Kieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
No. 94.
57ste Jaargang.
Verschijnt Donderdags en Zondags
1918.
Zondag 24 November.
WAT NU?
HET SCHIP VAN STATE.
VOOR
BINNENLAND.
INGEZONDEN.
Bolswardsclie Courant
EEN MIDDENSTANDER.
C. t. B.
Christiaan Huygens.
rijks-
van
(Buiten verantwoordelijkheid, der Redactie.)
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels &0 Cts. Vervolgen.
10 Cts. per regel. Overigen» naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Verhooging Fetrantsoen.
De geldigheidsduur van den vetbon is
van 10 op 9 dagen. De nieuwe
den vetbon vangt aan op 21
bovenaf als Cbris-
en het schip van
staat zóó trachten te besturen, te geven wat
billijk is, (ik denk hier o.a. aan onbekrompen
staatspensioen voor allen die 't noodig hebben),
zoo dat de goede bemanning tevreden kan
zijn.
M. de R.
Het is zoo, als Eenige Passagiers in Uw blad
van 21 Nov. zeer lezenswaardig betoogden
het zou onverantwoordelijk zijn, thans vooral
het Schip van Staat te doen stranden.
Maar het is ook plicht van allen, te
bekennen, dat tegenover de bemanning ook
vee) is verzuimd en veel is goed te maken.
Moet een billijke behandeling nu steeds
afgedwongen worden
Is het dan niet de schuld van de reeders
en gezagvoerders zelf,dateenmaal de bemanning,
en ook hun leiders, zich zelf vergeten, en,
als zij daartoe het oogenblik geschikt achten,
van hun macht een slecht gebruik willen
maken
Elk onderdeel van eene machine, hoe klein
ook, is noodig, elk rad, groot of klein, heeft
recht op olie en onderhoud.
Met andere woordeneen flink werkman
is minstens zoo nuttig in de Maatschappij
als een koopman, een kassier, een notaris,
of wie ook.
Heeft ook evenveel recht
bestaan, ontwikkeling en
ouderdom.
We spreken niet over hen, die zich niet
inspannen, onder de bezittenden zijn misschien
nog meer nietsnutters dan onder de werklieden.
Laat men dan ook van
tenen trachten te leven
Fr. Zuidwesthoek, 20 Nov, Iemand te H.
bad aan ’t postkantoor te 8. een telegram af
te geven. Hij nam zijn fiets mee naar binnen
in d« vestibule, en meende die daar veilig.
Toen hij terug kwam bleek ze echter gestolen
en tot heden (10 dagen later) is ze niet
weer terecht gekomen.
Snoek, 21 No». Gister hadden hier niet
minder dan zeven begrafenissen plaats. Alle
overledenen waren slachtoffers van deSpaansche
griep.
Uitvoer uit Duitschland.
De uitvoer van borstel- en mandenwerk,
glas en glaswaren, aardewerk, horloges, speel
goed, vlechtwerk en vaartuigen uit Duitschland
naar Nederland is toegestaan.
Binnenkort zijn faciliteiten voor den uitvoer
van ijzerwaren, machines, chemicaliën en tex
tielproducten uit Duitschland naar Nederland
te verwachten.
Treinongeval.
Donderdagmiddag heeft nabij het station
Zaandam een ongeval plaats gehad, terwijl
twee goederentreinen aan het rangeeren waren.
Vier wagens zijn uit het spoor geraakt en het
hoofdspoor is versperd.
Het treinverkeer ondervond dientengevolge
belangrijke vertraging.
Een dievenbende gearresteerd.
Herhaaldelijk werden den laatsten tijd in
de omstreken van Deventer diefstallen, al
of niet met braak, gepleegd, waarvan de daders
blijkbaar ónmogelijk waren op te sporen.
Zoo werd te Haaksbergen een viertal fietsen
door middel van braak gestolen een zomer
huisje van den beer J. Visser te Epse werd
’s nachts opengebroken en leeggehaald, evenals
een houten loods aan het Soippeling. Bij een
landbouwer te Diepenveen werden een vijftal
zakken aardappelen vermist, en op denzelfden
dag werd uit een leegstaande villa alle keuken
gerei ontvreemd, evenals een week later te
Wilp. Bij een landbouwer te Bath men werd
door middel van braak f 100, een rijwiel en
een revolver gestolen.
Geruimen tijd tastten gemeente- en
politie in het duister. In den nacht
Woensdag op Donderdag echter hield de
politie even buiten Deventer, onder Colmschate,
een vrouw en een drietal jongens aan, die
reeds eenigen tijd onder verdenking stonden,
maar niet te vinden waren.
Voor den commissaris geleid, legden zij de
bekentenis af, alle genoemde misdrijven te
hebben gepleegd, terwijl zij ook op andere
plaatsen hun slag schijnen te hebben geslagen.
Het viertal was in het bezit van een volledige
inbrekersuitrusting. De leden hebben zeer
waarschijnlijk ook deel gehad aan de telefoen-
en telegraafdraaddiefstallen, die de vorige
maanden langs de spoorlijn ZutphenDeventer
ter hoogte van de halten Eefde en Epse zijn
gepleegd. Alg. H.
op een ruim
een on bezorgden
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Inbraak.
Steggerda, 20 Nov. In den nacht van
19 op 20 dezer hebben inbrekers hun slag
trachten te slaan in ons rustig dorpje. Een
88 jarige man en een 78-jarige vrouw zijn
bijna de dupe geworden.
Omstreeks 1 uur in den nacht klopte iemand
bij de Wed. G. Koning op de ruiten met
het verzoek even te willen openen, daar zijn
vrouw van de fiets was gevallen. Hieraan
werd evenwel geen gevolg gegeven.
Ongeveer een uur later hoorden de oudjes
om buis loopen, kort daarop gevolgd door
bet inslaan van een ruit. Op hetzelfde oogenblik
stonden twee mannen in de kamer die zich
voor de bedden plaatsten. Geld moesten ze
hebben, of anders
De oude vrouw zeide geld te zullen halen
uit een kastje, dat achter stond. Ze ging
evenwel naar de buren, die ze wekte. Inmiddels
maakte de oude Jan Douma hij is Indisch
soldaat geweest, het den inbrekers lastig door
hen met een ouden sabel, die op de beddeplank
lag, te lijf te gaan. Toen de buren te hulp
kwamen, waren de inbrekers verdwenen, terwijl
de oude man deerlijk toegetakeld in huis
rondliep. Van de daders tot beden geen spoor.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
De oude list.
De goudsmid Tonino te Delft is gisteren
opgelicht geworden voor een bedrag van duizend
gulden aan gouden colliers en -armbanden,
door een onbekend gebleven persoon die de
voorwerpen telefonisch bestelde op naam van
dr. Spanjaard en ze later van de dienstbode
overnam.
De zwarte dreigende wolken, die verleden
week over ons vaderland en volk hingen,
beginnen weg te trekken en wij ontdekten
zelfs breede zilveren randen. Als de schijn
niet bedriegt is de bom gebarsten aan den
kant die men niet bedoelde en is er kans,
dat de revolutiegeest in ons land althans,
een grooten knak heeft gekregen. De
slaperige geest die ons volk, en onzen
middenstand beheerschte, heeft plaats ge
maakt voor een krachtige opgewektheid;
doch het gevaar dat men weer indommelt,
is niet geheel geweken. Wel is waar, hebben
de sociaaldemocraten erkend, gedwaald te
hebben, doch dit betreft slechts de taktiek
niet de zaak zelf. Op het congres, dat dezer
dagen te Rotterdam is gehouden, is gezegd
geworden: het gelukt wits, doordat ook
in de entente-landen de revolutionaire idee
veld won, dan zou Troelstra geslaagd zijn
en zou men hem luide hebben toegejuicht”
En „de bedoeling is, ons program der
regeertng aan te bieden Zegt zij: wij doen
het niet, dan hebben wij het economisch
wettig wapen van de staking”. Men zij dus
op zijn hoede, want de vijand van ons
middenstanders, de sociaaldemocratie, is
niet dood, maar blijft op de loer om ter
gelegener tijd ons opnieuw aan te vallen
Doch er is kans, dat al de beroering, die
er dezer dagen was, dit gunstig gevolg
heeft gehad, dat wij onze kracht meer
bewust zijn geworden, er beter door ge
organiseerd en flink er tegen gewapend
zullen zijn
Het is nu de vraag wat ons verder t»
doen staat? Het antwoord daarop is: „Wij
moeten ons wapenen tegen vreesachtigheid
in de eerste plaats en verder eendrachtig
zijn in onze bedoelingen, gedachtig aan het
oude spreekwoord „Eendracht maakt
macht!”
Vrees aanjagen is een wapen, dat d<-
socialisten met groote handigheid gebruikt
hebben Nu is vrees een ontzettend ding!
De man die bang is, is meestal ook zwak
en mist de' noodige kalmte om alles on
bevooroordeeld te overdenken en te behar
tigen; hij geeft gemakkelijk dingen toe
waarvan hij later spijt heeft. Wil men
tegen die stemming strijden, zich daardoor
niet ter neer laten slaan, dan moet men
zich zelf rustig afvragen of het kwaad, dat
men vreest, werkelijk komt of niet; een van
beiden Komt het, dan zal het er niet
minder door worden of niet wegblijven
omdat wij er voor vreezen en komt het
niet, welnu, dan was onze vrees overbodig
Voorts volgt dan, dat men naar den aard
van een Nederlandsch schrijver den rechten
weg van plicht heeft te gaan; en wat de
gevolgen betreft, die met al de kalmte die
mogelijk is, onbevreesd onder de oogen te
zien en te overleggen hoe men het kwaad,
als het werkelijk komt, kan vermijden of
drageni
Dit alles is ook van toepassing op een
gevaar dat ons van de zijde der revolu
tionairen bedreigt. Nu is het jammer dat
de regeeringen van stad en land zich reeds
door vrees hebben laten leiden Op het
bedoeld congres het is dan ook duidelijk uit
gesproken: „Door de roering, die er deze
week gekomen is, hebben wij reeds groote
concessies afgedwongen" en „De gevolgen van
het mislukte dreigement van revolutie
zullen niet uitblijven inzake vrouwenkiesrecht"
Nu is vrouwenkiesrecht goed of niet goed
Is het goed voor ons land en volk, en is
het rechtvaardig, dan had ’t reeds ingevoerd
moeten zijn en niet behoeven te worden
afgedwongen Is het niet goed, dan moet het
onbevreesd geweigerd worden.
Men heeft gesproken over een midden-
standspartij en heeft daarbij beweerd, dat
de politieke kleur van geen beteekenis was
bij de verkiezing van leden voorden gemeente
raad Dit is echter, mijns inziens, een
dwaling! De socialisten dëèlen ook dat
gevoelen niet, maar vragen allereerst naar
de politieke meening van hun candidaten
Daarin hebben zij gelijk. De levens- en
wereldbeschouwing, die iemand er op na
houdt, is wel degelijk van invloed op zijn
beoordeeling van vele stoffelijke zaken. Men
doet daarom beter, om ieder in zijn eigen
kring en politieke richting, dezulken te
verkiezen, tot leden van den gemeenteraad
en de Tweede Kamer, die krachtige flinke
mannen van stavast zijn; die zich niet door
vrees van het rechte pad laten afdringen
en, waar het noodig is niet terug deinzen
„neen” te zeggen. Mannen die het niet
noodig hebben dat hun iets door dreiging
afgeperst wordt In bijna alle partijen van
ons land is het zoogenaamde „liebaugeln”,
het lonken naar de arbeiders een gewoonte
geworden. Dat moet uit zijn! De arbeiders
moeten hebben wat hun toekomt, maar zij
behooren niet tot den eenigen stand, die
men naar de oogen moet zien. Komen zij
met eischen aanzetten die niet goed zijn,
dan moet een man’lijk en krachtig „neen”
het antwoord zijn. Zij hebben ongetwijfeld
hun rechten, maar de andere standen
evenzeer.
De regeering moet ook een krachtige
steun hebben in de burgerij. Zij moet in
staat zijn de besluiten der regeeringscollege’s,
gemeenteraad en parlement, op recht
vaardige wijze uit te voeren, en om het
initiatief te nemen voor noodige maatregelen
en hervormingen. Daartoe is noodig dat
men haar nu reeds steunt door een flinken,
talrijken zoogenaamden burgerwacht of
vrijwilligen landstorm!
Ten slotte moeten wij ons als één man
scharen rondom onze'KoninginWij hebben
de voordeelen eener republiek zoowel als
van het koningschap en niet de nadeelen
daarvan. Als er een president van een
republiek gekozen wordt, is dit altijd een
gevolg, dat hij behoort tot de sterkste partij
De andere minderheden kunnen voor zulk
een president nooit veel voelen Het volk
dat tot een republiek behoort, is altijd
gedoemd tot verdeeldheid Dat is nu in ons
land gelukkig niet het geval! Allen, zonder
onderscheid van religie of partij, kunnen
met evenveel liefde opzien tot onze geliefde
vorstin en schouder aan schouder staan om
hetgeen noodig is te doen voor land en
volk. Dit hebben wij in deze dagen van
beroering terdege ondervonden Liberalen,
Vrijzinnig democraten, Roomsch-Catholieken
\nti-revolutionairen, Christelijk Historischen
**n alle partijen die de roode vaan niet
volgen, hebben zich als één man onder
Haar geschaard om ’t monster der revolutie
en het Bolsjewisme te keeren Op boven
bedoeld congres heeft men zelfs moeten
erkennen: „Indien er verschijnselen zich
voordeden van belemmering voor de vrije
democratische beginselen door het koning
schap, zou de zaak urgent worden. Die
verschijnselen zijn er echter niet. Als zelfs van
die zijde dit moet worden toegestemd, is
het, dunkt mij, onbetwistbaar, dat wij niet
anders dan voordeel hebben bij de regeering
onzer constitutioneels Koningin. Oranje is
en blijft dus voor ons Nederlanders het
symbool van Vrijheid, Eensgezindheid, en
ook van Voorspoed!
Ik herhaal dus nog eens: Wij moeten
krachtige mannen afvaardigen naar den
Gemeenteraad en de Tweede Kamer, die
uit eigen initiatief, wijze en goede maat
regelen beramen en die, waar het noodig
is, „neen” durven zeggen.
Wij moeten de regeering krachtigen steun
verleenen door een getrouwe 'en sterke
burgerwacht, en
Wij moeten ons organiseeren en een
drachtig het monster der revolutie bestrijden,
door op nieuw trouw te zweren aan het huis
van Oranje, en dit toonen tot in de lengte
van dagen.
H.
teruggebracht
periode voor
November.
Het botergehalte voor margarine, melange
A en B, is verhoogd respectievelijk tot 35
en 65 procent. Voor verbruikers blijven de
prijzen ongewijzigd.
Hakken en zolen.
Voor het voorzien van schoenen met nieuwe
zolen en hakken, van Rijksleder, zal ten
hoogste mogen worden berekend
Hout gepend of gespijkerd: mansschoenen
en vrouwenschoenen (groot**) f3; ondermans-
schoenen (36 t.m. 39) f 2.70; vrouwenschoenen
(36 t.m. 42) f2.35; kinderschoenen (31
t.m. 35) fl.85; id. (24 t.m. 30) f 1.50.
Afgelapt zijn deze prijzen reap, f 3.75,
f3.35, f2 85, f2,30, fl.85.
Hollanders in Duitschland.
Van de grens wordt gemeld:
Naar wij vernemen hebben behalve bij Krupp
ook alle bij andere werkgevers zijnde Hollanders
aanzegging gekregen Duitschland te verlaten.
Blijkbaar hebben we hier te doen met een
maatregel om de van het front terugkeerende
soldaten het eerst op die wijze aan werk te
helpen.
Spaansche griep.
Te Staphorst heerscht deze ziekte in hevige
mate nagenoeg in alle gezinnen. In een paar
dagen kwamen 24 sterfgevallen voor.
De glasfabriek te Leerdam.
Tengevolge van een plotseling ingetreden
slapte in het bedrijf, veroorzaakt door de
ministerieele beschikking, welke de verpakking
van jam, enz., in glas ernstig bemoeilijkt, ziet
de glasfabriek „Leerdam”, voorheen Jeekel
Mijnssen en Co., die gedurende de oorlogsjaren
onafgebroken kon doorwerken, zich genoodzaakt
haar bedrijf gedeeltelijk te staken, waardoor
ongeveer 400 menschen worden getroffen.
Indien binnen eenige weken ook in andere
artikelen niet meer bestellingen binnenkomen,
zullen ook andere afdeelingen moeten worden
gesloten. Daardoor zou het aantal werkloozen
tot 800 stijgen.
HUIS TOE!
Hoera, ik ben den dans ontsprongen,
Ik draag nu weer m’n burgerjas,
Ik ben een vrije boerenjongen,
Wat ben ik gloeiend in m’n sas!
Gedaan is ’t met het wachtjeskloppen,
Marcheeren, sport en gymnastiek,
Met kamerdienst en sokkenstoppen,
Inspectie en de heele kliek.
Ik hoef niet meer te salueeren
Voor alles waar een streep door loopt;
Geen mensch kau mij meer commandeeren,
Of ’t moet m’n vrouw zijn, onverhoopt.
Ik zit weer knusjes bij m’n vrouwtje,
Die schenkt me een lekker bakje troost;
En ik trek weer voor haar aan ’t touwtje
En sus de jongste van ons kroost.
Ik mag weer werken op den akker,
Ik heb nu altijd weer „verlof;”
Dat ’s beter dan nut’loos gejakker
Door regen, wind, of zon en stof.
Weg is de zorg, dat *k nog moet schieten
En zelf een boon krijg door m’n bol
’k Wil liefst van ’t leven wat genieten:
Je dood te vechten vind ik dol.
En komt nu straks wat grooter kuchje
Met rijstrantsoen en weet ik veel,
Dan is geen vuiltje meer aan ’t luchtje,
Dan is ’t geluk compleet, geheel
Ik boorde veel van revolutie,
Maar daar heb ik niet van weerom
Ik heb op zooiets geen fiiutie:
Nou herrie maken? ’k Vind het stom!
15 Nov. ’18. Fran. Ct, G. E,
