Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
s
I
58ste Jaargang.
1919.
Verschijnt tijdelijk alleen Zondags.
No. 47
Zondag 16 November.
I
J
Uit de Raadszaal.
i
6
der
het
A. L. J.
i
B.
VOOR
Bolswardsche Courant
taak volkomen
n g
i
Vergadering op Dinsdag 11 November 1919.
op komen
energieken
de vergadering en
had op de notulen.
ADVERTENTIEPRIJS: 17 regels 50 Cis. Vervolgens
10 Cts. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder Ne. 4.
1
der v
Gedurende deze laatste besprekingen in de
raadszaal was de muziek weer voor’t Stadhuis
gearriveerd, en terstond na de sluiting der
vergadering vertoonde de nieuwe Burgemeester
zich op het bordes aan de groote massa die
daar bijeenstond.
De muziek hief plechtig het nationaal
volkslied aan, waarop Mr. Berger met heldere
stem onder ademlooze stilte van daar enkele
woorden sprak, ongeveer in dezen zin
Burgers van Bolsward! Als nieuwe Burge
meester ben ik van verre tot U gekomen.
Ik ben voor U nog een vreemdeling, maar
dank U zeer voor de getoonde belangstelling.
Wij moeten elkaar nog nader leeren kennen
het zal mijn atreven zijn de belangen van
Bolsward en ook uwe belangen te behartigen,
zulks heb ik zooeven ook reeds in de raadszaal
betuigd, en daartoe de medewerking van den
Raad ingeroepen. Ook op uw aller medewerking
wil ik rekenen, want ik hoop te toonen, dat
ik het we) meen met deze stad, en al hare
bewoners daar en hier, in taal en spraak, in
zeden en manieren en ook in de verhouding
der partijen. Is daar 7/8 ^er bevolking Katholiek,
in deze provincie nog geen Al de Frie.sche
gemeenten hebben dan ook een linkschen of
rechtscben Burgemeester maar geen enkele
Katholiek. En dus te solliciteeren naar dit
ambt getuigt van moed. De Friezen zijn be
sliste menschen, elk blijft bij zijn partij en
met vaste overtuiging en, dit heeft een jaren
lange ervaring mij geleerd, toch kan samen
werking heel goed gaan.
Om Burgemeester hier te wezen, dient U
te weten, dat geen partij overheerscht en het
ook niet kan, maar door samenwerking kan
het belang der Gemeente toch goed gediend
worden. De Burgemeester dient daarbij te
hebben een helderen blik en een vast karakter.
Ik mag het U niet verhelen, dat U met
gemengde gevoelens wordt ontvangen en er
zijn in den laatsten tijd hier meerdere ver
anderingen gekomen, die uittocht gaat nog
door. De heer Oberman, uw voorganger, ging
heen, na hem acht raadsleden, waaronder de
oudste wethouder met zijn ervaring, en helaas
ook de Secretaris gaat vertrekken. Er heerscht
hier dus gebrek aan geschoolde krachten.
Wij hadden daarom gaarne hier een in ’t vak
doorkneden Burgemeester gehad. Volgens uw
getuigenis heeft U geen studie nog gemaakt van
gemeenteadministratie, dat is werkelijk jammer
voor en voor Bolsward. Ik wil echter
hopen, dat Gij met uwe ontwikkeling U
spoedig zult inwerken in deze taak; waar een
wil is, is ook een weg en dit is mij reeds ver
zekerd, de wil is er, dus zal ook de weg wel
gevonden worden.
Toen ik begin September als loco-Burge-
meester geroepen werd, had ik niet kunnen
denken dat dit 10 weken zou duren, ’k Ben
maar blijde dat wij toen besloten hebben te
trachten de gemeentezaken door te laten loopen.
Wij hebben het noodige afgedaan en andere
zaken ter bevordering van het gemeentebelang
voorbereid. Ik weet daardoor hoeveel tijd en
toewijding noodig zijn. De Burgemeester toch
is de vraagbaak van velpn, zoowel wat het
gemeentebelang alsook particuliere belangen
betreft. En vandaar dan ook dat men in den
Burgemeester gaarne wil zien den Burgervader.
In ruime mate wordt er voor uw taak
toewijding gevraagd.
Een moeilijke tijd ligt achter ons, maar wat
nog komt is ook niet gemakkelijk. Een staf
van ambtenaren is wel aanwezig, maar de
groote en gewichtige taak berust toch op den
Burgemeester.
Het is daarom, dat vele vragen zijn gedaan
omtrent U.
De kennismaking met U was nog te kort
om goed te kunnen oordeelen, maar geeft toch
reeds een goede hoop voor de toekomst van
Bolsward. Wij dragen dan ook de belangen
van de stad aan U op. Bolsward, met een
roemrijk verleden, maar dat ondanks alles nog
niet aan het spoor ligt, rekent op U in de
toekomst.
Voor uw ambt is noodig wijsheid en verstand.
Dat God ze U geve en dat het moge blijken
dat uw komst alhier een zegen zij. Dat
Bolsward onder uw bestuur groeie en bloeie
En hiermede overhandig ik U de onder-
scheidingsteekenen van uw ambt en verzoek
(J ’t presidium dezer vergadering te aanvaarden.
De Burgemeester neemt nu plaats en spreekt
ongeveer het volgende:
Mijnheer de Loco-Burgemeester, heeren
Wethouders en leden van den Raad, alsmede
allen, die hier blijk geven van belangstelling 1
Het is niet zonder ontroering dat ik de wel
willende woorden van den vorigen Spreker
heb aangehoord, en nu opsta in dit oude en
eerbiedwaardig gebouw om mijn gewichtige
taak te aanvaarden.
Er liggen dagen achter ons van ontzetting
en droefenis, en hoewel ons dierbaar Vaderland
nog is gespaard, ligt toch een deel van Europa
in puinhoopen.
En ziet, ook naar de streken, mij bijzonder
dierbaar, wilde een vreemde hand zich
uitstrekken, maar de Nederlandsche Leeuw
heeft fier zijn klauwgeheven.enmethardnekkig-
heid werd de stem van Oranje gehoord: »Ik
zal handhaven”. De Hooge Landsvrouwe
houdt het oog op geheel haar gebied en heeft
mij, den Limburger, toevertrouwd’t gewichtig
ambt van Burgemeester der Gemeente Bolsward,
waarvoor ik Haar mijn innigen dank betuig.
Ik weet dat de taak mij toevertrouwd, niet
gemakkelijk is, maar de welwillende woorden
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 8 maanden.
Franco per post 6 2^ Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
van 16 Oct. no.
Gemeente is benoemd Mr. B. Berger.
b. Resolutie van Ged. Staten, goedkeurende
's raads besluit, tot verkoop der boomen aan
de Kade.
o. Idem, houdende goedkeuring van
navorderings kohier Hoofdel. Omslag.
d. Missive van J. v. d. Werf, houdende
dankbetuiging voor de verhooging van zijn
salaris.
Een en ander aangenomen voor kennisgeving.
e. Adres van het Bestuur der R. K.
Vereen, voor Vacantie kolonies, verzoekende
subsidie.
Missive van Voogden van het Weeshuis,
houdende voordracht voor de ontstaande vaca
ture in hun college, bestaande uit de heeren
D. B. Eerdmans aftr. Voogd en
Wijtzes.
g. Adres van de hoofden van bedrijven
in publieken dienst, er op wijzende dat voor
enkele ambtenaren de onbillijkheid der salaris
regeling in verband met anderen is opgeheven,
doch voor adressanten die nog bleef bestaan
in ’t verband volgens’t oorspronkelijk voorstel
B. en W. en nog is, als in hun vorig adres werd
gemotiveerd.
h. Adres van den Chr. Bond van personeel
in publieken dienst betuigende instemming
met het voorstel om een centralen raad van
onderzoek te benoemen.
Deze stukken, voor zoover noodig, in handen
van B. en W. om advies.
i. Missive van Voogden van het Armenhuis
houdende aanbeveling voor de periodieke vaca
ture, bestaande uit M. J. Wartna aftr. Voogd
en M. v. d. Oever.
Mededeeling van B. en W. dat uit de
22 sollicitanten voor Gemeente-Secretaris eerst
een zestal is opgemaakt, waaruit nu worden
aanbevolen: H. Haitsma alhier en A. van
der Wal te Sneek.
Deze stukken zullen in een volgende ver
gadering behandeld worden.
PUNTEN VAN BEHANDELING:
1. Installatie Burgemeester M.r. B. Berger.
De Voorzitter verzoekt de drie oudste leden
van den raad, de heeren v. d. Klei, Eerdmans
en Eisma den Burgemeester binnen te leiden.
Hieraan voldaan zijnde plaatst de heer Berger
zich voor den Voorzitter en spreekt deze
ongeveer het volgende:
Mijnheer Berger! Het oogenblik is aan
gebroken, waarop Gij het ambt van Burge
meester dezer Gemeente zult aanvaarden.
Veler oogen zijn daarbij op U gericht, en
even zoovele vragen komen op in de harten
der aanwezigen.
In de eerste plaats wil ik U feliciteeren
met de benoeming tot Burgemeester dezer
Gemeente en wil hopen dat dit een goede
keuze zal zijn geweest. Ik sprak reeds dat er
vragen rezen en Gij, die van ’t zuiden van
ons land naar ’t noorden zijt gekomen, zult
het billijken dat ik dit opmerk. Er bestaat
Deze buitengewone vergadering bracht be
grijpelijkerwijs ook een buitengewone drukte
mee. Vooreerst woei de vlag van den gevel
van 't stadhuis, maar ook de beide lantaarns
van ’t bordes, die de laatste jaren geen dienst
meer deden, waren dien avond ontstoken, en
niet met de vroegere vleermuisbranders, doch
met het witte gloeilicht, dus ook al gemo
derniseerd.
De muziek maakte bij den aan vang der
vergadering een tournee door de stad, en dat
bracht natuurlijk een groote massa op de been.
Ook in 't stadhuis was ’t vol. De toeloop
van ’t publiek was op de raadszaal groot.
Om ruimte te winnen had men de perstafel
in een hoekje geplaatst, en de beschikbare
ruimte was dicht bezet, terwijl ook nog velen
teleurgesteld moesten worden.
Alle 13 leden waren tegenwoordig.
De heer Praamsma als Voorzitter opende
vroeg of men aanmerkingen
Dit was niet het geval
en aizoo werden ze goedgekeurd.
Ingekomen stukken.
a. Missive van den Commissaris
Koningin, berichtende dat bij Kon. besluit
30 tot Burgemeester dezer
maakten aan ’t hoofd dezer gemeente te staan.
(Applaus).
De heer Eerdmans. M. de V.U zult
mij als vertegenwoordiger van de Anti-Revo-
lutionnaire partij niet kwalijk nemen, dat
ik zeg, dat ik den voorzitterszetel liever door
een ander persoon had zien ingenomen. De
heer Oberman was lid van de A.-R. Partij,
wat ons een genoegen was, daar hij blijk
gaf serieus met ijver en toewijding die taak
te kunnen vervullen, wat de algemeene goed
keuring heeft weggedragen. Daar door zijn
vertrek een vacature der A.-R. Partij open
kwam, meenden wij, niet zonder eenig recht
aanspraak te hebben op de benoeming van
een partijgenoot. Wij hebben ook getracht een
geschikt candidaat te vinden en meenden daarin
geslaagd te zijn, door een reeds gevestigd
Burgemeester aan te bevelen, iemand dien wij
meenden voor Bolsward geschikt te zijn.
Onze pogingen zijn niet gelukt. Thans is
de vacature vervuld door de benoeming van
Mr. B. Berger. Dat woord lag mij op ’t hart,
doch niet met de bedoeling, dat ik nu U
niet welwillend zou willen tegemoet komen.
Het is ook mijn beginsel te berusten, nu de
beslissing is gekomen. U hebt reeds verklaard
te willen werken in het belang onzer stad.
Gewis dit is geen gemakkelijke taak. De
partij, waaruit de Burgemeester is, draagt in
zekeren zin de verantwoordelijkheid mee van
het gevoerd beheer, en de Katholieke partij
heeft nu die verantwoordelijkheid. De oorlog
is voorbij, de distributie grootendeels opge
heven, dat verlicht de moeilijkheid van uw
ambt, maar toch de moeilijkheden die nog
bleven, zijn vele. Er komen nog vraagstukken
van groot belang op den voorgrond. Laat ik
noemen: het woningvraagstuk, dat ook hier
op afdoening wacht, de financiën zal zeker
ook inspanning eischen, en wat dit beduidt
kan blijken uit den Hoofdelijken Omslag, die
voor korte jaren hier f 30.000 bedroeg, doch
’t nu loopende jaar tot f 110.000 steeg en
voor het volgend jaar op f 130.000 wordt
geraamd. De financiëele toestand is dus niet
rooskleurig en toch staan nog belangrijke
uitgaven te wachten, daar inzake de loonre
geling en de werkeloosheid een oplossing
moet worden gezocht.
De kwestie is, met beleid en wijsheid te
besturen, wat ik U van God toewensch.
Wij hebben hier nu een Katholieken
Burgemeester. Enkel de weg volgens Gods
Ordonnantiën leidt ten goede. Die kunnen U
den rechten weg wijzen wat in ’t belang is
der Gemeente, wat met mij eens zult zijn.
(Applaus.)
De Voorzitter. Daar niemand meer het
woord verlangt wil ik sluiten. Bij de beide
vorige sprekers, hoewel van verschillend
standpunt, heb ik toch een welwillendheid
opgemerkt, wat mij genoegen doet.’ Ja, ik
ben een Roomsche Burgemeester doch niet
een, waarin men moet zien een geestdrijver.
Daar behoeft men zich niet druk over te
maken. Het berichtje in de krant, dat mij
vooruit is geloopen, heeft mij niet verheugd.
Ik verklaar Roomsch te zijn, voor mij zelf
ben ik Roomsch tot in mijn vingertoppen en
mijn plichten zal ik waarnemen, doch niemand
zal gekrenkt worden in zijn overtuiging.
Dat mijn benoeming voor eenigen een
teleurstelling was, zal mij een prikkel zijn om
mijn taak volkomen naar den eisch te ver
vullen. (Applaus,)
Sluiting der vergadering.
Ik ben er zelf van doordrongen dat ik wel
eens zal te kort schieten, maar toch heb ik
het gewaagd, rekenende op uw aller steun.
De tegemoetkomende wijze waarop ik ben
ontvangen waarborgt mij dat ik niet te vergeefs
daarop mag bouwen. De Secretaris zal in de
dagen van ons samenzijn mij nog veel kunnen
leeren.
Doch ook van U, heeren Wethouders en
leden van den Raad, verwacht ik den noodigen
bijstand, en dat wij door eendrachtige samen
werking het heil der Gemeente bewerken, en
bouw daarbij op de overtuiging der bestaande
Friesche degelijkheid.
God geve mij steun, en niet weinig zelf
vertrouwen heb ik, daar ik U een geschenk
ga aanbieden dat groot is, dat is mijne liefde,
de liefde die niet zich zelf zoekt maar wie
geen offer te groot is. Ik hoop dat het ook
ver buiten deze zaal zal klinken, dat ik ge
komen ben eerder om te dienen dan om te
heerschen. Regeeren is eigenlijk dienen. De
keten, mij op de schouderen gelegd, zij het
symbool van mijne liefde, en lief’e overwiut
alles. Wij weten niet wat de toekomst bren
gen zal, maar ik hoop en zal er naar streven
dat men zal kunnen zeggen, dat mijn komst
over dezen drempel een zegen was, dat men
later zal getuigen, bij was geen Burgemeester
hij was de Burgervader. (Applaus).
De Voorzitter vervolgt: M. H. De eerste
taak moet zijn dank te brengen aan den
Loco-Burgemeester, voor ’t geen bij in de 10
weken van zijn bestuur heeft gedaan. Ik heb
nu van nabij gezien, hoe hij de belangen heeft
behartigd, en daarvoor breng ik een hartelijk
woord van dank. Ook tot den heer Wesseling,
die als tijdelijk wethouder de belangen van
de Gemeente beeft behartigd, richt ik een
woord van dank.
Het volgend punt der agenda luidt:
2. Benoeming Ambtenaar van den Burger
lijken Stand, vacature M. Oberman.
De heer Mr. B. Berger wordt benoemd
met algemeene stemmen.
De heer Bunter vraagt daarop het woord
en zegt ongeveer bet volgende:
Het zij mij vergund, M. de V.U op
dit oogenblik met een kort woord geluk te
wenschen met de onderscheiding tot hoofd
dezer Gemeente te zijn benoemd.
Ik wil daarbij de hoop uitspreken, dat U
hier moogt vinden wat Ge U hebt voorgesteld.
Veel zal er gevraagd worden van uw toe
wijding en als Gij deze geeft, dan moogt
Ge aanspraak maken op onze medewerking.
Het ambt van Burgemeester vraagt den ge-
heelen mensch, het gaat er om de belangen
te dienen en ’t gezag hoog te houden, en
daarbij zullen allen die ’t wel meenen U
terzijde staan.
Moge het U gegeven zijn onder Gods zegen
te arbeiden tot heil dezer plaats en hare
ingezetenen, en dat Ge een waardig opvolger
moogt worden van uw geachten voorganger.
(Applaus.)
De Voorzitter. Ik dank U voor deze ge
sproken woorden. Ik heb wel eens een oogen
blik gedacht, zal ik de taak kunnen vervullen,
die op mij wordt gelegd, doch met genoegen
verneem ik dat de steun van U en anderen
mij graag zal worden verleend.
De heer Eisma. M. *de V.In deze ver
gadering meen ook ik ’n enkel woord te moeten
spreken, mede uit naam van den heer Haima,
die met mij de vrijzinnige partij in dezen Raad
vertegenwoordigt. Dat ik het eigenaardig vind,
dat U geheel van uit Venlo geroepen werd,
hier als Burgemeester op te treden, daarin
zal U geen onvriendelijkheid zien, maar de
afstand tusschen Limburg en Friesland is
groot, en weinig aanraking hebt Gij met ons
gehad. Gij zijt voor ons een vreemdeling,
echter mag dat geen reden zijn om U niet
tegemoet te komen. Uw wetenschappelijke
opleiding is ons een soort van geruststelling,
dat U zonder vooroordeelen zult zijn. Wij
hebben in de bladen een vereerend getuigenis
omtrent U gelezen, en het eindigde met een
gelukwensch aan Bolsward U tot Burgemeester
te krijgen.
Ik wil er even den nadruk
leggen, te wenschen dat U een
Burgemeester moogt zijn, en daardoor het
belang van Bolsward zult dienen, om te steunen
de belangen van mannen en vrouwen van
alle richtingen.
Ik heet U daarom hartelijk welkom, en
hoop zin U terug te vinden de karaktereigen-
inwoners gelukkig wil maken.
van den Loco Burgemeester geven mij moed.
toch een groot en veel verschil tusschen de
