Meuws- en Advertentieblad
Bols ward en Wonseradeel.
No. 23.
Verschijnt tijdelijk alleen Zondags.
58ste Jaargang.
1919.
■I
Zondag 22 Juni.
DE VROUW.
VOOK
BINNENLAND.
na
STADSNIEUWS.
van
is het hart der
hoogste deugden
engel of duivel,
ver
zijn
minderde echter
bestaan hielpen
oude gebruik in
nu ook
ver
gering. Blijft de droogte
wordt de kwaliteit echter
Beide
heen.
Widor’s «tweede” vormde het Finale. Is
het wonder, na de Italiaansche muziek ver
mocht, in den beginne, Widor ons niet te
boeien.
«Andante” vond ik nu langdraderig, mat
tegenover het zoo pas gehoorde Gaudeamus,
in den herderszang was de ban verbroken en
toen de Passe-pied werd gespeeld, was het
weer Widor, de groote Fransche componist.
plezier- als
het midden
gebruik te maken.
In ’t geheel wordt het aantal treinen met
30 pCt. vermeerderd en al hebben de spoor
wegmaatschappijen in de eerste plaats den
toestand op de drukke baanvakken veranderd,
de rest van het treinennet profiteert ook van
de verbeterde kolenvoorziening.
Ten opzichte van de verbinding met het
Zuiden des lands valt mede te deelen, dat er
niet alleen een directe heen en weer sneltrein
AmsterdamMaastricht wordt ingelascht, maar
dat wij bovendien nog een sneltrein verbinding
AmsterdamNijmegenMaastricht en terug
krijgen.
Ook de verbinding met het Noorden zal
«de zegeningen van het nieuwe spoorboekje”
ondervinden. In de richting ZwolleGroningen
zullen van 9 Juli af in de plaats van drie,
vier sneltreinen per dag loopen; voor een
betere verbinding via Enkhuizen en Stavoren
wordt eveneens gezorgd. Het zal bij de nieuwe
de moed van den man, gevoegd bij de zacht
heid en liefde, de fijnvoelendheid en reinheid
van de vrouw zullen een schoon geheel moeten
vormen, elkander aanvullen en verbeteren,
het land en zijn inwoners ten zegen.
Frisia.
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Friesche Zuidwesthoek, 18 Juni. Er wordt
veel kostbaar zonnehooi gewonnen. De oogst
valt mee, behalve op perceelen, welke vóór-
geweid zijn. Voor de blootgelegde stoppel-
weiden is regen dringend noodig. Al 6 h 7
weken is deze uitgebleven.
Lemmer, 18 Juni. Met ingang van 16
Juni j.l. is er een belangrijke wijziging ge
komen in het goederenvervoer van Amsterdam
per «Holl.-Friesl.-Gron.-Lijn”, via Lemmer
naar Sneek, Leeuwarden, Heerenveen, Bolsward
en Groningen.
De goederen voor bovengenoemde plaatsen
werden voorheen hier driemaal per week over
genomen van de «Holl.Friesl.-Lijn”-boot
door de Ned. Tramw.-Mij.; thans zullen ze
dagelijks worden overgenomen door de «toorn
en motorschepen der Alg. Scheepv.-Mij. «Flevo”
alhier, die te dien einde naast haar bestaande
dagelijksche diensten LemmerBolsward en
LemmerSneek, nieuwe lijnen heeft geopend,
n.l. LemmerHeerenveen, LemmerLeeu
warden en LemmerGroningen.
Op alle nieuwe trajecten wordt
een dagelijksche dienst onderhouden.
Een en ander geeft voor onze plaats, die
zooveel belang heeft bij de scheepvaart, veel
bedrijvigheid.
Leeuwarden, 20 Juni. Gistermiddag is
hier brand ontstaan in een grooten stapel turf,
staande aan het Nieuwe Kanaal, ter waarde
van f 8000 a f 9000. Tot halfzes Vrijdag
morgen is de brandweer met volledig materiaal
met de blussching bezig geweest en ook daarna
moesten nog met een paar stralen op de
waterleiding de telkens weer oplaaiende
vlammen worden bestreden. Een groot deel
van den turfhoop is verloren gegaan.
Sneek, 19 Juni. De veehouder G. W.
uit het nabijgelegen Deersum, per motorfiets
op weg naar onze stad, kwam door verkeerd
uitwijken van een fietsrijder met dezen in
ernstige botsing, zoodat beide berijders werden
weggeslingerd. Motorfiets en rijwiel bekwamen
belangrijke schade, maar de beide personen
kwamen er wonder boven wonder goed af.
Berlikum, 17 Juni. De eerste veiling van
vroege aardappelen zal dit jaar alhier gehouden
worden op 26 dezer. Dit is ruim 14 dagen
later dan vorige jaren. Door de aanhoudende
droogte is de oogst der vroege soorten
moedelijk zeer
aanhouden, dan
uitmuntend.
Hepk. Nieuwsbl. v. Fr.
De Zoutkamper Meiboom.
Oudtijds ging men tegen Ulrummermarkt,
den derden Donderdag in Juli, het visschers-
bedrijf staken, later werd dat tegen Pinksteren.
Dan werden alle rekeningen betaald en de
balans van het bedrijf opgemaakt.
De geheele Pinksterweek was er dan onder
de Zoutkamper visschers een feestelijke
stemming. Den Zaterdag vóór Pinksteren ging
He omroeper door het dorp om hulptroepen
op te roepen voor het oprichten van den
Meiboom.
Aan een grooten tjalkmast werden eenige
naar boven steeds dunner wordende masten
vastgesjord, tezamen ter lengte van ongeveer
30 Meter en in den top werd een groote
Meidoorn vastgebonden (vandaar Meiboom).
Daaronder werd op kleinen afstand draaibaar
een horizontale sterke lat bevestigd.
Aan het eene uiteinde daarvan hing men
een mand, waarin een haan, die als voedsel
voor een week meekreeg een half brood. Aan
het andere einde der lat hing men een mand
met flesschen of steenen, om het evenwicht
te bewaren. Alle vrijgezellen werkten mede
en wie meehielp, mocht van één der herbergen
een flesch jenever halen.
Een daarvoor aangewezen persoon moest
dan het Meiboomsgat graven, waaraan de
aanwezigen meehielpen.
Hij, die de eerste vlag aan een in den top
aangebrachte schijf bevestigde, mocht de lange
vlaggelijn als zijn eigendom beschouwen.Tijdens
de oprichting en gedurende de geheele feestweek
speelde de hoornmuziek. Op de bovenzaal van ’t
Groote Kerk Bolsward.
Orgelbespelingen, A. Alt.
Seizoen 1919.
2.
Wer nur den lieben Gott laszt walten
Und hofïet auf ihn allezeit;
Den wird er wunderlich erhalten
In allem Kreuz und Traurigkeit.
Wer Gott, dem Allerhöchsten traut,
Der hat auf keinen Sand gebaat.
Met het spelen van dit mooie koraal «Wer
nur den lieben Gott laszt walten”, zette de
heer Alt deze tweede orgelbespeling in, terwijl
hij hierop liet volgen eene bewerking van
deze melodie als koraalvoorspel, van Bach.
In het laatste dacht ik zoo bij mezelve:
z/hé, die groote Bach neemt het niet zoo
nauw met den Kerktoonladder. De 8e noot
van den eersten regel moet anders volgens de
muzikale schriftgeleerden, geheel «Grieksch”
gespeeld worden. Trouwens, ’t klinkt daar ook
mooier, de «sol” behoort daar, dat klinkt je
zoo duidelijk in de ooren. Maar Bach zet er de
«su”, die «der Gemeinde in den Ohren lieget”
en ik geloof dat Bach wel wist wat hij deed.
Nu volgden er eenige, voor Bolsward nieuwe,
orgelwerken. Een drietal Composities van den
Italiaan Bossi en een aardig werkje van Thomé.
Het laatste is ’n oorbekoorend opus, ’t
zit vol mooie klanken en vloeiende trekjes.
Men zou het, (bij vergelijking gesproken),
Salon-muziek kunnen noemen. De lezer begrijpt
dat ik hier ’n lijn wil trekken in de richting
der betere zoogenaamde Salon-muziek voor
piano. Dergelijke muziek moet niet te lang
duren, daarvoor zegt ze niet genoeg. Maar ’t
is 'n genot er naar te luisteren, ’t gaat
je voorbij, je hoort met plezier, voorbjj,
vergeten.
De drie Bossi’s hebben het gedaan! Wat is
er aandachtig toegehoord, wat was het soms
stil in de kerk. Voor velen niet recht be
grijpelijk, toch wel weer zóó, dat men moest
opletten.
Bovenal boeide «Hora Mystica”. Prachtige
muziek. Als alle moderne componisten zóó
schreven, dan waren we spoedig bekeerd. Ure
van wijding, er was wijding, we hadden
eene Hora Mystica. O, dat heerlijke orgel,...
lezer, vul zelf in wat hier nog bij behoort.
De Meester wil niet geprezen zijn.
Hora Gaudiosa is minder boeiend, zoo zei
het bijschrift, ’k Ben het niet eens met heer
Alt in dezen, ’t Is zoo geheel anders, zoo
heelemaal aan den anderen kant (om zoo eens
te zeggen,) maar toch ook zeer interessant.
Zeker, we gevoelden ons nu niet onmiddellijk
als lustige Gaudenten, maar ’t publiek
gevoelde toch iets van ’t karakter dezer
compositie.
«Hora’s” gingen niet over de hoofden
regeling weer mogelijk zijn die reis ook midden
op den dag te ondernemen, in aansluiting op
de sneltreinen van Groningen en Leeuwarden.
De treinen van en naar Friesland rijden
voortaan in Noord-Holland over Alkmaar,
met uitzondering van den eersten ochtendtrein
naar Amsterdam.
Over Amersfoort zullen de treinen van en
naar Zwolle en die van en naar Apeldoorn
niet meer gecombineerd loopen, maar afzon
derlijk.
De laatste sneltrein naar de residentie zal,
dank zij de binnenkort in te voeren wijzigingen,
des avonds te tien uur uit Amsterdam ver
trekken, en om 10.26 uur ’s avonds bestaat
er van uit Den Haag nog gelegenheid A’dam
te bereiken. Deze trein verlaat het station
Rotterdam te 9.40 uur.
Het is een bizonder eigenaardige orgel
bespeling geweest. Zelden is er zoo met be
sliste aandacht geluisterd, zelden was het
publiek zoo rustig en zoo vol belangstelling.
Alles werkte dan ook mede. Prachtig
weer, uitgezocht voor ’n tocht per fiets
hotel Broekema te Zoutkamp is nog ’t zoldertje
aanwezig, waarop de muzikanten zaten. De
haan in den Meiboom moest natuurlijk
«Zoutkamp boven” kraaien, waarop men
zoozeer was gesteld, dat men naar de oudtijds
beroemde kermis te Leens een haan in een
korf meenam, die ook daar het «Zoutkamp
boven” moest kraaien.
De Meiboom werd den Zaterdag
Pinksteren weer afgetakeld.
De belangstelling in den Meiboom
en de laatste jaren vau
zelfs vrouwen mede, om het
eere te houden. Ongeveer
60 jaar geleden werd de laatste Meiboom
opgericht. Hij bleef 14 dagen staan, een week
over den tijd en de overheid verbood in het
vervolg ’t plaatsen. N. v. d. D.
Duitsche steenkolen.
Reuter seint uit Parijs:
De Nederlandsche regeering heeft een mede-
deeling gezonden aan de Vredesconferentie,
waarin zij er aandacht op vestigt dat Nederland
feitelijk afhankelijk is van Duitschland voor
den aanvoer van de noodige steenkolen en
mitsdien aan de Vredesconferentie verzoekt dat
de Nederlandsche belangen zullen worden be
schermd bij de regeling van de Duitsche
steenkolenquaestie.
Levensmiddelen naar Duitschland.
De N. Ct. verneemt dat het bericht, dat
de uitvoer van levensmiddelen naar Duitschland
grootendeels stilstaat, geen betrekking heeft
op den uitvoer van Nederlandsche levens
middelen naar Duitschland. Wat den uitvoer
van hier te lande uit de Geassocieerde landen
geïmporteerde levensmiddelen betreft, ook deze
gaat door, doch heeft op het oogenblik te
kampen met moeilijkheden, die echter niet
van ernstigen aard zijn.
Op gevaarlijken weg.
De 11-jarige knaap, die heimelijk de woning
zijner pleegouders te Deventer had verlaten
met medeneming van f 60, is door de politie
te Rotterdam aangehouden en naar zijn woon
plaats teruggebracht. Een groot gedeelte van
het geld had de jongen versnoept.
Duurder vischakten.
De minister van landbouw, is, naar de
Visscherijcourant verneemt, voornemens, den
prijs der vischakten te verhoogen, en te be
palen op f 25 voor groote akten, f 10 voor
kleine akten, f 1 voor hengelakten.
Geweren van verlofgangers.
’t Haagsche Correspondentiebureau schrijft
Wij vernemen uit goede bron, dat het weder
in enkele bladen vermelde bericht, als zouden
nog steeds 20 a 25.000 geweren of karabijnen,
die door verlofgangers hadden moeten worden
ingeleverd, achtergehouden of zoek zijn, ten
eenenmale onjuist is.
Een eenvoudige controle, bestaande in het
vergelijken van het aantal bij den troep en
in de magazijnen aanwezige wapenen, met het
totaal aantal, dat door de wapenfabriek vóór
en tijdens de mobilisatie is afgeleverd, heeft
aangetoond, dat het aantal niet ingeleverde
geweren uiterst gering is.
Uitbreiding van den Tramdienst.
Er komt een zeer aanzienlijke verbetering
in den treinenloop, deelt het Hndbl. mee.
De op 9 Juli in te voeren nieuwe dienst
regeling zal de gelegenheid geven, zoowel aan
aan beroepsreizigers, ook weer op
van den dag van den sneltrein
dat hij
gaat hij
mishandelen. Hij, de man, veroorlooft zich
vóór het huwelijk soms uitspattingen, en toch
blyft hij een achtenswaardig man, maar als
zij, de vrouw, dat doet, dan spreekt de wereld
er schande van en noemt men haar met een
slecht woord. En in het huwelijk nog ver
oorlooft menige man zich nog dingen, die
een vrouw niet ongestraft kan doen.
Tot voor kort nog was de schande
een gevallen meisje groot en ging de vader
vrij uit; men mocht zelfs den dader niet
zoeken en op haar schouders alleen rustte
de zware plicht van de verzorging van wat
er voortkwam uit den omgang met hem,
dien ze vertrouwde en die haar bedroog. Zij
werd door ieder nagewezen en verkwijnde,
hij mocht vrij de wereld ingaan en den staf
over haar breken en nieuwe slachtoffers maken.
Maar gelukkig, daar is een eind aan gekomen,
de wet beschermt nu de ongehuwde moeder
en zoekt en straft den schuldigen vader.
Er is meer verbetering gekomen. Lang,
eeuwen en eeuwen lang, stond de vrouw
wettelijk op één lijn met gevangenen,
idioten en krankzinnigen. Van haar inkomen
en bezittingen vroeg en nam de regeering
een deel, maar zij had niets te zeggen. Bij
wijze van uitzondering mocht één barer sekse
aan het hoofd der regeering staan, maar
anders werd ze onmondig gehouden. Steeds
meer mannen kregen het kiesrecht, steeds
meerderen mochten mede achter de groene
tafel zitten, eerst de edele, toen de rijke,
daarna de boer en burger en eindelijk ook
de werkman, maar de vrouw werd buiten
gesloten, ook al was ze van adel, al was ze
rijk en begaafd, meer nog soms dan de man.
Zijdelings kon ze, door bijzondere omstandig
heden, soms invloed uitoefenen, heerschen
zelfs, volgens de wet was en bleef ze een
kind. Dat is nu anders geworden, gelukkig.
De vrouw, dikwijls fijner voelend en scherper
oordeelend dan de man, heeft het kiesrecht
gekregen, heeft haar intrede gedaan in ver
gaderzaal van land en provincie en gemeente.
Zij heeft, na langen en harden strijd, geholpen
vaak door den man, de plaats veroverd, die haar
toekwam. Niet langer kan de eene sekse
onbeperkt gebieden en heerschen over de
andere. De vrouw is vrij geworden, meesteres
over eigen lichaam en geest, de aanrander
wordt gestraft. Mij dunkt, er kan niets dan
goeds uit deze gelijkstelling voortkomen, want
de wijsheid en doortastendheid, de kracht en
Raadselachtig wezen; hoog verheven, ver
boven den man, aangebeden door bedelaars
en vorstenafgod soms vau een geheel volk
en dan weer diep verlaagd, verguisd, ver
treden in het stof, weggeworpen en mishan
deld meer dan eenig dier. Slavin van den
man, geketend aan zijn zegewagen, meegesleept,
op zijn glorietochten, en ook heerscheres
over de machtigsteo der aarde, die het lot
van velen in haar handen heeft. Toonbeeld
van zachtheid en liefde, groot in zelfopoffering
en zelfverloochening, onuitputtelijk in geduld
en rijk aan vergevensgezindheid en daarnaast
een furie die niet te temmen is, onovertrefbaar
in wreedheid en wraakzucht. Ondoorgrondelijk
vrouw; in haar wonen de
en de vuilste zonden, ze is
een liefelijke godin of een
helsche furie, slaehtoffer van eigen hartstoch
ten, voert mannen naar de hoogste hoogten
van het geluk en naar de diepste diepten
der ellende.
De eerste der vrouwen, Eva, was de onder
geschikte van den man, zijn mindere; zij
wordt ons geteekend als de zelf verleide ver
leidster, die heel het menschdom ten val
bracht. En sinds dien tijd is de vrouw ge
bleven de mindere, de afhankelijke, de on
mondige, die volgens wet en traditie den
man heeft te gehoorzamen, onderdanig te zijn
en te volgen waar hij verkiest haar te leiden.
Maar ook bleef zij menigmaal de. gedwongen
verleidster, de moedwillig verleide, de naar
lichaam en ziel verkrachte.
Zoodra de vrouw trouwt mist ze haar naam
en wordt ze genoemd naar den man, die haar
om wat redenen dan ook verkoos
boven de anderen, en sterft die man, dan
nog behoudt ze zijn naam. Haar bezittingen
worden de zijne bij het huwelijk, haar ver
diensten vloeien in zijn zak, al weet ze ook,
dat hij die zal verkwisten, al is het zeker
ze in vuile wellust zal verleren, al
ze ook gebruiken om haar straks te
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels 50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Bolswardsclie Courant