Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Zondag 25 Augustus.
Verschijnt Donderdags en Zondags.
57ste Jaargang.
No. 68.
1918.
I
Uit de Raadszaal.
H
VOOR
<111
maar
W. de volgende
het gekozen
van
de
van
Vergadering op Donderdag 22 Aug. 1918.
I,
1.
van be-
niet veel ingekomen stukken,
vergadering van bescheiden
denken. De punten gingen
een wijziging der
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
1
voorstel
was hem
den trekweg
was behandeld,
verhooging van uitgaaf
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 8 maanden.
Franco per post 62^2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Een kleine agenda, vijf punten
handeling en
derhalve een
afmeting zal men
heel glad alsof ’t gesmeerd was, alleen no. 3,
de veebascule, schommelde ook nu weer wat
omhoog en omlaag, hoewel ook bij dit punt
de discussiën geen buitengewone om vang
namen... en toch kreeg de vergadering nog
een behoorlijk volume, doordat er een punt
aan werd toegevoegd, dat nog al wat stof
deed opjagen, ja, toen het was afgedaan begon
’t opnieuw nog even heftig te stuiven.
Wij zullen een en ander in hoofdzaak
vermelden.
Tegenwoordig waren 11 leden. De heer
Oosterbaan was afwezig met kennisgeving.
De notulen werden goedgekeurd.
Ingekomen stukken:
a. Resolutie van Ged. Staten, goed-
van schoolgeld.
waarbij het primitief kohier
dan zal de veemarkt hier geheel verloopen.
De heer v. d. Klei wil gaarne meewerken
om de veematkt in stand te houden. Ook hij
heeft van belanghebbenden en van deskundigen
vernomen, dat het zeer noodig is, dat de
bascule er komt.
De heer Terhenne heeft ook vernomen, dat
de Directeur van ’t bijkantoor niet genegen
is, de veelevering hier te hebben, daartegen
zijn bezwaren gerezen. Doch kleinvee kan hier
misschien wel geleverd worden, mits dan moet
er een bascule zijn.
Spreker heeft zich de vraag gesteld of het
de kosten kan vergoeden, en uit een opgaaf
van een schematische berekening kan het zoo
wat nit, maar de opgaaf van ’t getal koeien
en varkens lijkt hem wat te hoog genomen
te zijn. Toch heeft de veearts ook hem ver
zekerd, dat zoolang de crisis-levering van vee
aan ’t Rijk bestaat, de bascule noodig,
later wellicht overbodig zal worden. Als B.
en W. de verzekering kunnen geven dat de
levering van kleinvee hier komt, zal hij voor
aanschaffing der bascule zijn.
De Voorzitter antwoordt, dat, gelijk de heer
Terhenne zelf ook wel weet, die verzekering
niet kan worden gegeven, want dat is nog
niet vastgesteld, maar als er geen weegschaal
is, zal dit vast een argument zijn, waarom
Bolsward er niet voor in aanmerking kan
komen. Het is niet raadzaam thans te vragen
of te Bolsward ook zal worden afgeleverd,
maar als er geen bascule is, voldoet het niet
aan de eischen.
De heer Praamsma heeft ook een onderzoek
ingesteld en weet ook dat er niets met zeker
heid in deze zaak is te zeggen, maar verschil
lenden hebben hem verklaard dat het zeer
gewenscht is, dat de weegschaal er komt, en
deze zal, meenen zij, op den duur tot voor
deel strekken. Om erger achteruitgang onzer
veemarkt te voorkomen, wil Spr. er voor
stemmen om een bascule aan te schaffen,
want de belanghebbenden verzekerden dat op
hun medewerking om hier de levering te
krijgen wel staat gemaakt kan worden.
De heer Kramer stemt met dat laatste in.
Wij staan voor het feit, dat als er geen
weegschaal is, er vast hier geen aflevering
komt, en nu zonder betrekkelijk groote kosten
de zaak tot uitvoering kan komen, is ook de
risico niet groot. Al blijkt dan later dat de
uitgaaf niet rendabel is, toch heeft men iets
gedaan om de veemarkt in stand te houden.
De heer Keikes heeft de vorige maal tegen
gestemd, omdat hij zekerheid wenschte over
het berglokaal. Nu gebleken is, dat de werk
plaats van Westerbaan geschikt is, zal hij er
zijn stem aan geven, ofschoon de voordeelen
nog zullen moeten blijken, want de regelingen
worden soms eiken dag veranderd. Hij hoorde
heden weer, dat de varkens voor Wonseradeel
te Witmarsum geleverd en geslacht zullen
worden.
De heer Eisma heeft nu gehoord, dat er
geen nieuw gebouw behoeft te komen en zal
zich niet tegen het voorstel verzetten, hij
werpt echter de idee op, of de belanghebbenden
bij deze zaak ook niet een deel der te maken
kosten zullen willen vergoeden
De Voorzitter antwoordt, in dien geest al
eens een balletje te hebben opgeworpen, maar
officieus wil hij wel meedeelen, dat daarop al
heel weinig te rekenen valt.
De heer v. d. Wal meent, dat het al mooi
zal zijn, als die belanghebbenden maar
bewerken willen, dat de levering hier komt.
Het voorstel om een bascule aan te schaffen
en die te plaatsen in de werkplaats van
Westerbaan, (voor 5 jaren), wordt met
algemeene stemmen aangenomen.
4. Rapport B. en W., onderzoek trekweg
met voorstel tot herstellingen tot een bedrag
van f 1000.
Het rapport over de gehouden inspectie
van den trekweg behelst, dat aan weg en
bruggetjes heel wat herstelling noodig is en
omdat de materialen zoo vreeselijk duur zijn,
hebben ze zich tot het beslist noodige bepaald
en komen dan tot een bedrag van f 1000,
welke som voor de verschillende posten nader
gespecificeerd werd.
B. en W. stellen voor tot uitvoering daar
van over te gaan.
De heer Praamsma had wel een
in dezen geest verwacht, want het
bekend, dat het onderhoud van
vorige jaren wel wat heel zuinig
Er moest dus wel een
komen.
van I
Gemeen team btenaren,
gemeente een bijdrage
een rustoord voor
dan als feestgave zou
bestaan der vereeniging.
g. Adres van ’t bestuur der Heerema-
stichting te Joure, berichtende dat nood
gedrongen de verpleegkosten per dag en per
patiënt met 1 Januari moeten gebracht worden
op f 2, en om geen verdere verhooging noodig
te maken, wordt van de gemeenten verzocht
een bijdrage van 2 cent per inwoner.
h. Adres van de BolswardscheBestuurders-
bond van werkliedenorganisaties, verzoekende
voor het houden van een wintercursus, gratis
een lokaal van de gemeente te mogen gebruiken
met vuur en licht.
Al deze adressen in handen van B. en W.
om advies.
PUNTEN VAN BEHANDELING:
1. Onderzoek geloofsbrief van
raadslid den heer K. de Boer.
De Voorzitter verzoekt de heeren Eisma,
Wierema en v. d. Wal zich met’t onderzoek
te willen bezighouden, en schorst een tijdje
de openbare zitting.
Bij monde van den heer v. d. Wal wordt
na opheffing der schorsing gerapporteerd, dat
de stukken in orde zijn bevonden, en daarom
concludeert de Commissie om den heer
K. de Boer toe te laten.
Met algemeene stemmen alzoo besloten.
2. Adres D. Wiersma, verkoop strookje
grond, met advies B. en W.
Het advies luidt om gunstig op het adres
te beschikken, en aan Wiersma 11 M2 grond
bij onderhandschen koop af te staan voor f 22.
De kosten voor rekening van kooper.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
3. Beslissing over aankoop en plaatsing
veebascule.
De Voorzitter deelt mee, dat de zaak van
vee aan de veemarkt
en B. en W. hebben
een weegtoestel voor
opnieuw is onderzocht
gemeend den Raad nogmaals te hooren, opdat
die een beslissing kan nemen. Van den Directeur
van ’t Prov. bijkantoor is vernomen, dat er
weinig kans is, dat de Rijkslevering van vee
ook te Bolsward zal komen, ook al is er een
veebascule.
Van deskundigen, o. a. den Veearts, wordt
verzekerd, dat het toch van groot belang
wordt geacht, dat er een bascule komt, want
misschien zal dan toch de levering van
kleinvee schapen, varkens en lammeren
hier kunnen geschieden. Is er geen bascule,
aangenomen met algemeene
op particulier terrein nog dit zeggen, dat voor
de verlichting zoo goed mogelijk werd gezorgd.
De laatste lantaarn bij de fabriek van Kingma
bescheen ook dat pad, en de lantaarns over
de gracht geven ook daar bun licht. De
leiding is dus alleen noodig voor gasgebruik
in de huizen. Ik weet niet hoe het in andere
buurten is gegaan, bijv, de St. Jozefsbuurt,
maar ik denk wel, dat het gas ook op het
Stadsstreng vroeger, toen nog normale prijzen
golden, zou zijn gekomen, als alle bewoners
toen toezegging hadden gedaan dat zij gas
gebruikers wilden worden, want dat is wel
meer elders gedaan van gemeentewege.
De heer Kramer zegt, dat de vroegere
discussie over de gasleidingen betrof meer de
publieke verlichting. Voor de Elandslaagte is
vaak verlichting aangevraagd, ook bij de
Broerekerk, maar toen gold het beginsel om
geen particuliere terreinen te verlichten op
kosten der gemeente. Toen dat systeem eenmaal
werd los gelaten, werd eerst nog bepaald, dat
het, (althans bij Elandslaagte), door de
bewoners zelf zou worden ontstoken. Tegen
aansluiting aan de leiding is nooit verzet
geweest, ’t verzet betrof de straatverlichting.
De heer Praamsma is dit laatste niet geheel
eens met den heer Kramer. De leiding door
Elandslaagte is betaald door ’t Wilhelmina-
lokaal, de leiding naar school Reboboth is
door het bestuur dier school bekostigd. De
regeling geldt, elk kan gas krijgen, maar moet
het zelf betalen, en dat is ook zeer terecht.
Of men nu, omdat de aanleg zoo duur is,
niet wat een tegemoetkomende houding kan
aannemen, is een andere vraag, maar de uitgaaf
van f 750 voor enkele woningen, en dan komt
daar de aansluiting nog bij, dat is voor die
enkelen een te groote uitgaaf naar het mij
voorkomt.
De heer Lunter. De aansluiting kost voor
elke woning ongeveer f 150.
De heer Eerdmans vindt dat die andere
hier aangevoerde uitbreidingen der gasleiding
al zoo lang zijn geleden dat het beter is die
te laten rusten. Voor hem geldt thans de
vraag of de kosten van aanleg opwegen tegen
over de enkelen die er gebruik van zullen
maken, want die kosten zijn thans heel hoog.
Toch is het ook weer waar, dat ieder inwoner
eigenlijk recht heeft op gasgebruik. Is het
niet mogelijk dat die menschen op andere
wijze verlichting krijgen?
De Voorzitter antwoordt dat zulks wel niet
zal gaan, en merkt verder op, dat elk de
leiding op eigen terrein behoort te betalen.
Als al die bewoners met elkaar zeiden: wij
zullen de leiding betalen, dan hadden ze recht
op aansluiting.
De heer Eerdmans daarentegen meent, dat
de leiding in den publieken weg van gemeente
wege wordt aangebracht, en dat pad op ’t
Stadsstreng is in publieken dienst.
De Voorzitter merkt op, dat indien dit het
standpunt van den raad is, dan zal de gas
leiding er gelegd dienen te worden.
De heer Keikes heeft wel de meening dat
de gasfabriek voorziet in de straatleiding in
’t algemeen, maar de uitbreiding er van moet
rendabel zijn. Als dat hier niet het geval is,
zullen alle gasverbruikers samen het moeten
bijbetalen, want de fabriek moet toch uit
kunnen. Hij meent dat het hier een particulier
belang geldt.
De heer Eerdmans vraagt of het aan brengen
der leiding ook kan dienen ter voorziening
in de werkeloosheid. Er zijn vroeger wel meer
groote uitbreidingen gemaakt in ’t belang van
enkele bewoners, zooals bij de gemeente-
reiniging, op den Sneekerweg enz.dat ge
schiedde toch ook om enkele bewoners.
De Voorzitter sluit de discussie en brengt
in stemming, om het besluit van 6 Juni
(geen nieuwe gasgebruikers aan te nemen)
in te trekken.
Dit wordt
stemmen.
De beslissing omtrent de uitbreiding der
gasleiding langs ’t Stadsstreng wordt op voor
stel van den heer Lunter uitgesteld.
De heer Wierema maakt daarna de aan
merking, dat telkens na de agenda nog punten
ter tafel komen; in ’t vervolg wil hij niet
meer meedoen aan de behandeling van zulke
onderwerpen.
De Voorzitter meent dat dit niet telkens
geschiedt, echter soms komen er zaken voor,
die noodig dienen te worden afgedaan. Zoo is
ook nu het schrijven van de Gascommissie te
laat ingekomen om nog op de agenda te
worden geplaatst, en toch is het van belang
De heer v. d. Wal acht noodig dat men
de rietbeplanting uitbreidt, dat is een natuur
lijke bescherming van den wal.
De Voorzitter antwoordt dat in ’t voorstel
B. en W. slechts het allernoodigste is aan-
geteekend, en verder meenden ze niet te
mogen gaan.
De heer Praamsma kan nog wel meedeelen
dat hij weet, dat rietbeplanting thans wel
f 10 per strekkende meter kost, en dus is
er bij de lengte van den trekweg niet aan te
beginnen. En dan komt er nog bij, dat de
eerste 4 jaren niet op de wallen geloopen
mag worden en dat gaat bij den trekweg ook
moeielijk.
De heer Kramer merkt op, dat er nog bij
komt, dat door het zog der stoombooten, het
riet haast niet vast te zetten is. De hout-
beschoeiïng moet ook nog al diep geslagen
worden.
Het voorstel om aan ’t onderhoud dit jaar
f 1000 te besteden, wordt aangenomen met
algemeene stemmen.
5. Voordrachten College van Zetters.
Aan de beurt van aftreding zijn de heeren
B. F. Wartna en T. IJ. de Boer.
Daar hiervoor dubbeltallen moeten worden
ingediend, hebben B. en
aanbeveling opgemaakt.
1. B. F. Wartna en J. Albada Jelgersma.
2. T. IJ. de Boer en F. R. Feenstra.
Deze dubbeltallen worden met algemeene
stemmen benoemd.
De Voorzitter. Dan is er nog een schrijven
van de Gascommissie ingekomen, waarin er
op wordt gewezen dat wegens gebrek aan
petroleum er heel wat aanvragen inkomen om
aansluiting aan de gasleiding, maar bij besluit
van 6 Juni is bepaald, in bestaande gebouwen
geen gas aan te brengen. De Commissie
vraagt of het ook gewenscht is, dat besluit
in te trekken.
B. en W. hebben gemeend dat er veel
voor te zeggen ia om die bepaling in te trekken,
en achten het ook in ’t algemeen belang de
gaslevering uit te breiden.
De Minister heeft aangedrongen op uit
breiding der electrische bedrijven. Electrische
verlichting heeft de gemeente niet, daaraan
kan dus niet worden voldaan, wel kan aan de
gaslevering eenige uitbreiding worden gegeven.
De heer Praamsma meende, dat toch met
de aansluiting aan de gasleiding nog stil
zwijgend wordt doorgegaan, hij heeft kort
geleden op 't Schildwijk nog gezien dat in
een huis, waar nooit gas was, dit werd aan
gebracht.
De heer Lunter. Dat betrof aanvragen die
voor 6 Juni waren ingekomen. Met het
uitvoeren dier vroegere aanvragen is geleidelijk
doorgegaan.
De Voorzitter wenscht bij dit voorstel nog
mee te deelen, dat men al terstond voor een
moeielijkheid komt bij de ^Stadsstreng”, de
heer Lunter zal dat wel even willen toelichten.
De heer Lunter. Ja, daar zal de straat-
leiding moeten worden verlengd, en dat zal
bij de abnormale prijzen f 750 moeten kosten.
Die uitgaaf is voor die enkele woningen nog
al hoog, en daarom oordeelde de Gascommissie
het wel noodig, eerst den Raad hierin te
hooren. Andere aansluitingen in de straten
waar de leiding reeds is, kunnen zoo maar
uitgevoerd worden, doch hier betreft het de
leiding door de straat.
De Voorzitter voegt hier nog bij, dat er
vroeger heel wat discussie over is geweest dat
de leidingen maar in particulieregronden worden
aangebracht, en dat is hier eigenlijk ook het
geval. Die straat en pad op ’t Stadsstreng
zijn niet door de stad overgenomen.
De heer Terhenne meent, dat besloten is,
dat in straten, voor den publieken dienst
bestemd, straatverlichting aan te brengen. Dat
is geschied in ’t Tranendal, over ft Hooghout”,
in Knetemannsbuurt, enz.
De heer Praamsma meent, dat de heer
Terhenne hierin in zooverre mis is, dat de
particulieren dan zelf de leiding moeten betalen,
en men niet verder moet gaan met de straat
verlichting dan waar reeds leiding is.
Het is Spreker bekend, dat de heer
Knetemann de leiding zelf heeft bekostigd
en ook jaren lang het gas voor straat
verlichting daar moest betalen. Steeds ging
zulks met medewerking van de eigenaren, en
om nu f 750 te besteden, (en dan komen daar
de aansluitingen nog bij,) dat komt hem wel
wat hoog voor.
De heer Lunter kan omtrent deze leiding
e k o m e n
Resolutie
keurende de kohieren
b. Idem,
H. O. werd goedgekeurd.
c. Idem, goedkeurende
gemeen tebegrooting.
d. Idem, ook goedkeurende een wijziging
der begrooting en tevens der lijdelijke geld-
leening.
e. Adres van de besturen van verschillende
werkliedenvereenigingen, wijzende op de
naderende werkeloosheid, waarom ze verzoeken
dat van gemeentewege zullen worden uit
gevoerd eenige werken, waarbij ze de aandacht
vestigen opvoortzetting der ondergrondsche
rioleering, den slechten toestand der brug
ft Hooghout”, demping van enkele vaarten
die meestal onbruikbaar zijn.
f. Adres van het Hoofdbestuur
verzoekende van
voor de stichting
ambtenaren, welke bijdrage
strekken bij 't 25-jarig
Bolswardsclie Courant,
1
J