis te brengen waarin vele woningen
zijn, ja wie weet zouden ze niet louter van
pleizier achter de muziek trippelen en dansen
even als wijlen Koning David achter de ark
des Verbonds.
Tot verhooging der feestvreugde, en als
uiting der vrooiijke stemming, die zich bij de
gedachte aan dat alles van mij meester maakte,
wenschte ik een rookoffer te brengen en ga
dus naar mijn sigaren-leverancier die in de
buurt, waar ik mij bevond, woont. Van hem
verneem ik dat de prijzen iets hooger zijn
dan voor vierentwintig uur en een dragelijk
rookertje thans twaalf cent kost. Onmiddellijk
laat hij er op volgen dat deze verhooging
mij niet behoeft te verontrusten, want zij is
met een goed doel begonnen. Kijk eens, zegt
hij, in het land
millioenen
invloed van
Janus Tulp.
We zullen hem nog eens weer van aangezicht
tot aangezicht aanschouwen, den rijkgeworden
doodbidder, Janus Tulp. En dan kunnen we
ook de kennismaking hernieuwen met tante
Bet, jonkheer van Rietheuvel, Barend en meer.
Wat heeft Justus van Maurik al menschen
tranen doen lachen. Hij, de schrijver bij
uitnemendheid, die in zijn werken de volksziel
wist te treffen, hij, de kenner van de
Amsterdammers en hun doen en laten bij
uitnemendheid.
Janus Tulp heeft zijn plaats op bet tooneel
gehandhaafd ’t was voor vele beroeps
acteurs een groot genot de titelrol in dit stuk
te mogen vervullen.
Ook liefhebbers waagden zich aan dit werk,
en vaak met succes.
Te dezer stede is het stuk enkele malen
opgevoerd, bejaarde stadgenooten spreken
nog over het spel van den oud-Bolswarder,
nu reeds ter ziele, die zoo eenig mooi voor
Janus Tulp speelde. Ook wij waren getuige
van een tooneelvoorstelling in zzde Doele”
waar men ook den barbierkraai-rijkeling, voor
het voetlicht bracht. We hebben daarvan
aangename herinneringen bewaard, Barend
vooral in zijn tafel-speech zien we nog voor ons.
W. I. K. heeft zich nu opgemaakt ons op
den avond van de Groote Kaatspartij een
feestavond te geven in ffde Doele”, en zal
dien avond Janus Tulp geven. We bevelen
gaarne deze voorstelling aan in de belangstelling
van alle tooneelvrienden. W. I. K., onze
bekende Tooneel vereeniging, heeft zich een
naam veroverd en zal dien naam hoog houden,
daar kunnen we op aan. De Club telt zeer
goede krachten, heeft goede leiding wat
zal ons beletten op ’t appèl te verschijnen
Afgesproken dus, Dinsdag a.s. allen naar zzde
Doele”. ’t Geld is er immers voor disponibel
Ws.
STADSNIEUWS.
Vergadering Gemeenteraad.
Heden Donderdag vergadert de Raad dezer
gemeente, des avonds ten 7 ure, ter behan
deling van de navolgende punten.
1. Onderzoek geloofsbrief van
raadslid den heer K. de Boer.
2. Adres D. Wiersma, verkoop strookje
grond, met advies B. en W.
3. Beslissing over aankoop
veebascule.
4. Rapport B. en W., onderzoek trekweg
met voorstel tot herstellingen tot een bedrag
van f 1000.
5. Voordrachten College van Zetters.
Langdurige trouwe dienstvervulling.
De pakhuisknecht W. van der Meer, bij
de fabriek der Heeren Kingma Co alhier,
was j.l. Maandag 40 jaar in dienstbetrekking
Bolswardsclie Courant.
5
I
I