Nieuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel
KLEIN’S THEE
Theehandel Focke S. Klein, Harlingen.
Verschijnt tijdelijk alleen Zondags.
58ste Jaargang.
No. 20.
1919.
Wordt verkocht in pakjes van 36 cent per ons, 45 cent per vierdel.
Zondag 11 Mei.
üit de Raadszaal.
■i
VOOE
om
W., rekening-courant
tot wijziging der verordening op het
onderwijzend
van
van 13 op
dus weet men
9-
lo.
2o.
Vergadering op Donderdag 8 Mei 1919.
de Werklieden
ons Doel", ver-
de Burgerwacht
o ver
en
van een school in het
en Won-
e.
en kas
De rekening
Sneek over 1918.
Voorstel van B. en W.
tot opheffing der scholen no. 1 en no. 2;
om ontslag te verleenen aan het onder
wijzend personeel
3o. tot oprichting
gebouw Hoogstraat;
4o. tot
m.u.l.o.
5o.
personeel
6o.
schoolgeld
7o.
Een agenda van 11 punten, een behoorlijke
dosis ingekomen stukken, een en ander gaf
weer een knap stukje ter behandeling. Wat
in hoofdzaak aangeboden, behandeld, besproken
en besloten werd, volgt hier onder.
De Burgemeester was afwezig, de heer
Kramer was alzoo Voorzitter.
Alle 13 leden waren present.
De notulen werden zonder aanmerking
goedgekeurd.
Ingekomen was
a. Resolution van Ged. Staten houdende
goedkeuring der kohieren hondenbelasting,
schoolgeld en het suppletoir kohier van hoofde-
lijken omslag.
b. Idem goedkeurende de verhuring van
een schoollokaal.
c. Een ministerieel schrijven dat een rijks-
subsidie volgens f 250 per H.A. aan deze
gemeente wordt uitgekeerd voor volkstuintjes.
d. Resolutie goedkeurende overdracht van
eigendommen aan Wonseradeel, en J. v.d. Weij.
Een en ander werd voor kennisgeving aan
genomen.
Proces-verbaal van de opname der boeken
i van den gemeente-ontvanger.
van den weg Bolsward
verplaatsing van de school voor
naar het gebouw in de Kerkstraat;
tot wijziging der jaarwedden voor het
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per 'post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
(KWALITEIT ALS VOOR DEN OORLOG),
IS MOOI GROF VAN BLAD,
HEEFT EEN GOUDGELE SCHENK
HEEFT EEN VOLLE GEURIGE SMAAK.
m. Adres van de Wed. A. Kroes, ver
zoekende, nu haar man, die een toelage uit
de gemeentekas ontving, overleden is, zij als
wed. een tegemoetkoming mag ontvangen.
Al deze stukken en adressen in handen
van B. en W. om advies.
De heer de Boer dringt inzake het adres
der werklieden aan, dat het advies niet te
lang zal uitblijven, waarop de Voorzitter
antwoordt dat spoedig wederom vergadering
zal worden gehouden en dan die zaak aan
de orde kan komen.
n. Adres Mevr. C. Kingma-Falkena ver
zoekende wegens vertrek naar elders baar te
ontslaan als lid der Damescommissie voor de
handwerken.
PUNTEN VAN BEHANDELING.
1. Goedkeuring rekening Alg. Stadsarmen
huis en werkinrichting.
De Commissie, die deze rekeningen heeft
nagezien en onderzocht, rapporteert dat alles
in orde werd bevonden en zij adviseert tot
goedkeuring. De rekening van het Armenhuis
met een batig saldo van f 1245.185 die van
de werkinrichting met een nadeelig saldo van
f 1335.41.
Met algemeene (12) stemmen goedgekeurd.
De heer Praamsma hield zich buiten stemming.
2. Ontslagaanvrage Armmeester H. de
Bruin, met advies B. en W.
Het advies luidt (gelet op het advies van
Armmeesters, die betuigen dat de Bruin ruim
9 jaren de functie op loffelijke wijze heeft
vervuld) om ’t wegens ongesteldheid gevraagde
ontslag op de meest eervolle wijze te verleenen.
Met algemeene stemmen alzoo besloten.
3. Foorstel B. en
Gemeente- Ontvanger.
Het wil B. en W. gewenscht voorkomen
dat de gemeente in rekening-courant komt te
staan met de Ned. Bank, dat maakt tijdelijke
geldleeningen onnoodig, terwijl het overtollig
kasgeld daar kan worden gedeponeerd.
B. en W. hebben een ontwerp-verordening
gereed gemaakt.
De heer Eisma kan dat voorstel gedeeltelijk
toejuichen en vindt het een stap in de goede
richting daar de Gemeente er niet dan voordeel
van kan krijgen, doch hij vraagt of ook bij
de Friesche Bank is geïnformeerd.
Na bespreking stelt de Voorzitter voor, dit
punt aan te houden om nog een nader
onderzoek in te stellen.
Dit wordt goedgekeurd.
4. Voorstel B. en TV., tot verhuring woning
Bagijnestraat D 10 aan politie.
De woning van de Wed. T. W. Dijkstra
is beschikbaar, en daar de Burgemeester
gewenscht acht dat de politie op verschillende
oorden der stad woont, komt het gewenscht
voor die woning aan een der agenten te
verhuren. De prijs wordt gesteld op f 80
per jaar.
De heer Keikes vraagt wat die woning nu
doet, waarop geantwoord wordt f 65.
Het voorstel met algemeene stemmen goed
gekeurd.
5. Adres A. Schumacher om huur van het
gedeelte Sladsstreng met advies B. en W.
Adressant verzoekt opnieuw voor 10 jaren
een bij hem in gebruik zijnd deel van het
Stadsstreng groot 500 M2. onderhands te
mogen pachten tegen f 50 per jaar.
B. en W. hebben geen bezwaar tegen dit
verzoek, doch vinden beter het af te staan
tot 15 Maart 1922, opdat dit stuk grond
dan gelijk met het andere bij hem in gebruik
zijnd deel vrij komt.
Alzoo besloten met algemeene stemmen.
6. Adressen subsidie Burgerwacht met advies
B. en W.
In de vorige vergadering is meegedeeld bet
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Bet bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
toch niet kunnen en deze regeering is ook
ontstaan uit de revolutie, dat leert de 80-
jarige oorlog. Wanneer zal die Burgerwacht
gebruikt worden
De heer Lunter meent nog er ook op te
mogen wijzen, dat de Burgerwacht de revolutie
wil keeren. Zij beoogt de handhaving van
een geordende regeering. Zij zal niet optreden
als ’t niet noodig is, maar dient, om in geval
van nood aller goed te beschermen.
De subsidie wordt toegestaan met 12 stemmen
tegen 1, de heer de Boer.
7. Foorstel B. en W. tot wijziging der
verordening tot verdeeling der Gemeente in
stemdistricten en tot aanwijzing der plaatsen
waar de stembureaux zitting zullen houden.
Voorgesteld wordt om inplaats van voor
het 2e stemdistrict de muziekschool te bestem
men als stemlokaal,, de Vrouwenzaal van het
Armenhuis daarvoor aan te wijzen, die er
voor beschikbaar wordt gesteld en veel ge
schikter is voor dit doel.
Met algemeene stemmen goedgekeurd.
8. Voorstellen B. en Winzake verlaging
gasprijs, regeling toeslag op gas en adres
industriëelen.
B. en W. stellen voor den prijs van het
gas, die thans 17 en 18 cent bedraagt, te
verlagen tot 15 cent voor gewoon en industrie-
gas en tot 16 cent voor muntgas.
De heer De Boer juicht het toe dat er
verlaging komt, maar voor de laagste klas is
het nu weer een wassen neus, hij zou den
toeslag willen handhaven, zoodat de prijs werd
11 cent voor die beneden f 400 zuiver
belastbaar inkomen hebben, 13 cent voor hen
met f 400 tot f 800 belastbaar inkomen en
daarboven 15 cent.
De Voorzitter antwoordt, dat aan de orde
is de bepaling van den gasprijs in't algemeen,
dat andere komt straks.
De heer Lunter merkt daarbij op, dat de
toeslag buiten de Gascommissie om gaat, het
voorstel is nu den prijs te stellen op 15 cent
in het algemeen.
De heer Terhenne verwondert zich er over
dat er geen nadere motieven voor de verlaging
worden aangegeven. Vroeger is op zijn vraag
naar den kostprijs gezegd dat die 16 cent
was, maar hoe is het thans?
De heer Lunter antwoordt hierop, dat ook
nu de kostprijs nog nagenoeg 16 cent is,
doch omdat in ’t begin van het jaar de prijs
iets te hoog is genomen, adviseert de Commissie
dat 15 cent nu als de uiterste verlaging kan
gelden.
Deze gasprijs wordt met algemeene stemmen
goedgekeurd.
Omtrent den toeslag meenen B. en W.
dat die nog niet geheel kan vervallen en
stellen voor die met zuiver inkomen beneden
f 400 een reductie van 2 cent voor de eerste
25 M3. en 2 M3. per gezinslid. Daarvoor
wordt dan 13 cent per M3. betaald.
De heer de Boer zegt dat dat heele stuk
waarop die bepalingen worden aangegeven,
eigenlijk niets zegt. Hij vindt dat de toeslag
dient te blijven als nu en voor de laagste
klas de prijs wordt 11 cent, middenklas 13
cent en de anderen 15 cent.
De heer v. d. Klei beeft ook gezien dat
het voor degenen die een zuiver inkomen
hebben van f400 tot f 800, de tegenwoordige
middenstand, hooger wordt en
15 cent komt.
De heer Lunter antwoordt dat niemand er
door verhoogd wordt.
De heer v. d. Klei is er toch ook voor
om voor de lagere inkomens den toeslag
hooger te brengen, en ook de heer v. d. Wal
wil dien kant op.
De heer Eisma is er tegen om de reductie
grooter te maken, men moet langzamerhand
uit dien toestand zien te geraken, de toeslag kan
niet steeds doorgaan.
Verschillende artikelen komen in den vrijen
handel o.a. ook petroleum, en dan is de prijs
voor allen gelijk, zoo moet ook voor het gas
weer voor allen één prijs komen. Als het
zoo doorgaat als dit amendement wil, kan bij
elke volgende verlaging wel weer een voorstel
komen om dan met den toeslag er ook weer
beneden te gaan.
De heer Praamsma had over dit punt geen
lange discussie verwacht, wijl men moet
trachten naar de normale toestanden te komen.
Met den toeslag is men lang op den verkeerden
weg geweest. Door loonsverhooging moet ook
de werkman in staat gesteld worden de waren
te koopen, hij moet het niet ontvangen in
adres van het Bestuur der Burgerwacht
een subsidie van f 200 en toen is ook mee
gedeeld een tegenadres van
vereeniging ^Eendracht zij
zoekende geen subsidie aan
te verleenen, wijl die volgens hunne
tuiging geen reden van bestaan heeft
nimmer zal hebben.
Nader zijn nog ingekomen een adres van
den Soc. Dem. Vrouwenbond, van de afd.
Typografenbond en van de afd. Tempelieren,
alle om te verzoeken op het adres der
Burgerwacht afwijzend te beschikken.
Burg, en Weths. adviseereu het verzoek
om subsidie toe te staan, wijl naar hun oordeel
de zaak van algemeen belang geacht kan
worden en ook uit moreel oogpunt steun
verdient. Zij stellen voor f 200 subsidie toe
te kennen.
Den heer De Boer komt het voor dat
B. en W. niet consekwent te werk gaan, daar
in de vorige vergadering een aanvraag om
subsidie geweigerd werd, wijl die midden in
het jaar kwam, en deze nu wordt wel goed
gekeurd. Op grond dat het voor de veiligheid
noodig is dat hier een Burgerwacht bestaat,
kan hij er niet meegaan, daar het politiekorps,
een rijksveldwachter alhier en de marechaussee
die niet ver af zijn, daar wel voor zorgen.
Hij begrijpt niet hoe men die gewapende
groep nog we) volgens advertentie aanbeveelt
als te zijn in het belang van vrouwen en
kinderen. Goede voeding, kleeding, bestrijding
der tuberculose en der werkeloosheid, dat zijn
zaken van meer belang. En dan wil hij ook
nog vragen waar dient die f 200 voor, en
wat moet de Burgerwacht een reglement is
niet ter inzage gelegd.
De heer Terhenne zegt dat men verschillen
kan ten opzichte de wenschelijkheid van de
Burgerwacht, dit is begrijpelijk. Spreker is er
geen groot voorstander van, doch ziet in, dat
de omstandigheden er toe kunnen leiden een
preventieve maatregel te nemen. In het advies
heeft hij niet het inzicht van de leden van
het Dagelijksch Bestuur kunnen vernemen,
en ook zou hij gaarne een nadere toelichting
hebben waar die som voor noodig is.
Met den heer De Boer is hij het eens, dat
B. en W. inconsekwent zijn door dit midden
in het jaar nu wel toe te staan.
De heer Eerdmans wil wel verklaren er
veel voor te gevoelen dat de Burgerwacht
hier is opgericht, hoewel hij hoopt dat het
niet noodig is geweest. In ’t algemeen kan
ook de geest van revolutie naar hier over
waaien en dan moet niet een kleine minderheid
trachten het heft in handen te krijgen.
De Burgerwacht bedoelt allereerst revolutie
te voorkomen, en wil georganiseerd zijn tegen
verzet.
Om vrede en orde te handhaven is die
wacht in ’t leven geroepen en dat acht Spr.
een groot belang voor de stad, ook om de
inwoners, ook vrouwen en kinderen te bescher
men. De som is noodig voor onvermijdelijke
uitgaven, voor zaalhuur, een bode, adver-
tentiën enz. en het bestuur meent met f 200
rond te kunnen komen.
De heer van der Klei wil zijn stem gaarne
geven aan dit voorstel, niet omdat hij bang
is dat de Burgerwacht noodig zal zijn, maar
als er troebelen kwamen, zou het een zegen
zijn dat er een Burgerwacht is.
De heer v. d. Wal wil ook zijn stem er
aan geven. Had Troelstra zijn rede niet
gehouden, of had hij die teruggetrokken, dan
zou die beweging niet gekomen zijn, doch
men heeft hem verheerlijkt en
nog niet wat er van komt.
Men noemt het nu militairistische mid
delen, neen zegt hij, daar moeten wij ook
niets van hebben, maar het is noodig als
men aangevallen wordt, klaar te zijn.
De Voorzitter zegt nog dat de Burgemeester
het noodig acht dat hier een Burgerwacht
is en als die als hoofd der gemeente en van
de politie dat noodig oordeelt, dan meenen
de wethouders daarin te moeten toestemmen.
Het mag inconsekwent schijnen een andere
aanvraag te weigeren en deze toe te staan,
maar dat komt daar vandaan dat deze uitgaaf
nu een noodzakelijk iets is geworden. De
heer Eerdmans heeft reeds aangegeven waarvoor
dat geld noodig is; de heer de Boer vroeg
waarom geen reglement was te zien, doch dat
is een regeling, die aan het hoofd der ge
meente is toevertrouwd.
De heer de Boer antwoordt, niet gehoord
te hebben waarom die Burgerwacht moet
dienen. Om de revolutie te keeren dat zal zij
tot vaststelling verordening op het
Openbaar Onderwijs.
8o. tot benoeming
personeel.
Deze punten ter visie voor de leden van
den Raad.
h. Adres van den Chr. Bestuurdersbond
afd. Bolsward, verzoekende een belangrijke
verlaging van den gasprijs, daar in ’t afgeloopen
jaar door de gasfabriek een winst is gemaakt
van f 26000, de prijzen der kolen al aardig
gedaald zijn en nog lager zullen gaan en
omdat het voor de arbeidende klasse zoo
lastig is, telkens zoo belangrijk te moeten
bij betalen.
Zal worden behandeld bij punt 8 der agenda.
i. Adres van Mej. E. Holwerda, ver
zoekende herbenoeming met Augustus a.s. als
Stadsvroedvrouw.
Adres van den heer A. Banning,
verzoekende met Augustus a.s. herbenoemd te
worden als Stadsgeneesheer.
k. Adres van de Gemeentelijke Werklieden
en afdeeling Bond van Arbeiders in openbaren
dienst, dank betuigende voor verhooging
duurtetoeslag, maar verzoekende aan ieder
f 75 ineens uit te keeren om hen direct te
hulp te komen in hun benarden toestand, met
memorie van toelichting.
l. Adres van de afd. Bolsward
seradeel van den Bond van Nederlandsche
onderwijzers, verzoekende dat het gemeente
bestuur bij de regeering gaat aandringen dat
bij de salarisregeling der onderwijzers de
klassificatie der gemeenten vervalt en dat
de gemeenten de bevoegdheid krijgen hooger
salaris te stellen dan de algemeene ryksregeling;
ook met een memorie van toelichting.
Bolswardsche Courant