Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Omstreken.
Winkelweek - Bolsward.
59ste Jaargang.
Zaterdag 18 Sept. 1920.
No. 38.
De a.s. Winkelweek.
Oer ditten en datten.
DE MIDDENSTAND.
fll
O
Uitgever:
Firma B. CUPERUS Az., BOLSWARD.
VOOR
Mailly viel ia goede
STADSNIEUWS.
Ws.
Der is gjin üngelok ef der is altiid in
gelok by, wirdt er wol ris sein, as dat nou
jimmer test troch giet, scil wol spanne, mar
in jonge yn ’t doarpke Piaem finderfoun fen
'e wike dat it kin. Hy wie oan ’t fytsen en
hie in koer mei slaedkroppen by him op 't
stjfir. Hy koe lykwols it spil net yn evenwicht
balde en sa kaem er dan mei habben en
balden yn in aid moddersleat to Ifinne. It
De volgende week zal staan in het teeken
van den Middenstand. Onze verschillende
plaatselijke middenstandsorganisaties hebben
cich in dezen vereenigd en de komende dagen
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 621/2 Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad z^jn verkrijgbaar a 5 Cent.
BULLETIN.
Zal de aanstaande Winkelweek
slagen dan is in de eerste plaats de
medewerking van alle ingezetenen
noodig. Derhalve verzoekt ’t Comité
der Winkelweek de inwoners van
Bolsward gedurende de komende
feestdagen de gevels van hunne
woningen te versieren en vooral
’s avonds te illumineeren.
Het Comité is er in geslaagd
illuminatiepotjes, hangers, kaarsen
enz., te krijgen tegen een zeer lagen
prijs, zoodat alleingezetenen bijna
zonder kosten, een prachtige illumi
natie kunnen aanhrengen. Voor de
mooiste illuminatie worden prijzen
uitgeloofd.
Zij die wenschen te illumineeren,
worden verzocht zich direct tot den
Secretaris van het Comité, Nieuw-
markt 8, te wenden, die gaarne
inlichtingen verstrekt.
Bolsward niet bij de
en toonen mede te
van het Comité, n.l.
Bolsward vooruit te brengen. Nu ’t Winkelweek-
comité er in geslaagd is om voor zeer lagen
prijs eenige duizendtallen illuminatiepotjes met
kaarsen, hangers, enz. te koopen, is het toch
zeker de plicht van de ingezetenen om in
ieder geval Dinsdag- en Woensdagavond hunne
woningen te illumineeren. Zouden zich in
verschillende buurten nog geen commissies
kunnen vormen die een geheele wijk, b.v.
De Dijlakker illumineeren, en dat dan de ge
zamenlijke bewoners van zoo'n wijk ieder een
gedeelte der kosten betalen. De kosten zullen
verbazend meevallen.
In de stad zijn de gordijnen van verschil
lende etalages reeds naar beneden en wordt
met bekwamen spoed gewerkt om ditmaal eens
iets extra’s tot stand te brengen. Door het
comité is bepaald dat de deelnemers hunne
etalages niet voor Dinsdagmorgen 11 uur
zullen mogen openstellen; deze bepaling lijkt
ons zeer practisch en bovendien het lijkt beter
dat alle etalages tegelijk open komen dan zoo
nu en dan eens één.
Wat de namen der deelnemers enz. betreft,
meenen wij te kunnen volstaan, met te ver
wijzen naar het Donderdag j.l. verschenen
gratis blad De Winkelweek, waarin men alle
bijzonderheden kan vinden. De lijst van deel
nemers moet nog worden aangevuld met den
heer G. Brandsma, kruidenierswaren, Sneeker-
poort en voorts werden voor den étalage-
wedstrijd nog medailles uitgeloofd door „De
Friesche Bank” alhier, en den heer Gorter,
sigarenfabrikant te Sneek.
De laatste dagen was men in onze plaats
bezig met het aanleggen van den electrischen
kabel, waardoor de straten er nu niet bepaald
schooner op werden, vooral Donderdag, zagen
ze er zeer vuil uit. Wij kunnen ter gerust
stelling mededeelen, dat volgens ontvangen
inlichtingen, de straten met de Winkelweek
weer haar gewone aanzien zullen hebben en
er gedurende die dagen niet opgebroken zal
worden. Ook meenen wij nog even de aan
dacht te moeten vestigen op de bepaling van
Burgemeester en Wethouders, dat gedurende
de Winkelweek, de winkels tot 10 uur ’s
avonds geopend mogen zijn.
Een woord van dank aan den heer Alt
voor de heerlijke avonden aan zoovelen bezorgd
is hier op zijne plaats. Hulde aan den emi-
nenten organist
net bistean kin, en dat
meuear oer de kop
mar it
heid ten gehoore gebracht, zooals zich de
Meester zich dat waarschijnlijk gedacht heeft.
Nu volgde ’t Larghetto uit de 2e Symphonie
van Beethoven. Hoe melodieus, hoe vol van
zang. Dit opus leent zich zeer voor orgel,
vooral als men eene, zoo tot in de puntjes
verzorgde, registratie aan wendt.
Schubert’s „Menuet”, vind ik daarentegen
minder geschikt. Zeker, die bekende muziek
laat zich wel goed hooren zooals het hier naar
voren werd gebracht, maar het thema
3 iEi FT 6 6 6 7 7 7 3
komt te vaak terug en vraagt daardoor te
veel de aandacht.
Het Trio in B groot, klinkt aardig.'t Was
wel opmerkelijk dat ik vlak naast me bijna
bet geheele Menuet hoorde meeneuriën.
Dat de „Gondolièra” van Mosakowski op
dit programma zou voorkomen, was te ver
wachten. Deze Venetiaansche Gondelier met
zijn nasaal geluid is de favorit geworden van
een groot deel der geregelde habitiées.
Trouwens, het blijft altijd een aardig nommer,
maar, tusschen twee haakjes, dan moet de
heer Alt het spelen, op het orgel in de Groote
Kerk. Want het is hier juist de manier van
spelen, die het doet. Een stukje echte
„programma-muziek”.
Ook „Pastorale” van
aarde.
Het is opmerkelijk hoe de heer Alt in de
bijschriften zoo typisch kan zeggen hoe en
wat hij zal spelen. Ook deze Pastorale. Daar
staat niets bij in de muziek alleen een
weinig registeraangave. Concertgever maakt
van zooiets een muzikale schilderij, als ik het
zoo eens zeggen mag. En dan belicht (betoont)
bij deze schilderij zoodanig dat de hoorder
zoo is het, precies.
was „Prélude et Canon” in
Vincent d’Indy. Het werd
en nu vond
’t was me veel
duidelijker dan bij de 4e orgelbespeling op
19 Juli j.l. Ik dank mijn collega, op wiens
verzoek dit werk gegeven werd, voor zijne
bemiddeling, waardoor we zoo een eerste-klas
opus nog eens mochten beluisteren. Alles werd
beter verstaan en begrepen.
Beglückt darf nun dich, o Heimat, ich schauen
und grassen froh deine lieblichen Auen
Nun lass ich ruhn den Wanderstab,
weil Gott getreu ich gepilgert hab.
Dat is het pelgrimskoor uit „Taniihaüser,”
het bekende pelgrimskoor. Dat klinkt machtig
van af het orgel, kalm ingezet, met climax
verder gaande, tot in jubeltoon de slotwoorden
klinken
„Der Gnade Heil ist Büssern beschieden,
er geht einst ein in der Seligen Frieden
Von Höll’ und Tod ist ihm nicht bang’
drum preis’ ich Gott mein Leben lang 1
Halleluja, Hallelujah, in Ewigkeit.”
In die stemming gingen we huiswaarts,
dat was een koraal aan ’t slot dezer achtste
orgelbespeling.
Het is Vrijdagmiddag als we dit schrijven.
Zou het weer vanmorgen uitgewoed hebben,
het is te hopen voor de komende dagen. De
barometer gaat iets vooruit en er is alle hoop,
dat we volgende week nog eenige mooie herfst
dagen krijgen. De lijst van deelnemers is thans
opgemaakt en deze bevat, de firma’s welke
buiten mededinging aan den wedstrijd deel
nemen medegeteld, een 80 tal namen, zoodat
het Comité zeker niet over belangstelling van
de zijde der winkeliers te klagen beeft. Laat
thans de burgerij van
winkeliers achterblijven
leven met het streven
Orgelbespelingen.
Groote Kerk - Bolsward 1920.
13 September.
8.
Zoo was het dan de achtste, de laatste,
orgelbespeling in dit seizoen. Het programma
bestond geheel uit verzoeknommers.
Nu had men mogen verwachten, dat zouden
zyn gevraagd de mooiste werken, die gedurende
deze serie orgelbespelingen ten beste waren
gegeven. Zoo was het niet. Drie besliste
origineelen, Bach, Vincent d’Indy en Mailly,
anders alles transcriptie.
Het schijnt dat bij het meerendeel der
bezoekers het groot orgelwerk minder „beliebt”
is en men meer prjjs stelt op de meer zangerige,
in het gehoor liggende, muziek,
Hoe het ook zij, het was een avond
van „elk wat wils”, en daarvoor is ook veel
te zeggen.
Met het slotkoor uit de Johannes-Passion
werd deze orgelbespeling ingezet, we bleven
dus in de traditie, velen hadden echter
in deze voordracht gaarne een onzer mooie
kerkgezangen met de daaropvolgende „koraal-
bewerking” gehoord. Dit slotkoor is onbekend
bij het meerendeel der bezoekers, daardoor
ging het misschien ook, zonder bizonderen
indruk te maken, voorbij.
Zoo'n aanvangskoraal zingt men in gedachten
mee, de tekst is bekend, de gewensohte
stemming is daardoor opgewekt.
Bach’s prachtige Fuga, in Es groot, (Peters
III, no. 1), vormde wel het glanspunt van
den avond. De heer Alt speelde zeer mooi en
bizonder in stijl.
In vorm en geest wijken de drie théma’s
zeer van elkaar af, daardoor rechtvaardigen,
ja vragen zij zelfs, ’t gebruik van afwisselende
manualen en registers. En, (ik herhaal hier
een zin uit eene beschrijving der Bach-
composities,) op ons voortreffelijk orgel, werd
dit grootsche werk, door aanwending van
gezegde factoren, in al de pracht en heerlijk-
hwet ark
hwet oer.
De klachte is algemien dat alles fiersto
djfir is en dat it sa
de meatskappij op dizze
giet en ’t is allegearre like slim,
sloert mei 't al mar foart, en de uaeaste
dingen wirde mei de dei noch djfirder en de
maetskappij, dy’t dan forline jier al oer de
kop moatten hie, fen wege de djfirte fen alles
stiet oan ’t nou ta nog altiid op syn foetten,
mar de geleerde minsken hfilde fol, as er
gjin foroaring mei gauens komt, den moat it
speak rinne, dat kin net oars. Frisia.
zal de burgerij van Bolsward kunnen zien
wat de winkelstand alhier kan presteeren
en men zal vergelijkingen kunnen maken
tusscben onze winkels en die in andere plaatsen.
In verband met een en ander meenen wij in
dit nummer eens te moeten spreken over de
plaats van den middenstander en vooral van
den winkelier in onze samenleving.
Hoe beschouwt het publiek den winkelier?
Het antwoord hierop is eenvoudig genoeg.
Door een groot gedeelte van het publiek wordt
de winkelstand als beslist overbodig beschouwd,
men beschouwt de winkeliers ai nuttelooze
tusschenpersonen, tusscben producent en con
sument, die trachten de prijzen zoo boog
mogelijk te maken en zoodoende hun winsten
zien te vermeerderen. Vooral in de laatste
oorlogsjaren heeft men op alle manieren
getracht het publiek in den waan te brengen
dat de middenstandsklasse overbodig is, dat
voor de arbeidende klasse bet eenigst ideaal
moet zijn coöperatief werken en coöperatief
iukoopen De theorie mag heel fraai klinken
de praktyk heeft in den distributietijd aange
toond dat niets de prijzen meer opdrijft dan
coöperatief inkoopen. Het coöperatief inkoopen
brengt met zich dat de inkoopen niet met
die serieusheid geschieden die een winkelier
aan den dag legt bij het aanvullen van zijn
voorraden. De oorzaak hiervoor is ook gemak
kelijk te begrijpen: de winkelier is belangheb
bende bij voordeelig inkoopen de directeur van ’n
inkoopcombinatie echter zal zich niet zoodanig
om de prijzen bekommeren, immers de leden
zullen het toch moeten betalen indien een
inkoop eens wat minder voordeelig is. De
bewering dat de winkelstand overbodig is
achten wij dan ook beslist onjuist en naar
onze meening is een bloeiende winkelstand
een zegen voor een plaats.
Van den anderen kant zijn de winkeliers
zich zelve niet steeds bewust van hunne positie
in de maatschappij en meenen zij te vaak
dat het zich vestigen als winkelier hun mede
burgers de moreele verplichting oplegt bij hen
de inkoopen te doen. Dat onze maatschappij
het zonder den winkelstand zou kunnen stellen,
wij gelooven het niet. Uitschakelen van den
winkelstand zou beteekenen vernietigen van
alle initiatief.
De oorlog is oorzaak geweest, dat de
winkelstand meer dan ooit in bet gedrang is
geraakt, daar de prijzen van bijna alle artikelen
zeer sterk aan fluctuatie onderhevig waren en
het publiek zeer gereserveerd werd wat het
inkoopen aangaat. Gaan wy aan de hand van
het bovenstaande onze plaatselijke winkelstand
eens na dan kunnen wij met verheuging
constateeren dat de winkeliers in onze plaats
zieh tot heden schitterend door de moeilijk
heden, welke aan het zaken doen verbonden
waren, heen geslagen hebben. Eenige nieuwe
magazijnen zyn in de laatste maanden geopend
en ook de bestaande zaken leggen er zich
buitengewoon op toe het nieuwste en beste
op elk gebied te leveren. Wij weten dat onze
winkeliers hunne connecties hebben met de
beste fabrikanten dat de prijzen en kwaliteiten
hier eene vergelijking met andere plaatsen
kunnen doorstaan. Is het dan niet jammer
dat nog zooveel ingezetenen steeds naar elders
trekken om daar hunne inkoopen te doen
terwijl men in verreweg de meeste gevallen
hier minstens evengoed kan worden bediend
en veeltijds tegen biilijker prijs?
Wij zouden dan ook onze ingezetenen in
overweging willen geven, beziet eerst de eta
lages in onze plaats voor gij elders Uwe
inkoopen gaat doen en de komende Winkelweek
zal u een prachtige gelegenheid bieden eens
zeer nauwkeurig kennis te maken met de
artikelen die onze winkeliers voeren en aan
den anderen kant raden wij de winkeliers aan,
zorg er voor uwe étalages steeds smaakvol in
te richten en geeft de prijzen uwer artikelen
zooveel mogelijk aan opdat het koopend publiek
de prijzen in onze plaats met de prijzen elders
zal kunnen vergelijken.
zegthé, ja...
Nommer 7
re klein, van
voor de tweede maal gespeeld
ik het beslist mooi,
ADVERTENTIEPRIJS: 10 Cts. per regel.
Bij 500 of 1000 regels aanmerkelijk lager.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
De uitbreiding der Stad.
Gelijk men deze week kon opmerken, is
een begin gemaakt met het bouwen der brug
over de gracht aan de Turfkade. Die brug
zal als toegangsweg dienen naar het terrein
waarop men voornemens is, geleidelijk onze
stad een flinke uitbreiding te geven. Gelijk
men weet, is dat land door de Gemeente van
het Gasthuis aangekocht voor bouwterrein.
Een net van straten zal daar successievelijk
worden aangelegd, en tal van woningen, voor
verschillende rangen klassen II en III, zullen
daar eerlang verrijzen. Allereerst zal door de
Vereeniging „St Joseph” worden aangevangen
met den bouw van een belangrijk aantal
woningen met Rijks voorschot en men hoopt
met Mei a.s. daar reeds een flink getal gereed
te kunnen hebben om in den woningnood te
voorzien. I
Wat nu den bruggenbouw betreft, het za
worden een nette, flinke en solide ophaalbrug»
met een doorvaartswijdte van 5 Meter en
een doorritbreedte van 3.60 Meter. De brug
wordt berekend op een mobiele belasting van
500 kilo per M8. De onderbouw zal van
gewapend beton geconstrueerd worden en dit
is opgedragen aan de N.V. Betonbouw voorheen
foldie him der wol sa min dat er, sa gau as
er koe, wer by de wal op kroep. De kropkes
slaed wiene al hwet forsiedde rekke, mar dy
swile er al gau hwet by elkoar, do de koer
noch fit 'e blaue modder hise, mar do kaem
it gelok, der wie finder ’e bidriuwen in groue
iel yn krfipt, en sa hie de jongfeint dochs
net om ’e nocht yn ’e sleat wést.
As de fiskers it ek ris mei in koer pro-
bearren, mfiglik as 't dan better gyng as mei
netten, hwent dat bringt gjin greate stikken oan,
as men de fiskers heart. Hja kleije oer to
folie konkerinsje, hjarren oandien troch ljue
bfiten it fak. Der binne to folie minsken
dy’t for aerdichheid fiskerij der op nei halde
en sadwaende bliuwt er for de fakljue bast
neat to fangen oer. Mar det soil nog grif
wol hwet tafalle, in fisker stiet er ienris ek
for bikend dat er graech ris kleije mei, mar
it is de fraech ef der altiid reden ta is.
Reden ta kleijen hat fen ’e wike in ferwers-
baes to Ljouwert wol hawn dat er net hwet
heger skreau op in kerwei det to Snits fit-
besteld waerd.
Der waerd fitbesteld it ferwjen fen tsien
wenten. De Ljouwerter baes wie de leechste
skriuwer, en it kerwei waerd him dan ek
tastien mar hy hie amperoan trije tfizen goune
mear skriuwe kinnen dan hied er noch de
leechste west. Nou kin ’t wêze dat de man
kans sjucht om goedkeape feinten to krijen
mar der hoeft er net om nei Hollan to gean,
dan makket er grif genoch in forlerne reis.
Yn Amsterdam binne ferwersfeinten dy ’t
nou by de daelder om yn ’e fire fortsjinje.
Dat wirde op sa’n menear djfire kwast follen
ferwe, en it is gjin wfinder dat d« minsken
der op fit binne om de ferwer safolle as ’t
kin bfiten doarren to balden, hja skaffe seis
oan en smarre hwet nedig is seis
Bolswardsclie Courant
i p
J
