Meuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel
i
1919.
Verschijnt tijdelijk alleen Zondags
No. 37.
58ste Jaargang.
Zondag 7 September.
«4
Uit de Raadszaal.
VOOR
Afzonderlijke
tij del ij ken
(aftred.
’t als plicht
ft;;
50 Cts. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
4 BONNEMENTSPKIJS: 50 Cents per 8 maanden.
Franco per post 62^2 Cents.
nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Vacature Oosterbaan.
De heer Wesseling verkreeg 6 stemmen,
de heer Pannekoek Loois 5 en de heer Yssels
1 stem.
By de 2e vrije stemming werd de heer
Wesseling benoemd met 8 stemmen, de heer
Pannekoek Loois bekwam 4 stemmen.
11. Commissie gem. reiniging (aftr. H. J.
Boersma, P. D. van der Klei).
Eerst vacature van der Klei.
De heer van der Klei wordt benoemd met
10 stemmen de heeren J. Houtsma en M.
Yssels hadden elk 1 stem.
Vacature Boersma
De hear M. Yssels wordt benoemd met
stemmen, de heer Pannekoek Loois had
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels
Overigens
De heer Eerdmans meent dat het meer in
den geest der wet is een tijdelijken wethouder
te benoemen, waarop de Voorzitter antwoordt
dat allebei kan of een loco-Burgemeester, of
3 wethouders. De oudste der drie is dan
Burgemeester.
De heer Praamsma wijst op art. 90 der
gemeentewet, waarbij de vervanging van een
wethouder wordt geregeld, maar de Voorzitter
meent dat dit niet zoozeer duidt op de ver
vanging van den Burgemeester als wel van
een wethouder.
Allen vinden evenwel goed een
wethouder te benoemen.
De heer Eisma wordt benoemd met 5
stemmen, de heeren Haima en Yssels hadden
elk 2 stemmen en 3 briefjes waren blanco.
De heer Eisma verklaart, nu de rechter
zijde meent aanspraak te maken op beide
wethouderszetels, de benoeming niet aan te
nemen.
De heer Lunter hoopt, dat de heer Eisma
daarop terug zal willen komen. De rechter
zijde maakt geen aanspraak op beide wet
houderszetels, doch het derde lid van het
Dagelijksch Bestuur is nog niet bekend. Wij
weten niet wat burgemeester hier komt, dat
is nog facultatief.
De heer Eisma zegt, dat de rechterzijde
reeds de beide vaste- wethouderszetels heeft,
en dat is hem een reden als tijdelijk wet
houder te bedanken.
De heer Stockmann wil hier wel even in ’t
midden brengen, hoe de vork in den steel
zit. In de gehouden vergadering, dat mag hij
hier wel zeggen, is besloten, omdat men niet
weet wat Burgemeester hier komt, vooreerst
twee rechtsche wethouders te benoemen, want
wordt de heer Eisma benoemd dan weet men
niet of de verhouding van B. en W. later
evenredig is, doch er is afgesproken dat als
er een Kath. Burgemeester komt, de Kath.
wethouder, wordt het een Anti-Rev. dan zal
die wethouder bedanken.
De heer Eisma zegt daarop, dat zulks
vooraf dan wel bekend gemaakt had behooren
te worden, maar ’t is hem nu geen reden,
om op 't uitgesproken besluit terug te komen.
Dan moet opnieuw gestemd worden.
De heer Haima werd nu benoemd met 5
stemmen, de heer Wesseling had 2 de heeren
Eisma en Yssels elk 1 stem en 3 blanco
stemmen.
De heer Raima verklaart geheel een
nieuweling te zijn, en vindt het moeilijk op
te treden in een zaak, waarvan hij niets afweet.
Hij moet dus voor de benoeming bedanken.
Bij de nu volgende stemming wordt de
heer Wesseling benoemd met 6 stemmen, de
heer Yssels had 3 stemmen en 3 briefjes
waren blanco.
De Voorzitter zegt er niet veel doekjes om
te zullen winden. Omdat het maar kort duurt
zal hij het aannemen, dankende voor ’t in
hem gestelde vertrouwen. Hij merkt op, dat
het al een eigenaardig verloop geeft, daar hij,
als zijnde de oudste der Wethouders, nu ook
verder de leiding dezer vergadering zal moeten
hebben.
De heer Praamsma is dit niet eens met
den Voorzitter, deze is tijdelijk wethouder.
De heer Wesseling zegt daarop: Dan is U
eigenlijk oudste wethouder, welnu, ik wil er
graag af en ruim U gaarne mijn plaats in.
De heer Praamsma is nu Voorzitter en zegt
volgens de wet geroepen te zijn het presidium
te voeren. Hij dankt de leden van den raad
die hem met hun vertrouwen vereerden, en
momenteel wil hij den heer Wesseling dank
brengen voor de leiding van ’t eerste deel
dezer samenkomst, daar het voor hem geen
gemakkelijke taak was als Voorzitter te fun-
geeren, op een plaats en in een positie hem
geheel vreemd.
Aan de orde komt nu punt 3 der agenda.
3. Benoeming commission:
I. Gascommissie (aftr. S. J. Oosterbaan,
G. C. EismaJ.
Eerst de vacature Eisma.
De heer G. C. Eisma wordt benoemd met
9 stemmen, de heer Pannekoek Loois bekwam
2 stemmen, de heer Haima 1 stem.
De Voorzitter vraagt of de heer Eisma
genegen is, de benoeming aan te nemen,
waarop deze antwoordt dat, naar hij meent,
bij benoeming tot lid eener raadscommissie
niet gevraagd wordt omdat men
beschouwt dat te aanvaarden.
De Voorzitter stemt zulks toe, hij had
hieraan niet gedacht.
Een groote Nul.
De Bolswardsche Tooneelvereeniging ,W.
I. K.”, trad Zondagavond jl. in de Doelezaal
voor ons op met «Een groote Nul”, blijspel
in 3 bedrijven, naar het Duitsch van Gustav
Schefranek, door Jac. de Vos.
Deze tooneelclub brengt in toepassing haar
devies «willen is kunnen”.
Ik had het genoegen nu al eenige keeren
een barer feestavonden bij te wonen, en het
telkens kunnen constateeren dat hier een
ernstig, een zeer ernstig «willen” aanwezig is.
En dat «willen” «kunnen” tot gevolg heeft,
dat bewees iedere prestatie dezer vereeniging.
Voor dit jaar was in studie genomen «Een
groote Nul”, zooals boven gezegd, 'n aller
aardigst blijspel, geheel volgens oud, beproefd
recept geschreven.
Natuurlijk, ook ’n «schwiegermama”,
zonder deze gaat het niet, maar nu niet
een mannenhatende, onheilbrengende vogel
verschrikker, o neen, een geheel ander
type. Jonge weduwe, met lieve dochter,
deze ten huwelijk gevraagd door ’n jongen
docter. Mama acht zich te jong om schoon
moeder te worden, ze wil toestemming
geven als ze eerst weer is hertrouwd en dus
meer officieel en meer waardig kan optreden.
Zonder dat geen permissie.
Kunnen jelui (jelui zijn de huwelijks-
candidaat en zijn vriend) mij binnen zoo’n
tijd ’n geschikt echtgenoot verschaffen, dan
is de zaak in orde.
Moeilijk probleem voor de beste vrienden.
De eene, niet de jonge minnaar, maar zijn
collega, die spookbang voor dames is, vooral
als deze op trouwen uit zijn, gaat aan den
slag. Gebruik makende van een toevallige
omstandigheid, ’n neef van zijn vriend komt
uit de lucht vallen, doet hij alle moeite dezen
aan de jonge weduwe te verbinden.
De lezer begrijpt dat dit aanleiding geeft
tot allerlei verwikkelingen, tot allergrappigste
scènes, tot totaal onmogelijke situaties, juist
daarvoor is het ’n blijspel, nietwaar.
Verder komt in het stuk voor ’n Duitsch
professor, nu die waren allemaal vergeet
achtig, alleen tot iets nut in hun studeerkamer
of laboratorium, daarbuiten totaal on
mogelijke menschen.
Dan nog ’n paar allerliefste jongedames,
’n echt leuke huishoudster, die ook al haar
«Sélentium” weet te spreken en «vanzelf” ’n
kamerkatje en ’n kellner.
Voila, le tableau de la troupe!
’t Is ’u kostelijke avond geweest. Wat
klopte alles en wat ging het vlot. Met het
tooneel en de aankleeding daarvan was kolossaal
gewoekerd, de regie was in zeer goede handen,
(in de bus) en het spel... voor dilettanten
éénig. Leuk, heel, heel leuk.
Wat is er gelachen, wat hebben we ’n
schik gehad Het stuk leent zich bovenmate
voor rederijkers, het helpt zoo mee, doordat
het zooveel lieve, kostelijke tooneeltjes brengt.
Zoo bijvoorbeeld het telkens verstoorde
champagnefuifje, met de speech van juffrouw
Winkler, het verschijnen der beide dames
Wartenegg in het ontvangsalon der h.h.
doctoren, boe kostelijk datHertha, draai
je nog eens even om”. Verder releveer ik de
rookscène, het verpletterende «ja” aan’t eind
van het 2e bedrijf, met dien leuken «stand”,
het zingen van de h.h. Professor Lorenz en
Heinz Gründel met hun Karpaten-dans. Ik
zou nog veel meer kunnen noemen, maar och,
waar moet ik dan beginnen en ophouden.
Alle medespelenden deden hun best, de
oudere garde leverde werk dat «af” was, en
de jongeren toonden te «willen”. Zij hebben
’t er ook goed afgebracht en zullen, zoo door
gaande aan «willen” „kunnen” paren.
Mijn hartelijk compliment aan de Bols
wardsche tooneelvereeniging «W. I. K.” en
haren regisseur.
Er was betrekkelijk weinig publiek. Door
omstandigheden kon «W. I. K.” den Woensdag
avond niet krijgen, de Doelezaal was dan
bezet, en deze Zondagavond scheen niet de
gewilde te zijn. Jammer voor de wakkere,
„dappere club.
Zou men nog niet eens eene voorstelling
kunnen geven? Zeer waarschijnlijk zal er dan,
dunkt me, doordat er zoo een goeden roep
van den eersten keer uitgaat, veel belangstelling
zijn. En ik geloof dat velen, die Zondagavond
op ’t appèl waren, dan weer zullen verschijnen,
Zoo’n appel smaakt naar meer.
Ik beveel dit mijn idéé in ernstige overweging
aan bij de dames en heeren van «W. I. K.”
Ws.
Groote Kerk Bolsward.
Orgelbespelingen, A. Alt.
Seizoen 1919.
VII.
Op de samenstelling van het Programma
voor deze 7e orgelbespeling heeft zeer zeker
de verjaardag der Koningin invloed uitge
oefend. Het week nog al wat af van de
gewone inrichting. Het koraal en de daarbij
behoorende bewerking als koraalvoorspel waren
voor ditmaal weggelaten. Daarvoor in de plaats
werd gespeeld «Variatiën over Wien Neer-
landsch bloed”, van Samuel de Lange.
’t Was een feestelijk begin en de vreugde
werd nog verhoogd door den feestmarsch van
B. de Vries.
Om weer wat te kalmeeren kregen we nu
te hooren eene «Pastorale” van Paul Wachs.
Over dit nummer werd ongelijk gedacht. Ik
11
1 stem..
III. Commissie strafverordeningen
G. Keikes, D. Terhenne.
Eerst de vacature Keikes:
De heer Eerdmans verkreeg 6, de heeren
Yssels en Haima elk 2 stemmen en de heeren
Eisma en Houtsma elk 1 stem.
Bij de 2e vrije stemming werd de heer
Eerdmans benoemd met 6 stemmen, de heeren
Yssels en
men en
Vergadering op Dinsdag 2 September 1919.
Wij beleven vreemde tijden, ook op het
gebied van het bestuur der Gemeenten. De
geheele Raad afgetreden, meer dan de helft
vervangen door andere heeren, en daarbij komt
nog dat er hier geen Burgemeester is, en
de wethouders ook zijn afgetreden.
Bij deze vergadering waren 12 raadsleden
present, de heer de Boer is vertrokken, en
daarvoor moet eerst een ander komen. Er
is gelukkig nog reserve, doch nu pas aan
het begin der vier-jarige periode zijn er reeds
twee verwisselingen noodig. Als dat zoo door
gaat, zal de voorraad op zijn, ver voor de
periode verstreken is.
Het was een opmerkelijk verschijnsel, zooveel
nieuwe gezichten aan de groene tafel te zien,
en daarbij waren de oude raadsleden ook
meest op een geheel andere plaats verzeild
geraakt. Want men weet het, de plaatsing
gaat niet meer naar anciënniteit, hetopschui
vingssysteem is uit. Bij voorafgaande loting
was elk een plaats aangewezen voor de geheele
vier jaren. Valt er iemand uit door overlijden
of bedanken, dan krijgt zijn opvolger dezelfde
plaats van zijn voorganger. Het zal wel
weer wennen, maar ’t geeft eerst wat een
ongewoon gezicht.
Vreemd was ook bij deze raadszitting het
ongewone uur en de ongewone dag, en ook
was ’t vreemd, dat er zooveel publiek bij
tegenwoordig was. Het nieuwe en ongewone
trekt altoos en zoo waren Dinsdagmorgen
misschien wel een vijftig toeschouwers en
luisteraars, die getuige wilden zijn van deze
eerste vergadering van den nieuwen Raad.
Onder die toeschouwers merkten we op vogels
van diverse pluimage; van alle leeftijden,
rangen, standen en richtingen waren er aan
wezig, dus dat klopte weer heel goed met
de evenredige vertegenwoordiging. Alleen vrou
wen waren er niet, dat wordt nog voorbe
houden voor de toekomst.
De heer Wesseling als oudste in jaren van
de gekozen raadsleden was Voorzitter, en
opende de vergadering met de mededeeling,
dat volgens missive van den Minister van
18 Juli j.l. hij geroepen is deze vergadering
te presideeren tot de benoeming van Wet
houders heeft plaats gehad.
Ingekomen is een schrijven van den
heer de Boer, dat hij wegens vertrek naar
elders bedankt als raadslid.
Hierin zal volgens de wet voorzien worden.
Eerst moeten de raadsleden beëedigd worden,
daarom komt aan de orde punt
1. Beëediging raadsleden.
De Voorzitter legt zelf eerst af de zuiverings-
en ambtseed, en daarna worden de andere
h.h. beëedigd in deze volgorde: Eisma, Lunter,
Haima, Praamsma, Houtsma, Pannekoek Loois,
v./d. Klei, Roode en IJssels. Negen heeren
geven de voorkeur aan den eed, drie heeren
legden af de belofte.
De opgenoemde volgorde is tevens de volg
orde der plaatsen rondom den Voorzitter,
echter met dien verstande, dat de Wethouders
zetelen naast en aan de rechterzijde van den
Voorzitter.
De Voorzitter spreekt daarna, dat nu de
heeren de eed of belofte hebben afgelegd, zij
zijn geroepen tot het gewichtig ambt als lid
van den Raad. Hij hoopt dat de uitkomst
zal bewijzen, dat van ieder getuigd kan worden,
de rechte man op de rechte plaats te zijn.
Wij kunnen nu niet anders dan zeggen, dat
wat de Raad zal doen, moge ten goede komen
aan onze goede stad Bolsward.
2. Benoeming wethouders.
De heer S. E. Lunter wordt benoemd met
8 stemmen, de heer Praamsma verkreeg 1
stem en 3 briefjes waren blanco.
De heer Lunter verklaart onder dankzegging
voor ’t in hem gestelde vertrouwen de be
noeming aan te nemen.
Als 2de wethouder wordt benoemd de heer
S. J. Praamsma met 6 stemmen. De heeren
Eisma en Haima hadden elk 1 stem en 4
briefjes waren blanco.
De heer Proamsma neemt ook onder dank
betuiging de benoeming aan.
De Voorzitter merkt op dat de raad in een
vreemd parket zit daar er geen Burgemeester
is. De raad kan dus een loco-burgemeester
aanwijzen hoewel die niet heel veel vreugde
van die benoeming zal hebben, daar de be
noeming van een Burgemeester wel spoedig
zal volgen.
Haima respectievelijk 3 en 2 stem-
1 briefje was blanco.
Vacature Terhenne.
De heer J. Haima wordt benoemd met
8 stemmen, de heer Yssels had 3 stemmen,
de heer Houtsma 1 stem.
IV. Commissie muziekkorps (aftr. S. J. Oos
terbaan, D. Terhenne.
Eerst de vacature Oosterbaan:
De heer B. J. Stockmann wordt benoemd
met 8 stemmen, de heer Roode had 2, de
heer Houtsma 1 stem en 1 briefje was blanco.
Vacature Terhenne:
De heer Pannekoek Loois wordt benoemd
met 8 stemmen.
De heer Roode bekwam 4 stemmen.
Na afloop der agenda vroeg nog de heer
Houtsma het woord en zei ongeveer het vol
gende
M. H.Ofschoon het jongste lid dezer
vergadering zijnde, neem ik de vrijheid even
beslag te leggen op den tijd. De eerste keer
dat wij bijeen zijn, meen ik te moeten zeggen,
hoe ik mijn taak als raadslid wensch op te
vatten. Ofschoon ik behoor tot de Katholieke
partij en mij reken tot de volkspartij, beschouw
ik dat toch in de beteekenis als vertegen
woordigende alle standen van de bevolking.
Welke wegen ik daarbij zal inslaan wordt
aangegeven in het Katholiek program, daarin
wordt in lijnen de houding aangeduid, hoe
te handelen en ik vind dat een zuiver en
gezond program, waarbij ook het oog wordt
gehouden op de economisch zwakken. De
eischen daarbij omschreven vinden in mij
een warme voorstander. Hoewel reeds zware
offers gevorderd zijn, meen ik toch dat de
economisch zwakkeren nog recht hebben op
den steun van overheidswege.
Er worden geen eischen gesteld in strijd
met het algemeene belang, en te eischen om
den eisch, vind ik een goed vertegenwoordiger
onwaardig. Het program is gebaseerd op deze
twee woordenrecht en liefde, en ik hoop
daarbij op de medewerking mijner medeleden,
en dat zulks onder Gods onmisbaren zegen
mag strekken tot het algemeen welzijn.
Sluiting der vergadering.
STADSNIEUWS.
V
Bolswardsche Courant
1
