lieuws- en Advertentieblad
Bolsward en Omstreken.
I
59ste Jaargang.
Zaterdag 27 Nov. 1920.
No. 48.
De kwaal dezer eeuw.
H
VOOR
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
MEISJESOPLEIDING.
het kiescollege der Ned.
de zaak
I
166
163
167
166
111
112
111
112
111
verschillende in
grondwerken.
f 34600
36480
- 33310
- 32200
34200
- 36660
34715
van
*t hoofd
van de uit
worden door Salodon
Een Deensch geneesheer, dr. Erode Salodon
vol deernis met zijn tijdgenooten, met de
gelukkige stervelingen uit de XXe eeuw,
die de milde zegeningen ven electriciteit en
Uitgever:
Firma B. CUPERUS Az., BOLSWARD.
- 33100
Wijk, Ried - 34900
- 36980
35300
voor zyn ernstige
ze in de huishouding
Achlum. De afdeeling „Nieuw Leven”
alhier van de Ned. Ver. tot Afsch. van
Ale. Dr. had j.l. Zaterdag in het geheel-
onthouders-café van den heer Politiek een
feestavond georganiseerd. In het gezellige
zaaltje waren ongeveer 60 personen opge
komen. Het programma van dezen avond
onder zich krijgt, om
jonge dames van
ABONNEMENTSPRIJS: 50 Cents per 3 maanden.
Franco per post 62*/s Cents.
Afzonderlijke nos. van dit Blad zyn verkrijgbaar a 5 Cent.
luchtscheepvaart genieten, begaan met de
onstuimige gejaagdheid, die de menschen
allerwegen onverpoosd, tot dolwordens toe
opzweept en vooral na den oorlog zoo zeer
beeft aangetast, heefteen brochure geschreven
over de jammerlijke kwaal dezer dagen:
n Neurasthenie.”
De deerniswaardige gevolgen
putting der zenuwen
op de kaak gesteld.
Hij meent 't goed met al die rumoerende,
veel te veel van hun zenuwen vergende,
drukdoenerige, altijd haastige XX-eeuwers.
De vermaningen van den Deenschen medicus
doen mij denken aan een opschrift boven
een der paviljoens uit de „Weisse Hirsch,”
het bekende sanatorium bij Dresden
„Mensch, rastel
Und haste nie,
Sonst bast te
Neurasthenie."
Het roekeloos razend tempo, waarin we
tegenwoordig gedoemd, wèèrlijk gedoemd zijn,
te leven, is de genadeslag voor de reeds
sterk nitgeputte zenuwen van onze tijdgenooten.
Sanatoria, herstellingsoorden, rustoorden,
zijn allemaal tot aan den nok gevuld. Talloos
veel patiënten worden wegens plaatsgebrek
afgewezen.
Dr. Salodin houdt ons voor, dat we moeten
leeren rusten, stil zijn, zwijgen. Niet in
blinde vaart voortjakkeren gauw, gauw 1
Dwingen moeten we ons tot rust, tot kalmte.
Haastig, eeuwig en altijd haastig uit kantoren,
fabrieken, scholen komend, aapachtig vlug
in electrische trams springen dèhr neergeploft,
snel weer neus in boeken of kranten, acht
onze brave Deen uit den booze.
Lieve, beste menschèn, put, vermaant hij,
uw krachten niet langer uit I Gij gaat te
gronde aan die koortsachtige haast, die u
geweldig te pakken heeft. Zit ge in tram
of trein, wat ik u bidden magleest of
praat niet I Dwing u zelf aan niets te denken.
Gunt uw hersens de zoo noodige, onontbeerlijke
rust. Kijkt rustig voor u uit, zonder speciaal
op iets te letten, dommelig, zooals de koetjes
in de wei I
En leert ook eindelijk eens „neen” zeggen I
Heusch, vele voorstellingen, uitnoodigingen,
enz., zijn niet waard, in overweging of aange
nomen te worden.
Trekt u toch, Ier wille van ’t heil uwer
zenuwen, zooveel mogelijk terug uit het
roezig gedoe van altegider opgewonden, zenuw
achtige menschen.
Beseft, hoe nadeelig ’t voor uw hersens
is, het voeren van urenlange gesprekken.
O, die conversaties, die eeuwig rammelende
koffiemolens, die geen enkel boontje tot haar
recht doen komen, ze zyn vergif voor uw
zenuwen I
„Gezelligheid,” „gezellig verkeer” ’t
mocht wat! spot dr. Salodin. Niets anders
dan roekeloos omspringen met uw zenuwen,
waarvan gij de spanning deerlijk overschat I
Uw toekomst en nw vrijheid laat ge door
de menschen in beslag nemen; vrijwillig
laat ge u in een dwangbuis sjorren. Het
dwangbuis der conventie van „’t gezellig
verkeer."
Nog niet bekomen van de vermoeienis
van den vorigen avond, moet ge weer aan
’t werk, en ’s avonds ter verpoozing weer
naar een of andere party. Ge voelt u niet
heel wel, niet opgewekt. Gauw een gróóte
poeder aspirine verschalkt, en dèn er op uit
wéér in de lawaaiige drukte, laaiend in een
stroom van kunstlicht I
En telkens weer laat Salodin doorklinken
zijn vermanend woord: Wees op hoede voor
gezellig verkeer en leer zwijgen I
Spreken is zenuw-verbrnik hij wiens zenuw-
kracht bedreigd wordt, leere zwijgen I Zooveel
mogelijk zoeke hij geluidlooze stiltedaér,
en dóór alleen, put gij nieuwe kracht voor
uw vermoeid zenuwstelsel.
Laten we ons voordeel doen met Salodin’s
raadgevingen I
Laten we niet doof zijn
vermaningen 1
UIT DEN OMTREK.
als volgt:
165 stemmen
n
d. Bij,
STADSNIEUWS.
St. Nicolaas.
Nu 5 December dit jaar op Zondag valt,
zal het St. Nicolaasfeest Maandag 6 December
hier worden gevierd.
Verkiezing leden kiescollege.
Woensdag j.l. had de benoeming plaati
van vyf leden voor
Herv. Kerk.
De uitslag was
T. v. d. Bij,
J. de Boer 2Ez.,
A. C. Draaisma,
E. Statema,
H. Vryburg,
H. Mulder,
P. Oord,
G. I. v. d. Ploeg,
H. J. de Visser,
K. de Vries,
zoodat gekozen zijn de heeren: T.
J. de Boer JEz., A. C. Draaisma, E. Statema
en H. Vrijburg.
Wat moet myn zoon worden?
Zoo hebben reeds lang de ouders gevraagd
met het oog op bun opgroeiende knapen.
Minder aandacht werd evenwel geschonken
aan de opwassende meisjes, 't Sprak vanzelf,
dat moeder de aangewezene was, hen te leeren,
hoe zij moesten eten koken, en huishouden,
terwyl voor het overige gezocht werd naar
een handige vrouw, die naai-onderricht gaf.
De tyden veranderen
En ook wij I
Reeds werden vele meisjes opgeleid voor
onderwijzeres, terwijl weer anderen achter de
lessenaar van het kantoor plaats namen.
’t Wordt meer en meer regel, dat ook een
meisje wat moet leeren. 't Is althans zoo ver
gekomen, dat naast de gelegenheid om te
worden opgeleid voor onderwijzeres etc., ook
de mogelijkheid bestaat dm te worden onder
richt in de huishouding. Niet dat alle moeders
hun dochters dadelijk naar huishoudcursussen
zullen zenden. Ze zijn te zeer overtuigd, dat
ook zij zelf wel het eten koken kunnen
onderrichten, dan dat zij daarom de vrouwelijke
jeugd schoolonderwys zullen laten geven en
nog te weinig wordt beseft, dat op huishoud
cursussen nog meer valt te leeren dan „koken
en huishouden”. Bovendien denken velen,
onderwijzeres of kantoorklerk worden is een
vak, maar assistente in de huishouding of
huishoudster worden, wat is dat?
Leerzaam is daarom, wat Q. N. in De
Standaard schreef. We lezen:
Eenigen tijd geleden plaatsten twee mijner
kennissen ieder een advertentie. De een vroeg
een jongste kantoorbediende: de ander iemand
voor hulp-in-de-huishouding.
No. 1 kreeg op zijn advertentie een dik
pak brieven, waaruit bleek, dat men zich
vooreerst niet ongerust behoefde te maken
over gebrek aan jong kantoorpersoneel. Bij
bet doorlezen van die vele epistels, waaraan
ik meehielp, trof het ons, dat van de 10
personen, die zich aanboden, er minstens 8
waren van 't vrouwelijk geslacht. Ik weet
waarlijk niet hoeveel Mientjes, Lientjes,
Dientjes, Fientjes en Stientjes wel hoopten
te worden uitverkoren om deze schijnbaar
zeer gewenschte plaats te mogen innemen.
De meeste meisjes hadden U.L.O. of M U.L.O.
gevolgd en sommigen sloten een lijstje bij den
brief in, waarop hun schitterende resultaten
en uitstekend gedrag in cijfers stond uitgedrukt.
Zeer pover was daarentegen bet resultaat
van no. 2. Op haar advertentie kwamen
slechts 3 sollicitanten, die bij ingewonnen
informatie alle drie even ongeschikt bleken
te zijn.
Onwillekeurig vraagt men zich afwat
beweegt die meisjes toch, om het kantoorwerk
zooveel vuriger te begeeren dan de huis
houdelijke bezigheden in het gezin? En wat
beweegt de ouders om die kinderen (want
kinderen zijn ze toch nog, zóó van de school
banken afgekomen), in dien weg te laten gaan
Sommigen beweren: „Op kantoor is meer
te verdienen I
Is dat waar?
Schijnbaar jadoch laat ons
eens goed bezien. Ik heb de voorbeelden
maar voor ’t grijpen. Een 17-jarig meisje
kreeg met Januari een betrekking op een
kantoor en verdiende eerst f 800, later f 1000
per jaar. Nietwaar, een mooi loon voor zoo’n
beginneling! Wie zal dat iemand geven, die
hulp-in-de-buishouding is?
De jonge dame in kwestie was dan ook
uitermate in haar schik. Ze moest echter,
daar haar ouders in een andere plaats wonen,
omzien naar een kosthuis. Dat viel niet mee?
Na lang zoeken vond ze iets, dat vrij geschikt
was en waarvoor ze f75 per maand moest
geven. Dat maakt per jaar f 900. Ze houdt
dus nog f 100 over voor kleeding, wasch enz.
Het spreekt van zelf, dat de ouders moeten
bespringen. Het spreekt in dezen tijd helaas
ook van zelf, dat ’t meisje, eerst zoo blij
met haar aanstelling, nu ontevreden is en
meent dat haar „salarisverhooging” toekomt.
Dat men, na nog geen vol jaar aan 't werk
te zijn geweest, nog niet genoeg presteert
om dat al te kunnen verwachten, daar denkt
men liever niet aan.
Laat ons. nu eens indenken, dat ditzelfde
meisje zich aangeboden had als hulp-in-de
huiahouding. Ze zou al spoedig een f 200
werd door eigen krachten uitgevoerd. Na
de inleiding werden by afwisseling nummers
zang, muziek en voordrachten gegeven. Hoewel
de viool voor 't bal, dat na afloop werd gehouden
niet al te sterk was, werd van dit bal toch
een druk gebruik gemaakt. De geheele avond
verliep in een prettige en genotvolle stemming.
Na het late uur van permissie ging ieder
voldaan huiswaarts. De afdeeling, die zich
verleden jaar met 10 leden afscheidde van
de A. N. G. O. Btelt tbans 29 leden.
Op den feestavond werden 4 nieuwe leden
ingeschreven.
Op het tal voor controleur der gemeente
belastingen in Wonseradeel staan de heeren
G. G. Petersen, controleur der gemeente
belastingen van Idaarderadeel te Grouw;
D. Plantinga, commies le klasse by 's Ryks
belastingen te Stavoren; J. A. Salverda,
koopman te Makkum.
Door stemgerechtigde lidmaten der Ned.
Herv. gemeente te Pingjum en Zurich zijn
als gemachtigden in het kiescollege herkozen
de heeren H. Oppedyk te Pingjum en D. Tilstra
en IJ. Visser te Zurich en gekozen in de
vacature van den heer H. Mulder, die zich
niet weer herkiesbaar stelde, de heer S. P.
Rypma te Pingjum.
Geslaagd voor het voorloopig machinisten
diploma, de h'eer K. Wiersma te Achlum.
Benoemd tot adjunct-inspecteur van
politie te 'Venlo, de heer J. Noordenbos,
vroeger te IJsbrechtum, thans te Wommels.
ADVERTENTIEPRIJS: 10 Cts. per regel.
Bij 500 of 1000 regels aanmerkelijk lager.
Het bureau »an dit blad is telefonisch aangesloten onder No. 4.
A f 250 per jaar verdienen, bovendien kost
en inwoning vrij: geen onkosten voor waseb!
Welke betrekking is nu voordeeliger?
„Maar,” zegt men, „op kantoor kan men
beter vooruit komen. Als een meisje werkelijk
iets presteert, kan ze opklimmenze kan later
f 1500 per jaar maken: er zijn kantoren,
waar dames een salaris hebben vay f 1800,
f2000 en meer. Wat zijn de vooruitzichten
voor een meisje, als
gaat werken
We behoeven niet verlegen te staau om
een antwoord. Immers als een vronw op dit
terrein ook werkelijk iets presteert, kan ze
evengoed vooruitkomen. Vooral in dezen tijd.
Van hulp-in-de-huishouding klimt ze tot
huishoudster en kan zoo na verloop van tijd
een zelfstandige positie innemen. Een mijner
kennissen nam eeuige jaren lang de huis
houding waar in een gezin waar de vrouw
des huizes door bijzondere omstandigheden
verhinderd was, dit zelve te doen. Tot haar
blijdschap werd haar ook de geheele verzorging
van een 1-jarig kindje opgedragen. De woning
was klein; ze had tot hulp 3 maal in de
week den geheelen dag een werkster en een
maal per week een naaister. Ze verdiende
f 550 per jaar en alles vrij, en had natuurlijk
een vrij wat zelfstandiger positie als menige
kantoorjuffrouw.
Een ex-leerlinge van mij staat op het
oogenblik aan ’t hoofd van de huishouding
aan een school met internaat. Ze heeft een
eigen slaap- en eigen zitkamer; verder alles
vrij en een salaris van f 800 per jaar; boven
dien op 60-jarigen leeftijd pensioen. Een
ander verdient in een dergelijke betrekking
f 850 en heeft nog, na eenige dienstjaren,
verhooging te wachten.
„Maar dergelijke betrekkingen liggen niet
opgeschept", zal men zeggen. Volkomen waar I
Maar even waar is het, dat men voor derge
lijke betrekkingen nog heel moeilijk geschikte
personen kan vinden. Hoeveel gestichten lijden
er niet onder, dat ze geen geschikt personeel
voor de huishouding knnnen vinden? Want
hiervoor zijn noodig vrouwen met bekwaamheid,
ervaring en toewijding, die takt hebben, anderen
die onder hen staan leiding te geven.
Nog kort geleden schreef mij een directrice:
„Ik wou zoo graag iemand hebben, die geschikt
is om aan 't hoofd van de keuken-afdeeling
te staan. Het moet een beschaafd persoon
zijn, die zelfstandig op kan treden en die
zoowel takt heeft met de dienstboden, die ze
te gaan, als met de
het internaat. Mijn werk
breidt zich hoe langer hoe meer uit: daarom
heb ik iemand noodig, die ik dit gedeelte
geheel kan overlaten...”
Uit deze voorbeelden (die ik zou kunnen
vermeerderen), blijkt toch wel, dat «en meisje
op gebied van huishoudelijk werk even goed
kan vooruitkomen als op een kantoor. Stel
nu bet geval, dat een meisje, na eenige jaren
arbeid, trouwen gaat. Dan wordt ze op de
kantoorkruk toch al heel slecht voorbereid
voor de taak, die haar wacht. Wie kent ze
niet, de gezinnen, waarin door onkundig huis
houden zoo droevig veel verloren gaat: waar
men op het noodigste moet bezuinigen, omdat
aan ’t onnoodige het geld wordt vermorst?
Dezen zomer zag ik nog een treffend staaltje.
In een gezin at men slechts drie maal per
week warm eten, zuinigheidshalve! Maar dat
de huisvrouw bij de drie maaltijden, die ze
klaarmaakte, tienmaal meer gas verbruikte,
dan ze noodig had, zie, dat wist ze niet!
Wat geeft het, als men al een diploma
boekhouden heeft, als men als huisvrouw nog
niet eens de huiselijke uitgaven weet te regelen?
„Mijn aanstaande man trouwt niet in de
eerste plaats een huishoudster”, wordt wel
eens heel hoog gezegd, als men wijst op onvol
doende voorbereiding voor de taak, die het
meisje wacht in het huwelijk.
„Gij trouwt niet in de eerste plaats een
kostwinner!" zou ik willen antwoorden, „maar
ge zondt toöh wel vreemd staan kijken, mis
schien zelfs uw verloving verbreken, als ge te
weten kwaamt, dat nw man niet geschikt is
voor zijn werk en u geen behoorlijk bestaan
kon verzekeren”. Kollumer Crt.
Donderdag had ten Gemeentehuize alhier
de aanbesteding plaats van
onze Gemeente uit te voeren
De inschrijvers waren
De Boer &r Kuipers, Bolsward
C. v. d. Witte, Oosterlitttens
O. Lammertsma, Bolsward
D. Feenstra, Bolsward
E. Statema, Bolsward
R. F. Feenstra, Bolsward
S. F. de Boer, Pingjum
Firma Gebrs. Geveke, Leeuwarden - 35000
J. H. Verhoeve, Leeuwarden - 40500
J. S. Kuipers, Zurich 33600
J. Dikkerboom, Oudehaske en
J. Straatsma, Witmarsum
B. Zoolsma H. van
R. Leen, Baard
W. 8. de Jong, Lemmer
J.Wessels J.W.Woltjer, Heerenveen- 36990
B. Dijkstra, Bolsward - 32600
Gegund aan den laagsten, inschrijver
D. Feenstra voor f 32200.
Bij den Zondagavond jl. te St. Jacobl-
Parochie gehouden reciteerwedstryd, wist onze
stadgenoot, de heer H. Klom, in de afdeelingen
Ernst en Luim den eersten prijs te behalen.
De heer Klom kwam in de afd. Luim uit
met „Een Droom" en in de afd. Ernst met
„Waarom de mottige niet kwam".
r
Bolswardsche Courant
i
i
r
u
u
u
H
n
Aanbesteding Grondwerk.
Reciteeren.
