Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
I
I
1919.
58ste Jaargang.
Verschijnt tijdelijk alleen Zondags
No. 46.
Zondag 9 November.
VAN DE VOLKERE.
VOOR
OER DITTEN EN DATTEN.
INGEZONDEN.
0
f
BINNENLAND.
STADSNIEUWS.
Gouden Jubileum.
Eene onderscheiding.
Begeving Leen.
Concert.
Willy Hora Adema, Jan Faber.
Solswardsche Courant
Te
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
50 Cts. Vervolgens
naar plaatsruimte.
en koffie is voorloopig
en wil,
zijn talent
33
aan royale gemeenteraden.
ran het feit, dat verschil-
er in den jongsten tijd
Het Wiesbadener Tageblatt van 18
Juni 1913 zegt: #de medewerking dezer
Zangeres wekte met recht bizondere
belangstelling op”.
De Residentie-bode, (9 Nov. 1916),
schrijft: ^het gezongene wees op echt
sentiment, waardoor woord en toon in
volkomen harmonie tot ons kwamen”,
terwijl Hofstad van dit concert zegt:
»wij stonden hier tegenover een echte
kunstenaars ziel, die zich in allen ernst
en eenvoud gaf, een persoonlijkheid,
die iets te zeggen had, die ons boeide,
en ontroerde”.
van aanschouwelijke proeven, zoodat men niet
alleen hoort maar ook ziet.
Het succes dat de heer v. d. Volkere overal
behaalt is enorm, vooral ook omdat hij zich
niet slechts bepaalt tot zijn populair-weten
schappelijk onderwerp, doch tevens een denk
beeld weet te geven van de vele verborgen
krachten welke er in de schepping werken.
Dat een en ander voor hoofd en hart een
genotvollen avond wordt, spreekt vanzelf. De
entree van f 0.50 voor niet-leden is zeker
niet te hoog en kon met het oog op de hooge
kosten ook niet lager gesteld worden. Ons
Nutsdepartement we herinneren ons dit
zeker wel van vroeger berekent nimmer
hoogere prijzen dan strikt noodzakelijk zijn
om de kosten te dekken, teneinde zulke
voordrachten binnen het bereik van ieders
beurs te brengen. Mogen daarom meerderen
onzer medeburgers voor wie een contributie
van f 3 per jaar geen bezwaar is zich opgewekt
gevoelen zich bij den heer Rinkes voor het
lidmaatschap op te geven. Ons Departement
met zijn slechts 40 leden maakt tusschen die
van andere plaatsen geen schitterend figuur.
A. ALT.
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 62t/j Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
ADVERTENTIEPRIJS: 1—7 regels
10 Cts. per regel. Overigens
Rei bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder JVo. 4.
Onze Hollandsche bladen zijn alle vol
lof. Zoo lees ik in de Nieuwe Rotter
dammer Courant van 9 Nov. 1916: z/een
veelbelovende verwachting; stem en
muzikaal talent degelijk ontwikkeld”.
Van concerten gegeven te Haarlem, Leeu
warden, Utrecht, lees ik mooie verslagen.
Genoeg we kunnen, aan de hand dezer
kritieken, die alle van bevoegde hand zijn,
nu verwachten dat hier eene geboren
Bolswardsche zal komen zingen, eene Zangeres,
waarvan we nu reeds mogen zeggen, dat zij
eene eerste kracht is.
Voor onze goede stad dus iets bizonders,
dat we op prijs moeten stellen. En daarbij
Jan Faber is ’n uitstekend begeleider, dat
weten we allen, summa summarum vhet
kan een avond worden zooals er in jaren niet
een is geweest”.
Gaarne bevelen we dit concert bij muziek
liefhebbers aan en zeer aangenaam zal het
ons zijn als op de lijst, die circuleert, zooveel
handteekeningen zullen worden geplaatst, dat
het concert kan doorgaan. Ws.
Arme kleine.
Dezer dagen werd te Leeuwarden met den
trein van 2.19 uit de richting Zwolle aan
gebracht een vierjarig knaapje, lezen we in
tiet Volk. Het kind reisde geheel alleen en
droeg op zijn hoedje een briefje, waarop zijn
naam was vermeld en het adres te Leeuwarden,
waar het moest worden zzafgeleverd”. Eenige
vrouwen, die in dezelfde rijtuigafdeeling zaten,
hadden zich over het kind ontfermd. Het
bleek, dat zijn vader hem in den trein te
Arnhem had gezet en dat aan het adres,
hetwelk op zijn hoedje was vermeld, zijn
moeder te Leeuwarden woont, die gescheiden
van den vader leeft. De vader had voor het
kind zelfs geen spoorwegkaartje gekocht. Het
knaapje werd te Leeuwarden aan de politie
overgegeven.
Nieuwe belastingen.
Ze worden weer klaar gemaakt, ontwerpen
voor nieuwe belastingen. De minister van
financiën deelt er een en ander over mede in
zijn memorie van antwoord op de besprekingen
over het le hoofdstuk der Staatsbegrooting.
Ingediend zullen worden een ontwerp tot
heffing eener weeldebelasting waarvan de'
opbrengst op 10 millioen gulden per jaar wordt
geraamd; een fiscale herziening der invoer
rechten met een opbrengst van 131/2 mill.,
uitbreiding der zegelbelasting opbrengst vijf
millioen. Een belasting op cacao is in ver-
gevorderden staat van voorbereiding. Belas
tingen op duurdere soorten chocolade en op
automobielen worden opgenomen onder de
weeldebelasting; die op facturen, cognosse
menten en vrachtbrieven in de zegelbelasting,
terwijl een belasting op vaartuigen afzonderlijk
wordt voorgesteld. Verder is in voorbereiding
een reclame-belasling waaronder echter adver
tenties niet zullen vallen, aangezien de
Minister, vooral in het belang van de kleine
pers, van de voorgenomen advertentiebelasting
heeft afgezien. Over het heffen eener lucifers-
belasting ia de Minister in onderbandeling
met de fabrikanten, over een belasting op het
registreeren van vee met het Ministerie van
Landbouw.
De belasting op thee
van de baan.
Een waarschuwing
Naar aanleiding
lende gemeenteraden
toe zijn overgegaan de belooningen van het
ambtenaarspersoneel in eenigen vorm belang
rijk te verhoogen zonder dat men zich reken
schap heeft gegeven van de geldelijke gevolgen
welke zoodanig besluit na zich sleept, heeft
de Minister van Binnenlandsche Zaken eenige
wenken gegeven ter voorkoming van eene
ontwrichting van de gemeente-financiën.
Een onafwijsbare eisch wordt het in de
eerste plaats genoemd, dat in onverbrekelijk
verband met een besluit tot toekenning van
loonsverhooging worden aangewezen de mid
delen tot dekking. Niet in een min of meer
vagen vorm, maar aldus dat hetzij worde
vastgelegd uit welke reeds beschikbare in
komsten de uitgave zal gekweten worden,
hetzij een nieuwe bron van inkomsten worde
gecreëerd, voldoende om het toe te kennen
bedrag in zjjn geheel te dekken.
Dr. Paul Bekker schrijft in de Frankf.
Zeitung van 17 Dec. 1913: »een
opmerkelijk begaafde Zangeres, van wie
het donker getimbreerd orgaan uitmunt
door zijn klokken-toonachtigen, vollen
en helderen klank”.
goed onderwijzer is, eenvoudig
goed les geeft, daarvan kunnen
den dag komen.
In de tweede plaats schijnt het den Minister
geen onredelijk verlangen dat dergelijke be
slissingen nimmer worden genomen dan na
degelijke voorbereiding.
Gewenscht wordt dat als de gemeente een
zaak wil overnemen, die tot dusver door
particulieren was vervuld, dit ook niet geschiede
door een eenvoudig besluit ad hoe, maar dat
behoorlijk de wettelijke voorschriften, welke
de gemeentelijke bedrijven beheerschen, worden
in acht genomen.
Mocht een verzoek om Rijkssteun in welken
vorm dan ook inkomen, dan zal bet gemeen
telijk financiëel beleid aan bovenbedoelde
regelen worden getoetst.
Brandstoffen.
Aan groep B (kantoren enz.), C (openbare
gebouwen en ziekenhuizen enz.), D (publieke
vermakelijkheden), zal thans het volle rantsoen
brandstof verstrekt mogen worden, inplaats
van als tot dusver resp. 65, 75 en 65 procent.
Voor deze meerdere verstrekking zal giet-
Cokes worden beschikbaar gesteld.
Ongelukken.
Maastricht is gisteren de 13-jarige
Pieter de Boer bij het spelen in de vesting
werken onder een instortenden leemberg be
dolven en gedood.
In de Willemstraat te Haarlem is een
oude man door een snelrijdende auto overreden.
Deerlijk verminkt werd hij in stervenden
toestand naar het hospitaal vervoerd.
Een vergiftige menschenbeet.
De toestand van den Nederlandschen loods,
wien vorige week door een Belgisch vodden
koopman de rechterpink is afgebeten, is zoo
ernstig geworden, dat opneming in ’t zieken
huis noodzakelijk bleek. De dader, die
aanvankelijk op vrije voeten was gesteld, is
daarop weder gearresteerd en naar bet huis
van bewaring te Middelburg overgebracht.
Dinsdag 4 November was het 50 jaren
geleden dat de Firma Gebrs. Kingma bestaat.
In 1869 te Makkum opgericht, werd in
1896 te Bolsward en in 1916 ook nog te
Leeuwarden een kantoor dezer Firma geopend.
In al de jaren dat deze Firma haar zaken
deed, werd door de reëele en soliede wijze
van handelen steeds meer het vertrouwen
gewonnen, en vooral in de laatste jaren heeft
bat Kassiers- en Bankierskantoor een uitge-
breiden werkkring verkregen.
Een welgemeend woord van felicitatie met
het gouden jubilé mag ook van de Redactie
van ons Blad niet achterwege blijven.
Denzelfden dag van het jubilé is te Makkum
opgericht de N.V. *Kingma’s Bank”, gevestigd
te Leeuwarden, met kantoren te Leeuwarden
Bolsward en Makkum.
Tot commissarissen der vennootschap zijn
benoemd de heeren T. H. Kingma te Makkum,
A. P. F. Poggenbeek, directeur der Bank-
associatie te Amsterdam, gedelegeerde, mr. H.
H. van den Berg, directeur der Bank-associatie
te Amsterdam, gedelegeerde, 8. van der Burg,
notaris en lid van de Provinciale Staten van
Friesland te Makkum en J. H. Kingma te
Bolsward. Tot directeur is benoemd de heer
J. M. Kingma te Leeuwarden.
De vennootschap vangt haar werkzaamheden
aan met een maatschappelijk kapitaal, groot
één millioen gulden, waarvan geplaatst en
volgestort een bedrag van f 500.000.
De echtgenoote van onzen vroegeren plaats
genoot Ds. J. H. Lammertsma, werd dezer
dagen door Z. M. den Koning van België
begiftigd met de Koningin Elizabeth-orde ter
erkenning van haar toewijding aan Belgen,
betoond tijdena hun verblijf te Axel.
Woensdag had alhier ten overstaan van
collatoren van het Wybingaleen het verge
lijkend examen plaats gehad ter begeving van
een beurs van dat Leen. Gebeneficieerd is
A. J. Jansen, leerling 4e klas eener H. B. 8.
te Amsterdam. De gebeneficieerde is vrij in
de keuze van het vak van studie. Er waren
14 sollicitanten.
Collega Faber, die zich onlangs definitief
heeft geproclameerd als muziekleeraar, is
voornemens zich eerlang weer eens in het
publiek te laten hooren. Hij heeft daaraan
groot gelijk. Als men zelf kan oordeelen over
de talenten van een onderwijzer bij gelegenheid
dat hij in bet openbaar optreedt, zal men,
als men content over het gehoorde huiswaarts
is gekeerd, eerder zijn kind aan hem toe
vertrouwen, dan in het geval dat men alleen
»van hooren en zeggen” met iemands talenten
bekend is.
Zeker, bij solo-spel valt niet juist te
constateeren of de muziekmeester paedagogische
eigenschappen bezit, of hij met de ver
schillende leerlingen, elk met zijn of haar
eigenaardigen aanleg en karakter, steeds het
gewenschte resultaat zal kunnen bereiken.
’t Is evenwel niet tegen te spreken dat de
leeraar, die den moed heeft in ’t openbaar te
toonen wat hij kan en wil, zeker is van
deze zijde van zijn talentuitvoerend
kunstenaar te zijn”.
Of men
gezegd, of men
eerst later de resultaten aan
En dat zal wel goed in orde komen.
Aldus, Jan Faber geeft, bij genoegzame
deelneming, een concert, op Zaterdag 22 of
Dinsdag 25 November a.s.
Hij stelt zich voor ten geboore te brengen
o.a. Sonate Op. 26, van Beethoven, waarin
voorkomt ^Marcia funebre sulla morte d’un
Eroc”, en verder werken van Schumann,
Rachmaninoff en Ravel. Een mooi programma
dus, en daarbij in aanmerking genomen, dat
onze Bolswardsche pianist feitelijk nu zijn
maiden-speech als vakman zal afsteken, kunnen
we dus een zeerverzorgdeuitvoeringverwachten.
Als partner heeft concerigever zich verzekerd
van de medewerking van Mej. Willy Hora
Adema, concertzangeres te ’s-Gravenhage.
Deze zangeres is eene Bolswardsche van
geboorte en heeft er hare schooljaren door
gebracht.
Voor mij liggen ettelijke kritieken over het
optreden dezer begaafde Zangeres, zoowel uit
buiten- als uit binnenland.
A.s. Maandagavond 8 uur zal hier op
uitnoodiging van het Dept. Bolsward der
Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen
optreden de heer W. C. v. d. Volkere te
Amsterdam meteenpopulaireenaanschouwelijke
voordracht over draadlooze telegrafie en draad
loos licht.
De heer v. d. Volkere ik weet dit
doordat ik zelf vaak voor Nutsdepartementen
optreed is een zéér gezocht spreker. Niet
alleen in de kleinere plaatsen doch ook in de
groote steden van ons land trekt hij stampvolle
zalen, en nog in de afgeloopen week trad hij
op in de groote zaal van het Amsterdamsche
concertgebouw voor een schare van ruim 5000
menschen. En wel met hetzelfde onderwerp
dat hij hier zal behandelen.
Zijn voordracht is steeds glashelder en ook
voor den minst-ontwikkelde begrijpelijk.
Bovendien gaat alles wat hij beweert vergezeld
De tiid is, nei dat der jierren oanien for
striden is, sa njunkeulytsen oanbritsen dat er
hjir en der in bigjin makke wirdt mei in
wirkdei fen acht Oren, en ’t gerop om it mear
algemien yn to fleren, wirdt mei de dei Iflder.
Alearen waerd der sa net om tocht, dan
bodden de ljue fen’t moarns ier oan’t jouns
let, en hja haldden der in fleurich sin by.
As dat kaem dat de minsken do safolle
dommer wieme as ’t minskdom fen ’e tsjin-
wirdige tiid, of dat it kaem dat se do mear
nocht oan arbeidsjen hiene as nou, ’t is min
om it krekt to sizzen.
As ’l kaem fen dommens, dan kriget
men net in hiel heech tinkbield oer ’t forstan
fen ’e lytse bazen fit de tsjinwirdige tiid
omdat dy yn ’t skreppen en yn ’t meitsjen
fen lange dagen al folie oerienkomst hawwe
mei de wrotters fen alearen. Der binne der
Onder dy’t de wirkdei helte langer meitsje
as der nei de trant fen ’e tsjinwirdige tiid
wêze raoat, en it kin ek net oars. Nim mar
ris in smid op in lyts doarpke, dy’t mei in
greate jonge sahwet pielen hat, en dy man
scoe middeis om fjouwer fire sizzeik bald
er mei op, ik haw acht Uren oan ’e gong
west, ik wol net mear, en de minsken seoene
noch mar oanrinne mei aide kacbelspipen, en
baes smid forsiikje om dy daliks to meitsjen
om’t de kachel set wirde moat, en in oar
scoe gjin iten siede kinne foar as de ring net
makke waerd en in boer scoe in forgeese reis
mei 't hynsder makke ba, dan koe de man
’t wol prebearje om mei acht firen op in dei
op to halden, mar dan scoe der syn achte
doarpsgenoateu wol sa tsjin him krije dat er
fen syn acbtfirendei grif net volle wille bilibbe.
En sa hat de man him to skikken yn syn lot,
om for de klanten ta de lette joun fit in ’t
spier to wêzen. It giet mei in doarpsschoen-
makker al krekt lyk sa, de iene driuwt mear
as de oare om sa gau as it kin de skoen
werom to krijen en baes kloppet en plugget
en skrept him seis hast oer de kop ta de
lette joun fit en hy tinkt faekik hjit wol
baes, mar ik bin eiglik de feint fen alle
doarpsljue. Mar it scil grif net fen dommens
komme dat dy doarpsbazen sokke lange dagen
meitsje, hwent as dat sa wie, hwet moasten
dan de doarpsdokters wol dom wêze, hwent
net allinne dat dy faken fen de lere moarn oan
’e lette joun ta yn ’e skrep binne, mar hja
moatte faken ek noch yn ’e nacht de doar
fit en gjin storm en reinboien binne yn steat
hjar binnen doar to halden, en de lingte fen
bjar wirkdei is al min fêst to stellen, hja
dogge by nacht en by dei, en as hja ’t op
tou setten om net langer to wollen as acht
üren, dan kaemen er forskate ljue yn ’e
forlegenheid to sitten. Der binne yn fis tiid
minsken dy mar stiif en strak fol balde dat
acht Oren wirktiid noch fiersto lang is, mar
in gewoan minske tinkt dan al dat sa’n ien
grif net ien fen ’e iverichsten is. ’t Skeelt in
bult ho’t men oer ’t wirk tinkt. Hwa it wirk
ta ’n lést is, dy scil 't altiid to folie wêze,
mar immen dy’t it wirk mei nocht docht en
it as in segen biskóget dat er arbeidzje kin,
dy scil der net tsjin opsjen dat er jouns by
de lampe ek noch in ban fitstekke moat om
in oar fit ’e forlegenheid to helpen.
Frisia.
