Iienws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
Verschijnt Donderdags en Zondags
57ste Jaargang.
No, 72.
1918
Een wapenstilstand in zicht?
1
Zondag 8 September.
I
VOOR
X.
RECTIFICATIE.
Fr.
INGEZONDEN.
BINNENLAND.
Sneek,
Bolswardsche Courant
van
onze
Overal weet
perenhoven binnen te
ruime opvatting
in hoofdzaak
Grey zou de
Buiten verantwoordlijkheid der Redactie.)
en veen
en 9!/2
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regel» 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
In bet verslag van het orgelconcert in ons
vorig nummer is een zinstorende fout inge
slopen.
Inplaats van zzmoeielijk buitengewoon mooie
thema”, gelieve men te lezen^waarlijk
buitengewoon mooie thema”.
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
5 Sept. Hedenmorgen betrapte
de gemeentepolitie, op aanwijzing van de
kommiezen, den varkensmester J. K. op het
frauduleus slachten van een varken, dat na
den middag bestemd was voor een paar
luidjes in de stad, maar thans door de mannen
der wet in beslag werd genomen.
Hepk. Nieuwsbl. v.
Joure. Een paar jongens, G. V. en A. H.
16 jaar oud, kochten Vrijdagavond laat
nog een sigaartje „bij Cuba”. De winkelier
vermoedde direct na hun vertrek dat een
kistje sigaren ontvreemd was. Er op uit,
dadelijk, agent Naholt met politiehond ver
leende assistentie. De jongens roken lont,
smeerden ’m een steeg in doch werden gesnord
want de hond had al gauw een er van bij
z’n broekspijpen en, mee naar de wacht doch...
geen sigaren werden gevonden.
Bij onderzoek lagen deze echter in de steeg
verspreid. Waren op de vlucht door de gappers
weggeworpen.
Proces-verbaal is opgemaakt.
J ouster Ct.
Klacht van een Friesch militair.
Een Friesch milicien in Holland klaagt er
over dat hij en zijn kameraden uit Friesland
altijd de dupe moeten worden van de slechte
M. de R.l
Onlangs vermeldde uwe Courant per inge
zonden stuk, dat door sommige winkeliers
den maximumprijs ad 22 cent der Zweedsche
lucifers werd overschreden.
Thans schijnt dat plaats te hebben met
gecondenseerde melk. Ik informeerde daarom
ter bevoegder plaats naar den maximumprijs
en vernam, dat die thans is voor volle gecon
denseerde melk 60 cent per busje en voor
afgeroomde 50 cent per busje van 370 gram
netto.
De prijs hier bij de winkeliers varieert
voor volle gecondenseerde melk van 60 tot
70 cent per busje.
Is daar geen toezicht op?
Een medewerker in Duitschland schrijft
aan De Tijd
Men zou iemand die jarenlang de Duitsche
gastvrijheid genoot, een gebrek in onbehoorlijke
mate aan kieschheidsgevoel kunnen verwijten,
indien hij omtrent de stemming, die in
Duitschland tot uiting komt tengevolge der
Entente-successen aan het Westelijk front,
meer openbaarde dan hetgeen daarover in de
Duitsche pers zelve verluidt. Trouwens zoowel
de legerleiding als de bladen der Centrale
mogendheden zijn op het stuk der ondervonden
tegenslagen eerlijk genoeg, en juist die
oprechtheid stelt het volk in staat, om ze
zoo goed en kwaad, als het na vier jaar van
dezen ook de sterkste krachten uitputtenden
oorlog mogelijk is, te verdragen.
Al heeft nog onlangs eene partij, waarvan
men hier blijft volhouden, dat zij niet in den
patriarchalen von Hindenburg, maar in den
Kroonprins en in Ludendorff haar suggestieve
leiders telt, Küblman tot heengaan gedwongen,
omdat hij niet in de beslissende kracht van
het militarisme geloofde, thans blijkt die partij
zelf niet meer dit geloof te belijden en in
het volk overeind te kunnen houden. Zelfs
de Kroonprins, de eigenlijke auteur van het
vliegende woord over zzden frisschen en
vroolijken krijg” zijn auteurschap blijkt
men in het buitenland minder te kennen
zou op het oogenblik liefst een vrede tot
stand zien komen, waarin plaats zou zijn voor
de ontwikkeling van alle naties. Immers, zoo
redeneert het gezond verstand niet enkel meer
in volkskringen, indien nu reeds zooveel bezet
land en zooveel Duitsche manschappen moeten
worden prijsgegeven, voor welke tegenslagen
zullen wij dan het volgend jaar komen te
staan, als de Amerikanen in hun volle kracht
zullen losbreken? En wie zal de stukken
moeten betalen van de door den oorlog
verwoeste gebieden in Frankrijk en België
voor het geval de Duitsche terugtocht wordt
voortgezet
Zoo dringt het steeds dieper tot ’t bewustzijn
door, dat een vrede, nog dit jaar te sluiten,
heel wat verkieslijker zou zijn, dan hem af
wachten in een on bereken baren tijd, wanneer
door een ommekeer van den toestand in het
nog steeds vulcanische Oosten ook de vrede
van Brest-Litofsk van een chimaerische
waarde zou zijn geworden.
Ook in kringen, waar men aan de ver
dedigende kracht van Duitschland nog vele
jaren lang niet zou wanhopen ik deel
deze meening ontveinst men zich echter
niet, dat de immer sterker georganiseerde
oorlogswil der Entente-landen het, zij het dan
ten koste van een gedeeltelijken eigen ondergang
inderdaad op de vernietiging van Duitschland
zou laten aankomen. Er verluidt dan ook, dat
bij de jongste ontmoeting der beide keizers
in het groote hoofdkwartier niet uitsluitend
de Poolscha quaestie en de practijk van een
nauwer bondgenootschap tusschen Duitschland
en Oostenrijk zijn besproken, maar ook een
nieuw middel, om eindelijk tot den lang
begeerden vrede te geraken. Daar echter een
nieuw rechtstreeksch vredesvoorstel van Centrale
zijde niet meer wel mogelijk is na zooveel
mislukkingen op dat gebied, moet zeer ernstig
een voorstel tot wapenstilstand op voor beide
partijen aannemelijke voorwaarden overwogen
zijn. Dit voorstel zou eerst bij het begin van
het a.s. winterseizoen worden gedaan als het
weder alle krijgsverrichtingen heeft stilgelegd
en de zoogenaamde vijfde winter in de loop
graven dreigt te beginnen. Indien het dan
aan de Duitsch-Oostenrijksche strijdkrachten
gelukt zou zijn, op een bepaald frontgedeelte
een zeker succes te behalen, dat voor een
beter prestige van het uit te brengen voorstel
noodzakelijk wordt geoordeeld, zou bedoeld
voorstel niet meer op zich laten wachten.
Het zou, zonder het hooghartig gebaar met
hetwelk het eerste Duitsche vredesvoorstel
gepaard ging, een ernstige vingerwijzing
bevatten naar de onherstelbare schade, die
alle oorlogvoerenden zouden lijden, indien de
krijg weer een jaar zou worden voortgezet en
nieuwe kostbare landstreken van Europa zou
verwoesten. Na uitdrukkelijke herhaling van
het verdedigende karakter der Duitsche krijgs
verrichtingen, zou worden voorgesteld, dat
tijdens het winterkwartier vertrouwelijke
besprekingen zouden worden gevoerd over alle
vraagstukken, welke tot den oorlog in
betrekking staan. Instemming met een door
Het Haagsche Correspondentie Bureau deelt
mede
Naar wij vernemen, staat het op het oogen
blik nog niet vast wanneer de rundvleesch-
distributie in werking zal treden
De bedoeling is echter dat die in de ver
schillende plaatsen gelijktijdig zal geschieden.
Het is onjuist dat op sommige plaatsen al
rundvleesch gedistribueerd wordt.
Tabak of thee?
Gebeurd op de lijn ZwolleAmersfoort in
een coupé 2e klasse. Een heer, type handels-
reiziger, haalt een busje voor den dag en maakt
het open. Hij laat zijn buurman zien, dat het
gedroogde blaadjes bevat en vraagt: zzWat
denkt u, dat dit is?” De buurman kijkt en
ruikt eens en zegt: „Tja, ’k weet niet!”
zz’t Brandt als tabak, ziet u, maar”, en een
deel van den inhoud, aangestoken, gloeit
langzaam door. Alle coupébezitters krijgen
achtereenvolgens het goedje te beoordeelen, tot
er een zegt: zzHet ruikt wel wat naar thee,
maar dat komt misschien van ’t busje”,
„Nou”, licht de eigenaar vertrouwelijk in, zz’k
weet ook nog niet, of ik het als thee of tabak
in den handel zal brengenhet kan allebei.”
Stand.
Men schrijft aan het Alg. H.:
Men weet hoe door smokkelen en hamsteren
het moreele peil van ons volk gaande weg
is gaan dalen. Toch zijn er gelukkig nog
landgenooten die zich hun plicht bewust zijn.
Zoo een trof ik heden in den trein naar
Maastricht. Hij had er de lucht van, dat in
het restauratierijtuig een paar tandrubber- en
platina-smokkelaars zaten. Veel bagage hadden
de heeren niet bij zich. Slechts een akten
portefeuille met wat verkneukelde weekbladen
waartusschen ze blijkbaar hun smokkelwaar
hadden weggestopt. Toen de trein in Eind
hoven stil stond, ging de plichtbewuste reiziger
naar den stations-chef, en vroeg om een
kommies, om den restauratie-wagen aan een
grondig onderzoek te onderwerpen. Na eenig
wachten kwam een jonge soldaat-kommies
bedremmeld den wagen in. Zijn zoekende
de Centralen te geven zeer
van den volkerenbond
bevattend het denkbeeld van
hoofdvoorwaarde tot een vergelijk zijn tegelijk
zou in het voorstel tot den wapenstilstand de
bereidheid zijn vervat, om aan België on
voorwaardelijk zijn zelfstandigheid te laten,
de aangerichte verwoestingen uit een inter
nationaal fonds te bestrijden, het delibereeren
over de ontruiming van de Noord-Fransche
gebieden ter uitwisseling met de Duitsche
koloniën, de inleiding voor besprekingen, om
de Elzas-Lotharingsche quaestie zoodanig op
te lossen, dat zij geen angel achterlaat in het
eergevoel der Fransche natie, mits ook aan
Duitschland zekere koloniale en andere con
cessies worden gedaan, en eindelijk herziening
van den vrede te Brest-Litofsk.
Zou de Entente een wapenstilstand onder
zulke voorwaarden weigeren, dan zou Duitsch
land zoowel in het binnen- als in ’t buitenland
enorm sterk komen te staan, moraliter
gesproken.
Warns, 4 Sept. Op ons dorp doen zich
drie gevallen van typhus voor. In het naburige
Molkwerum heersent roodvonk. Gelijktijdig
werden aan meerdere woningen de bekende
biljetten aangeplakt.
Witmarsum, 5 Sept. De gardenier Jan
S. alhier kwam hedenmorgen tot de ontdek
king, dat uit een aardappelhoop op bet land
hem ongeveer 4 H.L. aardappelen waren
ontvreemd.
Sneek, 5 Sept. Nu ’t fruit schrikbarend
duur is, komen er telkens klachten bij
politie over diefstal in tuinen,
de jeugd appel- en
dringen.
reisgelegenheid naar en van Friesland. Om
de vijf weken krijgen ze verlof, van het gewone
24-uur verlof kunnen ze niet dan met zeer
hooge kosten gebruik maken, terwijl de Hollan
ders bij hunne compagnie dat verlof kunnen
genieten zzmet meer dan de helft minder kosten”
en daarbij veel langer thuis kunnen zijn dan
hunne Friesche collega’s.
Waarom mogen dezen dan bij het gewone
periodieke verlof niet wat eerder vertrekken?
Nu komen ze dikwijls pas middernacht thuis,
waarbij velen in de duisternis door de landerijen
en over slooten hun weg moeten nemen.
De schrijver meent, dat er bij een weinig
medewerking van de legerautoriteiten wel
verbetering in dezen toestand is te brengen.
Een jeugdige dreigbrief schrijver
De wethouder van Andelst ontving dezer
dagen een dreigbrief om op een aangegeven
plaats f 2000 neer te leggen. Bij niet voldoen
aan dien eisch zou zijn huis in brand worden
gestoken.
Woensdag is de schrijver door de politie
aangehouden. Het was een 15-jarige jongen,
die tot deze daad was gekomen door h’et lezen
van detective-romans. Msb.
Een inbreker zwaar verwond.
Een paar zwervers, waarvan een uit Rijswijk
en de ander uit Rotterdam, die in den nacht
van Woensdag op Donderdag op het politie
bureau te Leiden hadden geslapen, poogden
gisteren in te breken in de villa Ter Wadding
bij de Vink onder Voorschoten. Zij hadden
reeds een paar zakken met voorwerpen van
waarde bijeen, toen het personeel (de familie
dr. Moll van Cbarante was afwezig) de in
brekers ontdekte. Er ontstond een worsteling,
waarbij een der dieven eenige schoten in
borst en schouder kreeg, met het gevolg dat
hij zwaar gewond werd en ter verpleging naar
het Academisch Ziekenhuis werd vervoerd. De
ander werd in verzekerde bewaring genomen.
Alg. H.
De vleeschdistributie weer uitgesteld?
Naar de Veehandel van welingelichte zijde
verneemt, is de rundvleesch- en paardenvleesch-
distributie weer uitgesteld. Het blad wordt
verzekerd, dat men in Den Haag nog niet
gereed is, en dat wij misschien wel 15 Oct.
zullen schrijven voor met de vleeschdistributie
een aanvang zal worden gemaakt.
Kabinetscrisis.
Volgens het Vad. is men het onder de
aanstaande ministers eens geworden over het
regeeringsprogram. Daar de verschillendekamer-
clubs van rechts hierover nog moeten worden
gehoord, zal het nog wel enkele dayen duren
voor de crisis haar eindoplossing krijgt.
Er komt geen departement van defensie.
Oorlog en marine blijven afzonderlijke
departementen.
Frauduleus slachten.
Dezer dagen heeft de directeur van het
Rijksrundveekantoor te Groningen op een stal
38 runderen in beslag laten nemen, omdat
in dien stal een rund frauduleus was geslacht.
Ingevolge beschikking van den minister zijn
32 runderen aan den eigenaar teruggeven en
6 stuks verbeurd verklaard.
oogen vestigden zich op een koffer van een
onschuldigen reiziger, die den koffer op ver
zoek open maakte. Er was natuurlijk niets in.
Een kleinere koffer van denzelfden reiziger,
onder de tafel staande, bleef ongemoeid, even
als de akten-portefeuilles der heeren smok
kelaars. Als men nu zulk een onderzoek in
een stampvollen wagen afdoende acht, dan
behoeft het niet te verwonderen, dat velen
nog een kansje wagen. Dat ook op die manier
plichtgetrouwe lieden er van af zien den
ambtenaren nuttige wenken te geven, spreekt
van zelf.
Mist men den lust of het vermogen om
afdoende de geldende wetten en besluiten te
doen nakomen Zooals het nu gaat, is de
controle een caricatuur.
Het demissionaire Kabinet.
Gisteren zijn, naar de N. R. C. meldt, de
aftredende ministers gezamenlijk door de
Koningin in afscheidsaudiëutie ontvangen.
Handel in bons.
’t Is bekend dat er tegenwoordig een drukke
handel gedreven wordt in bons, die soms tegen
hooge prijzen te koop worden aangeboden.
Vaak ook worden bons onderling geruild, b.v.
de vleeschbons van het dure kalfsvleesch tegen
vischbons. Maar dit is nog te begrijpen.
’n Kras staaltje hoorden wij echter vandaag.
Reeds thans worden de nieuwe boterkaarten,
die nog niet bij het publiek zijn, te koop
aangeboden tegen zes gulden of een tientje
het stuk. Bij het levensmiddelenbureau alhier
is hierover reeds geklaagd, en dit heeft het
bureau van vleesch en vetten, dat de kaarten
verdeelt, daarvan in kennis gesteld. Hoe het
mogelijk is, dat nu reeds fraude met de nieuwe
boterkaarten gepleegd wordt, is niet gemak
kelijk uit te maken. De kaarten worden bij
20 a 30 drukkerijen vervaardigd, en dan gaan
de verzegelde kisten met duizenden kaarten
naar de verschillende gemeenten. Voordat ze
deze bereiken, komen zij door zooveel handen,
dat er allicht eens een greep in gedaan kan
worden. Hoe het ook zij, het schijnt, dat men
er nu reeds handel in drijft. N. v. d. D,
Suiker.
Het Centrum dringt aan op verhooging van
het suikerrantsoen. Suiker toch zoo rijk
aan koolhydraten is bij uitstek dienstig
voor de volksvoeding, en met name voor die
van kinderen. Ten onrechte en veel te lang
is het artikel beschouwd als luxe.
Waar de voorraad suiker zeer groot is en
de rantsoeneering feitelijk alleen beoogt mis
bruik te voorkomen en aldus een mogelijk
gebrek aan het nu extra-veel verhandelde
artikel te keeren, lijkt een verhooging met
25 of 50 pCt. zeer wel aan te bevelen.
Ze zal aan de volksvoeding en ook aan
den fiscus ten goede komen, wat dus een
dubbel voordeel geeft.
Aardappel-prijzen.
De maximumprijzen der aardappelen zijn
nader vastgesteld als volgt: zand-
aardappelen 5x/2 cent, kleiaardappeh
cent per Kg.
B. en W. van Amsterdam hebben den
Minister onmiddellijk geschreven, dat ze dit
een zeer onredelijke regeling vinden, welke
hierop neerkomt, dat de beste kleiaardappelen
gereserveerd zullen worden voor de meer
gegoeden, die een hoogen prijs kunnen betalen
en de minder gegoeden de veeltijds slechte
zand- en veenaardappelen krijgen toegewezen.
Aangedrongen wordt op verlaging van den
prijs der kleiaardappelen tot 61/2 cent per
Kg., in overeenstemming met den prijs
verleden jaar.