Nieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Omstreken.
f
59ste Jaargang.
Zaterdag 6 Nov. 1920.
No. 45.
H U I S V L IJ T.
UIT DEN OMTREK.
1
H
INGEZONDEN.
Uitgever:
Firma B. CUPERUS Az., BOLSWARD.
VOOR
-
GEMENGD NIEUWS.
STADSNIEUWS.
489.71
74.70
22 05
23.70
151.28
76.00
1919
af:
REIS-HERINNERINGEN
uit het Berner-Oberland 1920.
Muzikale Lezing.
Finantieel verslag van de
Turnbetooging.
Zanguitvoering.
Bolswardsche Courant
laatste
eene
f
f
1920
J. H. VEENEN DAAL.
Velp, 25 Augustus 1920.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
mannen
een .vreemdeling tal van zaken,
op te noemen. Wilt ge er eenige
Subsidies
Pacht consumptietent
Entrée’s
Tribune
Zitplaatsen
Programma's
11 °/q Waarborgt, f416.00)
f 1053.34
Witmarsum, 29 Oct. In de alhier ge
houden algemeene ledenvergadering der coöp.
vereen, voor electrische centrale verlichting
werden de aftredende bestuursleden, de h.h.
F. Abma te Arum, J. Way er te Achlum,
den heer R. Wielinga te
niet herkiesbaar was. Een
een serie fraaie licht-
„Psalm
Mendelssohn, de sopraan solo’s
van Edam,
van vroegere uitvoeringen
Voor een vrij goed gevulde Doelezaal
gaf de heer A. Alt Donderdagavond 1.1. een
lezing over Wagner’s Opera: Parcival. De
heer J. Faber verleende hierbij zijne mede
werking voor de ensemble-nummers voor orgel
en piano.
Na ’n korte duidelijke inleidingover’tontstaan
van de Graalsage, waarop Wagner zijn meester
werk voortbouwde, zette de heer Alt den
inhoud van de opera in heldere, grove trekken
uiteen. De beteekenis van een sage beknopt
doch zakelijk uit te werken is zeer zeker geen
gemakkelijke taak. Wij meenen evenwel gerust
te mogen zeggen, dat de heer Alt hierin vol
komen is geslaagd. Zijne verklaring was zoo
duidelijk, dat ook de oningewijden, de Parcival-
sage begon te leven. Een en ander werd
we elkander een
nader toegelicht door
beelden.
Van de drie duetten voor orgel en piano,
was het derde nummer „Kar Freitag Zauber”
het gemakkelijkst te volgen.
De beide eerste nummeas, waarin ’t bestijgen
van den Montsalvage door Gornemant en
Parcival en den Lokdans der Bloemenmeisjes
worden vertolkt, waren, ofschoon meesterlijk
gespeeld, doode klanken voor een groot deel
der toehoorders. Wagner’s muziek is nueenmaal
niet gemakkelijk te begrijpen. En wie muziek
niet begrijpt, waardeert ze ook niet 1
Wij eindigen met een woord van dank aan
de heeren Alt en Faber voor den genotvollen
avond en hopen dat drukke bezigheden den
heer Alt niet zullen weerhouden spoedig eens
weer zulk een lezing in Bolsward te houden.
De betreffende commissie waardeert het
zekerlijk, zoo U onderstaande becijfering in
het eerstvolgend nummer van Uw weekblad
wilt publiceeren.
Buitengewone omstandigheden weerhielden
eerdere bekendmaking dezer gegevens.
Uitgaven:
Algeheele terrein verzorging
Bode, oppassers, enz.
Consumptie
Vergaderkosten
Reclame en drukwerk
Muziek
Tractatie der kinderen en prijzen
voor verschillende wedstrijden -
Administratie
Incasseering Waarborgfonds
D. IJntema te Pingjum en G. v. d. Weide
te Witmarsum met groote meerderheid her
kozen. In de vacatures, ontstaan door ’t vertrek
van de heeren ds. Visser en H. Bonsema te
Achlum, werden respectievelijk gekozen de
heeren D. Schaap en H. Bakker. In de
commissie tot het nazien der rekening werd
als lid gekozen ds. Magendans te Achlum in
de plaats van
Pingjum, die
bestuursvoorstel om een meterhuur te heffee
van f 2 per jaar en de meerdere kosten per
K. W. U. te berekenen, werd aangenomen.
Voor de meters is een annuïteit noodig van
f 3209,72 per jaar. Voor 10 0 meters zal aan
huur worden ontvangen f 2000, terwijl de
overige f 1209.72 door de gebruikte K. W. U.
zal worden betaald.
Wommels, 28 Oct, Als een bewijs,
dat er nog al animo bestaat voor ’t veehouders-
bedrijf moge dienen, dat bij de publieke
verhuring der sate en landen, groot 68t/2
pondemaat, eigen aan de Kerkvoogdij der
N. H. gemeente alhier de hoogste van de
16 gegadigden een briefje inleverde, waarbij
per jaar f 8225 gedurende een vijfjarig
tijdvak werd geboden d. i. f 120 p. p.
Ds. A. Vollenweider van Stavoren heeft
het beroep naar de Ned. Herv. Kerk te
Cubaard aangenomen.
Voor het beroep naar de Geref. Kerk
te Purmerend heeft bedankt Ds. R. Haitsma
te Gaast en Piaam.
Frankfurt. Het reizen, logies en vertering
in Duitschland is voor een Hollander met
marken van 7 cents in de porte-monnaie niet
duur. Het fooien stelsel is er ook prettig
geregeld en krijgt men op de hotelrekening
°/o bij berekend voor het personeel, dit
was in Zwitserland ook gewoonte, we gaven
daar in ons laatste hotel echter nog een
extra fooi, bestaande in ongangbare francs
stukken ons daar in de banden gemoffeld
(2 en 5 francs) met afgesloten jaartallen. Ook
in onzen D trein van Frankfurt naar Holland
werd de kellner opgeknapt met ijzeren geld
stukjes en voor ons verder waardelooze stads-
scheine.
Ja, daar gebruikten we ons afscheidsdiner
a 35 mark, besproeid met „Hochheimer" 30
mark per flesch.
Lustig dronken
„Auf’s wohl” toe.
We hebben voor een betrekkelijk gering
bedrag eene onvergeetlijke reis gemaakt,
’s Woensdagsavonds arriveerden we in goeden
welstand in ons vaderland en ja, daar is het
ook goed. Aan den wand hangt de spreuk:
Oost, West, thuis ’t Best, doch Hollander,
wie ge ook zijt, hebt ge vacantie of vrijen
tijd alsmede eenige contanten
Maakt een reisje door’t Berner Oberland,”
’t zal U niet berouwen, ge teert er uw heele
leven op!
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 8 maanden.
Franco per post 621/s Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zijn verkrijgbaar a 5 Cent.
Een nieuw opgerichte Zangvereeniging, die,
der traditie getrouw, den naam van Gemengde
Zangvereeniging „Bolsward" heeft gekregen,
stelt zich voor op Woensdag 17 November
a.s. eene uitvoering te geven van gewijde
muziek.
De heer Jan Faber heeft eeue schare zangers
om zich vereemgd, heeft met hen duchtig
gerepeteerd en nu wil men van kunnen en
kennen in het openbaar laten blijken. De
uitvoering zal plaats hebben in de Groote
Kerk, des avonds 8 uur.
Als hoofdnommer wordt gezongen
42”, van
daarin zingt Mevrouw Smits-Teengs
als Dora Teengs
bier goed bekend.
Daarbij zal worden ten beste gegeven „Koor
en Duet’’ uit „de Schepping”: „Von deiner
Güt, o Herr und Gott”, met het koor
„Gesegnet sei des Herren Macht”. Dit Duet
wordt door een paar der koorleden gezongen.
Verder vermeldt het programma nog de aria
„Jerusalem", uit den Paulus, „Troost” van
D. de Lange en het bekende „Onze Vader"
van Pomper.
Dan zal de heer Faber misschien zich nog
als organist laten hooren in een paar orgel-
solo’s.
Dat kan een mooie zanguitvoering worden,
gewijde muziek, uitgevoerd in de Groote
Kerk, en dan zulke melodiënrijke, voor
allen begrijpelijke muziek.
De begeleiding zal bestaan uit strijkkwartet,
piano en orgel, en ook dit gedeelte van de
uitvoerende massa is toevertrouwd aan goede
krachten.
We hopen dat de Vereeniging bij dit, haar
eerste optreden, veel belangstelling mag onder
vinden. Alle streven om goede muziek ten
beste te geven, verdient, beeft recht, op
waardeering en steun. We.
ADVERTENTIEPRIJS: 10 Cts. per regel.
Bij 500 of 1000 regels aanmerkelijk lager.
Het bureau van dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
Slot.
Het water, ja, het water heb ik nu leeren
kennen in al haar majesteit, was ik een tweede
Hildebrand, ik schreef persé mijn hoofdstuk
over het water op de eerste bladzijde van de
„Camera”.
Maandagochtend 6 20 van uit Zwitserland
naar het Scbwarzwald. Verrukkelijk natuur
schoon in dit gedeelte van Duitschland niet
zoo overweldigend grootsch als in het land
der hoog-alpen, maar toch bergen hier, bergen
daar, bergen overal. Komt men op reis door
Zwitserland elk oogenblik door langere of
kortere tunnels, zoodat het electrisch licht
in de coupe’s bijna den geheelen dag blijft
branden, ook in het Schwarzwald zijn tunnels
lang niet onbekend, en moesten we ook daar
meermalen de raampjes sluiten, eene gewoonte
bij bet passeeren van tunnels om niet door
stof en rook gehinderd te worden. Prachtige
boomen en plantengroei, bosschen en nog eens
bosschen, met recht Schwarz„wald.” Onze
eerste halte „Schwenningen” is bereikt. We
zullen bier eene klokkenfabriek bezichtigen,
de Schwarzwalder klokken toch zijn beroemd
door geheel de wereld I
En we hebben de fabrikage gezien, de
geheele bewerking, vanaf den ruwen boom
tot de fijn afgewerkte palissander houten klok
toe. Alles machinaal; de machine verricht
in eenige minuten meer, dan een klokkenmaker
in uren. Perplex stond ik bij het zien van
een meisje, dat in een minimum van tijd een
geheel uurwerk in elkaar zette.
En welk een grootsche afleveringen van
dat fabrikaat naar alle deelen der wereld
men zag er kisten en kisten vol staan geadres
seerd aanBuenos-Ayres, Boekarest, A’dam,
Batavia, enz. enz. De fabrikant „Mauthe”
bereidde ons eene schitterende ontvangstna
eene kostelijke lunch bood ZEd. e»*ne autotocht
aan door de omstreken. We bezichtigden
op dezen tocht de beide hoogste boomen van
Duitschland, genaamd: „Hölzekönig und
Koningin." Hoogte 42 M., dikte 6 M.,
leeftijd 400 jaar.
Soortgelijke recht opgaande, gave boomen
noemt men in Duitschland „Hollanders,” wijl
voorbeen massa’s van zulke uitgezóchte boomen
naar Holland werden geëxporteerd en daar
gebruikt, vermoedelijk voor scheepsmasten.
Dinsdagochtend verlaten wij dit stadje aan
den Neckar en sporen naar Rottweil, vanwaar
we ons per auto-omnibus begeven naar Schram
berg. Een idylle van eene stad met hare
oude, zeer oude huizen en gebouwen; 't leek
me een sprookje: dit dal, omgeven door
hooge bergen en daarin als ’t ware eenzaam
en verlaten dat stadje. Een der reisgenooten
bad op zijne huwelijksreis hier eenigen tijd
doorgebracht, en doorleeft thans in gedachten
nog eenmaal die heerlijke dagen.
Gelukkig mensch, die indertijd zulk een
hemeltje op aarde vinden kon I Van Schram
berg gaat de reis naar Frankfurt, waar we
’s avonds 7 uur arriveeren.
’t Diner was tamelijk goed in ons hotel
„Schweizerhof,” beter dan het ontbijt den
volgenden ochtend, er ontbrak boter, suiker
en melk, drie artikelen, die uitsluitend aan
zieken worden verstrekt. Enfin de nuchtere
maag verdween toch door het kopje zwarte
koffie annex een sacharine-tabletje, alsmede
door het taaie broodje met jam.
Neen in Duitschland draagt alles nog de
sporen van groot leed.
Behalve de vele verminkte jonge
frappeeren
te veel om
vernemen
Vervallen fabrieksgebouwen, geen ruit meer
ongeschonden 1
Geen riem meer aan de raampjes der spoor-
weg-coupé’s, gewoon afgesneden. Niet raadzaam
in het hotel de schoenen buiten de deur te
zetten, uit vrees voor hoteldieven. Op de
postkantoren van het aloude opschrift„Kaiser-
liches Postambt” het eerste woord verwijderd.
De keizer-vereering heeft wellicht achter de
coulissen nog wel plaats. In een wirtschaft
te Schiltach, waar we op onze reis een uur
oponthoud hadden, ontdekten wij b.v. een
paar schilderijen aan den wand, één met de
beeldtenis des kaisers, één met die van von
Hindenburg. Vijf en tien pfenning stukken
zijn thans van ijzer, terwijl we in Frankfurt
ook papieren geld ontvingen eene stadsscheine
b.v, van 50 pfenning, uitsluitend geldig in
201.93»
5.46»
8.50
f 1053.34.
Ontvangsten:
Gepubliceerd voordeel, saldo f 202 00
Nagekomen rekeningen - 36.42
165.58
85.00
22.50
592 50
73.00
38.00
31.00
45.76
Maandag 8 Nov. ’s avonds te 8 uur houdt
ons departement van het Nut van het Alge
meen zijn eerste openbare vergadering van
dezen winter in de Doele.
Als spreker zal dan de Heer J. P. Zolner
van Utrecht optreden met een rede over
„Huisvlyt.”
Dit onderwerp is opzettelijk gekozen met het
oog op de ruimte van vrijen tijd, waarin vele
arbeiders sedert de invoering van den acht-
urigen arbeidsdag zich mogen verheugen.
Het is natuurlijk van het hoogste gewicht op
welke wijze de ledige tijd zal worden door
gebracht, opdat deze instelling werkelijk tot
een zegen zal strekken. Het bestuur van het
departement heeft daarom den Heer Zolner
uitgenoodigd om over „Huisvlijt” te komen
spreken. Het hoopt, dat daarmede een middel
aan de hand kan worden gedaan om vooral
den jongeren een goede bezigheid te verschaffen.
De Heer Zolner is ongetwijfeld de bevoegde
persoon om over de zaak van „Huisvlijt”
eenig licht re ontsteken. Want gedurende de
mobilisatie is bij menigmaal voor de soldaten
met een lezing daarover opgetreden, welke
hij nader kon toelichten met verschillende
voorwerpen, die door den volksbond hem ter
beschikking zijn gesteld.
Hiermede toegerust zal hij ook hier ver
schijnen. Na zijn lezing is hij bereid alle
mogelijke inlichtingen te geven, die hem naar
aanleiding daarvan zullen worden gevraagd.
De Heer Zolner vraagt mij, of er tegen het
voorjaar een tentoonstelling met daaraan te
verbinden feestelijkheden en prijsuitreiking
kan worden gehouden. Dit zou dan zijn in
overeenstemming met de wyze waarop Floralia
alhier te werk gaat.
Dit is echter nog een zaak van latere zorg.
Hoofdzaak is voor ons voorloopig om de aan
dacht op „Huisvlijt” te vestigen, als een
middel om de vrij gekomen tijd op aangename
en nuttige wijze te besteden.
Wij hebben ons daartoe met de hoofden
van verschillende richtingen te dezer plaatse
in betrekking gesteld en van hen de belofte
ontvangen, dat zij hunne geestverwanten willen
opwekken om zijn lezing en uiteenzetting te
volgen. De entrée kan geen bezwaar zijn, wij
hebben deze op slechts 20 cents gesteld.
Uit naam van het Bestuur,
D. KOSSEN, Voorzitter.
Verlaging broodprijs.
Nu de prijs van Regeeringsbloem is ver
laagd van f 43 op f 41,50, is in verschil
lende plaatsen, de prijs van het brood met
8 4 cent verlaagd.
Niet plakken van de rentezegels.
De Kantonrechter te Beetsterzwaag, heeft
een veehouder aldaar veroordeeld tot 105 gld.
boete, subsidiair 105 dagen hechtenis wegens
het niet plakken van rentezegels.
Kolengebrek.
De textielinrichting „Bato” te Enschede,
moest heden stoppen wegens gebrek aan kolen.
De kolen zijn tijdig aangevraagd; doch door
gebrek aan wagons niet aangekomen.
Een gevonden schat.
Een grondwerker heeft volgens de Msb.,
in een hoop keislag, die te Lieshout is aan
gevoerd voor de werken aan het Wilhelmina-
kanaal, eene som gelds gevonden van f 3000,
hoofdzakelijk bestaande in gouden tientjes en
gouden vijfjes.
De wapenwet.
Aan het station Roosendaal worden dagelijks
vele vuurwapenen, zoowel geweren als revol
vers in beslag genomen. Meest van buitenland-
sche reizigers, die onbekend met de geldende
wapenwet, hun jachtgeweren enz. willen mee
nemen. Inbeslagneming volgt onverbiddelijk.
Gevaarlijk werk.
Door het breken vau een schakel van een
ketting eener drijvende bok, waarmede men
op het werk der E. N. 0. Kunstmestfabriek
te Vlaardingen, een paal uit de Maas wilde
trekken, werden door de staaldraden een 7-tal
personen, die zich in de nabijheid hiervan
bevonden, gewond, waarvan zekere J. Manden
makers, woonachtig te Waspik, zeer ernstig.
Van een ander werden drie vingers ver
brijzeld.