Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Wonseradeel.
59ste Jaargang.
Zaterdag 15 Mei 1920.
No. 20.
Nog eens de Meimaand.
Oer ditten en datten.
Uitgever:
Firma B. CUPERUS Az, BOLSWARD.
VOOR
nog
GEMENGD NIEUWS.
ADVERTENTIEPRIJS: 10 Cts. per regel.
Bij 500 of 1000 regels tan merkelijk lager.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
STADSNIEUWS.
Bond van Staatspensionneering
Afd. „Bolsward”.
De algemeene ledenvergadering op Woensdag
12 deser was slechts matig bezocht.
De rekening van den penningmeester, den
heer H. G. de Boer, sloot met een batig saldo
van f 32.291/,.
Voor de vergadering van den Boud van
Staatspensionneering, die dit jaar zal worden
gehouden te Leeuwarden op 25 Mei a.s., en
van de Federatie, die te Franeker vergadert,
werden afgevaardigden benoemd.
Het Bestuur is van oordeel, dat het ledental
der afdeling veel grooter behoort te zijn en er
zal daarom binnenkort getracht worden, door
middel van de circulaire «Sluit U aan”, het
ledental te vergrooten.
Verder zal over eenigen tijd weder een
ledenvergadering worden uitgeschreven, alwaar
de afgevaardigden verslag zullen uitbrengen,
terwijl dan tevens een nieuw bestuurslid dient
te worden gekozen, daar de heer Steensma,
wegens drukke bezigheden, niet weder voor
een bestuursfunctie in aanmerking wenscht te
komen. Br.
De nek gebroken.
De stalhouder Nauta te Harlingen had niet
zoolang geleden een paard gekocht, hetwelk
nog ingereden moest worden, omdat het nogal
schichtig was. De zoon zou dit Maandagavond
doen, waartoe het paard voor een dogcart
gespannen den weg naar Midlum opging.
Het sprong en draaide nogal wat, maar werd,
naar ooggetuigen mededeelen, daarvoor ook
ongenadig afgestriemd, totdat op ’t laatst
het paard er van doorging, waarbjj het kwam
te vallen en den nek brak.
Staking.
Te Leiden is een staking uitgebroken van
behangers. Door de patroons was het loon
thans 60 cent per uur, gebracht op 71 cent
daarbij rekenend, met de bestaande landelijke
regeling, waarbjj Leiden tot de 3de klasse
wordt gerekend.
Da werknemersorganisatie wilde Leiden tot
de 2e klasse rekenen met een loon van 75
cent per uur. Een drietal patroons, de firma’s
Vroom en Dreesman, Pander en Splinter,
hebben toegegeven en de regeling aanvaard.
De andere patroons blijven echter weigeren.
In het geheel omvat de staking slechts 40
werklieden.
Onoplettendheid.
Tydens het schaftkwartier bij de lossing
van de met bazalt geladen rjjnaak «Sophia”
in de Zuiderhaven liggend, stond een pot
met machineolie op het vuur. Door onver
klaarbare oorzaak sloeg de brand er in en de
vlam kwam boven het dek uit. De arbeiders
zaten evenwel onverstoorbaar, totdat een toe
vallig passeerend politieambtenaar hen op
merkzaam maakte. Onder diens leiding was
men met eenige emmers water de brand
spoedig meester. Schade werd niet noemens
waard aangericht.
Nederland en Japan.
«Eastern Service”seint d.d. 6 Mei uit Tokio
De Nederlandsche oorlogsschepen «Tromp”
en «Hertog Hendrik” zijn allerhartelijkst
ontvangen.
De états-major werd een feestmaal aange
boden door den Japanschen Marinestaf.
Vandaag staat een schitterend tuinfeest op
het program, aangeboden door de Vereeniging
tot bevordering der toenadering tusscben Japan
en Nederland.
Bij officieren en manschappen is er maar
één roep over de ontvangst. De matrozen
mogen b.v. van de tram gratis gebruik maken
en hebben vrijen toegang tot de bioscopen.
Een ouderwetsche bruiloft.
Onder Groenlo is bij een landbouwer een
bruiloft gehouden, waarbij ongeveer 800 gasten
genoodigd waren, en waar voor dezen maaltijd
o.a. twee koeien, drie pinken sn drie schapen
waren geslacht.
De Mei is voor ons in het Noorden de
vernieuwing van het leven. Maart moge
lentemaand zijn, al wat er voor ons lieflijks
en blij’s en zonnigs in het lentebegrip be
sloten ligt, verbinden wij aan de Meimaand.
«Een nieuwe lente en een nieuw geluid”.
Zoo begint de fijnzinnige dichter Gorter
zijn Mei-gedicht, waarin de lieflijke, zonnige
Msi-gestalte over de aarde rondgaat, waar het
overal opnieuw te bloeien en te geuren
begint. Mei is de wederopstanding uit den
winterslaap, de vernieuwing van het leven,
de maand ook, waarin dat leven op zijn
kleurigst en geurigst te bloeien schijnt en
die onze aarde Omtoovert als in een paradijs
van nieuwe, overal uitbloesemende kracht en
heerlijkheid.
Mei, de bloeimaand. Het is ook de tijd,
waarin nieuwe verwachtingen e> nieuwe hoop
en nieuw verlangen opbloeien in het men-
schenhart en met baar rijke, overdadige
bloesemweelde onze zinnen, ons denken en
ons voelen betooveren. Het is de tijd, waarin
we nog eens, hoe oud we ook zijn, onze
idealen groenen zien en droomen van een in
schoonheid herboren wereld.
En daarom het is werkelijk niet zonder
reden heeft overal over de wereld de partij
der arbeiders, die immers ook van een ver
nieuwing der wereld door een vernieuwing
der maatschappij droomt, den eersten Meidag
als baar feestdag uitgekozen, waarop zij haar
verwachtingen en hoop herdenkt. Vroeger,
vele jaren geleden, toen voor het eerst bet
socialistisch geluid de burgerjj verschrikte,
scheen het een revolutiedag, de aankondiging
van bet nabye geweld, van straatoproer en
rinkelende ruiten. En extra politiemachten
werden op de been gebracht, troepen in de
kazernes geconsigneerd, om op het eerste
gerucht der revolutie gereed te zijn. Dat is
langzamerhand anders geworden. En de eerste
Meiviering met baar vergaderingen en op
tochten en muziek trok nauwelijks nog de
aandacht. Men wss er aan gewoon geraakt,
had gezien, dat het zoo verschrikkelijk niet
was en meende, dat de revolutiekoorts, zoo
die er nog achterstak, aardig op weg was te
beteren.
Maar dat is weer anders geworden. De
oorlog, die groote spelbreker, heeft ook hier
nieuwe toestanden en nieuwe uitzichten ge
schapen. Heftiger dan ooit schijnt de revo
lutiekoorts te woeden in de arbeidersmassa’s
der wereld. Het is een nieuwe hoop, die
door den oorlog ontwaakt is en die de ver
vulling van den ouden droom in de nabije
toekomst scheen te beloven. Maar het is de
wrange ervaring ook, uit de oorlogsjaren ge
boren, die in heftig verzet tegen deze wereld
van imperialisme en chauvinisme en baat en
ellende uitgebroken, de oude vormen hoopt
stuk te breken. En opnieuw, als voorjaren,
krijgt de eerste Meiviering bet dreigend aan
zien, dat politie agenten en soldaten op de
been brengt.
Laten we ons niet te gauw verontrusten.
We leven in een zeer bijzonderen tijd, waarin
alles een beetje uit zijn voegen schijnt gelicht
en omgekeerd. De Polen, die eeuwen lang
onderdrukt waren, zijn nu bezig onderdrukker
te worden, doen althans voortdurende pogingen
dat te worden en gaan hun oude meesters
de Russen te lijf. Feitelijk gaan ze iedereen
te lijf. En dat is misschien het meest ver
ontrustende verschijnsel nog, nu men in het
Westen tot wat verstandiger inzichten gaat
nijgen en ten einde de werkelijke vrede en
rust in Europa te herstellen, zelfs met de
Dnitschers wil confereeren. Want dezePolen met
hun nieuw imperialisme worden een werkelijk
gevaar. Ze vallen niet alleen de Russen aan,
maar ook de Duitschers, die ze geheel uit
Silezië trachten te dringen en hun vrinden,
de Tsjechen, die zij in Tesehen doodslaan.
Ze voeren de Fransche politiek en voelen
zich door den stenn van Frankrijk, wiens
belangen zij naast hun eigene dienen, sterk
tegenover de anderen. Miar zij verhinderen
het eindelijk tot rust komen van Oost
en Midden-Europa door hun heerschzuchtige
en imperialistische politiek en bereiden nieuwe
oorlogen voor. Tegenover de Russen vinden
zij een krachtigen steun aan Japan, dat van
deze gelegenheid gebruik maakt om Oost-
Siberië onder zijn heerschappij te brengen.
En het schijnt, dat deze Japanners zich
weer op de instemming der Entente-staten
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 62^2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Aanbesteding.
Het bouwen van 34 werkmanswoningen
benevens het maken van rioleeringen en be
stratingen ten behoeve dier woningen, voor
rekening van de Woningstichting «Patrimo
nium” te Harlingen is bij aanbesteding gegund
aan den heer E. Statema alhier voor f 174.000.
Door den Commisaris der Koningin is
benoemd tot lid van het eollege van zetters
voor 's rijks directe belastingen in de gemeente
Bolsward de heer J. Albada Jelgersma alhier,
zulks ter vervulling der vacature ontstaan
door het overlijden van den heer Tj. IJ. de
Boer,
kunnen beroepen. Toch willen die Entente-
staten de betrekkingen met Rusland weer
opnemen. Hoe moet dat dan
De Engelsche arbeiders hebben op hun
1ste Meidag ook vrede met Rusland geëischt.
Laten wij hopen dat in alle landen het
verlangen naar rust en vrede ingang mag
vinden en dat de vriendschappelijke betrek
kingen onderling spoedig weer hersteld mogen
worden. Eerst dan zal Europa zich weer
kunnen ontwikkelen en tot bloei geraken.
Longenpest.
Te Zuid-Scharwoude zijn in hetzelfde gezin
de moeder en twee kinderen overleden aan
longenpest. De vader is thans ook ongesteld.
Maasbode.
De Zutphensche bolsjewiki.
Uit Lochem wordt gemeld dat een der
uit het Huis van Bewaring te Zutphen ge
vinkte bolsjewiki, die in het St. Vincentius
Gasthuis te Groenlo is bezweken aan zijn
schotwonden, aan een naast hem liggende
patiënt heeft bekend, de dader te zijn van
den moord onder Burlo bij Winterswijk.
Toen de landbouwer hem niet dadelijk goed
schiks geld had willen geven, had hij hem
neergeschoten.
Dankbetuiging uit Weenen.
Aan een door het Hoofdbestuur van het
Nederlandsche Roode Kruis van het te Weenen
werkende Nederlandsche Comité ontvangen
schrijven wordt het volgende ontleend:
Op 30 April werd door het Comité te
Weenen in een der zalen van het Augarten-
paleis, welke voor deze gelegenheid met groen
en oranje versierd was, een Julianafeest in
elkander gezet, waarbij aan 31 noodlijdende
Weensche meisjes, die evenals H.K.H. Prinses
Juliana op dien dag haar llden verjaardag
vierden, eene hoeveelheid ondergoed, japonstof
voor een mantel, een pakket levensmiddelen
en wat speelgoed aangeboden werd.
Door een der aanwezige ouders werd bij
deze gelegenheid uit naam van allen den dank
der Weener bevolking overgebracht en verzocht
daarvan de Nederlandsche schenkers mede-
deeling te doen.
Met een «hoch” op de jengdige Prinses en
met het zingen van het Wilhelmus werd dit
aardige feest geëindigd.
Geen Maandagochtendbladen meer.
BERLIJN, 9 Mei. De Berlijnsche bladen
deelen mee, dat tengevolge van een overeen
komst gesloten met het Duitscbe verbond van
transportarbeiders, de krantenbezorgers een
rustdag zullen krijgen van 24 uur, zoodat
geen kranten op Maandagmorgen meer zullen
verschijnen.
As ’t alearen tsjin toalfde Maeije roan, dan
sieten sommige minsken yn noed en soarch,
omdat de tiid neijer kaem dat bja forhlisje
moasten, en dan hie 't hjar faek net slagje
wollen om in oare wente to bisetten, en hja
seagen dan sa njunkenlytsen wol dat it hjar
lot wirde scoe, om mei hjar habben en balden
op ’e striette ef yn ’t iene ef oare hok, to-
lanne to kommen. Soks wie wol to bigreatsjen
foaral, as ’t in hdshalding jildde mei lytse
bern, howol disse der faken nog net sa swier
oer tilden, mar dy hiene dan dochs ’t measte
meilijee fen ’e minsken, fen ’e alders waerd
al gau ris sein: hja wolle ek net oars.
Mar dat wenjen yn iepen loft, komt nou
hast net mear foar. Troch dat er hisrkemisjes
opstien binne dy ’t mei de saken fen hüsfor-
hierderij hawwe to regeljen, is der foroaring
kommen en as nou minsken, dy 't forhüsje
moatte gjin hüs hawwe dan kinne bja bliuwe
hwert hja binne. Yn sokke gefallen binne de
hiersljue aerdig bolpen en hja priisgje de
hierkemisje, as mannen dy ’t krekt witte ho’t
it heart- Mar de forhierder lit him yn sa’n
gefal hiel oars tit oer ’t heege koleesje, en
forwinsket it hiele ploecbje sa fier as ’t mar
kin, trochdat men him syn frijheid üntnimt
en him net baes lit oer syn eigen hüs. It
blykt bjir ek al wer dat dit ünmuglik is om
’t elk en ien nei ’t sin to dwaen, en dat
alles syn foar en tsjin hat. It is oan 'e iene
kant moai dat de hiersljue net mear op ’e
striette hoeve to stean, mar omdat se dit ek
mar al to goed witte, litte in hopen hjarren
ek neat oan ’t spil gelegen lizze, en as de
forhierder hjar ier en bitiid al witte lit dat
hja mei Maeije forhdsje moatte, dan tinke
de hierders faek, it wennet ds hjir wol nei
’t sin, en hwet scille we üs dan drok meitsje
for hwet oars, en aa ’t dan Maeije wirdt,
den kin de eigner heech springe as leech, de
hierders sizze mar dat bja net in oare wente
krije- koene, en hja bliuwe hwer’t bja binne,
hwertroch de forhalding twisken forhierder en
hierder der net hertliker op wirdt. As de
minsken non ris wieme sa’t se hearden to
wezen en in oar syn bilang waerd ris hwet
mear en eigen bilang hwet minder socht,
hwet koe men dan mei in bult minder spul
ta. Mar de neistenljeafde is faken safier to
siikjen en al it dwaen en litten fen ’e minsken
wiist er noch mar al to faek op dat men
dtslutend oan yen seis tinkt. Op inkele dt-
sonderings nei, komt dit ek dt.by wirkjowers
en wirknimmers. Sadra ien fsn beide partijen
mar sjucht fordieliger dwaen to kinnen, dan
seit men mekoarren de tsjinst mar wer op
hwent de feint ef faem, kin earne mear
fortsjinje, en seit hjar tsjinst farwol, ef in
baes ef frou, kin goedkeaper help krije, en
wol derom ek mar Ijeaver foroarje. Mar der
binne dtsonderings. Hwer ’t bazen en feinten
frouen en fammen hjarren sa ien mei e.lkoarren
fiele dat er fen foroarjen gjin sprake is, dan
siket de iene it bilang fen de oare en jowe
deryn in foarbield for de wifild ho ef it wêze
moat, en as nou elk dat foarbield mar wist
nei to folgjen, hwet wie der dan in poarsje
haet en niid en üntofredenheid fen 'e wrald
forreage. Frisia.
Beroepskeuze.
Onlangs maakten wij melding van een alhier
gehouden vergadering ter bespreking van de
wenschelijkheid, om te Bolsward een Commissie
op te richten, die voorlichting kan geven bij
het doen eener beroepskeuze.
Nu vernemen wij, (zie achterstaande adver
tentie), dat a.s. Donderdag getracht zal worden
om bedoelde Commissie op te richten.
De groote beteekenis daarvan behoeft niet
verder te worden uiteengezet. Daarom mag
verwacht worden, dat velen zullen medewerken,
om een Commissie, bestaande uit daarvoor
geschikte personen, te benoemen.
Vreemdelingenverkeer.
Naar wij vernemen, ligt het in de bedoeling
van het bestuur der Electriciteitstentoonstelling
die in den a.s. zomer te Leeuwarden zal
gehouden worden, om een bijzondere reclame
te maken voor het vreemdelingenbezoek aan
de provincie Friesland.
Ook Bolsward zal daarvan kunnen prefi-
teeren. Onze vereeniging voor Handel,
Nijverheid en Vreemdelingenverkeer heeft
verschillende cliché’s van Bolswardsche beziens
waardigheden in bruikleen afgestaan en dus
mag verwacht worden, dat de vreemdelingen
eerstdaags worden opgewekt om ook Bolsward
niet te vergeten.
In verband hiermede kunnsn wij
mededeelen, dat de bevordering van het
vreemdelingenverkeer in de vorige week hier
zeer uitvoerig is besproken op de vergadering
van Handel en Nijverheid. Besloten werd, dat
de vereeniging voortaan zich meer op het
vreemdelingenverkeer zal toeleggen. Dit is
voor Bolsward een groot belang.
Wij kunnen dus in het vervolg een krachtige
bevordering van het vreemdelingenverkeer aan
onze gemeente tegemoet zien. De vereeniging
zal dit echter alleen dan naar behooren
kunnen doen, wanneer allen, die bij vreemde
lingenverkeer belang hebben (en welke
koopman heeft dat niet ook zich aansluiten.
Er zijn nog altijd veel te veel personen, die
wel van het bezoek van vreemdelingen willen
•profiteeren, maar aan anderen overlaten om
daarvoor moeite en kosten te offeren.
Krachtige bevordering van vreemdelingen
verkeer eischt niet minder krachtige samen
werking.
Handel en Nijverheid is voornemens daartoe
aan te sporen.
Bolswardsche Courant
Benoeming.